AOIS CRIOST, 1373.
Aois Criost, mile, trí chéd, seachtmoghat, a trí.
Uilliam Mac Carmaic epscop Ardachaidh saoí i n-eccna, ⁊ i crabadh do écc.
Adam Ó Cianáin cananach ⁊ saoí seanchadha do écc i Lios Gabhail.
Iondsoighidh do tabhoirt do Gallaibh Midhe don Anghoile. Ruaidhri mac Cathoil Uí Fęrghoil ⁊ a mac do marbhadh dóibh don cur-sin, ⁊ sochaidhe dá muintir imailli riú. Donnchadh Ua Fęorghoil go lion a thionóil dia lęnmhain, ⁊ marbhadh mór do dénamh lais orra. Urchor do shoighid do bhuain don áirsidh iar sin, ⁊ an maidhm roimhe for Gallaibh, go t-torchair dhe, ⁊ gur sraoineadh for a muintir.
Uilliam Dalatún ⁊ Sirriam na Midhe do marbhadh le Cenél Fhiachach ⁊ lé h-Ua Maoíleachloinn.
Mac An Pearsúm Meic Feorais do marbhadh lá Toirrdhealbhach Ruadh Ua c-Concobhair d'aon-bhuilli cloidhimh i c-Conmaicne Dúna Mhoir tar és fell do p.658 dénamh doibh air, ⁊ sé ag teacht a Conmaicne Cúile ⁊ é fén d'imtheacht d'aimdheóin a los a láimhe iar sin ó na easccaraid, ⁊ é beó loitidhe.Andrias Mac Cionaoith do marbhadh doibh-siomh as a h-aithle, iarna fágbhail do Toirrdealbhach aca i n-geall re na rogha fuasgailte d'fagháil as an tan ro fheallsad fair fén roimhe.
Barrdubh inghean Uí Ruairc bęn Domhnaill Mec Tighęrnáin do écc.
Seaan Mac Con Mara árd-taoiseach Cloinne Cuiléin ⁊ Tadhg Ócc Ó Durnin do écc.
Sadhbh inghęn Cathail Uí Choncobhair bęn Flaitbęrtaigh Ui Ruairc do ecc.
Raghnall mac Corbmaic Meg Raghnaill do mharbhadh la mac Meg Naiscídh i fell.
Maoileachloinn Connachtach Ó Néill do écc.
Maighistir Niocól Mag Techeadain oifficel Cluana do écc.
Brian Og mac Briain Ui Dhubhda do mharbhadh la Bairédachaibh.

M1374

AOIS CRIOST, 1374.
Aois Criost, míle, trí chéd, Seachtmhocchat a cęthair.
Senicin Sabhaois do mharbhadh la Mag Aonghusa.
Domhnall Ócc Ó Dochortaigh .i. mac Seaain do écc.
Cu Coiccriche Ócc Mag Eochaccáin taoiseach Cenél Fhiachach do marbhadh i bh-fell ar n-dul dó lé h-espucc na Midhe go h-Áth Luain, ⁊ An Sionnach Mac Męráin do muintir Uilliam Dalatún da mharbhadh d'aon-bhuile sleighi, ⁊ é fęin do tharraing o aroile iar sin ⁊ boill bheacca do denamh da corp a c-cionaidh a mhíghniomha.

p.660

Teabóid A Búrc oighre Meic Uilliam do marbhadh d'Uíbh Maine.
Maidhm la Niall Ó Néill for Gallaibh, dar marbhadh an ridire Roidseach, Bocsa na Cairrge, An Sandalach ⁊ William Baile Dalat ceann ainbhféle Erionn, ⁊ il-iomad nach n-aacute;irimhthęr.
Tadhc mac Ruaidhri mic Cathail Ruaidh Uí Choncobhair, dęgh-adhbor Uí Choncobhair do écc.
Maoileachloinn mac Diarmata Uí Fearghail do dul ar coccadh as an Angaile go Muintir Maoil Mordha do chur i n-aghaidh Gall.Tachor trén amhnus do chur eatorra ⁊ Goill iar sin dár marbhadh-somh ⁊ sochaidhe oile.
Tadhcc Ócc Mag Raghnaill do lot d'orchor do shoighid go n-erbail de, acht nír bh-feas a demhin cia do telcc an t' urchor. Muintir Bhirn dá chur for Cloinn Muirchęrtaigh, ⁊ Clann Muircęrtaigh dá cur orra-somh mar an c-cédna, uair as ętorra baoí iorghal an tan-sin. Coccadh d'erghi tremid-sídhe edir Eolaschaibh ⁊ Muintir Bhirn.
Corbmac mac Tomaltaigh Uí Fęrghail do mharbhadh.
Fearghal mac Flaithbęrtaigh Uí Ruairc do marbhadh do Pilib.
Tighęrnán mac Briain Meg Tighearnáin do écc.
Maoileachloinn Ruadh O Duibhgęnnan saoi i sinchus, ⁊ Mathghamhain an Chind mac Domhnaill mic Muircheartaigh Uí Ruairc do comhthuitim ré aroile.

M1375

AOIS CRIOST, 1375.
Aois Criost, mile, tri chéd, sechtmogat, a cúig.
Donnchadh Caomanach Mac Murchadha righ Laighęn do marbhadh la Gallaibh i bh-fell iar t-tabhoirt díothlaithrighe dó go menic roimhe-sin orra.
p.662
Mathgamain mac Maghnasa Ui Concobhair do écc iar m-buaidh n-ęinigh, ⁊ n-eangnamha.
Caislén Rosa Comáin do tabhoirt do Ruaidhri Ó Concobhair, ⁊ Baile an Tobair do tabhoirt do Toirrdhealbhach Ruadh as imaille re comadhaibh oile.
Mac Artain uirrí Cenel Fhaghartoigh do marbhadh i bh-fell da brathair fén mac Gille Térnoind Mec Artain.
Maidhm mór do tabhoirt lá Niall Ó Néll for Gallaibh Dúin Da Lęthglas, dú i t-torchoir Sir Semus Bhaile Atha Thíd no Alahid fęr ionaid righ Saxan, Burcach Caimlinne, ⁊ il-iomad nach n-áirimthear.
Cú Uladh Mag Mathgamna tanoisi Oirghiall d'écc do chuislinn.
Art mac Mecc Uidhir aon bá lán d'eneach ⁊ d'féle do écc.
Diarmaid Mag Raghnaill do dul d'ionnsaighidh for Corbmac Ua m-Birn, ⁊ Donnchadh mac Concobhair an Copáin do marbhadh don toisc-sin, immaille re h-il-iomat do daoinibh oile imaille ris, ⁊ édala mora do denamh do.
Maoileachloinn Ua Domnallan ollamh Síl Muireadhaigh go sainrędhach le dán, ⁊ ard-shaoí Erionn beós isin ealadhain cédna, d'écc d'fiolún.
Cairbre, ⁊ Eoghan, dá mac Mécc Tighearnáin do tabhoirt ionnsaighte for Ghallaibh go líon a t-tionóil. Fęr da muintir féin do dhénamh felle orra, ⁊ dá c-crec le Gallaibh ariomimhas. Goill do chruinniughadh ina t-timcheal iarna m-brath dóibh; clann Mécc Tighearnáin, ⁊ cuiccęr ar fhichit do maithibh a muintire do dhícheannadh ar én láthoir annsin do Gallaibh.
Seaffraidh mac Giolla na Naomh Uí Fhęrghoil dęgh-adhbhor tighęrna na h-Anghoile ar eneach, ar chruth, ar chaoin-bhésaibh, do écc iar m-buaidh n-ongtha ⁊ n-aithrighe.
Sir Emann Albanach Mac Uilliam Búrc do écc iar m-buaidh n-aithrighe. Tomás a mhac do gabáil tighearnais tar a és.

p.664

Osccor mac Airt Meg Uidhir do marbhadh do cloinn Donnchaidh Még Uidhir.
Donnchadh mac Taidhg mic Conchobhair an Chopáin do marbhadh la Muintir Birn.
Tomás Mac Feorais tighearna Átha na Rígh, ⁊ Seann Mac Lochlainn cęnn a fhine fén d'ég.
Cathal Óg mac Cathail Oig mic Cathail Móir mic Domhnaill Uí Chonchobhair do mharbhadh le Cloinn Riocaird, ⁊ Lochlainn mac Donnchaidh Uí Dhubhda do ghabhail don cur-sin.
Brian Ó Briain tighearna Tuadhmumhan do indarbadh la Toirrdhealbach mac Muirceartaigh Uí Briain; ⁊ le Cloinn Riocaird.
Coccadh eitigh Ruaidhri Ó Choncobair rí Connacht, ⁊ Maol Seacloinn Ó Ceallaigh tighearna Ua Maine gur ro ghabh Ua Cocobhair nęrt for Uibh Maine.
Cathal mac Maghnusa Meic Diarmada d'ég.

M1376

AOIS CRIOST, 1376.
Aoís Criost, mile, tri chéd, sechtmhocchat, a sé.
Tadhcc Ó Ruairc tighęrna Brefne, aon lán d'eneach d'féle, d'alladh, ⁊ d'oirdearcus, Bethir na m-Brefneach, ⁊ Leómhan Lethe Cuinn d'écc. Tighęrnán a mac do gabháil tighęrnais Bręfne 'na dheóidh.
Aodh Ó Tuathoil, tighęrna Ua Máil do marbhadh do Gallaibh.
Dalbhach mac Maoileachloinn Uí Bhroin, ceann enigh ⁊ eangnamha Laighion do ghuin da spor fesin, ⁊ a écc fo chedóir.
Aodh mac Seaain Uí Fęrghoil do écc, ⁊ bá tiopra go t-tobhrúchtadh a fhéle ⁊ a fhairsnge do cliaroibh Erionn go coitchionn ó aois a macdhachta go sin.

p.666

Bébinn inghean Domhnaill Uí Duinn, bean Uí Diomasaigh do écc.
Roibeard Ua Fęrghail do écc iar m-buaidh n-aithrighe.
Cuaifne Ua Concobhair Failgi, dęgh-adbor tighearna Uibh Failge do écc.
Concobhar Ua Becháin saoi Shęnchadha, Ceallach Mac Cruitín ollamh Tuadhmumhan le sęnchas, Eóin Ua Ruanadha ollamh Mécc Aongusa lé dán, Maoileachloinn Ó Maoil Mhęna ollamh Uí Catháin, Donnchadh Mac Firbhisigh dęig-sęnchaidh, ⁊ Ruarcán Ó h-Adhmaill ollamh Uí Anluain i n-dán do écc. Fęr tighe caoidheadh coitchionn gan diultadh ré n-aon an Ruarcan-so.
Cu Moighi Ó Catháin tighearna Oireachta Uí Catháin do gabhail do Gallaibh i b-purt Cúile Rathain, ⁊ a chur dóibh go Carraicc Feargusa i n-gemhlibh.
Coimthionol Gall Midhe, Uladh, ⁊ Laighęn dochum na h-Anghoile. Creacha fill do denamh dóibh isin tír. Ua Fęrghoil go líon a thionóil dia saighidh-siomh iar sin fo leith, edir Ghallaibh Uladh ⁊ Laighean ⁊ca. gur loiscc a m-bruigh ⁊ a m-bailte, gur chreach a c-críocha, ⁊ a iompúdh as a h-aithle go n-édálaibh aidbli fo bhuaidh ⁊ cosccur.

M1377

AOIS CRIOST, 1377.
Aois Criost, mile, trí céd, seachtmhoghat, a seacht.
An t-espucc Ó Ceallaigh .i. easbacc Cluana Fęrta Brénainn, Seaan Ó Rodacháin comhorba Caillín saoi coitchionn, ⁊ an Deccánach Mór Mag Muirghiosa do écc. Isin Róimh écc an deccánaigh-si.
Mainistir Eassa Ruaidh do losccadh.
Uater mac Sir Dauith Búrc, Domhnall mac Fęrgail mic An Manaigh Uí Gallchobair, Seaffraidh Ó Flannaccáin taoiseach Cloinne Cathail, Donnchadh mac Uilliam áloinn; Uí Chęrbhaill tighearna Ele, Diarmaid Bacach Mac Branáin p.668 taoiseach Corc'Achland, Fachtna mac Dauith Uí Mórdha, ⁊ Brian Ó Flaithbęrtaigh do écc.
Sluaigheadh la Riocard A Búrc i Cloind Cuiléin ⁊ Cuilenaigh do tionol im, Mac Con Mara .i. mac inghene Uí Dálaigh. Ionnsaigidh do tabhoirt dóibh ar Chloinn Riocaird gur cuirsiod maidm orra, dár marbhadh Teabóid mac Uillicc ceann na cethirne, trí meic Ó n-Edin, ⁊ mórán do maithibh Cloinne Riocaird archeana.
Ruaidhrí Ó Concobhair do tabhart madhma i Ros Commain for Mac Uilliam Búrc ⁊ for Maoileachloinn Ó Ceallaigh tighearna Ó Maine, dú inar marbhadh Risdęrd A Búrc .i. dearbhrathair Meic Uilliam, Domnall mac Cathail Óicc Uí Concobhair, Tadhg Óg mac Taidhg Uí Cheallaigh, Ua Maindin .i. taoiseach Sodain, Mac Dubhgaill Galloclaigh, ⁊ iomad oile nach n-áirimhthior.
Caislén Leasa Aird Abla do dénamh la Seaan Ó f-Fęrghail tighearna na h-Anghoile.
Coccadh edir Mac Diarmata ⁊ Ruaidhrí Ó Concobair, go t-tainicc de-sídhe Magh Luirg do milleadh ⁊ do losccadh edir gortaibh ⁊ foirgneamha. Sochaidhe do marbhadh eatorra leath for leith. Síth do dénamh dóibh fó dheóidh, ⁊ comhtha p.670 d'faghail do Mac Diarmata do chionn na síodha do dénamh, ⁊ i n-ionad a d'íoghbhála Ruaidhrí Ó Concobair.
Mathghamhain mac Seaain Meic Con Mara do écc.
An dara Risdęrd do ghabhail rioghaichte Saxan. .21. Iun.
Gofraidh mac Andaidh Uí Raghallaigh do mharbhadh la Cloinn an Chaoich Uí Raghallaigh.

M1378

AOIS CRIOST, 1378.
Aois Criost, mile, tri ced, Seachmhoghatt, a h-ocht.
Cairbre Ua Feargoil Espucc Ard Achaidh, ealcuing congbhala an crábhaidh, glún oileamhna na h-eccno, soithech désherce ⁊ daonnachta esidhe, a écc isin Róimh iar m-breith bhuadha do deaman ⁊ domhan.
Mór inghean Uí Feargail bęn Mé Raghnaill .i. Diarmaid, do écc, ⁊ a h-adnacul i c-Cluain Conmaicne go h-onórach.
Uater Mac Uilliam Búrc do marbhadh la Muintir Mháille.
Fearghal Mag Raghnaill do marbhadh la Conn mac Muircęrtaigh Meg Raghnaill.
Giolla Criost Ua Ruairc mac tighearna Breifne do éc.
Toirrdealbhach Mac Suibne ard-consubal Connacht.
Tadcc mac Lochlainn Meg Con Mara taoiseach Cloinne Cuilén do marbhadh la mac inghine, Uí Dhálaigh.
Domhnall Mhág Brádaigh taoiseach Cúile Brighdin, ⁊ Teallaigh c-Cęrbhaill, saoí coitchionn. Seaan Ó Fialáin degh-fęr dána, ⁊ Dubh Coblaigh ingęn Mecc Raghnaill bęn Uí Maoil Miadhaigh do écc.
Iondsoighidh do tabhairt do Mag Raghnaill gona bráithribh ⁊ gona oireachtaibh, p.672 do dá Cloinn Aodha, ⁊ d'Fęrghal Ó Ruairc ar Cathal Ruadh Mag Raghnaill. Cathal do tionol a com-mbraithreach, ⁊ a clęmhnadh im Diarmait Mac Diarmata go h-én-ionadh ar a c-cionn-somh. Maidhm do tabhairt doibh for Macc Raghnaill.Fęrghal Mág Raghnaill deigh-fear sona saidbir, ⁊ Mac Sęnlaoich, Mac Giolla Duibh, ⁊ sochaidhe nach n-áirimhthear do mharbadh don imsearccain-sin.
Giolla CriostÓ Sgingín ollamh cenél c-Conaill i sęnchus do écc do fhiolún.
Brian Mag Uidhir .i. adbar tighearna Fęr Manach, do marbhadh la cloinn Airt Meg Uidhir.
Fęrghal Ua Maoíl Miadhaigh taoiseach Muintire Cęrbhallain d'ég.
Tadhg Mac Aędhagáin ollamh breitęmhan Iochtar Connacht saoí gan imręsain gan oirbęrnaigh, ⁊ fęr thige n-aoidheadh coitchind da gach aen do ég.

M1379

AOIS CRIOST, 1379.
Aois Criost, mile, trí chéd, Seachtmhoccat, a naoí.
Eapscob na Midhe, .i. An Faltach do écc i Saxaibh.
Sémus Ó Conghalaigh prióir Daimhinsi, Flaithbęrtach Ó Mongáin Airchindeach Ruis Airthir d'écc.
Pilib mac Niocoil, .i. An Dalatúnach tighęrna Iarthair Mhidhe d'écc.
Fęr Bisigh Mac Fir Bisigh saoi sęnchadha d'écc.
Dauidh Ua Duinn taoiseach Ua Riagáin do mharbhadh la mac Cearbaill Uí Dhuinn.
Riocard Mac Cathmhaoil do marbhadh la Pilib Mhag Uidhir, tigearna Fear Manach, ⁊ la Domhnall Ua Néill.
Maidhm na Dreche do thabhairt d' Ua Néill, .i. do Niall Mhór ar Pilib Mhág p.674 Uidhir, dú i t-torchair Tadhg Mhág Uídhir, dá mac Meic Maghnusa, Toirrdealbhach mac Donnchaidha Még Uidhir, Brian mac Meic Raith, ⁊ Muirchęrtach Mac Míolchon.
Mac An Chaoích Uí Raighilligh do mharbhadh la mac Andaidh Uí Raghailligh.
Cú Mara Gęrr, .i. Mac Con Mara do mharbhadh la a braithribh fęin tre fhéill.
Cú Chonnacht mac Pilib Mhég Uidhir adhbhar tighęrna Fęr Manach ar eineach ⁊ ar uaisle, do mharbhadh la Cloinn Domhnaill Cloinne Ceallaigh.
Maol Mordha Óg mac Maoil Mordha Ruaidh Uí Concobair (.i. Failghe) do mharbhadh la Gallaibh.
Fionnghuala inghęn Uí Cheallaigh bęn Meic Uilliam Búrc do écc.
Risderd Ua Dubhagain d'écc adbar ollamhan Ó Maine eisidhe.
Uilliam mac An Ghiolla Caoich Meic Cęrbaill dearscaightheach Gaoidheal i sęinm do écc.

M1380

AOIS CRIOST, 1380.
Aoís Criost, mile, trí chéd, ochtmhocchat.
An t-abb Mac Diarmata Ruaidh, .i. abb na Trionoide for Loch Cé, ⁊ Domhnall Ua Lęnnáin Prióir Leassa Gobhail do écc.
Seaan mac Conchobhair mic Aędha mic Domhnaill Oicc tighearna Tire Conaill, ⁊ na n-imeal c-comhfogus dhi, ⁊ ríoghdhamna Uladh uile, ⁊ a mhac Maoileachlainn Dubh do mharbhadh i mainistir Eassa Ruaidh, la Toirrdhealbhach mac Néill Uí Domhnaill, la cloinn Cathail Oícc Uí Chonchobhair, ⁊ la Muintir Dhuirnín ar ammas aidche ina fhoslongport féin.
Bres-mhaidhm la Mac Uilliam Búrc for Mac Uilliam Uachtarach (Riocard p.676 Óg) h-i m-Baile Atha Leatrain. Mac Siúrtáin d'Exetra tighearna Atha Lęthain, ⁊ Seon d'Exetra do mharbhadh ann.
Tadhg mac Muirceartaigh Uí Briain do mharbhadh la Brian Sremach Ua Briain.
Ruaidhri mac Cathail mic Aodha Breifnicch Uí Choncobhair do theacht ar greis ar mhuintir Ruairc, ⁊ a marbhadh la Maghnus Ua Ruairc.
Maidhm mór-adhbhal do thabhairt la Mág Aęngusa, Art, ar Ghallaibh, ⁊ ar Oirthęraibh. O h-Anluain tighearna Oirthear, ⁊ sochaidhe mór do Ghallaibh do mharbhadh don chur-sin.
An Moirtimérach do thecht i n-Erinn immaille re mor-chumachtaibh (.i. ina Iustis). Uaisle Gaoidheal do dul ina cęnd im rioghdhamhna Ereann, .i. Niall Ó Néill, Ó h-Anluain, Ó Fearghail, Ó Raghallaigh, Ó Maoil Muaidh, Mag Eochagain, An Siondach, ⁊ aroile saor-chlanna.
Art Mhág Aonghusa tighearna Ua n-Eachdhach Uladh do gabhail tré fheill h-i t-tigh An Moirtimeraigh. Gaoidhil Ereann ⁊ moran do Gallaibh fęin do ghabail eccla roime iar sin fa beith ara iocht, ionnus gur chuirsęt rompa gan tataighe do dhenam air.
Art mac Gęrailt Caomhanaigh do mharbhadh la Gallaibh.
Maidhm mór do thabairt la h-Ua n-Domhnaill Toirrdhealbhach ar Choncobhar Óg mac Seaain mic Concobhair mic Aędha mic Domnaill Óig, ar Ua n-Dochartaigh, ar Chloinn t-Shuibhne du in ro marbhadh morán dá maithibh. Dias dearbrathar Meic Suibhne do ghabhail ann, .i. Eoin ⁊ Murchadh. Edala aidhble do bhuain díobh d'eachaibh, d'arm, ⁊ d'éidędh.

p.678

Art mac Gearailt mic Tomáis Finn (.i. do Cloind Murchadha) do mharbhadh la Mac Murchadha rí Laighęn.
Sloighead la Cloinn Muircęrtaigh ⁊ la Pilib Ua Raighilligh i m-Brefne Uí Ruairc, ⁊ Tomás Macc Dhorchaid do mharbhadh dóibh. Ua Ruairc do-breith orra, ⁊ a c-cur dhó as an tír go h-aimhdheonach iar b-fágbáil coda dá n-daoinibh ⁊ da n-eachaibh dóibh.
Cian mac Ruaidhri Uí Chęrbhaill adbhar dęgh-thoísigh críche éle do mharbhadh d'Aodh mac Muirceartaigh Uí Maoíl Muaidh d'urchur soighde.
Sloigheadh lasan Moirtemęrach go h-Ultoibh gur milleadh dúinte ⁊ bailte iomdha don toiscc-sin lais eitir ecclais, ⁊ túaith, an Urnaidhe, Domhnach Mór, Aireaccal, ⁊ Clochar, et cetera.
Corbmac Óg Mag Carthaigh, Enrí mac Domhnaill Uí Fhęrghail, Aodh mac Muircęrtaigh Mhuimhnigh Meg Eochagáin, ⁊ Domhnall mac Dauidh Meg Eochagáin d'ég.
Domhnall mac Briain Uí Dhubhda tighearna Ua f-Fiachrach, ⁊ Ó n-Amhalgaidh fear cosanta a criche d'aimhdheoin Ghall ⁊ Ghaoidheal batar ina aghaidh do ég ina baile budhdhéin an .3. Mai, ⁊ a mhac Ruaidhri do ghabhail a ionaid.

M1381

p.680

AOIS CRIOST, 1381.
Aois Criost, míle, trí chéd, ochtmhocchatt, a h-aon.
Dealb Muire Chille Móire i n-Uibh Briúin do labhairt co h-iongnath.
Uilliam mac Donnchaidh Muimhnigh Uí Cheallaigh tighearna Ó Maine aon-dhuine ro ba mó clú, aireamh, ⁊ oirrdearcus don chineadh da m-baoi, ⁊ an fear tug gairm coitchionn einigh do chliaraibh Ereann, ⁊ do dhíol iad do reir a n-oigréire uile, do écc ina Shęnoir chian-aosda iar m-buaidh n-aithrighe, ⁊ Maol Sechlainn a mhac do ghabhail a ionaidh.
Tadhg Ruadh Mac Diarmada Gall 'ga m-baoi urlamhus Airtigh do mharbhadh la Cloinn Goisdealbhaigh.
Diarmaitt Mhág Carthaigh adbar tighearna Deasmhumhan do mharbhadh d'Ua Mathgamna.
Ceindeidigh Mac Briain ó c-Cuanach do mharbhadh la Gallaibh.
Clann mic Fedlimidh Uí Concobhair d'ionnradh do Ruaidhri Ó Choncobhair ⁊ Baile an Tobair do buain díobh.
Cathal mac Ruaidhri Uí Chonacobhair do ghabhail la Brian m-Ballach iar sin co crodha cosccrach i m-Beól an Tachair, ⁊ daoíne maithe immaille ris im Brian Ua m-Birn, ⁊ im Lochlainn Ua n-Ainlighe dia m-batar occ filleadh ó Chonmhaicne Dúin Móir, Brian da congbail aige i m-braighdenus co b-fuair a bręth fęin ó Ua c-Concobhair ⁊ go n-dęrnsat síth as a h-aithle.

p.682

Caislen Atha Luain do gabhail don Iarla (an Moirtemerach) ⁊ mac Riocaird an t-Sonnaigh do marbhadh ann.
Caislen Atha Leathain do lęgadh do Cloinn n-Donnchaidh ⁊ a chomh-la do thabhairt doibh go Baile an Mhotaigh.
Ua Duinn do mharbhadh d'Fęraibh Ceall dia m-baoi ag denomh creichi orra.
Pilib Ua Cinneidigh tighearna Urmhumhan, ⁊ a bean Aine ingean Meic Con Mara do écc.
Slóigheadh la Niall Ó Néill i n-Oirghiallaibh, creacha móra do dhenomh dóibh, ⁊ Airghialla dia lęnmhain gur briseadar ar deireadh sluaigh Uí Neill, ⁊ gur bęnsat cuid da c-creachaibh dhíobh.Donnchadh mac Maghnusa Mheg Mathgamhna do mharbhadh don tachar-sin.
Sir Émann Mortemer tighearna Gall Ereann d'écc.
Dub Cablaigh inghean Aędha Meic Diarmata bęn Chathail Ruaidh Mhég Raghnaill, Lasairfhíona ingęn Toirrdealbhaigh Uí Concobair bean Mheg Raghnaill, Fionnghuala inghęn Con Maighe Ui Chatháin bean Toirrdhealbhaigh Meic Suibhne, Sadhbh inghęn Uillic A Búrc bęn Uí Choncobair, Dubh Coblaigh inghęn Uí Choncobhair Fhailgigh bęn Domnaill mic Teaboid Uí maoíl Mhuaidh, ⁊ Laisairfhiona inghęn Fęrghail Uí Duibhgęnnáin bean Uí Mithidhéin an Bhealaigh d'écc.
Eoghan Sionnach tanaisi Muintire Tadhgain do mharbhadh do Dalatúnachaibh.
Aodh mac Muircęrtaigh Mhuimhnigh Mhécc Eochagáin do mharbhadh do Maoilir mac Teaboitt Uí Mhaoil Mhuaidh ar iomruagadh do buille ga.

p.684

Ua Murchadha do mharbhadh la h-Uibh c-Ceinnsealaigh.
Dunghalach Ua Madadhain do mharbhadh i n-iommruaccadh la Cloinn Riocaird.
Raghnailt inghęn Mhecc Bradaigh bean Meg Dorchaidh d'écc.
Eoghan Ó Cuinn taoiseach Mhuintire Giollgán do écc.
Domhnall Ó Murchudha tighearna Ó f-Félimędha do marbhadh la h-Uibh c-Ceinnsealaigh.
Pilib mac meic Pilib Uí Ceinnéidigh tighearna Urmhumhan, ⁊ Aini inghean Meic Con Mara a bhean do écc ina n-dís.

M1382

AOIS CRIOST, 1382.
Aois Criost, míle, trí chéd, ochtmhocchat, a dó.
Tomás Ua Carmacain epscop Tuadhmuman, Matha Mag Muireadhaigh prioir Cille Moire d'écc.

p.686

Diarmaid Ó Domhnaill, mac-sidhe Eoghain (.i. mac na h-Inghine Ruaidhe an t-Ęogan hi-sin) mic Aodha mic Domhnaill Óig adhbhar tighęrna Tire Conaill d'ég.
Labrás Diúid do mharbhadh la cloinn t-Seaain Uí Fhearghail, Murchadh, Corbmac, ⁊ Domhnall.
Fearghal Ruadh mac Donnchaidh mic Muircęrtaigh Mhóir Meg Eochagáin toiseach Chenel Fhiachach do mharbhadh la Fearaibh Ceall tre fheill i c-Cill Mona ó Raith Aodha Meic Bric soir. Fęrghal Ó Maoíl Muaidh, ⁊ mac Teabóid do-rinne an ionnsoighidh, ⁊ Maoilir Maintin ro buail é.
Cuid do thaoiseachaibh Connacht do ghabhail le Ruaidhri O c-Concobair ina oirechtus fén, .i. Ó h-Ainlighe, Ó Birn, ⁊ Mac Cęithernaigh tre mar fuair a fhios orra co m-bádar ag dénomh caradra ina aghaidh le cloinn męic Fedlimidh
Rudhraighe mac Seaain Uí Fearghail d'ég.
Clann Muiris d'ionnsoighidh Corco Modha, ⁊ creach do denamh dhoibh orra, ⁊ Ua Concęnainn do dol i t-toraighecht na creiche, ⁊ a mharbhadh fo cętoir. Concobar Óg Mac Diarmata cona braithribh d'ionnsoighidh Cloinne Muiris iar sin, ⁊ p.688 ro badh do-rochtain rompa, Clann Muiris cona t-tionól do beith suidighthe ar a c-cionn. Iad-somh do dhul da n-aimhdheóin gusan m-baile, a losccadh doibh eidir foirgneamh ⁊ arbar, ⁊ daoine dho mharbhadh ina timcheal ⁊ imthecht do Chonchobhar gona mhuintir as a h-aithle tre neart a n-ęngnamha gan dioghbhail do dhenamh d'aon-chuid diobh.
Creach-sluaigheadh la Murchadh Ua m-Briain go Dęsmumhain gur ro-s-leraircc í.
Domhnall mac Mathgamhna Duinn Ui Cheinneittigh, ⁊ Emann Ócc mac Emainn Buitiler do écc.
Muircęrtach mac Mathgamhna Maon Maighe Uí Briain d'écc h-i b-priosún Bhaile Atha Truim.
Domhnall Ó Briain, Toirrdhealbhach mac Diarmata Uí Briain/, ⁊ Brian mac Diarmata Uí Briain do cloinn Briain Ruaidh do écc.
Giolla Brighde Ó Sgingin adbar ollamhan Chinél c-Conaill do écc.
Muircęrtach Ócc mac Meic Maghnusa Tiré Tuathail do écc.

M1383

AOIS CRIOST, 1383.
Aoís Críost, míle, trí chéd, ochtmhoccat a trí.
An t-abb Mac Dauit, .i. abb na Búille Saoi ar dérc ⁊ ar daonachtt do écc.
Tadhg Mac Donnchaidh (.i. mac Tomaltaigh mic Donnchaidh o raitęr Clann n-Donnchaidh) tighearna Tíre h-Oilealla fear lán d'féle ⁊ d'eineach do écc Aine an Chésda ⁊ a mhac Tomaltach do gabail a ionaidh.
Sloigheadh mór le Niall Ó Néill cona cloinn, ⁊ go maithibh Cenél Eoghain i t-Trian Conghail d'ionnsoighidh for Ghallaibh, gur loisgeadh ⁊ gur lomairgeadh iomat da m-bailtibh. Goill na criche do chruinniughadh ar a c-cionn. Aodh Ó Néill, p.690 ⁊ Raibilin Sauaois do thęgmhail re aroile i n-iomruagadh marcshluaigh, da forgomh for-nęrtmara da c-craoíseachaibh do tabairt h-i c-curpaib aroile doibh. Raibilin do dul beoghonta dia thigh ⁊ Mac Eoin Biséd da athmarbhadh ann, ⁊ Aodh Ua Néill do écc an treas lá iarna lot tria bithin a ghona. ⁊ Mac Eoin Bisett do marbhadh la muintir Raibhilín an tręs lá iar marbhadh Raibhilín fęisin.
Muircęrtach Ua Flannagain taoiseach Thuaithe Ratha, ⁊ Corbmac mac Airt Mhecc Uidhir d'écc.
Seaan Mac Gaffraidh ⁊ Maghnus Mac Dauith do mharbhadh in en-ló.
Art mac Tomais Fhinn do Chloinn Murchadha ríoghdhamhna Laighen do mharbhadh do Ghallaibh Condaoí Locha Garman.
Pláigh aidhbhseach anbhfóill go comchoitchinn seachnon Érionn.
Art Mag Aonghusa tighearna Ó n-Eachdhach Uladh én-phost einigh Ereann ina aimsir, d'écc don plaigh i m-Baile Átha Truim, ⁊ é i láimh occ Gallaibh.
Murchadh na Raitnighi Ó Briain, Mor inghęn Murchadha Uí Madadhain bean Meic Uilliam Cloinne Riocaird (.i. Riocard), Siobhan inghęn iarla Urmhumhan bęn Taidhg Uí Chęrbaill tighearna Éle, d'ég di.
Murchadh mac Briain Uí Chinneidigh, Donnchadh an Chúil Mac Mathghamhna tighearna Corca Bhaiscind, Eoghan mac Donnchaidh mec Ruaidhri Uí Cheallaigh, ⁊ Lundrasach Bhaile átha Buidhe d'écc.
Fonntach Tighe Munna, ⁊ Inghęn Uí Briain bęn Uí Chinneidigh do écc.
Onara inghęn Uilliam Burc bęn Uí Mhechair. Mac Giolla Patraicc tighearna Osraighe, ⁊ Mac Ceallaigh Meic Giolla Patraicc tanaisi Osraighe d'écc uile don pláigh cédna.
Diarmait Ó Diomusaigh tighearna Cenel Maoil Ughra do mharbhadh la Gallaibh.

p.692

Donnchadh O Concobhair tighearna Ciarraighe Luachra, ⁊ Maoileachlainn Mhag Shamhradain tanaisi Theallaigh Eachdach d'écc.
Seaan mac Domhnaill Uí Fhęrghail tighearna na h-Angaile d'écc i l-Lios Aird Abla ⁊ a adhnacal i mainistir Leath Rátha.
Cathán mac Ruaidhri Uí Chatháin, Seaan Gallda mac an iarla, Uilliam Baróid, ⁊ Ruaidhri mac Aędha Óig Uí Maoil Mhuaidh tighęrna Fęr c-Ceall do écc.
Ruaidhri mac Airt Meg Uídhir do mharbhadh la mac Donnchaidh Meg Uidhir.
Diarmait Mac Diarmata tanaisi Maighe Luircc do écc.
Fęrghal mac Tomais Mec Tighearnain,taoíseach Tellaigh Dunchadha do écc.
Murchadh mac Cathaoir Uí Choncobhair Fhailghe do écc.
Milig Mac Oisdelb do marbhadh la cloinn Fhiachra Uí Fhloinn.
Iomhar Ó h-Áinlighe adhbar taoísigh Chenél Dobhtha do mharbhadh la a chineadh fęin.
Cathal mac Sefraidh Uí Fhęrghail do écc.
Diarmaitt Mag Raghnaill taoiseach Muintire h-Eolais do dhénamh creiche ar Ua Ruairc.

M1384

AOIS CRIOST, 1384.
Aois Criost, mile, tri chéd, ochtmhocchatt, a cęthair.
Seon Mac Giolla Coisccli, maighistir, airchindeach, ⁊ pearsun Airigh Broscca d'écc.
Ruaidhri mac Toirrdhealbhaigh Uí Choncobhair Rí Connacht d'écc don pláigh chędna aidhche Fhéli Catairiona iar c-caithęmh sé m-bliadhan dég ⁊ ráithe i láin-ríghe Connacht amail dearbhus an file Maoilin Ua Maoíl Conaire i n-duain an réme riograidhe. p.694
1. Fuair Ruaidhri Rioghdha an snaithe,
  A sé décc as dęgh-ráithe
  Do Chruachain Aoí gan iorghail,
  Mac tacharborb Toirrdhealbhaigh.
Dá thighęrna do dhęnomh h-i Conachtaibh iar sin, i. Toirrdhealbhach Ócc mac Aodha mic Toirrdhealbhaigh do oirdneadh h-i t-tighęrnus d'Ua Cheallaigh, do Chloinn Riocaird, do Domhnall mac Muirchęrtaigh Uí Concobair, ⁊ do Chloinn n-Donnchadha archęna, ⁊ Toirrdhealbhach Ruadh mac Aędha mic Félim mic Aodha mic Eóghain do oirdnędh h-i t-tighęrnus mar an c-cędna do Mhac Diarmata, do Cloinn Muircęrtaigh Muimnigh, ⁊ do thaoiseachaibh Sil Muireadhaigh archęna, gur ro fhás coccadh h-i c-Connachtaibh uile h-i coitcinne iar sin co m-batar ar na c-commbuaidhreadh tremhid.
Mag Raghnaill (.i. Mág Raghnaill Dubh ).i. Diarmait mac Maoileachlainn sár-thaoiseach einigh ⁊ ęngnamha Muintire h-Eólais do mharbhadh tre fheill la cloind Raghnaill Meg Raghnaill i n-dorus tighe Risdet Mecc Raghnaill.
Muircheartach Ó Conchobhair tighęrna Ó bh-Failghe d'écc iar c-cian-aois.
Tomaltach Mag Dorchaidh taoiseach Cenél Duachain do mharbhadh la a scín fén, ⁊ é ag cur chru.
Comhdhal oirechtais eidir Ua b-Flaithbeartaigh ⁊ Ua Máille. Imręsain do ęirghe ętorra da t-torchair Eoghan Ó Máille, Corbmac Ó Máille (.i.Corbmac Cruinn), ⁊ sochaidhe immaille friu la muintir Fhlaithbeartaigh.
Carrac Fhęrghusa do losccadh la Niall Ó Neill, ⁊ nęrt mór do chor ar Ghallaibh dó.

p.696

Cu Connacht Ua Fęrghail (.i. mac Aodha) tighęrna Mhoighe Treagha, ⁊ Seffraidh Ó Fęrghail d'écc.
Uilliam mac Sir Émann a Burc, ⁊ Riocard mac Maidiucc mic Tomin Baired feichęm coitchionn na c-cliar do écc.
Uigistin Ua Duibhgęnnáin ollamh Chonmhaicne re sęnchus d'écc.
Ualgharcc Ua Ruairc dęgh-adhbhar Breifne do bathadh ar Loch Gamhna.
Pilip Ua Raghailligh tighęrna Muintire Maoíl Mordha do écc.
Maoilir mac Sir Uilliam Burc do mharbhadh do easccar, Sęaan, ⁊ Dauit da mhac ele Meic Uilliam Burc do écc don plaigh.
Maghnas mac Maoilechlainn Uí Fhęrghail, Tomaltach mac Cairpre Uí Fhęrghail, ⁊ Fęrghal mac Cathail Uí Fhęrghail do écc.
Sluaiccheadh la Domhnall mac Muircęrtaigh gona oirechtaibh i Maigh Luircc go ro lóiscc longport Meic Diarmata.
Donnchadh Ó Dubhda do écc, a mhac Muirceartach do ghabháil a ionaidh.
Domhnall mac Flaithbęrtaigh Uí Ruairc do écc.

M1385

AOIS CRIOST, 1385.
Aois Criost, míle, trí chéd, ochtmhocchatt, a cúig.
Dauith mac Emainn mic Hoibęrd do ghabhail la h-Ua c-Conchobhair, ⁊ a écc iar sin ina braighdęnus i m-Baile an Topair.

p.698

Sluaigheadh la h-Ua Ruairc ⁊ la mac Donnchaidh gona saor-clannaibh lęth ar lęth go Magh Luirg, gur loisccsęt longport Meic Diarmata, ⁊ an tír uile i coitchinne, mac Seaain Uí Eaghra do mharbhadh i t-toraigheacht an t-sluaigh-sin, ⁊ a brathair oile do ghabháil.
Feidhlimidh Clereach Ó Conchobhair ⁊ Conchobhar Óg Mhac Diarmada do dhul ar sluaigheadh co Tír n-Oilella. Raibhthe do-rochtain rómpa, oirchill do dénomh fa c-comhair. Iad-somh do dhul fon tír iaram, daoine, ⁊ indile do mharbhadh doibh innti, lucht iomchoimheda na criche do-bręith orra iar sin, tachor dhóibh fri aroile. Cathal Cairpreach Mac Donnchaidh do marbhadh, Concobhar Mac Diarmada do ghabhail ⁊ Fęidlimidh Ó Concobhair do lot.
Ionnsoighidh do thabhairt do Muirchęrcach mac Cathail, do Corbmac mac Ruaidhri, do Tadhg Mac Diarmata, ⁊ do Chathal Mac Diarmata for Mág Raghnaill Ruaidh, ⁊ for Aodh Ua c-Concobhair. A n-gabháil diblinibh doibh, ⁊ a m-breith go Carraic Locha Cé da c-coimhéd.
Cathal Ua Fęrghail dęgh-adhbhar tighęrna na h-Anghaile, ⁊ Cú Maighe Ó Cathain tighearna Oirectha Uí Chatháin do écc fo rinn airmhe ⁊ oirrdearcais.
Ua Concobhair Ruadh, Mac Diarmata, clann Muircęrtaigh, ⁊ taoisigh Connacht do dhul sluagh lan-mór go h-Uíbh Maine. Baile mic Emainn Uí Cheallaigh do losccadh doibh. Uilliam Buidhe Ó Neachtain do marbhadh don chur-sin.
Fir Bréifne, ⁊ muintir Thíre h-Oilella do theacht a c-comhdhail Uí Choncobair p.700 Duinn. Ionnsoighidh do thabhairt doibh go Corc' Achlann gur loisccędh moran da m-bailtib leo, ⁊ gur gęrradh iomad da n-gortaibh.
Tír Fiachrach do losccadh do Mhac Uilliam Burc. A dhul go Slicceach as a h-aithle ⁊ a losccadh lais mar an c-cędna imaille re Cairpre abus, tachar do thabhairt dó annsin.M' áidecc Maol do mhaithibh a muintire do mharbhadh, ⁊ braigde do buain de as a h-aithle.
Tir Amhalgadha do losccadh la Domhnall mac Muircęrtaigh Uí Choncobhair, sochaidhe do dhaoínibh do marbhadh, édála móra do dhenamh do innte, ⁊ braighde dá maithibh do thabhairt dó lais iar sin.
Maidhm do thabhairt la Murchadh Ua c-Concobhair tighearna Ua b-Failghe ⁊ la Cenél Fhiachach for Ghallaibh na Midhe i t-Tóchar Cruacháin Brí Éle in ro marbhadh Uinnsionnach na Midhe, An Seomrach, ⁊ a mhac, ⁊ líon dírímhe immaille friú do mhaithibh Gall, ⁊ dá n-daoscur-sluagh.
Tanaidhe Ua Maol Conaire ard-ollamh Connacht i sęnchus, ⁊ i f-filidhecht d'écc (.i. im Lughnasadh) ina tigh féin iar m-buaidh n-ongtha, ⁊ n-aithrighe, ⁊ a adhnacal i Cluain Choirpthi co h-onorach.
Sith do dhęnomh do Connachtaibh re roile, ⁊ Síol Muireadhaigh do roinn ar dhó etir an dá Ua Conchobhair.

p.702

Art mac Airt Mhoir Uí Mhaoileachloinn; Dearbforgaill inghean Chathail Óig bean Uí Chonchobhair Ruaidh, ⁊ Bean Mhidhe inghęn Mécc Mhathgamhna bęn Uí Neill d'écc.
Giolla Criost Mac Gille Finnéin taoiseach Mhuintire Pheodachain d'écc.
Creacha mora la Cloinn n-Donnchaidh i c-Cęra. Clann Cathail Óig Uí Concobair do-breith orra, Sdondunaigh, ⁊ mor-sochaidhe oile immaille friú,Maidhm do thabhairt for Chloinn n-Donnchaidh, moran da n-daoínibh do marbhadh, ⁊ iad féin do chor isteach i c-Cill Chonduib as a h-aithle.

M1386

p.704

AOIS CRIOST, 1386.
Aois Criost, míle, trí chéd, ochtmhocchatt, a sé.
Aine inghęn Taidhg Meic Donnchaidh bęn Tighęrnáin Uí Ruairc (tighearna Breifne) aon-rogha ban Leithe Cuinn d'écc i t-Tuaim Seancha acc Loch Fionnmaighe, ⁊ a h-adnacal i Slicceach.
Cairbre mac Briain mic Murchadha Ui Fearghail tighęrna Calaidh na h-Anghaile, fear tiodhlaictheach tabhartach crodha cosantach d'écc ięr m-buaidh n-anma ⁊ n-oirrdearcais, ongtha ⁊ aithrighe.
Niall mac Con Choiccriche Óig Mhéicc Eochagain adhbhar tighęrna a chinidh do mharbhadh la h-Uilliam n-Dalatún, ⁊ la a mhac.
Maghnus mac Aędha Meic Diarmada do mharbhadh do Dhalatúnachaibh bheos.
Sloigheadh mór la Domhnall mac Muircęrtaigh Uí Chonchobhair, la Cloinn n-Donnchaidh, la h-Ua n-Dubhda, ⁊ la Muintir Ęaghra i c-crich Meic Uaittin. A h-ionnradh, ⁊ a h-arguin uile don chur-sin, ⁊ morán do daoínibh do mharbhadh im Roibęrd Dúin Domhnainn, ⁊ im Mac Maoilir an Chorrainn, ⁊ im M'Aigeocc Gallda, ⁊ caislen Lionoid do gabhail, aball-ghort Caęrtannain, ⁊ aball-gort Insi Cua do gearradh leó.
Ereamhon Ua Maoileachloinn do marbhadh do Mhag Amhalgaidh ⁊ do Dalatunachaibh.
Ua Concobair Ruadh cona b-fuair lais do Chonnachtaibh do dhul do chongnamh le Mac Uilliam Búrc i n-aghaidh Domhnaill mic Muircheartaigh ⁊ Cloinne p.706 Donnchaidh. Creacha mora do thabairt a Tír Fiachrach Mhuaidhe dhóibh. A n-dul iar sin for creach-ruathar i Cloinn Riocaird. O Briain do breith orra go mór-sluagh imaille ris, ⁊ Mac Uilliam Cloinne Riocaird mar an c-cędna. O Conchobair Ruadh d'iompúdh friú. Maidhm do tabhairt dho forro, ⁊ Conchobhar mac Taidhg mic Conchobhair Uí Briain do mharbhadh leo do ruathar-sin.
Sochaidhi do Ghallaibh Osraighe do thuitim la Mac Murchadha rí Laighen.
Domhnall Mhág Cochláin tighearna Delbhna d'écc.
Finghin mac Ruaidhri Mag Eochagain do mharbhadh.
Sith do denumh do Connachtaib re aroile a h-aithle a c-cogaidh, ⁊ Mac Uilliam Burc do dhul i teach Meic Uilliam Cloinne Riocaird, ⁊ tighearnas do thabhairt dó. Mac Feorais do dul ina theach on mudh c-cętna.
Donnchadh Mac Caba do mharbhadh la cloinn Maghnusa Uí Raghallaigh.
Cathal Ó Nechtain do mharbhadh la h-Ó c-Concobhair Ruadh.

M1387

AOIS CRIOST, 1387.
Aoís Criost, míle, trí chéd, ochtmocchatt a Seacht.
Teach do dhęnom in Eamhain Macha do Niall Ó Néill (do rígh Uladh) do díol dámh Éreann.

p.708

Sadhb inghęn Aodha Uí Néill aon-rogha ban slechta Néil Naoíghiallaigh re na linn bean mic Eóin Bised do écc iar m-buaidh n-aithrighe.
Riocard Ócc, .i. Mac Uilliam Cloinne Riocaird d'écc.
Goffraidh Fionn Ó Dalaigh ard-ollamh Ereann le dán ⁊ Ruaidhri Ó Cianáin saoi seanchadha, ⁊ ollamh Oirghiall eisidhe do écc.
Domhnall mac Donnchadha Docair Mhég Uidhir, ⁊ Matha Mac Conlęgha do mharbhadh i Cill Naile.
Concobhar mac Briain Carraigh Uí Néill do marbhadh la Gallaibh an t-Sratt-baile.
Uilliam mac Diarmada Meg Raghnaill adbar taoisigh Muintire h-Eolais do marbadh la Muintir Bhirn.
Eoin mac Aenghusa Meic Domhnaill tighearna Insi Gall do écc.
Diarmaitt Ruadh Ó Duirnín do écc.
Teach do denamh i n-Eamhain Mhacha la Niall Ó Neill, ar ni bhuí tęgh inti-sidhe fri ré inchęin go sin.

M1388

p.710

AOIS CRIOST, 1388.
Aoís Criost, míle, trí chéd, ochtmocchatt a h-ochtt.
Corbmac Mac Donnchaidh riogh-ghaiscceadhach Thíre h-Oilella, ⁊ a tanaisi do dhol ar creich oidhche i Muigh Luirg. Creacha mora do dhénomh lais. Ó Concobhair Ruadh, clann meic Fedhlimidh, clann Chathail Óicc Uí Chonchobhair, ⁊ clann Aedha Meic Diarmada .i. Cathal, ⁊ Corbmac gona sochraidibh da leanmhain i t-toraighecht na c-creach. Corbmac Mac Donnchaidh do gabáil deireadh for a muintir fein. Chuid do muintir Uí Choncobhair da ionnsoighidh cédus, ⁊ a m-beith 'ga ammus gan choigill, Ua Concobhair fęin do-breith orra, ⁊ do smachtadh ara muintir gan eisiomh do mharbhadh da n-damhadh a ghabháil. Gidh ędh nochar fhaomhsomh anacal gur beccęn a marbadh fo dheoidh ⁊ ní raibhe da chineadh cobéis dó ar eineach, ⁊ ęngnomh go sin. Concobhar Mac Donnchaidh, Murchadh mac Corbmaic Meic Donnchaidh, ⁊ Mac Diarmada Ruadh do ghabháil iar sin, ⁊ braigde do dhénomh dhíobh. O Concobair Ruadh da leanmain tar sliabh síos iaramh ⁊ Clann n-Donnchaidh do thecheadh roimhe fo chúil maile ⁊ fó íochtar Tire h-Oilella.
Muircęrtach mac Domhnaill mic Muirchęrtaigh Uí Chonchobhair do dhul fo fhoslongphort Uí Domhnaill i c-comfhogus Essa Ruaidh ⁊ daoíne iomdha do mharbhadh lais don ionnsoighidh-sin im cloinn Uí Bhaoighill, ⁊ im Ua n-Gallcobair cona m-braithribh. Mac Suibne ⁊ a mac do ghabail do, ⁊ a t-tabhairt lais iaram immaille re h-édáil each arm ⁊ eideadh, ⁊ Clann Muirchęrtaigh do iompúdh for Ua n-Domhnaill don chur-sin.
Seaan Ruadh Ua Tuathail tighęrna Ó Muireadhaigh cleithe ęinigh ⁊ ęngnomha p.712 a chinidh do mharbhadh do mhoghaidh da mhuintir féin ar lár a longpuirt feisin, ⁊ an bodach do mharbhadh inn fo chéttóir.
Clann Uí Chuirrnín, Siodhraidh, Cairpre, ⁊ Giolla Patraicc do mharbhadh la Gallaibh Laighen.
Creacha móra do denomh Ua Conchobhair Ruadh ⁊ da Mac Diarmada ar Ua c-Concobhair n-Donn ⁊ coccadh coitchionn d'eirghe h-i c-Connachtaibh as a loss. Mac Donnchaidh do losgadh Muighe Luirg trias na creachaibh remraite.
Cú Coiccriche Ó Maoíl Mhuaidh tighęrna Fęr c-Ceall do écc.
Commbuaidhreadh coccaidh eidir Ua Ruairc ⁊ Clann n-Donnchaidh.
Domhnall Ua Concobhair do dul ar Machaire Connacht. Ard an Choillín, ⁊ Inis Locha Cairrgín do losccadh lais ⁊ Domhnall Óg Mac Domhnaill (.i.consabal gallocclach) do mharbhadh don toiscc-sin.
Sluaigheadh la h-Ua n-Domnaill .i. Toirrdhealbhach an Fhiona, ar Cloinn Muirchęrtaigh go rainic co Sligeach co ro h-indreadh ⁊ co ro h-oirgeadh Cairpre Droma Cliabh uile lais ⁊ iar marbhadh sochaidhe ⁊ iar n-indradh na criche don chur-sin do thaęt Domhnall mac Muircęrtaigh i teagh Uí Dhomhnaill co n-dęrna sidh fris, ⁊ do-bert a oighriar n-dó la taobh na n-giall ro gabhadh ó Chenél c-Conaill riasan tan-sin.
Coccadh eittir Ua Ruairc ⁊ Clann n-Donnchaidh, ⁊ Domhnall (.i. mac Muirceartaigh) do eirghe le Cloinn n-Donnchaidh.
Maghnas mac Maoileachlainn Meic Maghnusa do mharbhadh la cloinn Meic Donnchaidh, ⁊ la Maol Ruanaidh Mac Donnchaidh.

M1389

p.714

AOIS CRIOST, 1389.
Aois Criost, mile, trí chéd, ochtmoghat, a náoi.
Biocaire Innsi Caín d'écc.
Niall Ócc Ó Neill do ghabhail do Ghalloibh.
Muiris Maol Ua Concobair Failge do marbhadh d'aon-urchor soighde ag tęmpall Cluana Da Thorc la fęr d'Uíbh c-Ceallaigh Legi.
Maoilechlainn Cam Ua Lochlainn tighearna Corc' Modruadh do marbhadh la a dęrbrathair fęin i b-feill.
Eoghan Ó Ruairc ⁊ clann Cathoil Óicc do dhul go Caislén an Uabhair. Marcsluagh Muintire h-Éilighi d' ęirghe dóibh. Ruaig do thabhairt orra. Maghnus Ó h-Élighi do marbhadh annsin, ⁊ daoine oile. Creacha Muintire h-Élighi do denamh doibh iaramh, ⁊ Muircęrtach ó h-Élighi do mharbhadh. Sith do dhenamh d'Ua p.716 Ruairc, do Dhomhnall mac Muircęrtaigh, ⁊ do Cloinn n-Donnchaidh iar sin re 'roile. Sith do denamh do Mhac Diarmata ⁊ do Cloinn n-Donnchaidh bęos, ⁊ na braighde do bęnadh do Cloinn n-Donnchaidh roimhe do tabhairt doibh, ⁊ Cathal Mac Diarmata baí i m-braighdęnus ag Cloinn n-Donnchaidh do lęiccęn amach iar snadmadh na síodha rémraitte.
Creacha Tíre Conaill do denamh do Domhnall mac Muircęrtaigh.
Raghnall Mag Ruairc flaith Teallaigh Conmasa d'écc.
Brian mac Domhnaill Oícc Uí Raighilligh do marbhadh do Cloinn Muirceartaigh.
Maghnus Ua Ruairc do gabhail do Corbhmac Ua Fęrghail tre tangnacht.
Aiffric inghęn Aodha Uí Néill, bęin Henri Aimhręidh Uí Néill, do écc.

M1390

AOIS CRIOST, 1390.
Aois Criost, míle, trí chéd, nochat.
Niall Ó Taichlich canánach coradh Clochair, ⁊ comharba Daimhinnsi d'écc.
Petrus Ua h-Eoghain dęccánach Locha h-Erne, ⁊ Parthalón Ó Conghaile canánach, ⁊ sacrista Lęsa Gabhail d'écc.
Coccadh mór etir Ua Ruairc ⁊ Ó Raighilligh. Anghailigh, ⁊ Eolasaigh, ⁊ p.718 Clann Muircęrtaigh do thocht fo toghairm ar coccaidh isin tré sheoladh Domhnaill mic Muircęrtaigh, ⁊ Tomaltaigh Meic Donnchaidh.
Maghnus Ó Ruairc baí i m-braighdęnus ag Ua Raighilligh i c-cloich Locha h-Uachtair d'elodh esde, ⁊ tarraing dó go caislén Locha an Sccuir. Clann Muircęrtaigh d'faghbail bratha air, ⁊ a marbhadh doibh ag teacht as coite amach do.
Sith do denam d'Ó Ruairc, ⁊ d'Ua Raighilligh, ⁊ comtha móra d'faghail d'Ua Raighilligh ar son easccarat Uí Ruairc d'athcur, ⁊ d'ionnarbadh uaidh. Eogan Ua Ruairc, ⁊ mac Cathail Riabhaigh do tabairt do i n-gioll ris na comhtaibh-sin.
Clann Muircęrtaigh ⁊ Teallach Dunchadha do denamh imerce nęirt ar Muintir Ruairc im Fhiodh Ua Fionnoicce, ⁊ im Sliabh c-Corrain, ⁊ im Cenél Luachain.Iarna fhios sin d'Ua Ruairc (⁊ é i n- Glionn Gaibhle an tan-sin) rucc a imirgędha lais fo bharr Chenél Luachain. Ionnsaighidh do thabhairt dó forro-somh, maidhm forra roimhe, ⁊ marbhadh do bęith ar a n-ellaigibh ⁊ ar a n-daoínibh o Bheal Atha Doire Dubain go mullach na t-Tulach m-Brefnech.
O Raighilligh, .i.Tomás mac Mathgamhna d'écc, ⁊ Seaan mac Pilip Uí Raighilligh do gabhail tighearnais.

p.720

Caislén Chille Barrainne do briseadh la Domhnall mac Muircęrtaigh.
Brian Mac Aodhaccain ollamh na Brefne i m-bręithęmhnas d'ecc, ⁊ Seaan (.i. oifficel Mac Aodhacain) fear ionaid Briain do marbhadh cęitheora h-oidche ria Nodlaic.
Duibhgionn Ua Duibhgionnáin ollamh Conmaicne i sęnchus d'écc.
Fęrghal Ua h-Ęghra tighęrna Luighne d'ecc.

M1391

AOIS CRIOST, 1391.
Aois Criost, míle, trí chéd, nochat, a h-aon.
Ua Ruairc, .i. Tigęrnan do dhul i c-coinne Uí Raighilligh, Sheaain, go Druim Lęthain uathadh sochraide. O'd-chualatar Clann Muirceartaigh Uí Choncobhair sin tiaghoid foir-lion roimhe ar Bealach an Chrionaigh. Brisis Ó Ruairc cona bęccán buidhne orra, ⁊ marbhais Seaan mac Mathgamhna Uí Choncobhair, ⁊ Donnchad mac Aodha an Cleitigh da laim budęin genmothá ar marbsat a muintir don cuid ele díb.
Domnall Ócc Mág Cárthaigh tigęrna Dęsmumhan d'écc, ⁊ a mhac Tadg do ghabhail tigęrnais na dheoidh.
O h-Anluain taoiseach na n-Oirthęr do mharbhadh da bhraithribh fęin tre fheill.

p.722

Mac Gilli Muire (.i. Cu Uladh Ua Morna) taoiseach Ua n-Ęrca Cein ⁊ Leithe Cathail do mharbhadh da brathair budhęin.
Tadg mac Gille Coluim Uí Uiginn, ⁊ Be Bhinn inghean Uí Maoil Conaire ollamh dęrsccaighte i n-dán, ⁊ i n-daonnacht d'écc iar n-aithrighe.
Corbmac Maol Ua Fęrghail do mharbhadh h-i f-fiull la Gallaibh.

M1392

AOIS CRIOST, 1392.
Aois Criost, míle, tri céd, nochat, a dó.
Grigoir Ua Mochain aird-easpucc Tuama saoí cráibdheach deshęrcach do écc. Enrí Aimhręidh mac Neill Móir Uí Néill rioghdamhna Cenél n-Eoghain, ⁊ dęgh-adhbhar aird-righ Erenn do chęrt, d'uaisle, ⁊ d'einech d'écc, fo fhel Brénoinn iar m-buaidh n-ongtha, ⁊ n-aithrighe.
Domhnall mac Enrí Uí Néill do gabhail la Toirrdhealbhach an Fhíona Ua n-Domhnaill tigęrna Tire Conaill. Creacha, ⁊ urtha aidble do dhenamh dó ar mac Enrí cona muintir an la cedna.
Mor-sluaigheadh la Niall Ua Neill Rí Chenel n-Eoghain go maithibh in chuiccidh ime do shoighidh Gall Tragha Baile agus Duini Dealgain, nęrt do chur orra dó don dul-sin, ⁊ Seffín Faoít do thuitim lais iar t-tabhairt tachair doibh du 'roile.

p.724

Sloiccheadh mór do-bręith d'Ua c-Concobhair Donn (go n-urmhór maithe Connacht ina fharradh) go h-Uibh Maine. An tír do losccadh ⁊ do lomarccain doibh. O Concobhair Ruadh dia lęnmain. Cathal mac Aodha Uí Ruairc do bheith ar dęirędh slóigh Uí Choncobhair Dhuinn, ⁊ a ghabhail la h-Ua c-Concobair Ruadh, ⁊ sochaidhe da muintir do marbadh.
Condaois Dęsmumhan inghęn iarla Urmumhan, bęn dęrlaictheach dęigh-einigh d'écc iar m-buaidh n-aithrighe.
Toirdhealbhac Mac Briain ó c-Cuanach Ruaidhri mac Donnchaidh Uí Chęrbhaill tánaisi Eile, ⁊ Fionnghuala inghęn Maghnusa mic Cathail Uí Concobhair d'écc.
Diarmaitt Mag Eochagain taoiseach Cenel Fiachach do ecc.
Sloiccheadh mór la h-Ua Neill, Niall, ⁊ la cloinn Enrí Uí Néill co n-Ulltoibh uile h-i c-Cenél c-Conuill for Ua n-Domhnaill, Toirrdhealbach. Sloigheadh ele la Domhnall mac Muirchęrtaigh cona braitribh for Ua n-Domhnaill bęós. Creacha an tire do tęicheadh fo diamraibh, ⁊ fo dhroibhélaibh, ⁊ Ó Domhnaill cona shochraitte do bęith for cúl a mhuintire. Ni ro h-anadh lasan sluagh c-connachtach go rangatar go Cęnn Maghair. Fo gabhaitt édala an dú-sin. Ticc Ua Domhnaill cona sochraitti ina lęnmain go raímheadh forra go ro marbaitt sochaidhe diobh im mac Donnchaidh Még Cába. Dála Uí Níill ⁊ cloinne Henri cona slogh ro h-aircceadh leo-sidhe críoch Uí Dochartoigh eittir cill ⁊ tuaith, ⁊ ní ro h-anadh leó-sidhe go rangatar go Fearsaitt Mhoir i n-aireas catha d'Ua Domhnaill. Battar athaidh aghaidh i n-aghaidh amhlaidh-sin. Cona eadh do-ronsat sídh do denamh fo dęoidh.

p.726

Cręcha la h-Ua n-Domhnaill ar cloinn t-Sęain Uí Domhnaill, uair báttar iad-sidhe baí ag tarraing Cloinne Muircęrtaigh, ⁊ d'eolus ręmpa ar an sluaigheadh ręmhraite.

M1393

AOIS CRIOST, 1393.
Aois Criost, míle, trí céd, nochat, a trí.
Seaan mac Seaffraidh Uí Raighilligh espucc na Breifne d'ecc.
Matha Ua h-Eoghain caibellán Innsi Caín d'écc.
An Sacart Ó Clérigh do écc.
Aodh mac Concobair (.i. mic Tomaltaigh) Meic Diarmada tigęrna Moighe Luirg d'écc iar m-buaidh n-ęinigh ⁊ n-aithricche, ⁊ Cathal a mhac do bhathadh iaramh.
Maol Ruanaidh mac Fęrghail Meic Diarmada do ghabhail tigearnais Moighe Luircc tre nęrt ⁊ tre cuidiuccadh Thomaltaigh Meic Donnchaidh.
Ionnsaighidh do thabhairt do chloinn Aodha Meic Diarmada go Cluain Ó c-Coindén (i c-caladh Locha Techet) ar mhac n-Diarmatta. Iombualadh do thabhairt doibh dia 'roile.Briseadh for chloinn Aodha. Concobhar ⁊ Ruaidhri dá mhac Aodha Meic Diarmata do ghabhail. Fęrghal mac Donnchaidh Riabhaigh do ghabail imaille riú, ⁊ a éludh as a h-aithle. Domhnall Dubh Mac Diarmata ⁊ sochaidhe oile do mharbadh don toiscc-sin ina t-timcell.

p.728

Brian mac Maoileachlainn Uí Cheallaigh tanaisi Ua Maine, Fęrghal Mag Samhradhain taoíseach Teallaigh Eachdhach, fęr go n-úire n-ęinig do cliaraibh, ⁊ Maghnus Ó h-Eaghra tanaisi Luighne d'écc.
Sith do dhénamh d'uaislibh Moighe Luircc re 'roile im roinn a n-domhgnasa, ⁊ im chomfuasluccadh a n-giall a gęimhlibh.
Raghnailt inghean Aodha mic Fęidhlimidh Uí Choncobhair bęn dęigh-dealbhdha daonnachtach, Muiris Cam mac Ruaidhri Még Eochagain, ⁊ Brian mac Uilliam Óicc Mécc Eochaccáin d'eg.
Edaoin inghęn Cathail Oícc Uí Concobhair bęn Brian mic Maoilęchlainn Uí Chellaigh, Domhnall ⁊ Emann da mhac Maoileachlainn Uí Cheallaigh, ⁊ Diarmait Ua Flannaccain adhbar taoisigh Tuaithe Ratha do écc.
Mainistir Chille h-Achaidh i n-espuccóidecht Chille Dara do dhenomh do braithribh S. Franseis la h-Ua c-Concobhair f-Failge.

M1394

AOIS CRIOST, 1394.
Aois Criost, mile, trí chéd, nochatt, a cęthair.
Richard Ri Saxan do thecht i n-Erinn fo Fheil Michil, ⁊ a thecht i t-tír h-i Port Lairge ⁊ a dhol asidhe go h-Ath Cliath.

p.730

Giolla Domhnaigh Ua h-ęoghain oifficel Locha h-Erne,pearsún ⁊ airchinnech Insi Caoín, Matha Mac Giolla Coisccle biocaire Claoininsi, ⁊ Lucás Mág Scoloicce biocaire Achaidh Urchair do écc.
Iarla o Mars do thect i n-Erinn.
Tadg mac Giolla Iosa Uí Flannaccáin taoíseach Tuaithe Ratha do mharbhadh la cloinn Dauéd Uí Flannaccain, ⁊ la cloinn Muircęrtaigh Uí Flannaccáin.
Aodh Ó Díomusaigh do marbhadh la Gallaibh i lurg creiche.
Tomás Ua Díomusaigh adbhar tigęrna Chloinne Maoil Ighra do marbhadh la Saxanchaibh.
Mac Siurtain Sęan mac Maoilir tighęrna Bhaile Atha Lęthain do mharbhadh da braithribh i f-fell .i. clann t- Sęain d'Exetra.
Sluaicceadh la h-Art Mac Murchadha la Rígh Laighen do shaighidh Gall go ro loiscc Ros Mic Triúin cona thighibh ⁊ cona chaislenaibh, ⁊ do-rad ór ⁊ airgętt ⁊ braighde laiss.

p.732

Iarla Urmumhan do tionol go Laighnibh dá milleadh gur loiscc, ⁊ gur mhill Gailine ⁊ críoch Uí Cheallaigh Mhaighe Drúchtain i Laoighis, ⁊ sóadh do dia thigh iaromh.
Ruaidhri mac Ruaidhri Uí Neill do marbhadh la cloinn Enrí Uí Néill.
Mac Murchadha .i.Art mac Airt do dhenamh coccaidh re Righ Saxan cona muintir go ro marbhadh sochaidhe lais, ⁊ a thocht fo dhęóidh do thigh an Righ la h-aslach Gall ⁊ Gaoidheal Laighęn, ⁊ ro gabhadh eisidhe tria ionnlach an Iustís .i. Iarla Urmumhan. Ro lęicceadh iaramh, ⁊ ro congbadh Ó Brain, Ó Mórdha, ⁊ Sęan Ó Nualláin i l-láimh dia éis.
Mac Uilliam Burc .i. Tomás, do dhul co tęch an Righ, ⁊ onóir mór d'faghbáil dó, ⁊ tigearnus ⁊ cęnnus ar Ghallaibh Connacht.
Toirrdhealbhach mac Murchaidh na Raithnighe Uí Bhriain do cloinn Briain Ruaidh do dhenamh coccaidh ar mhuintir an Righ i Mumhain ⁊ i l-Laighnibh ⁊ condae Luimnigh do losccadh ⁊ do arccain dó.
Cam Cluana Ó Dubhaccáin do mharbhadh la muintir Righ Saxan i n-Áth Cliath.

p.734

Brian mac Maoil Ruanaidh mic Fearghail Meic Diarmada adbar tigearna Maighi Luircc do mharbhadh la Maelsechlainn Clérech Mac Diarmata .i. dearbrathair a athar.
Tadhg Ua h-Eachaidhéin saoí fhir-dhána do mharbhadh la cloinn Con Chonnacht Uí Dálaigh im ollamhnacht Uí Néill.

M1395

AOIS CRlOST, 1395.
Aoís Criost, mile, tri ced, nochat, a cúicc.
An t-epscop ócc Ó Mocháin d'écc ar slighidh na Romha.
An biocáire Ó Flannghaile, .i. biocáire Sccríne Adamnain do écc.
An t-oifficel Ó Tuathail, ⁊ ro ba biocáire in Iomdhaidh Feichin, fęr tighe n-aoídędh oirrdeirc do écc.
O Neill Buidhe do écc, ⁊ adhnacal in Ard Macha.
Pilip mac Aędha Mhég Uidhir tighearna Fhęr Manach caithme ⁊ chosanta a chriche, fęr dar lán Ére dá chlú, ⁊ da oirdearcus do écc iar m-buaidh n-aithrighe. Tomás Mág Uidhir .i. An Giolla Dubh mac Pilip do ghabhail tigęrnais Fhęr Manach.
Domhnall .i. Ua Maoile Dúin Luircc do ghabhail la cloinn Airt Mhég Uidhir i p.736 f-fell i t-Tęrmonn Dábheócc, ⁊ a chur i m-braighdęnus go h-Ua n-Domhnaill, ⁊ a écc da és i n-gęimhiol.
Concobhar mac Aędha Ruaidh Még Uidhir do ghabhail leis An n-Giolla n-Dubh .i. Tomás, ⁊ lena dearbrathair Aodh Mág Uidhir ⁊ a éludh iaramh .i. a bhręith lais dia mhac fęin.
Dręm do mhuintir Righ Saxan do dul ar cręich i n-Uíbh Failghe, ⁊ Ua Concobhaír dia lęnmain go tóchar Cruacháin, ⁊ drong mor diobh do marbhadh, ⁊ tri fichit each do bhęin díobh. Dręm ele do mhuintir Righ Saxan im Iarla Maruscal do dhul ar cręich in Éilibh, ⁊ Ó Cęrbaill cona mhuintir do-bhręith forra, ⁊ sochaidhe do Ghallaibh do mharbhadh lęó, ⁊ eich iomdha do bęin díobh.
Niall Ócc mac Neill mic Aędha Uí Neill, ⁊ O Briain, .i. Brian mac Mathgamhna do dhol i tęch Righ Saxan.
Coblaigh Mór inghęn Chathail mic Domhnaill Uí Concobair inghęn Righ Connacht, bęn thoictheach trom-conaich go f-feabhus n-ęinigh do écc iar m-buaidh n-aithrighe, ⁊ p.738 a h-adhnacal i mainistir na Buille. As di-sidhe do gairthí Port na t-trí namat, uair as í ba bęn d'Ua Domhnaill .i. Niall tigęrna Tire Conuill, d'Aodh Ua Ruairc tighearna Breifne, ⁊ do Chathal mac Aodha Breifnigh Uí Concobhair rioghdamhna Connacht.
Una inghean Taidhg mic Maghnusa Uí Choncobhair bęn Még Uidhir do écc.
Sęan mac Airt Mhég Uidhir do ghabháil lé Mág Uidhir, ⁊ a thiodhnacal d'Uíbh Maoile Dúin Luircc, ⁊ a marbhadh dóibh ar Fionntracht Droma Bairr amhail ro thuill uatha roimhe-sin.
Rí Saxan do fháccbáil Ereann im Beltaine iar n-dol druinge moire do Ghallaibh ⁊ do Ghaoidhealaibh Erenn ina thęch, ⁊ An Moirtimérach do fhaccbáil don Rígh ina ionadh i n-Ęrinn, ⁊ ge do-chuaidh Mac Murchadha i tigh in Righ ní ro chręid dó iarttain.
Ard Sratha ⁊ Clochar Mhac n-Daimhin do losccadh cona n-uilibh iol-mhaoinibh.
Ruaidhrí Ó Ceallaigh adhbar tighearna Ua Maine do écc.
Mac Siúrtain d'Exter do gabhail la Cloinn Meic Siúrtain, ⁊ a thabhairt p.740 i l-laimh Mheic Uilliam Burc. Sloiccheadh la Domhnall mac Muircęrtaigh ⁊ la Gaoidhealaibh Iochtair Connacht i c-crích Meic Uilliam fo dháigh gabhála Meic Siurtáin, ⁊ Mac Siurtáin do lęigęn, ⁊ sidh do shnadhmadh eittir Gallaibh, ⁊ Gaoidhelaibh an choiccidh don chur-sin.
Sluaiccheadh la h-Ua n-Domhnaill, Toirrdhealbhach, i t-Tír n-Eóghain ar cloinn Enrí Uí Néill, ⁊ cręcha ⁊ oirccne aidhble do dhenamh leó isin crích. Clann Enri cona sochraitte do thocht ina lęnmain. Do-rala iomairęcc eittir na slóghaibh cęchtardha go ro sraoineadh fo dheoidh for Chenél n-Eoghain gur ro ládh a n-ár. Ro gabhadh dana, Brian mac Enrí Uí Néill, ⁊ tri braighde d'écc do mhaithibh a shlóigh amaille fris.
Sloiccheadh n-aile la h-Ua n-Domhnaill c-cedna co ráinicc co Slicceach tria Chairpre Dromha Cliabh gur ro h-indradh an tír ina n-uir-thimcell leo gur ro millsęt gach ní gusa rangattar, ⁊ do-bearsat creacha ⁊ édala iomdha leo dia t-tír, acht namá ro gonaitt uaite do dhęirędh an t-slóigh.
Iondsoighidh do dhenamh la Domhnall mac Enrí Uí Neill ar Bhrian mac Uí Neill, ⁊ a ghabháil, ⁊ cręcha aidhble do denamh air. Indsaighidh oile do denamh la Domhnall mac Enri go baile Uí Néill, ⁊ bęn Uí Neill do-bręith lais, ⁊ braighde oile immaille fria, ⁊ a m-bręith lais i n-uct Gall.
Ro triallsat Goill Laighęn feall do dhenamh ar Mac Murchadha, ar Art, ⁊ a ghabhail. Acht chęna nír' bó torbha doibh ar do-chóidh-siumh uaidhibh dia n-aimhdęóin a los a lámh ⁊ a ghaisccidh co na ro cumhaingsęt ní dó.
Domhnall mac Muircęrtaigh Uí Concobhair tigęrna Cairpre ⁊ Sliccigh ⁊ bęós tighęrna ó Shliabh sios uile do écc i c-caislén Shliccigh seachtmain ria Nodlaicc.

p.742

Aodh mac Cathail Óicc Uí Concobhair mac inghine Toirrdhealbhaigh Uí Concobhair, ⁊ Muiris mac Póil Ulltaigh ollamh lęighis Chenél c-Conuill do écc.

M1396

AOIS CRIOST, 1396.
Aois Criost, mile, trí ched, nochatt, a sé.
An t-epscop Ó h-Ęghra do écc.
Matha Ua Luinín airchinneach na h-Arda, fęr il-cęrdach, i seanchus, i n-dán, i sęinm, ⁊ i lęighionn do écc.
O Concobhair Ciarraighe do mharbhadh i f-fiul dia fhine fęin.
O Cęinneittigh ticcęrna Urmumhan do écc.
Irial Ua Lochlainn tighearna Chorc' Modruadh do mharbhadh do Mhac Ghirr an Adhastair dá oiręcht fęin, i n-díoghail a dhęrbh-comhalta, .i. Maoilęchlainn Ua Lochlainn ro mharbh-somh roimhe-sin.
Concobar mac Eoghain Uí Maille do dhol ar ionnsaighidh i n-Iarthar Connacht p.744 lucht luinge. An long do líonadh do mhaoinibh ⁊ d'édálaibh na h-eachtra-sin, ⁊ a m-bathadh uile, acht madh aon-duine eittir Eirinn ⁊ Árainn.
Maidhm na cręcca le h-Ua c-Concobhair Ruadh cona braithribh, for Ua c-Concobhair n-Donn, ⁊ for Aodh Ua c-Concobhair, for Chonn Mhac Branáin, ⁊ for Aodh Ua n-áinlighi taoiseach Cheneoil Dobhtha; dú inar marbhadh Conn Mac Branáin taoiseach Chorc' Achlann, Sęan Ó Taidhg, mac Sęain Uí áinlighi, ⁊ sochaidhe ammaille riú.
O Domhnaill do thecht slógh i c-Cairpre, ⁊ drong don t-slógh do-bręith ar cloinn Maoilęchlainn Chaoich Mic Muirceartaigh baí acc foraire, ⁊ acc forchoimhétt do Chonnachtaibh go n-dírim móir marcsluaigh amaille friú. Ro sraoineadh forra la h-Ua n-Domhnaill go ró faccaibhsiot urmhór a n-ęch, ⁊ ro gonadh araill diobh, ⁊ térnaisęt aroile a l-loss eissiumail. Ro creachadh iaramh Cairpre lásan slogh, ⁊ sóaid for c-culaibh cona c-cręchaibh.
Maoilęchlainn Caoch mac Muircęrtaigh mic Domhnaill Uí Concobhair do écc.
Maidhm la h-Ua t-Tuathail ar Ghallaibh Laighen ⁊ ar Shaxanchaibh, airm i t-tuccadh ár adhbal ar Ghallaibh, ⁊ do-radadh se fichit cęnn i t-taiselbadh go h- Ua t-Tuathail la taobh il-iomaitt do braighdibh, ⁊ d'edálaibh airm, ⁊ each, ⁊ éittigh.
Cú Uladh Mág Aęnghusa adhbar tigęrna Ua n-Eachdach do mharbhadh la Gallaibh.
O h-Annluain tigearna Oirthir do mharbhadh i f-fiull la dręim dia fhine fęin.
Maire inghęn Uí Chatháin bęn Uí Dhochartaigh do écc.

p.746

Brian mac Enri Uí Neill do fhuaslaccadh la h-Ua Neill ó Ua n-Domhnaill, ⁊ do-rad eich, eitteadha, ⁊ ionnmhus iorlardha as, ⁊ do-rad Ua Néill eisidhe do mhac eile Enri, .i. do Domhnall a f-fuaslaccadh a mhęic fęin, .i. Brian mac Neill maille comhthaibh oile.
Sluaiccheadh la h-Ua n-Domhnaill Toirrdhealbhach mac Neill Ghairbh, ⁊ la Tadhg mac Cathail Uí Concobhair go rangattur go Sliccech go ro loisccseat an baile uile eittir chloich ⁊ chrann, ⁊ ro marbhadh mac Concobhair Maonmaighe go sochaidhibh ele leó don chur-sin. Ba doiligh an baile i-shin do losccadh, ar ba dęrsccaighte a chumhdaighthe eittir cloich ⁊ chrunn.

M1397

p.748

AOIS CRlOST, 1397.
Aois Criost, mile, tri ced, nochat, a seacht.
Sluaiccheadh mor do thionol la Niall Ó Neíll la Rígh Cenél n-Eoghain do dhul for Ua n-Domhnaill, Toirrdhealbhach, ⁊ for chloinn Enri Uí Neíll. O Domhnaill, ⁊ clann Enri do chruinniucchadh shloigh oile ina aghaidh. Báttar athaidh amhlaidh-sin aghaidh i n-aghaidh na ro chumhaingsiot ní dia 'roile. O ro scithigędh Ua Neill cona shlogh, ro triallsat for c-cúlaibh dia t-tighibh gan airiuccadh don t-slogh oile. O ro ráthaighsęt an slógh oile indsin ro lęiccsiot scęimhealta ina lęnmain go ro marbhadh araill do mhuintir Uí Néill, ⁊ co f-farccaibhsiot eich ⁊ edala iomdha ag Cenél c-Conuill, ⁊ acc cloinn Enrí don chur-sin.
Sluaiccheadh la Toirrdhealbhach Ua n-Domhnaill la tigęrna Cheineoil c-Conuill i f-Fęraibh Manach, ⁊ do-bęrt ęthra iol-ardha lais for Loch Eirne, for oilenaib, ⁊ for innsędhaibh an locha gur ro h-oircceadh, ⁊ gur ro h-iondradh lais iaid-sidhe uile cenmothát eccailsi, no nęimhędha, ⁊ do-bhęrt édala iomdha anffoille lais, ⁊ iompaidhis gan nach f-frioth-orgain.
Sluaiccheadh n-aile la h-Ua n-Domhnaill i c-Cairpre do dhíochur chloinne Domhnaill mic Muirceartaigh eiste go ro loisccead an tír go lęir lais go Cluain Dęrg Rátha.

p.750

A Shúile do fhaghbháil doridhisi do Aodh Mag Mathgamhna tria trosccadh do dhenamh ind onóir na croiche naoimh Rátha Both, ⁊ in onóir dheilbhe Muire Atha Truim.
Niall Mor mac Aodha Uí Neill Rí Chenél Eoghain, ⁊ iomchosnamhaigh Erenn, inneoin órdain, ⁊ oiręchais an fhlaithęmhnais, tuir iomfhulaing gach anfforlainn, diosgaoiltigh Gall, táthaighthęóir Gaoidheal, móradh eccailsi ⁊ ealadhan na h-Erenn do écc iar m-buaidh n-ongtha ⁊ n-aithrighe, ⁊ Niall Óg a mhac do ghabháil a ionaid.
Mac Donnchaidh Tire h-Oilella do dhul go Machaire Chonnacht (go lion a thionóil, a mhaoine, ⁊ a innile) do chongnamh d'Ua Choncobhair Dhonn, gur ghabhsat foslongport ag Cuirreach Chinn Eitigh eittir daoinibh ⁊ airnęis mar a m-baoi Ó Concobair. Iarna clos sin d'Ua Concobair Ruadh cruinnighis da gach taoibh go h-én-ionad Mac Uilliam Burc, Tómas mac Sir Emainn Albanaigh, clann Chathail Óicc Uí Choncobair, clann Aodha Meic Diarmata, Mainigh, ⁊ clann mhac Fęidhlimidh fęisin go lión sochraitte gach aoín diobh, ⁊ go c-coimhtionol gallócclach ina f-farradh. Triallaitt iar sin do shaighidh an mhachaire, acht cęna ni raibe Ua Concobhair Donn i f-farradh Mheic Donnchaidh annsin ⁊ nochar airigh Mac Donnchaidh an sluagh no go t-táinicc Ua Concobhair Ruadh sonn mór marshluaigh ina thimcel. Fęrthar iomairecc ęttorra go díochra duthrachtach cęchtar da líona iar sin gur maidhędh for Mac Donnchaidh cona muintir. Lęnaid na bęithre ler briseadh orra iad gur cuirsiot a n-ár, Marbhthar Mac Donnchaidh annsin, ⁊ Aodh Caoch mac Aodh a mic Toirrdhealbhaigh Uí Choncobhair, Mac Suibhne ard-chonsapal Connacht o shliabh síos cona dhias dęrbhrathar Donnchadh ⁊ Donn Slebhe, Cú Aifne mac Con Aifne Uí Concobhair, ⁊ Diarmait Mac Donnchaidh tanaisi p.752 Ua n-Oilealla ammaille le h-iomatt d'uaislibh ⁊ d'árd-mhaithibh a m-braithreach ⁊ a muintire. Ba dirímh do aisnęidh a f-fríth d'édalaibh ⁊ maoinibh la h-Ua c-Concobhair Ruadh don turus-sin gan airęmh ar eachaibh ar arm, na ar édeadh. Oidhche chéid fhéile Muire foghmair tuccadh an maidhm-sin Chinn Eitigh. Iar c-clos na sccel-sin d'Ua Concobhair Dhonn (an tręs lá iar t-tabhairt an mhadhma) tainicc fo bhótháintibh Uí Concobhair Ruaidh, ⁊ Cloinne Fęidhlimidh, ⁊ a m-buailte ar na suidhiucchadh i t-timcheall Liattroma go t-tucc maidhm imirgędh orra da n-goirthi an geal-maidhm go rucc creacha, ⁊ édala aidble uatha don dul-sin.
Fęidhlimidh mac Cathail Óicc ⁊ Dubhghall mac Domhnaill Gallócclach do dhul i c-cęnn Í Dhomhnaill d'iarraidh a chonganta i n-aghaidh a n-ęsccaratt. Ua Domhnaill go maithibh Thíre Conuill do thocht go Cairpre don chur-sin do chuidiucchadh le cloinn Chathail Óicc. Cairbrigh ⁊ Oileallaigh do theicheadh fo dhaingnibh, ⁊ fo droibhelaibh an duithche roimhe. O Domhnail do rochtain go h-aonach Thíre h-Oilealla, tighe iomdha ⁊ arbhanna do losccadh da mhuintir, ⁊ cręcha do denamh doibh ar mhac Corbmaic mic Ruaidhri. Maol Ruanaidh Mac Donnchaidh tighearna Tire h-Oilealla, Ua Dubhda, ⁊ Ua h-Ęghra do thabhairt chor, ⁊ ęidirędh d'Ua Domhnaill ⁊ do cloinn Chathail Óicc iar sin le gan cur 'na n-aghaidh go brath. Sith do chęngal ętorra d'Ua Domhnaill ar an c-coingeall-sin, ⁊ e fęin d'iompúdh go Tír Conaill fo chédoir. Clann Cathail Óicc, Muintir Duirnin, ⁊ Mac Domhnaill Ghallócclach cona cloinn do theacht i c-Cairpre annsin. Suidhe doibh i l-Lios an Doill, ⁊ a m-bęith ag roinn na críche ętorra an oidhche-sin, ⁊ roptar imręsnaigh impe. Ua Domhnaill do thocht uathadh marcsluagh ina c-comhdháil arabhárach do ręidhiucchadh ętorra.
Muircęrtach Bacach mac Domhnaill mic Muircęrtaigh Uí Concobhar, ⁊ Clann p.754 t-Suibhne do bęith h-i f-fassa choilleadh an tan-sin. Ua h-Ęghra iartharach, ⁊ sliocht Flaithbęrtaigh Uí Ruairc do bhęith imaille riú. Iondsaighidh do thabhairt doibh a mucha na maidne ar cloinn Chathail Óicc ⁊ ar Ua n-Domhnail go Bun Brénóicce ar belaibh Lęsa an Doill, siorthae marcsluaigh chloinne Cathail Óicc do dhol tharsa go Slicceach. Bun Brenoige do bęith do thaobh díobh-somh ⁊ an fhairrge do líonadh don taobh araill diobh go sona sodhánach doibh-siumh conár fédadh a t-tacmang na a t-timcealladh samhlaidh. Do-bęiritt tachar tinnęsnach dia 'roile as a h-aithle. Maidtęr for Ua n-Domhnaill, ⁊ for cloinn Chathail Óicc, ⁊ Marbhtar Marcus Mac Domnaill ⁊ Dubhgall a mhac, Eóin Mac Síthigh ⁊ sochaidhe mhór oile da n-gallócclachaibh. Cręcha ⁊ airccne do dhenamh ar chloinn Chathail iaramh, ⁊ a n-diochur tar Eirne anonn doridhisi go Dubha, ⁊ dhoimęnmain im Fheil Muire mór do shonnradh.

p.756

Diarmait mac Iomhair Ui Bhęirn do bęith i f-fiabhras, ⁊ a bręith i c-coite for loch ona thigh fęin d'ionnsaighidh tighe Mhurchaidh mic Tomáis, ⁊ lęim do-bręith dó gan fhios do chách amach as an c-coite isin loch go ro baidhędh a c-cedóir.

M1398

AOIS CRIOST, 1398.>
Aois Criost, mile, tri céd, a h-ocht.
Tomás mac Muirghęsa Meic Donnchaidh epscop Achaidh Conaire do ég.
Cogadh mor do ęirghe ęitir Ua Néll, Niall Óg, ⁊ Ó Domhnaill Toirrdhealbhach, ⁊ a thaoisigh ⁊ a oirecht do thregeadh Uí Dhomhnaill go m-buí i c-cumhga mhoir occ cloinn Enrí Uí Neill ag cloinn t-Seaain Ui Dhomhnaill, ag Ua n-Dochartaigh, ⁊ ag Cloinn t-Suibhne. Do-choidh mac Uí Domhnaill Niall Garb, ⁊ clann Domhnaill mic Néll Uí Domhnaill for indsoighidh i Fanait gur ro gabhadh leó Eóin mac Maoil Muire Meic Suibne, ⁊ co n-dernsat orgain. Goill ⁊ Gaoidhil Coigedh Uladh do dhul i teach Uí Neill, ⁊ braighde, ⁊ umla do thabhairt dó cénmothá Ó Domhnaill a aenar.
Sloicceadh mor la Niall Ócc Ó Neill Ri Chenel Ęoghain, ⁊ la cloinn Enrí I Neill do shaighidh Uí Domhnaill go rainicc Ęss Ruaidh gur airccsiott an mhainistir fo na h-uile ionnmhasaibh, ⁊ Tír Aodha go h-uilidhi. Dręm do muintir Uí Dhomhnaill do thabhairt tachair doibh. Aodh mac Fęrghail Uí Ruairc do ghabháil don turus-sin. Ua Neill d'iompúdh go Tír Eoghain doridhise.

p.758

Sloigheadh la Tomás A Búrc tigearna Gall Connacht, la h-Ua c-Concobhair Ruadh, la cloinn Chathail Óicc, ⁊ la cloinn Meic Diarmata go rangatar Tír Oilealla gur lęir airccsiot í. Concobhar Ócc mac Aodha Meic Diarmatta, ⁊ a bhraithre do thilleadh ón slogh iar sin do cuartughadh Moighi Luircc. Fęrghal Mac Diarmata tighearna Moighe Luircc do dhol in oidhche-sin go mainistir na Búille, ⁊ a b-fuair do biadh, ⁊ do cosdus innte do chur ar in m-baile dar ab ainm an Charrag dó. Lorcc na fędhna do thęccmail do cloinn Meic Diarmata, ⁊ a lęnmain dóibh. O ró rathaighsiot-somh an toraighęcht forra, gluaisitt trésan tír go rangattar Eachdruim mic n-Aodha i t-Tir Baiúin na Sionna. Clann Meic Diarmata do losccadh tęmpail Eachdroma orra. Concobhar Mac Diarmada, .i. mac Fęrghail do mharbhadh doibh, ⁊ sochaidhe da muintir imaille ris, ⁊ Maol Ruanaidh mac Diarmata do ghabail, edail do denamh da n-eachaibh, da n-arm, ⁊ da n-ęidędh.
Murchadh Bán mac Seaáin mic Domhnaill Uí Fhęrgail dęgh-adbar tighearna na h-Anghaile fécce enigh, ⁊ oirdearcais, gaile, ⁊ gaisccidh slechta Fęrghusa d'fior a aoisi, do écc iar m-buaidh n-aithrighe mí ria notlaic, ⁊ a adhnacul i mainistir Leathratha i t-tomba a athar, ⁊ a shęnathor.
Muiris mac Piarais Dalatún do mharbhadh la Muircertach Ócc Mag Eochagáin, ⁊ la Brian mac Ui Choncobhair Fhailghe.
Gleann Da Locha do losccadh do Gallaibh.

p.760

Muircęrtach Ua Concobhair do dhul i t-Tír Aodha, a ionntúdh go h-Ęss Ruaidh gan morán édala d'fagail don cuairt-sin. Aodh Ua Duirnín do-bręith orra annsin. Iomruaccadh do tabairt doibh fa Bhel Atha Sęnaigh, each Aodha do lot, e fęin do leaccadh, ⁊ a marbhadh iaramh.
Gearoitt iarla Dęsmumhan, fęr suairc soibhésach, do dearsccnaigh do Gallaibh Ereann, ⁊ do moran da Gaoidealaibh i n-aithne, ⁊ i n-eolus Gaoidhelcce, i n-dán, ⁊ i sęnchus amaille re gach foghlaim ele da raibe aicce, ⁊ a écc iar m-buaidh n-aithrighe.
Iarla Chille Dara do ghabhail don Chalbhach Ua Concobhair, ⁊ do marcsluaigh dhuithche Ó b-Failge, ⁊ a chur ar laimh Murchaidh Uí Concobhair.
Sir Seon iarla Deasmumhan do báthadh isin Siuir gar bęcc iar n-gabhail na h-iarlachta dó. (Vide 1399).
Cath do tabhairt for Ghallaibh d'Ua Bhrain, ⁊ d'Ua Tuathail. Iarla ó Mars do mharbhadh isin c-cath-sin, ⁊ ár Gall imaille ris.
Fionnghuala ingęn Ualghaircc Móir Uí Ruairc bęn t-Seaáin Mhóir Uí Eaghra d'ég.
Dauith Ua Duibhgionnain ollamh Cloinne Maoil Ruanaidh i sęnchus, biatach coitchęnn comroghnach, ⁊ saoí duine ealadhna do écc.

p.762

Ua Concobhair Ruadh ⁊ Mac Diarmata do dhul sluagh lán- mhór ar Cloinn n-Donnchaidh Tire h-Oilealla go rangattar Magh Tuireadh. Creacha móra do denamh doibh. Clann n-Donnchaidh do-breath orra, ⁊ Muircęrtach mac Domhnaill Uí Concobhair cona leirtionol. Iomairecc do chur ęttorra. Maidhm for Ua c-Concobhair ⁊ Somhairle Buidhe Mac Domnaill cona muintir do mharbhadh ann.
Tomas mac Cathail mic Murchaidh Uí Fęrghail tighearna na h-Anghaile ealchuing enigh ⁊ oirdęrcois Cloinne Rosa do marbhadh ina bhaile fęin isin c-Coillín c-Crubach la Gallaib na Midhe ⁊ la barún Delbhna, iarna thogha i t-tigęrnus roimhe-sin ar bélaibh a shinsior bhrathar, .i. Seaan Ó Fęrghail, ⁊ Seaan do oirdneadh iar sin i t-tighearnus na h-Angaile.
Maidhm mór-adhbal la Mág Carthaigh c-Cairpreach for Ua Suilleabhain, ⁊ da mhac Uí Shuillebhain, Eoghan ⁊ Concobhar do marbhadh isin c-caithgliaidh-sin, ⁊ sochaidhe imaille riú.
O Briain Maol do écc don tęidhm isin n-Galldacht.
Mac Muiris Buidhe Uí Mhórdha tighęrna Slebhe Mairgi, fęr cothaighthe dámh, ⁊ deoradh Ereann do ecc.
Mac Uilliam Búrc do losccadh Slicigh.

p.764

Cathal mac Ruaidhri Meg Uidhir do marbhadh la h-Eoghan mac Néill Óicc Uí Néill.
Art Cúile mac Pilip Mhég Uidhir do marbadh la Teallach Eachdhach.
Clann Enri Uí Neill, ⁊ clann t-Seaain Uí Domhnaill, ⁊ Fir Manach do thionol sloigh ind aighid Uí Domhnaill. Ua Domhnaill do cruinmuccadh a shochraitte ina n-aghaidh don lęith eile, ⁊ a m-bęith i n-díbh fhoslongportaibh for aghaidh a chele go ro sccarsat fo dęoidh gan nach n-gniomh n-oirdęirc.

M1399

AOlS CRlOST, 1399.
Aois Criost, mile, trí céd, nochat, a naoí.
Sluaigeadh la h-Ua Neill (Niall Og) for Gallaibh go ro creachoirgędh, ⁊ go ro h-ionnarbadh lais a n-ęrmhor.
Concobar Mag Carmaic espucc Ratha Both d'Uíbh Domnaill Corca Baiscind do écc.
Cu Uladh (.i. Cu Uladh Ruadh) mac Neill Móir mic Aodha Uí Neill d'écc don tęidhm.
Brian Ua Briain (.i. mac Matgamhna) tigęrna Tuadhmumhan do écc.
Toirrdhealbhach mac Murchaidh (.i. Murchadh na Raithnighe) Uí Briain do écc.
Fęidhlimidh mac Cataoír Uí Concobhair tanaisi Ua f-Failge d'ecc (.i. don tęidhm) i t-tigh Uí Raighilligh.
Clann Enri Uí Neill do dol ar ionnsaighidh for Ghallaibh Tragha Baile. Ro tionoilsiot Goill ina n-aghaidh go ro rainsiot forra, ⁊ go ro gabhadh Domhnall p.766 mac Enri, ⁊ drong mór dia muintir do mharbadh. Domhnall do chor go Saxaibh isin m-bliadhain ar c-cinn iar f-feimdhędh a fhuaslaicthe.
Seaan Ua Ferghail tigęrna na h-Angaile, fęr eargnaidh, inntleachtach, fęsach foghlamta go n-oirdercus n-einigh ⁊ n-ęngnamha do écc.
Aodh Ua Donnchadha tigearna Eoganachta Locha Lęn, O Broin, (.i.) Geralt mac Taidhg, ⁊ Toirrdhealbhach mac Maol Muire Meic Suibhne Fánatt, ⁊ Amhlaoibh mac Pilip mic Amhlaoibh mic Duinn Charraigh Még Uidhir, toisech Muintire Feodachain do écc.
Aodh Mag Mathgamhna do écc iar n-dol a súl uadha.
Domhnall mac Giolla íosa Ruaidh Uí Raighilligh do écc.
Mag Aonghusa Muircęrtach Ócc mac Muircęrtaigh Moir, tigearna Ua n-Echdhach do mharbhadh dia fhine budhdein.
An cętramadh Henrii do rioghadh os Saxaibh, 29. Septembęr.
Baothgalach Mac Aędhagain saoi choitchionn i f-fęineachus ⁊ i sęinm, ⁊ fear tighe n-aidheadh n-airdęirc, ⁊ Giolla na Naomh mac Concobhair Meic Aędagain ard-ollamh i f-fęineachus do écc.
Iarla Deasmumhan Sęan mac Gearoitt do bádhadh i n-áth Arda Fionain for Siuir. (Vide 1398).

M1400c

AOIS CRIOST, 1400.
Aois Criost, mile, cęthre chéd.
Aodh Ua Maol Muaidh ticcęrna b-Fęr c-Cell, Laighneach mac Ferghail Ruaidh mic Donnchaidh Még Eochagain Donnchadh Sionnach tigęrna Muintire Tadhgain, ⁊ p.768 taoiseach Tęthba, Diarmait ⁊ Brian dá mac Catharnaig Mic an t-Sionnaigh do écc.
Caislén Dúin Iomdhain do ghabháil do Mhac an Abaidh Uí Concobhair, ⁊ Hoibęrd mac Emainn mic Hoiberd a Burc do marbhadh inn, ⁊ Mac mic Emainn Uí Cheallaigh do bí i l-laimh ann do leccen amach.
Grigoir mac Tanaidhe Uí Maoil Conaire, saoi foirbthe ina ealadain duthcois, deagh-adbar ollaim Sil Muirędhaigh esidhe do marbhadh go tęgmaiseach d'aon-buille ga do láimh Uilliam Gairbh for tochar dúin iomdhain i n-aimhriocht. Sé ba ⁊ sé fichitt do thabhairt ina eraic iar sin.
Ruaidhri mac Airt Mhég Aonghusa tighearna Ua n-Eachdhach Uladh do marbhadh la cloinn Con Ulad Ui Neill, ⁊ la Cathbarr Mhág Aonghusa a dearbrathair fen.
Sluagh mór la Niall Óg Ua Néill h-i Tír Conaill gur mhill moran do ghortaibh ⁊ d'arbannaibh innti. Tangatar Cenél c-Conaill ina aghaidh gur ro ficceadh iomairecc etorra go ro mheabhaidh for Chenél Eoghain, ⁊ go ro marbhadh sochaidhe dhíobh, ⁊ go ro beanadh ech iomdha dhíobh don chur-sin.

p.770

Mac Maghnasa Mhég Uidhir, .i. Giolla Patraicc da n-goirthi An Giolla Buidhe d'écc ina thigh fęin fo-bithin cuislinne do legeadh dhó.
Seaan mac Pilib mic Giolla íosa Ruaidh Uí Raighilligh tighearna Breifne, aon do b-fearr enech, ⁊ uaisli da chineadh d'ég do biodhg ina iomdhaidh i t-Tulaigh Mhongáin.
Mac righ Saxan do theacht i n-Erinn.
Maghnus mac Con Connacht Uí Raighilligh adbar tighearna Mhuintire Maoil Mordha do ecc.
Conchobhar mac Domhnaill mic Néill Ghairbh, mic Aodha, mic Domhnaill Óicc Uí Dhomhnaill do dhol ar creich tar sliabh soir i t-Tír Chonaill, ⁊ é fęin, ⁊ Eoccan Ruadh Mac Suibhne do comhtuitim ré aroile.
Clann Flaithbhęrtaigh Uí Ruairc do ionnarbhadh as an m-Bręifne, ⁊ a n-dol go Tír Conuill, ⁊ araill do Chenél c-Conaill do-bręith leo isin m-Breifne co n-dernsat creacha mora for Ua Ruairc ⁊ do-radsatt leo i t-Tír Conuill iaid-sidhe.

M1401

AOIS CRIOST, 1401.
Aóis Criost, míle, ceithre chéd, a h-aon.
Maoíleachlainn Ua Ceallaigh tighearna Ua Maine, fear dęig-einigh daonachtach, ⁊ Tomás mac Sir Émainn (.i. Emann Albanach) a Burc Mic Uilliam tighearna Gall Connacht do écc iar m-buaidh n-aithrighe. Da mac Mac Uilliam do dęnom tar éis Tomais A Búrc, .i. Mac Uilliam do denamh d'Uilleacc mac Riocaird Óicc, ⁊ Mac Uilliam oile do Uater mac Tomais a Burc, ⁊ umhla uaidh do Mac Uilliam Cloinne Riocaird ar sinnsireacht.
Domnall Ua Maille tighearna Umhaill d'écc iar f-forbadh a aoisi.
Cathal Ruadh Mag Ragnaill taoiseach Muintire h-Eolais do marbhadh i n-Druim Chubra la Seafraidh mac Maoileachloinn Még Raghnaill.

p.772

Maol Ruanaidh mac Cathail Ruaidh Meg Ragnaill do mharbhadh la cloinn an Maoileachlainn cęttna a t-toraighecht a c-creiche.
Concobhar Anabaidh Ua Ceallaigh do ghabháil tighernais Uíbh Maine déis a athar.
Carrac Locha Cé do gabhail la cloinn Fęrghail Meic Diarmata. Daoine iomdha do mharbhadh, ⁊ do bathadh 'na timcheal, ⁊ lucht a coimheda da tabhairt uatha dar cęnn comhadh.
Fedlimidh mac Cathail Óig Uí Concobhair do ghabhail la mac Uí Choncobhar Dhuinn.
Coinne do dhęnamh eidir Ó Néill, .i. Niall Óg ⁊ Ó Domhnaill Toirrdhealbhach ag Caol Uisge ⁊ síth do dhenomh doibh re aroile don chur-sin.
Coccadh d'ęirghe eittir Ua n-Domhnaill iaromh ⁊ Brian mac Enrí Uí Néill, uair tug Brian slógh lais go Tír Conaill, gur ro ionnsoigh longport Uí Dhomhnaill, ⁊ ro marbhadh mac Néill Óig mic Neill Ghairbh mic Aędha mic Domhnaill Óig, ⁊ Maoileachloinn mac Flaithbęrtaigh Uí Ruairc ⁊ sochaidhe oile leo. Do deachaidh Ó Domhnaill cona cloinn, ⁊ Muintir Duirnín isin ló cędna i l-leanmhain Briain go ruccsat fair, ⁊ creac Uí Gairmleadhaigh (.i. Enrí) roimhe iar marbhadh Enrí lais. Ro figheadh iomairęg amhnus eidir Ua n-Domhnaill ⁊ Brian Ua Néill, ⁊ ro marbhadh Brian lais, ⁊ ro sraoineadh for a mhuintir iar b-fágbhail creach Cenél Moain. Ro marbhadh bhęos sochaidhe oile imailli fri Brian ar an lathair-sin. Soais Ua Domhnaill slán cona muintir co n-edalaibh aidhblibh iar m-buaidh ⁊ cosccor.
Corbmac Mac Branain taoísech Corco Achland do marbhadh la a braithribh i fell, .i. Concobhar mac Seaain Meic Brarain, ⁊c.
Domhnall mac Enrí Uí Néill d'fuasccladh ó Ghallaibh.

M1402

AOlS CRIOST, 1402.
Aois Criost, mile, ceithre ched, a dó.
Coccadh mor eittir Ua Néill, ⁊ clann Enrí Uí Néill, ⁊ an tír dho milleadh ar gach taebh ętorra.
Muirchęrtach Ua Flannagain airchideochain Oile Finn d' écc.

p.774

Coccadh eidir iarla Urmhumhan ⁊ iarla Deasmhumhan, ⁊ an da Mhac Uilliam do dhul do chongnamh la h-iarla Urmhumhan.
Carrac Locha Cé do ghabail la Conchobhar Ócc macc Aędha ar cloinn Fęrghail Meic Diarmata.
Fęrghal Ua Ruairc adbar tighearna Breifne, fęr bruth-mor beodha dealbdha deigh-einigh, do mharbhadh ina thigh fén la Cloinn Cába ⁊ (a) adhnacul i mainistir Sligigh.
Niall Óg mac Néill Moir mic Aędha Uí Néill (Ri Cenel n-Eoghain) d'écc iar m-buaidh einigh ⁊ oirrdhęrcais ongtha ⁊ aithrighe.
Brian mac Néill Óig d'écc iarttain (.i. don galar bhręc).
Muirchęrtach mac Donnchaidh Uí Dhubhda saoí- coitchinn i n-uaisle, ⁊ i n-eineach d'écc, ⁊ a adhnacul i n-Ard na Riagh.
Matha O Scingín do écc don fhiolún.
Pilib mac Briain Mhóir Meg Mathghamhna tighęrna Oirgiall d'écc, ⁊ Ardgal mac Briain do gabhail tighęrnais 'na dhéoidh.
Cú Connacht mac Magnusa mic Con Connacht Uí Raighilligh tanaisi Brefne do écc. Una inghęn Toirrdhealbhaigh Uí Concobhair a mathair-sidhe.
Brian mac Domhnaill Uí Fhlaithbhęrtaigh adbar tighearna Cairn Geccaigh d'écc.
Fedlimidh mac Cathail Óig do legeadh as a braighdenus.
Mainistir Chuinche i t-Tuadhmumhain i n-easpuccoideacht Cille Da Lua do toccbail do braithribh .S. Fronses la Sioda c-Cam Mac Con Mara tigęrna Cloinne Cuilein fo dhaigh go madh í badh Roimh adhnaicthe dó fein, ⁊ dia chenel.
Aodh Sęanchaidh Ó Domhnaill Saoi shęnchadha do écc.
Coccadh mór eittir Ua n-Domnaill (Toirrdhealbhach mac Neill) ⁊ Ua Cathain (.i. Maghnas) go ro h-indreadh, ⁊ go ro creachoirgędh oireacht Uí Chathain la h-Ua n-Domhnaill, ⁊ gur ro lęirmilleadh an tír uile lais.

M1403

p.776

AOIS CRlOST, 1403.
Aois Criost, mile, ceithre ched, a trí.
Domhnall mac Enrí Uí Néill do gabail tighearnais Tíre h-Eóghain.
Tadhg mac Cathail Óicc Uí Choncobhair do mharbhadh la cloinn Toirrdhealbhaigh Óig Uí Chonchobhair, ⁊ d'Eoghan mac An Abadh Uí Concobair for Machaire na n-Aileach, ⁊ a adhnacol h-i t-tomba Domhnaill mic Cathail a shęnathar.
Conchobhar an abaidh mac Maoileachlainn Uí Cheallaigh tighearna Ó Maine, nathair neimhe a chinidh ⁊ na n-Gaoidheal ar chęna do écc iar n-onccadh ⁊ iar n-aithrighe, ⁊ a adhnacal i mainistir Eoin Baisde h-i t-Tir Maine.
Fionnghuala inghęn Toirrdhealbhaigh mic Aędha mic Eoghain Uí Conchobhair bęn Maoileachlainn Uí Ceallaigh (tighearna Ua Maine) do écc iar n-deigh-beathaidh.
Sluaigheadh la h-Ua c-Concochair n-Donn, ⁊ la Muircęrtach Bacach mac Domnaill (tighearna Sligigh) i n-Uachtar Connacht dar ghabhsat neart ar Shiol n-Anmchadha. Tiaghaitt i c-Cloinn Riocaird as a h-aithle do chongnamh le h-Uilleac mac Riocaird i n-aghaidh Mhaineach gur chuirsętt a t-trén orra dibhlinibh.

p.778

Muirchęrtach Bacach mac Domhnaill mic Muircheartaigh tighearna Iochtair Connacht do écc (isin f-foghmar) i c-caislén Sliccigh.
Coccadh d'ęirghe eidir Breifneachaibh ⁊ Clann n- Donnchaidh dar marbhadh Tomaltach Ócc mac Tomaltaigh Mhég Dorchaidh deodh-fhlaith Cheneóil Duachain don aicme-sin, ⁊ Muirchęrtach Óg Ó h-Élighe c-brughaidh cędach conáich, ⁊c.
Maol Mordha mac Con Condacht mic Giolla íosa Ruaidh Uí Raighilligh do ghabhail tighęrnais Mhuintire Raigilligh.
Maghnus mac Con Maighe Uí Catháin tighearna Ciannachta do écc.
Felim mac Domhnaill mic Muirceartaigh Uí Choncobhair do écc.
Cú Uladh mac Giolla Patraicc Meic Cathmaoil do marbhadh (.i. i f-fiull) ina oirechtus dá dhaoínibh fęin.
Corbmac mac Donnchaidh Meg Cartaigh do écc.
O Ceinneittigh Donn do marbhadh la cloinn Philip Uí Cheinneitigh,

M1404

AOIS CRIOST, 1404.
Aois Criost, mile, cethre ched, a cęthair.
Tomás Baired epscop Oile Find saoí Ereann i n-eaccna ⁊ i n-aird-eolus diadha, do écc, ⁊ a adnacal in Airigh Locha Con.
Concobar Ócc mac Aędha meic Diarmada tighearna Mhuighe Luirg, bęithir ar beodhacht do ecc (.i. isin f-foghmhar), ⁊ Tadhg mac Aędha meic Diarmada do gabail tighearnais.

p.780

Corbmac Mac Diarmada do marbhadh ar sluaigheadh i Cloinn Riocaird in iomruaccadh lá marcshluagh Cloinne Riocaird agus Tuadhmhumhan.
Inghean Uí Choncobhair Fhailghigh bęn Giolla Patraicc Uí Mhordha do écc
Maidhm Atha Duibh la Giolla Patraicc Ua Mórdha tighearna Laoighisi for Ghallaibh, i t-torcratar daoíne iomdha. Edáil each, arm, ⁊ édeadh do dęnomh orra.
Iarla Urmhumhan ceann crodhachta Gall Ereann do écc.
Donnchadh Bán Ua Maol Chonaire allamh Síl Muireadhaigh i sęnchas do écc
Giolla Duibin Mac Cruitin ollamh Tuadhmhumhan le sęnchas, ⁊ le seinm d'écc.
Cearball Ó Dálaigh ollamh Corco Modruadh, Domhnall mac Donnchadha Uí Dhalaigh da n-goirthi Bolg an Dana, Flann mac Seaain Uí Domhnallain ollamh Sil Muireadhaigh i n-dán, Uilliam Ua Deoradháin ollamh Laighęn i m-breithęmhnas, Nualadh inghę Domhnaill mic Muircęrtaigh Uí Choncobhair bean Fearghail mic Corbmaic Meic Donnchaidh, ⁊ Donncathaigh mac Muireadhaigh Mhég Sęnlaoich brughaidh cédach conáigh do Corco Achlainn, ⁊ lain-fhear gradha do Ruaidhri Ó Choncobhair do righ Connacht d'ég.
Eoghan mac Murchadha mic Cathaoir Uí Choncobhair do mharbhadh la h-iarla Chille Dara.
Antriu Baroid do mharbhadh la h-Uibh Murchadha.
Cogadh d'eirghe eidir Mag Cárthaigh ⁊ Ua Suillebhan Buidhe. Toirrdhealbhach Meith Mac Mathgamhna do beith ina loingseoir ag Mag Carthaigh an tan-sin. Breith dó ar Ua Súilleabhain ar fairrge, ⁊ ar cloind Diarmada Mhég Carthaigh badar ag cuidiugadh les i n-aghaidh Mhég Cárthaigh. Ua Suilleabháin, do bathadh don dul-sin dó, ⁊ Domhnall mac Diarmada Mhég Carthaigh do ghabhail.
Mathgamhain Mac Con Mara do écc sor slighidh na Romha.

p.782

Maoileachlainn Mhág Oirechtaigh taoiseach Muintire Rodhuibh do ecc.
Donnchadh Mac Cathmaoil taoiseach an da Cenel Fearadhaigh do marbhadh la Mág Uidhir.Fedhlimidh mac Aędha Uí Tuathail tighearna Ua Muirędhaigh do écc.
Cathal mac Taidhg Meic Donnchaidh adbar tighearna Ua n-Ailealla do écc.
Taichlech mac Donnchaidh Uí Dubhda, ⁊ Tuathal mac Maoilęchlainn Uí Domhnalláin adbhar ollamhan Shil Muireadhaigh i n-dán, ⁊ Tadhg mac Baęthgalaigh Meic Aędhagain adhbar ollamhan Iochtair Chonnacht i f-fenechus, Iaid-sidhe ina t-triur do écc.

M1405

AOIS CRIOST, 1405.
Aoís Criost, mile, cęithre ched, a cúicc.
Slóigheadh la Tadhg mac Aodha Meic Diarmada tigearna Maige Luirg d'iarraidh a tigearnais ar sliocht Concobhair mic Taichligh, ⁊ for lucht Airtigh archęna, amhail ro budh dual d' fior a ionaid do ghrés. Muintir Airtigh do tharraing Uí Concobair Dhuinn, Cloinne Muirchęrtaigh Muimhnigh, ⁊ cloinne Fęrghail Meic Diarmada cuca i n-aghaidh Meic Diarmada. Cruinnighid i c-coinne aroile go Loch Labain i c-crich Airtigh. Fęrthar deabhaidh ętorra. Brisis Mac Diarmada ⁊ Donnchadh mac Meg Domnaill (a Consabal) cona muintir diblinibh i tús an laoí for an c-cumusc-sluagh c-cęthardha batar ina aghaidh gur ro marbadh morán da f-fo-dhaoinibh don ruathor-sin. Gidhędh tuc fęr eigin d' fianlach an mhadhma agaidh ar an ionadh in ar dhócha lais Mac Diarmata do bheith co t-tug urchor do shoighitt n-duaibhsigh n-doeadrána da ionnsoighidh, gur bheanastair go cęrt coimh-dhíreach ina braghaid dhó go t-torchair (no gur ecc) Mac Diarmata Tadhg di-sidhe a c-cionn t-sechtmuine ina thigh fęin. Ruaidhri mac Aodha Meic Diarmada do ghabhail tighearnais Maighe Luirg iar sin.
Maghnus mac Aędha Uí Uiginn do écc.
Aodh Ua h-Ainlíghi, taoiseach Chenél Dobhtha do écc; ⁊ a adhnacal i c-Cluain Coirpthe.

p.784

Risdęrd Buitiler da n-goirthi Cos Cruaidh do mharbhadh la mac Fachtna Uí Mhórdha.
Cogadh ag Mac Murchadha re Gallaib, go t-tainic de-sidhe an Chontae Riabhach do creachlosgadh lais im Cęithiorlach, ⁊ im Diseart Diarmada.
Risdet Mag Raghnaill adhbhar taoisigh na n-Eolasach do écc tre ainmęsair óil.
Ua Concobhair Ciarraighe Diarmait mac Donnchadha do mharbhadh la Mac Muiris Ciarroighe.
Inghęn Domhnaill Uí Briain, bęn Pilib mic Mathghamhna Duinn Uí Chinneidig do écc.
Giolla na Naomh mac Ruaidhri Uí Chianáin ollamh seanchais Fear Manach do p.786 écc go h-obann i t-tigh mic Neidhe Uí Maoil Conaire, i c-Cairpre Gabra, ⁊ a adhnacal i mainistir Lęth Ratha.
Fearghal mac Corbmaic Meic Donnchaidh adhbar taoisigh Ua n-Ailealla do écc.

M1406

AOIS CRIOST, 1406.
Aoís Criost, míle, cęithre chéd, a Sé.
Comarba Caindigh do écc.
Ua Concobair Donn, .i. Toirrdhealbhach Óg mac Aędha mic Toirrdhealbhaigh, et cetera, tuir cothaighthe ⁊ cosanta enigh ⁊ oirrdearcais Connacht do mharbhadh la Cathal Dubh mac Uí Choncobhair Ruaidh, ⁊ la Seaan mac Hoibert mic Emainn mic Hoibert mic Sir Dauith a Burc (dar mathair Bean Mumhan inghean mic Fedhlimidh) i t-tigh Riocaird mic Seaain Buidhe mic Emaind mic Hoiberd isin creaccan la taobh Fidhici i Cloinn Connmhaigh, ⁊ Sęan mac Hobęrd do thuitim lá h-Ua c-Concobhair ar an lathair-sin.
Maol Ruanaidh mac Taidhg Meic Donnchaidh tighęrna Tire h-Oilealla do écc ina thigh fęin, iar m-buaidh n-aithrighe, ⁊ a adhnacal i mainistir na Búille.
Maidhm dęrmair la Murchadh Ua c-Concobhair tighearna Ua b-Failge (cona mac An Calbach imaille ris, ⁊ go c- cloinn Uí Choncobhair Ruaidh, .i. Cathal Dubh, ⁊ Tadhg go m-buidhin marcsluaigh immaraon riú iar n-dol ar cuairt dóibh co h-Uibh p.788 Failghi) for Ghallaibh na Midhe, ⁊ for Eoghan mac An Abaidh Uí Choncobhair co c-cęithirn chongbala Connacht immaille fris. Co n-deachadar na sluaigh-sin díbhlinibh i n- uachtar Geisille ⁊ co n-deachaidh mac an Abaidh cona corugadh ceithirne budhdéin go Cluain Immurrois go baile An Giolla Bhuidhe Mic Maoil Corra go rucc orra annsin An Calbach mac Murchadha Uí Choncobhair ⁊ Cathal mac Uí Concobhair Ruaidh sessear marcach, ⁊ Eoghan gona muintir ag denomh édála an bhaile. Baoí oighęn ón c-Calbach Ua c-Concobhair ar iasacht ag fęr an baile-sin ag denomh lenna, ⁊ ar b-faicsin An Chalbhaigh chuige dhó aseadh do-ráidh. Ag sin thoighęn acc an c-ceithirn a Calbaigh, ⁊ fuagraim duit é. Gabhaim lais isin ionad ina b-fuil sé ol an Calbhach. Baoí in t-oighęn annsin for muin óglaoích do lucht saraighthe an bhaile, ⁊ tug an Calbhach Ó Concobhair urchor aitheasach do cloich tarla ina láimh docum an óglaoigh gur ro ammais an t-oighęn, gur bęn fuaimm ⁊ fothrom an oighin (iar m-béim na cloice dho) bloisg będhgadh omnaightheach a croidhe gach aoin daos na foghla gur gabsat briseadh cuca fo chétoir. Leantar go lán-athlamh iad go t-tugadh oirleach ⁊ athcumma orra. p.790 Marbhtar mac An Abbaidh Uí Chonchobhair for an mónaigh alla thuaidh don baile annsin, ⁊ nochar lúgha ina trí ched i n-easbhadha eidir Ghallaib, ⁊ Gaoidhealaibh, óthá sin go Cluain Aíne i c-Crich na c-Cédach. As don toisc-sin do benadh aird-mhionn Connacht, .i. An Buacach Patraig do biodh i n-Oile Find do Ghallaibh.
Tadhg mac Donnchaidh Ui Birn taoiseach Tire Briuin na Sionna d' écc.
Niall O Gairmleadhaigh adhbar taoisigh Cenél Moein do écc.
Mairgreg inghęn Toirrdhelbhaigh, mic Eoghain Meic Suibhne bęn t-Sęain mic Domhnaill mic Neill Uí Domhnaill do écc.
Aodh mac Donnchaidh mic Muircęrtaigh Uí Concobhair do mharbhadh la a bhraithribh fęin lá Maghnas mac Donnchaidh, ⁊ la h-Aodh m-Buidhe Mac Donnchaidh.
Mac Con Mara taoiseach Chloinne Cuiléin do écc.

M1407

AOIS CRIOST, 1407.
Aoís Criost, míle, ceithre chéd, a Seachtt.
Muirchęrtach (.i. mac mic Maine) Ua Ceallaigh Airdepscop Connacht, saoí i n-eccna, i n-ęineach, ⁊ i crabaidh d'ég.
Seaan mac Taidhg Ui Ruairc adbar tigearna Breifne d'eg i Muigh Luirg, ⁊ a adhnacal i n-Druimm Leathain.
Mac Taidhg mic Mathgamna Duinn Uí Chinnedigh tighearna Urmhumhan Uachtaraighe do marbhadh la h-Ua c-Cearbhaill.
Maidhm la Gallaibh for Gaoidhealaibh na Mumhan dú inar marbhadh Tadhg Ua Cęrbhaill tighearna éle, fęicheamh coitcęnn do cliaraibh Erenn eisidhe.

p.792

Maidhm Chille h-Achaidh la h-Ua c-Concobhair Ruadh la cloinn Maoileachlainn Uí Chellaigh ⁊ la Mac Diarmata for Mac Uilliam Cloinne Riocaird, ⁊ for Cathal mac Ruaidhri Uí Choncobhair (dia ro goireadh ainm righ Connacht deis Uí Chonchobhair Duinn do mharbhadh) gur briseadh forra diblinibh gur gabhadh Cathal Ó Conchobhair, ⁊ Uilliam A Búrc, ⁊ Remann Mac Hoibęrd, ⁊ Ó h-Ęidhin iar marbhadh moráin da muintir leth for leth. Ro marbhadh ann Raghnall mac Domhnaill Óicc Mec Domhnaill, ⁊ Seaan Ballach mac mec Henri. Ro fhaccaibhsiot eich ⁊ éitteadh iomdha isin maidhm-sin.
Brian mac Domhnaill mic Muirceartaigh Uí Conchobhair, ⁊ Clann n-Donnchaidh ro ghoirsęt an ghairm righ-si do Chathal mac Ruaidhri for Carn Fraoích dia t-túdcaidhsętt co Machaire Connacht gur ro brissętt caislen Tobair Tuillsce.
Eoghan mac Cathail mic Aedha Bréifnigh mic Cathail Ruaidh Uí Concobhair do écc, ⁊ a adhnacal i mainistir na Búille.
Conmac Ua Fęrghail do écc.
Cathal mac Uí Concobhair Fhailgigh do mharbhadh la Cloinn Fheorais.
Aodh Mag Aęngusa tighearna Ua n-Echdhach do mharbhadh da braithribh fęin, ⁊ dá airect.
Sluaigheadh la h-Ua n-Domhnaill Toirrdealbhach mac Neill i c-Cairpre go ro creachadh crioch Cairpre lais.
Aodh Mág Uidhir do ghabhail la Niall Ua n-Domhnaill, ⁊ la Cathal Ua Ruairc, ⁊ Maghnus Ęoghanach Mhág Uidhir, ⁊ a m-breith d'ionnsaighidh Uí Domhnaill, ⁊ O Domhnaill do légadh Aodha ar slánaibh Eoghain Uí Neill ⁊ Meg Uidhir.

p.794

Aodh mac Airt Mheg Aęnghusa tighearna Ua n-Eachdhach do iondarbhadh la cloinn Con Uladh Uí Néill, ⁊ la a brathair fęin, .i. mac Muirchęrtaigh Óicc Meg Aonghusa as a thír budhdęin i crích Mhec an t-Sabaoísigh, ⁊ iatt dia lęnmain isin tir-sin go ro sraoíneadh lais-siumh forra, ⁊ go ro mharbh Mac Giolla Muire.
Aodh Ua Flaithbęrtaigh tighearna Iarthair Connacht do écc iar c-cian-aois.
Eoghan Ó Dochartaigh adhbar taoisigh Arda Miodhair do écc.

M1408

AOIS CRIOST, 1408.
Aoís Críost, míle, cethre chéd, a h-ocht.
Iarla Chille Dara do ghabhail do mac Righ Saxan.
Sluaigheadh la Gallaibh Atha Cliath im mac Righ Saxan go Laignibh. h-It-sin Diúid do mharbhadh for an sluaigheadh-sin, ⁊ ba móir-easbaidh eisidhe.
Tomás mac Hoiberd mic Emainn mic Hoiberd do mharbhadh d'aon- urchor fogha la Giolla na Naomh mac Uilliam Gallda Uí Taidhg.
Maghnus Mag Samradháin do marbhadh don Baothán Mac Giolla Ruaidh d'urchar do chuaille.
Milis Dalatún do mharbadh lá a bráithribh budhdéin. A mhac do mharbhadh iar sin la Sliocht Chathail Uí Fęrghail, ⁊ a chaislen do briseadh.
Fearghal mac Conconnacht Uí Fhęrghail do écc.

p.796

Conchobhar mac Iomhair Uí Ainlighe do marbhadh la Corcaibh Achlann ⁊ la Cenél Dobhtha budhdhéin for monaigh Cluana na c-Cailleach lá na m-bruach n-dubh (⁊ ba cruaidh an la-sin do cloinn Iomhair Uí Áinlighe, ⁊ do Chathal Dubh Ua Chonchobhair), ⁊ a adhnacal i Ros Commáin.
Eóghan Ó Ruairc, ⁊ cland Duinn Mhég Samradháin do dul i Tir Conaill do chogadh for Bréifneachaibh.
Mac Briain Ó c-Cuanach do marbhadh i meabhail la Gallaib, ⁊ lasan m-Breicleighech.
Tadhg Ua Gráda taoiseach Chenél Dúnghaile do écc.
Sęan Cam Ó Sęchnasaigh do marbhadh la Mac Uí Lochlainn ar sugradh ar faithche Cluana Ramfhotta.
O h-Ęcheidhein do marbhadh do Uibh Dalaigh i Machaire Maonmaighi.
Mac Giolla Muire do marbhadh i meabhail i c-Carraic Fęrghusa la cloinn Mec a t-Sabhaoísigh.
Coccadh ag Mac Murchadha re Gallaibh, ⁊ as é Mac Murchadha ba cosccrach.
Coccadh mor acc Ua c-Concobair Failghe re Gallaibh go ro aircc, ⁊ go ro mhill ile uaidhibh.
Mac an Bhaird Chúile an Urtain ollamh Ua Maine do écc.
Caislen Baile an Dúin do denamh la Concobhar mac Taidhg Mec Donnchaidh.
Caislen Cuile Maoile do dhenamh la Murchadh mac Corbmaic Mec Donnchaidh.

M1409

p.798

AOIS CRIOST, 1409.
Aoís Criost, míle, cethre ched, a naoí.
Brian mac Sęain Ui Ęghra epscop Achaidh Conaire do ecc iar m-buaidh ongtha ⁊ aithrighe.
Mac rígh Saxan do fhágbhail Ereann, ⁊ Iarla Cille Dara do leigean dó riana imtecht.
Athtaoiseach do dhénomh do Maoileachlainn Mor Mhag Eochagain, ⁊ Fearghal Ruadh mac Fearghail Ruaidh mic Donnchaidh do óirdneadh ina ionad.
Cos Risdeird A Búrc do briseadh la coin baoí ina rioth do bhuain dó, ⁊ a écc treimhid-sidhe.
Creach beoil lece la Tighearnan Ua Ruairc ar Ua n-Domhnaill, ⁊ for Chathal Ua Ruairc, ⁊ for Eoghan Ua Ruairc. Ua Domhnaill ⁊ Cenel Conaill do bheith i foslongport alla tall don eass, Cathal, ⁊ Eoghan don taobh abhus don eass cęttna go t-tucc-somh an creach uatha diblinibh.
Foslongport do denamh d'Ua c-Concobhair Ruadh ⁊ d'Ua c- Ceallaigh i t-timcell Rossa Comaín dia ro mhillsiot arbhanna an bhaile ⁊ na mainistire, ⁊ ro cuirseat na braithre as in mainistir d'ęccla sccel do-rochtain anonn don caislén.
Sluagh mor la Brian mac Domhnaill mic Muircheartaigh Uí Concobhair, ⁊ la Mac Donnchaidh Thíre h-Oilealla, ⁊ la cloinn Tighernáin Uí Ruairc gur ro chuirsęt costus ⁊ lón i c-caislen Rosa Commain d'aimhdheoin fęr c-Connacht ó shliabh suas, ⁊ iatt in aoin-tionól ara c-cionn do cois ⁊ d'each. Agus tangadar tar a n-ais an oidhce-sin isin Airm, ⁊ arna marach dia t-tighibh.
Muintir Chuirnín do denamh marbhtha for aroile, .i. Seaan ⁊ Connla do mharbhadh la Diarmaitt mac Muircheartaigh Uí Chuirnín i t-tigh Uí Duibhgionnain Baile Coillte Foghair. Diarmaitt do dul iar sin go teach Chonchobhair Chruimm p.800 mic Taidhg Uí Ruairc a thighęrna ⁊ a chomhalta budhdhéin. Conchobhar dá ghabhail fo chęttóir i c-cionnaidh a mhighníomha, ⁊ a thairbęrt uaidh do Muintir Ruairc ⁊ do Muintir Chuirrnín, ⁊ a beith i m-braighdenus asa h-aithle go cęnn coícthidhisi ⁊ mac Seaain Ui Chuirnín dá marbhadh iaramh.
Muircheartach mac Aędhagáin ollamh breitheamhan fear t-Teathba, saoí fhoirccthi ęrghna ina ealadhain feisin do écc.
Mael Seclainn mac Mael Ruanaidh Mec Donnchaidh, ⁊ Sęan Buidhe a brathair do ionnsaighidh Thaidhg mic Maoil Ruanaidh mhic Gilli Crist Mhec Donnchaidh i Maigh Luirg, ⁊ Tadg do gabáil doibh. Tionól an tíre do bręith forra, ⁊ deabhaidh do chor ętorra, ⁊ saighęt do chur i Maoilechlainn mac Mhec Donnchaidh, ⁊ a écc as a los.
Coccadh mor eittir Ua m-Briain cona cloinn ⁊ clann Bhriain Ui Briain. Do-rala ętorra gur ro sraoínędh for Ua m-Briain, ⁊ ro gabadh mac Iarla Chille Dara do-rala ina fharradh ⁊ Diarmait, ⁊ ro h-iondarbadh Ó Briain as in Mumain móir amach la cloinn Uí Briain.
Mag Cárthaigh Cluasach, .i. Domhnall mac Fíngin mic Donnchaidh mic Diarmata Ręmhair do écc.
Fínghin mac Mec Con mic Fínghin Uí Eidersceoil do ecc.
O h-Ęidisscceóil Ócc do écc.
Muircheartach mac Giolla Ulltain saoi shęnchadha do ecc.
Eiccneach Ó Duinnín adbar ollaimh Dęsmumhan do écc don plaigh.

M1410

AOIS CRIOST, 1410.
Aoís Criost, míle, ceithre chéd, a dech.
Domhnall Ua Néill tighearna Thíre h-Eoghain fear go n-gairin rígh a cheinóil do ghabháil la Brian Mag Mathghamhna mar nar chubaidh, ⁊ a thabhairt ar chomhtaibh d'Eoghan Ó Néill, ⁊ Eoghan dia chor dia iomchoimhett go Mag Uidhir.
Raghnall Mag Raghnaill taoiseach Muintire h-Eolais do ecc iar n-ongadh ⁊ p.802 iar n-aithrighe, ⁊ Cumhscrach Mhág Raghnaill do chur i t-taoisighecht ina dheoidh, ⁊ a écc sidhe h-i c-cionn coictighisi iar sin.
Fedhlimidh Cleireach mac Aędha mic Fedhlimidh Uí Choncobhair do écc.
Tadhg Carrach mac Toirrdhealbhaigh Duinn Uí Concobhair do écc.
Maoileachlainn mac Eoghain Uí Ruairc do mharbhadh la Conallchaibh.
Caislén Dhuin c-Cremtannain do blodhadh d'fęraibh Cairpre ⁊ do Breifneachaibh.
Tomás mac Maol Mhuire Mec Craith ollamh Tuadhmhumhan le dán do écc.
Sadhb inghęn Conchobhair Uí Briain bęn Uater A Búrc do écc.
Corbmac Óg Mhág Cárthaigh d'ég i n- geimeal Mhég Cártaigh Mhóir ag á brathair.
Tadhg mac Maoileachlainn mic Uilliam mic Donnchaidh Muimhnigh Uí Cheallaigh tighearna Ó Maine, flaith-fhear dearcach daonnachtach do écc iar m-buaidh n-aithrighe.
Tadhg mac Uilliam mic Concobair Mec Branáin taoiseach Corco Achlann do écc lá Samna ina thigh féin i c-Coillidh Móir Cluana Sęncha iar n-ongadh ⁊ iar n-aithrighe n-diongmhala, ⁊ a adhnacal i mainistir na m- brathar i Ross Commain i n-iomdhaidh a athar ⁊ a shęnathar.
Donnchadh mac Maoileachlainn Uí Cheallaigh do ghabhail tighearnais for Uibh Maine i n-deóidh Taidhg.
Cuig céd bó do breith do cloinn Uí Concobhair Duinn o mhuintir Uí Choncobair Ruaidh (i t-timcheal na Samhna) o Ráith Brenainn.
Toirrdhealbhach ⁊ Tadhg da mhac Uí Mhaoil Mhuaidh, ⁊ Domnall mac mic Hoibicín Uí Maoil Mhuaidh do mharbhadh la Cloinn Mhaoil Ughra.
Maoileachlainn Mór mac Fęrghail mic Fęrghail mic Muirchęrtaigh Móir Mhég Eochagain tighearna Chenél Fiachach do écc iar m-buaidh n-ongtha ⁊ n-aithrighe.
Domhnall mac Corbmaic Ui Eaghra adbar tighearna Luighne d'écc.
O Briain do thecht i t-Tuadmumhain iar n-denamh siodha fria a bhraithribh, .i. le cloinn Briain Ui Briain.
Caislen Maighe Bręcraighe do ghabhail la Gallaibh Midhe ⁊ lasin Iustís ar Ua f-Fęrghail.

p.804

Domhnall mac Aędha Ui Flaithbęrtaigh tighearna Iarthair Connacht do mharbhadh la cloinn Briain Uí Fhlaithbęrtaigh ina oireachtus fein.
Sluaigheadh la h-Ua n-Domhnaill Toirrdhealbhach i m-Breifne Uí Ruairc go ro creachloiscceadh an tir lais. Ruccsat fir Breifne i t- toraigheacht fair. Ro fighędh erghal ętorra go ro sraoíneadh for an tóir dú in ro marbhadh Sęan mac Eoghain Uí Ruairc go sochaidhibh ele imaille fris, ⁊ ruccsat Cenél c-Conaill an c-creich.

M1411

AOlS CRIOST, 1411.
Aoís Criost, mile, cethre chéd, a dech, a h-aon.
Croch naomh Ratha Both do tepirsin fola tar a créchtaibh galra. ⁊ tędhmanna iomdha do fhóiridhin lasan b-fuil h-i-shin.
Domhnall mac Concobhair Uí Briain tanaisi Tuadmhumhan do mharbhadh lásan m-Barrach Mór.
Eoghan mac Murchadha Uí Madadháin tighearna Shíl n-Anmchadha d'écc.
Maol Mórdha mac Con Connacht mic Giolla íosa Ruaidh Uí Raghallaigh tighearna Breifne do écc.
Cobhthach Ua Madadháin adhbhar tighearna esidhe ar a dhuthaidh fęin d'écc.
Muirchęrtach mac Con Uladh Uí Néill riogdamhna Chenel Eoghain d'écc.
O Suilleabhán Mor do ghabhail ⁊ do dhalladh, ⁊ a mhac do mharbhadh la Domhnall (.i. Domhnall Dubh) Ua Suillebháin i fell.
Tomás mac Sęain iarla Dęsmhumhan d'indarbadh a h-Erind lá Semus mac Gearóid.
Maol Seachlainn mac Briain Mheg Tighęrnáin tanaisi Teallaigh Dúnchadha d'écc.

p.806

Conchobhar Ua Cathasaigh airchindeach fearainn Muintire Cathasaigh i n-Daimhinis, ⁊ Iohanes Mac Sgoloige aircindeach a fhearainn fęin i Ros Airtir d'écc.
Muirceartach Midheach mac Briain Uí Fhearghail tighearna an Chaladh isan Anghaile fear nach ar h-imdeargadh riamh d'écc.
Concobhar mac Giolla Mo Chuda Uí Shuillebain do marbhadh da braithribh fęin i f-fiull.
Mainistir Eanaigh Dúin do losccadh.
Domnall Doidhiola O Bęchain saoí shęnchadha do ecc.
Diarmait mac Giolla Iosa Meg Craith ollamh Tuadhmumhan le dán do écc.
Domhnall mac Cathail Ui Ruairc do ecc.
Taichleach Buidhe Ó h-Ęghra do ecc.
Sirriam na Midhe do gabail la h-Ua c-Concobair f-Failge, ⁊ fuaslaccadh mór do bęin as.
Mág Cárthaigh Mór do iondarbhadh la h-Uíbh Suilleabhain.
Maol Muire Mac Suibhne do ghabhail la h-Ua n-Domhnaill tre ionnlach ⁊ ędarchosaoítt aroile dia mhuintir.
Tadg (.i. Caoch na Moicheirghe) mac Diarmata Meg Carthaigh adbar tighearna Dęsmumhan do mharbhadh i f-fiull la Fęidhlimidh mac Diarmata Még Cárthaigh.
Mac Maghnasa Tire Tuathail ⁊ a mhac do mharbhadh la cloinn Ruaidhri Mec Maghnasa.

M1412

p.808

AOIS CRIOST, 1412.
Aoís Criost, mile, cetre ched, a dech, a dó.
Dealbh Muire Atha Truim do denamh miorbhal n-iomdha.
Domhnall mac Néill Uí Dhomhnaill d'écc.
Aodh mac Enrí Uí Neill do éludh a h-Ath Cliath iar m-bęith dho dech m-bliadhna i l-laimh ⁊ tucc fós móran do braighdibh oile lais ar an elúdh-sin fa mhac Még Uidhir, ⁊ fa mhac Uí Néill .i. mac a derbhrathar fęin, ⁊ ba ar son Uí Neill do-coidh-siumh i m-braighdęnas, ⁊ iar n-élúdh dó ro measccbuaidhreadh an coicceadh uile ag tobach Uí Néill ar Eoghan Ua Neill, ⁊ ar Ua n-Domhnaill, ⁊ ar Mag Uidhir, ⁊ ar Oirghiallaibh.
Tighearnan Ócc mac Tighearnain mhóir-adhbhar tighearna Breifne d'ecc iarsan seiseadh bliadhain triocat a aoisi a mí april do shonradh.
Cú Chondacht Mac Tighearnáin taoiseach Teallaigh Dúnchadha do mharbhadh la Fęraibh Manach ina thigh fęin h-i c-Cruachain Mec Tighernáin ar gręis oidhche, ⁊ tucatar ár fęr, ban, ⁊ lęnamh, ⁊ ro loisccsęt an baile uile, ⁊ tiaghaitt iaramh tar a n-ais.
Donnchadh mac Domhnaill Mec Gille Findéin d'écc.
Riocard Bairéd do theacht ar crech go Cúil Chęrnadha, ⁊ daoíne uaisle an tíre do breith fair, ⁊ a chur gusan Muaidh, ⁊ a bathadh fuirre go sochaidhibh dia mhuintir immaille friss do báthadh ⁊ do ghabháil.
Eda Léis ⁊ mac iarla Cille Dara do comhthuitim ré aroile i c-Cill Mo Cheallóg.

p.810

Coccadh eitir Ua n-Domhnaill ⁊ Ua c-Catháin ⁊ clann t-Seaain Uí Dhomhnaill, táinicc trá a Catháin ⁊ clann t-Seaain cona shochraide h-i t- Tír Chonaill, ⁊ ro marbhadh cethri fir dég do mhuintir Uí Dhomhnaill leó im mac Fedlimidh Uí Dhomhnaill ⁊ im Cathal mac Raghnaill Uí Bhuighill.
Mór-shluagh lá Brian mac Domhnaill mic Muircheartaigh Uí Choncobhair im Lughnasadh i n-Gailengaibh ar tús. Assidhe i Cloinn Cuain, h-i Cęra h-i Conmaicne Chúile Tóladh, ⁊ ruc leis Clann Muiris na m-Brígh cona c-caoraigheacht isin crich-sin. Ro thionóilsęt Clann Uilliam Búrc, Uí Flaithbertaigh, Muintir Mháille, Bairédaigh, Gailenga, ⁊ Goisdealbhaigh ara cind, agus ní thuccsat sin uile troid ná tachar dhó, ⁊ do loiscc Brian a c-criocha da n-aimhdheóin, cia do mhill a n-guirt, ⁊ cia do loisc a longporta, .i. Caislén an Barraigh, Lethinsi, Baile Locha Męscca, ⁊ fágbhais Cland Muiris cona c-caoraigheacht ina t-tír fęin, ⁊ fuair síth o na Gallaibh ⁊ ó na Gaoidhelaibh sin don chur-sin, ⁊ tainic féin slán dia thigh iar sin.
Sluaigheadh oile lá h-Eoghan mac Domhnaill mic Muircheartaigh Uí Chonchobhair co Machaire Connacht fo toghairm cloinne Toirrdhealbhaigh Uí Conchobhair gur mhillsęt cuid cloinne mic Fedhlimidh don mhachaire ⁊ ruccsat bú, ⁊ braighde leó iar sin.
Sadhbh inghęn Tighearnáin Uí Ruairc bęn Emainn mic Tomáis mic Cathail Uí Ferghail d'écc.

p.812

Ruaidhri mac Cathail Uí Fęrgail do mharbhadh i Machairi Chuircne d'urchur soighde.
An cuicceadh Henrii do rioghadh os Saxaibh .20. marta.
Sluaigheadh la Brian Ua c-Concobhair i t-Tír n-Aędha, go ro loiscc go Murbhach, ⁊ go ro marbh Coilín Mac Coilín i m-Bel Átha Sęnaigh.
Mág Bradaigh taoiseach Chúile Brighdín, Maghnus Mág Raghnaill, mac Lochlainn Uí Ruairc, ⁊ Cuabha Mág Gormáin do écc.

M1413

AOIS CRIOST, 1413.
Aoís Criost, míle, cethre chéd, a dech, a tri.
Henrí Baired do gabháil la Mac Baitin (.i. Roiberd) h-i t-teampall Airigh Locha Con, ⁊ a breith ar eccin iar sáruccadh an bhaile. Ní raibhe Mac Baitín én-oidhche nach t-ticceadh naomh an bhaile (Tighearnan Airigh) i n-aislinge chuicce ag iarraidh na braghadh go b-fuair a h-aiseacc fo dhéoidh, ⁊ tuc Mac Baitín cethraimhe fearainn do Thighearnán Airigh go brath i n-éraic a sháraighthe.
Conchobhar Ua Dochartaigh taoiseach Arda Miodhair, ⁊ tighearna Insi h-Eoghain fęr lán d'fhéle ⁊ d'eineach coitcęnn fri truaghaibh ⁊ bochtaibh do écc.

p.814

Tuathal Ó Máille do dhul ar congmháil h-i c-cúicceadh Uladh, ⁊ a bęith bliadhain innte ⁊ ag soadh dia thigh lucht secht long im fhél Cholaim Chille, ro éirigh anfadh na mara thiar dhóibh, ⁊ ro fuadaigheadh iad lamh dhęas ré h-Albain gur ro báidheadh sé longa cona f-fóirnib díbh-sidhe im dhá mhac Tuathail Uí Mháille, im Dhonnchadh mac Eoghain Connachtaigh Mec Suibhne, im Dhomhnall Bhallach mac Mec Suibhne Girr, ⁊ dá fichit ar dhá chéd immaille friú, ⁊ Tuathal féin do thecht i t-tir ar eigin i n-Albain.
Cathal mac Eoghain Uí Madadháin tighearna Sil n-Anmchadha d'ég.
Tomás Óg Ua Raghallaigh ⁊ clann Chába do dhol ar ionnsoigidh isin Midhe, ⁊ loisgthi ⁊ airgne do denamh dóibh innte. Goill do bręith orra. Mathghamhain Mac Cába, Lochlainn Mac Cába, ⁊ drong mhór dia muintir do marbhadh. Ga do bhein h-i c-cois Thomáis Óicc, ⁊ a bhęith bacach ó sin amach.
Corbmac mac Taidhg mic Ruaidhri Uí Choncobhair d'écc an .ui. Kl. maii.
Toirrdhealbhach mac Uí Chonchobhair Failghigh do ég do easgar.
Bebind inghęn Ruaidhri, mic Tomaltaigh, Mec Donnchaidh bean Eoghain, mic Domhnaill Uí Concobhair d'écc.
Luimneach uile eitir chloich ⁊ crann do losccadh lá h-aon-mhnaoí.
Maidhm la Mac Murchadha (.i. Art mac Airt Chaomhanaigh) tighearna Laigęn ar Ghallaibh na Contae Riabhca, ⁊ sochaidhe mór do mharbhadh, ⁊ do ghabhail diobh.
Maidm mor la h-Ua m-Brain ar Ghallaibh Atha Cliath mar an c-cédna eittir mharbhadh ⁊ gabhail.
Colla mac Taidhg Uí Cheallaigh adbar tighearna Ua Maine, Maoileachlainn mac Maghnasa Mec Domhnaill O Meachair taoiseach Oacute; c-Cairín, ⁊ Mac Aędhagain Urmumhan saoí i f-feinęchus, iatt-sidhe uile do écc.
O Floinn taoiseach Shil Maoíle Ruain do mharbhadh la mac Muircęrtaigh Ui Floinn.

M1414

p.816

AOIS CRIOST, 1414.
Aoís Criost, mile, ceithri chéd, a dech, a cęthair.
Domhnall Ua h-Eóghain deganach Locha h-Erne d'eg an .3. non. october.
Mainistir Sliccigh do losccadh lé coindill i n-earrach na bliadhna-so.
Clann Enrí Uí Néill do ionnsoighidh Eoghain mic Neill Óig Uí Néill, ⁊ Eoghan do ghabháil dóibh h-i n-geall ris Ua Néill do bhaoí i l-laimh an tan-sin ag Eoghan, ⁊ a léigean amach díbhlínibh i n-aghaidh aroile, ⁊ a thighearnus fęin do ghabháil d'Ua Néill .i. Domhnall.
Maidhm mór lá Murchadh Ua c-Concobhair tighearna Ua f-Failghe ⁊ lá Feargal Ruadh Mhag Eochagan tighearna Cenél Fiachach Mic Nell for Ghallaibh Midhe h-i c-Cill Écháin in ro marbhadh barún na Scríne ⁊ drong mhór do shaor-chlandaibh ⁊ daor-chlannaib immaille fris, ⁊ in ro gabhadh mac barúin Sláine as a b-fríth cęithre chéd décc marg, in ro gabhadh dona Dardissech Gan Dlighe ⁊ an líon oile as a f-fríth dá céd décc marcc cén mo thá luach lęssa ⁊ impidhe.
Aodh mac Cathail Uí Conchobhair d'écc.
Mág Cárthaigh Cairbreach .i. Domhnall mac Domhnaill do écc.
Iarla Deasmhumhan do theacht i n-Erinn, ⁊ Saxanaigh iomdha do thabhairt lais do milleadh Mumhan.
Iarla Urmumhan do tocht i n-Erinn o Rígh Saxan.

p.818

Iohn Zanlae .i. fęr ionaid righ Saxan do theacht i n-Erinn fear na tucc cadhus nó tęrmann do thuaith, ná d'eacclais, ná d'ealadhain an mhéd gusa ráinicc acht a c-cur fri fuacht, faighdhe, ⁊ gorta. Asé ro airg Niall mac Aodha Uí Uigind i n-Uisneach Midhe, ⁊ ro h-airgeadh Semus Diúit ⁊ muintir an rígh la Hanrí Dalatún, ⁊ tucc bó sa m-boin dona h-oirgnibh-sin do Mhuintir Uiginn, ⁊ ro iodhlaic i c-Connachtaibh iad iar sin. Ro aorsat iaramh Muintir Uiginn im Niall Iohn Zanlae, ⁊ ní raibhe beó iarsan aoír-sin acht cúicc seachtmhaine namá an tan fuair bás do nęimh na n-aor, ⁊ as é sin an dara fiort filidh do-ronadh for Niall Ua n-Uiginn, .i. Clann Condmaigh do lęthadh aidhche creiche Néill h-í Cladaind, ⁊ Iohn Zanlae do écc.
Concobhar mac Seffraidh Uí Fhlannagáin adhbhar taoisigh Cloinne Cathail d'écc an seiseadh lá ria samhain.
Eochaidh Mhág Mathghamhna tanaisi Oirghiall do ghabháil lá Brian Mag Mathgamhna ⁊ la Gallaibh.
Murchadh Na h-Aongusa tighearna Cloinne Colgan d'écc.
Art Caomhánach adhbar ríogh Laighęn do écc.

p.820

Maol Ruanaidh mac Fęrghail Mec Diarmata tighearna Maighe Luirccdo ecc.
O h-Ęidirscceoil Mór do marbhadh la lucht luinge cęndaighe i f-fiull.

M1415

AOIS CRIOST, 1415.
Aois Críost, míle, cethre chéd, a dech a cúicc.
Emann Mag Findbairr prióir Insi Móire Locha Gamhna do ég an 27. April.
Lord Furnumail do thecht ina Iustis i n-Erinn. Laoighis Uí Mhordha do mhilleadh lais, ⁊ caislén mic Fachtna Uí Mhórdha do ghabhail lais bheos. Airgne móra do bhuaibh d'eachaibh ⁊ d'innilib do bhręith dhó a h-Airghiallaibh, ⁊ Meic na m-Bręthnach do mhilleadh ⁊ do orgain, ⁊ Gearóid mac Tomáis Chaoích don fhuil Gearaltaich do crochadh leis. Ro airg bheós drong mhór d'aos dána Ereann, .i. Ua Dálaigh Midhe (Diarmait), Aodh Óg Mag Craith, Dubhthach Mac Eochadha Eolaigh, ⁊ Muirgheas Ua Dálaigh. Isan samhradh ar c-cind dna ro aircc Ua Dalaigh p.822 Chorca Modruadh .i. Fęrghal mac Taidhg mic Aonghusa Ruaidh. Ro aircc Bruicchean Dá Cocca i m-Machaire Chuircne, ní h-ędh amháin acht ní thucc tęrmann do naomh iná do neimeadh in fad do baoí in Érinn.
Creach mhór do dhenamh d'Ua Mhaille .i. Aędh for Dhiarmaid Ua Mhaille, ⁊ Diarmaid do ghabháil oilén Uí Mhaille, ⁊ Aodh do dhul i n- iarmhóracht Diarmada, fęrthar iomairęg ętorra, ⁊ ro marbhadh Aodh Ua Máille tighearna Umhaill annsin lá Diarmaid ⁊ a mac Concobhar, ⁊ mac Tomáis Uí Mhaille. Ro marbhadh ann dna Domhnall mac Diarmada Uí Mhaille. Ro scar oireachas Umhaill ré sliocht Aodha ó sin amach, ⁊ gabaidh Diarmaid tighearnas.
Tomaltach Ruadh mac Conchobhair mic Muirghęsa d'écc.
An Clasach Ua Cobhthaigh saoí ré dán, ⁊ re daonnacht d'écc.
Diarmaid mac Diarmada mic Concobhair mic Tomaltaigh Mec Diarmada do mharbhadh la cloind Uí Chonchobhair Duinn, ⁊ a adhnacal i mainistir Atha Da Laarg.
Cathaoír mac Donnchadha Uí Fearghail do écc.
Aedh mac Donnchadha Uí Cheallaigh d'écc.
Tomaltach mac Taidhg Uí Bhirn do mharbhadh i n-greis oidhche la Feargal mac Diarmata Mécc Raghnaill h-i Cluain Síthe i m-Baile Elli h-i tigh Mec an Donnánaigh, ⁊ inghęn Lochlainn Uí Áinlighi do losccadh ann bheós an .ui. idus ianuari.
Conchobhar mac Briain mic Uilliam Mhég Eochagáin do mharbhadh i c-Cill Cuairsighe.

p.824

Coccadh eittir Luighneachaibh fęin, ⁊ tochar doibh fri aroile, ⁊ briseadh for an lucht soir ⁊ daoine do mharbhadh diobh, ⁊ Art mac Uí Ęghra do ghabháil go ro crochadh leó h-é aga t-tigh.
Clann Diarmata Duibh Uí Fhlaithbęrtaigh do mharbhadh ⁊ do gabháil da m-braithribh fęin, ⁊ lasin n-Giolla n-Dubh Ua f-Flaithbęrtaigh.

M1416

AOIS CRIOST, 1416.
Aoís Criost, mile, ceithre chéd, a dech, a sé.
Adam Lexid epscop Ard Achaidh , brathair Gallda esidhe do losccadh i Ráith Espuicc, ⁊ Conchobhar mac Feargail mic Con Chonnacht Uí Fęrghail do togha lá coraidh Ard Achaidh ina ionadh.
Deaccanach Cille h-Aladh (.i. Ó h-Ainmche) do écc.
Muirghęs Ua Coireóil comarba Droma Cliabh do losccadh 'na tigh fén lá foghladhaibh.
Tomás Mac ind Ócclaich aircindeach Cille h-Oiridh, ⁊ ard-maighistir Condacht i n-dlighidh do écc iar m-buaidh n-aithrighe.
Lucás Ua Treabhair airchindeach Chille Fearcca d'écc iar n-dęigh-bęthaidh.
Mainistir Sliccigh do cumhdach (iarna losccadh feacht riamh) lá Brian brathair mac Diarmada Mec Donnchaidh.
Gormlaidh inghęn Néill Mhóir Uí Néill bęn Seain Uí Dhomhnaill do ég.
Ardghal mac Briain Mhóir Meg Mathghamna tighearna Airghiall do écc.
Art Caomhánach (Ri Laighen) mac Airt Chaomhánaigh mic Muircheartaigh Caomhanaigh mic Muiris Chaomhánaigh, ⁊ ca., aon-rogha Gaoidheal Ereann ind eneach ⁊ ind ęngnomh do écc iar m-buaidh n-athrighe ina longport budhdhéin.

p.826

Cú Meadha mac Sęain Mec Con Mara adhbhar taoisig Cloinne Cuiléin do écc.
Ionnsoighidh lá Mac Siúrtain d'Exetra cona braithribh for cloinn Seaain Uí Ęghra, Ua h-Ęghra fęin, ⁊ Toirrdhealbhach Carrach mac Domhnaill mic Muircheartaigh Uí Conchobhair, ⁊ marcshluagh Cairpre do theaccmháil ré toisseach na fędhna-sin Mhec Siurtáin, ⁊ Ua h-Ęghra do mharbhadh, ⁊ Maghnas mac Donnchaidh mic Muircheartaigh Uí Concobhair, ⁊ mac Aodha Mec Donnchaidh, ⁊ Toirrdhelbhach Carrach mac Domhnaill do lot. Mac Siurtáin do dhenamh creach na criche iar sin, ⁊ an tír uile do thionól, ⁊ do dhul 'na t-toraigheacht. Sraointear leo for Mac Siurtáin, ⁊ ro marbhadh é, ⁊ Aédh Ua Ruadháin, ⁊ Ua Ruadháin feisin, da mac Tomais Mec Maoilir, ⁊ Mac Duarcain (.i. tighearna Chúla n-Ęiridh) do mharbhadh ann bheós co sochaidhibh oile cęn mo thátt.
Coccadh eittir Fearaib Manach ⁊ Fir Breifne fá chios Cathail mic Aodha Uí Ruairc, ⁊ Cathal a l-lęith Manchach an tan-sin. Tuccadh sraoineadh for mhuintir Aodha Mhég Uidhir ⁊ Cathail Uí Ruairc lá Tadhg ⁊ lá Domhnall Ua Ruairc in ro marbhadh Tadhg mac Fearghail Uí Ruairc ⁊ naonbhar imaille fris, ⁊ ro bęnadh aoín each décc diobh don chur-sin.
Ionnsoighidh oile do thabhairt lá h-Aodh m-Buidhe ⁊ lá Tadhg Ua Ruairc ⁊ la Mág Caba for Mhuintir Pheodacháin, ⁊ Fir Manach o Loch Erne siar do breith forra. Rucc orra din Cathal Ua Ruairc ⁊ Eoghan Ua Ruairc, ⁊ ro fuilngędor clann Uí Ruairc an t-anbforlann-sin nó go rangattar a c-ceann a n-gallocclach ro fhágaibsęt a c-ceilcc ina ęrcomhair. Ro iompaídhsęt díbhlínibh iaromh fris an tóraigh, ⁊ ro marbhadh leó Donnchadh ⁊ Sęan Ua Ruairc, ⁊ dá mhac Maoíleachloinn mic Flaithbeartaigh Uí Ruairc, ⁊ ro marbhadh ochtar ⁊ da fichit imaille friú do Fearaibh Manach.
Domhnall mac Tighearnain Mhóir Uí Ruairc do ecc do ghalar breac, ⁊ ba h-ęsbaidh mhór do Gairb-trian Connacht oidheadh an fhir hi-sin.
Gráinne inghęn Flaithbęrtaigh Uí Ruairc d' écc.

p.828

Tadhg Ócc mac Taidhg Ruaidh Mec Diarmada Gall tighearna Airtigh do ég i n-diaid fele Michil i t-tig na m-Bratar i Ros Comain, ⁊ a adnacal isin mainistir.
Tęmpall Insi Moir Loch Gile do losccadh, ⁊ screptra Uí Chuirnin imon Leabhar n-Gearr Muintire Cuirnín go seódaibh iomdha oile ar cheana.
Semus mac Risdęird Mec Feorais do ecc.
Sęan Mac Goisdelb do dhol ar creich for Émann an Mhachaire, creach mór do, ⁊ e fęin do marbhadh d'aęn urchor saighde iar c-cur na creiche for daingęn.
Sęan Ó Cęndubhain Pearsún Tíre Fiachrach Muaidhe do ecc.
Feidhlimidh mac Aodha Uí Concobhair do mharbhadh la cloinn Uí Concobhair Dhuinn.
Creacha mora do denamh la h-Émann a Burc ar Mac Feórais, ⁊ Mac Feorais do ghabháil la h-Emann, ⁊ a chur go Baile Locha Męscca.
Sith do dhénamh d'Ua Domhnaill ⁊ do Bhrian Ó Choncobhair fri aroile.
Maidhm mor do thabhairt la h-Ua c-Concobair f-Failge for Ghallaibh na Midhe, ⁊ édala mora do bhęin diobh do braighdibh, d'eachaibh, ⁊ d'ęidędh.
Saxain iomdha do techt i n-Erind.
Maidhm do thabhairt do Mhac Murchadha ar Ghallaibh na Condae Riabhca, ⁊ secht fichit d'écc do mharbhadh ⁊ do ghabhail diobh, ⁊ síth do dhenamh fris ar a bharach, ⁊ braighde do tabhairt dó.

M1417

p.830

AOIS CRIOST, 1417.
Aoís Criost, míle, cethre chéd, a dech, a Seacht.
Art mac Airt mic Muirceartaigh mic Muiris tighearna Laighen, fęr do chosain a chuicceadh d'aimhdhęoin Gall ⁊ Gaoídheal ó aoís a sé m-bliadhan décc go cęnn a thrí fichit bliadhan. Fęr lán d'ęineach, d'eolas, ⁊ d'eangnamh. Fęr lán do rath, ⁊ do rioghacht, fęr médaighthe ceall ⁊ mainistreach la a almsanaibh, ⁊ ędhbartaibh do écc (iar na bęith da bliadhain cęthrachat i t-tighearnus Laighen) sechtmain iar nottlaicc at-bath. At-bęrat araile gur bo do digh nimhe tucc bęn h-i Ross Mic Triuin dó-samh ⁊ d'Ua Dhęórán bręithęmh Laighen dia ro eccsat ina n-dísi. Donnchadh a mac do ghabhail a ionaidh dia éis.
Maigistir Seon Pęrsún Daimhinsi d'écc.
Diarmaid Laimhdhearg mac Airt Chaomhanaigh, mac Righ Laighen, d' écc.
Ruaidhri(.i. Ó Dubhda) mac Domhnaill mic Briain mic Taichligh Uí Dubhda tobar sonusa ⁊ saidbriosa Ua f-Fiachrach d'ég ina bhaile fęin iar f-fél Bríghde i cind miosa dh'errach, ⁊ Tadhg Riabhach a dearbhrathair do gabail a ionaidh.
Ruaidhri mac Murchadha Uí Fhlaithbęrtaigh, Ruaidhri mac Diarmada Duibh p.832 Uí Flaithbertaigh, ⁊ sé fir dhécc d' Uíbh Flaithbhęrtaigh imaille friú do bháthadh for Chuan Umhaill.
Tomas mac Mec Muiris Ciarraighe do mharbhadh lá Sémus mac iarla Deasmhuman.
Matha mac Con Connacht Uí Fhęrgailtighearna Maighe Treagha do écc.
Cormac Ballach mac Fęrghail mic Con Connacht Uí Fhęrghail do mharbhadh lá Gallaibh.
Coccadh mór eitir Ua Neill ⁊ Cenel c-Conaill, ⁊ indsoighidh do thabhairt d'Ua Néill ar Neachtain Ua Domhnaill dia fhoslongport isin oidche i Carn Glas eitir Ráth Both ⁊ Domhnach Mór ⁊ breith forra ina c-codladh, ⁊ da fhichit each do bein díobh, ⁊ edala móra d'éidędh d'arm, ⁊ d'edach d'faghbháil dóibh, ein fhęr décc eitir mharbhadh ⁊ ghabhail do bhuain diobh, ⁊ Neachtain budhdhein do thérnudh do thoradh a calmatais a ęngnamha ⁊ a eisiomail.
Una inghęn Domhnaill Uí Néill bean Néill Óig Uí Néill do écc.
Coccadh mór i Laighnibh eitir Ghallaibh ⁊ Ghaoidhealaibh.

M1418

AOIS CRIOST, 1418.
Aoís Criost, míle, cetre chéd, a dech, a h-ochtt.
An t-epscob Ua h-Ęidirsceóil, ⁊ Mac Con Ua h-Eidirsceoil (a dearbhrathair) tighearna Corca Laíghe, ⁊ Diarmaid mac Mhég Cárthaigh Cluassaigh tanaisi Ua Cairpri d'écc.

p.834

Creacha móra ⁊ airgne do dhénamh lá Niall Ua n-Domhnaill ar Ua Néill, ⁊ a dhiochur tar Banna sair h-i c-cęnn Mhec Uidhilín.
Airghne móra do dhenamh lá Lord Furnumail for Aedh mac Airt Mhég Aonghusa tighearna Ua n- Eachdhach Uladh. Mag Aongusa .i. Aędh, ⁊ Mac Uí Nell Bhuidhe do dhol i t-toraigheacht Ghall ⁊ a c-creach, ro sraoínsead forra iar b-fágbáil na c-creach. Ro marbhadh ⁊ ro gabhadh líon dirimh dona Gallaibh don chur-sin lá Mag Aonghusa.
Brian Ballach mac Aodha mic Fedhlimidh Uí Chonchobhair fęr ná ro ér neach riamh im nach ní nó bhiadh ina chumhang d'écc, ⁊ a adnacal i Ros Commáin.
Eóghan mac Tighearnáin Mhóir Uí Ruairc tanaisi Breifne do bhathadh iar Notlaicc acc teacht a h-Innsi na t-Torc for Loch Fionnmaigh, ⁊ é ag dol for cuairt docom a athar baoí i n-galar a écca an tan-sin.
Tighearnán Mór mac Ualgairg Uí Ruairc tighearna Bréifne fear is crodha ⁊ as calma tainicc do chath Ua m-Briúin, fear ro bhęn a dhúthaidh ar éccin dá ęsccairdibh tria nęrt a laimhe d'écc iar c-cian-aois im fhéil Brighde, ⁊ a adhnacal h-i mainistir Sligigh. Aodh Buidhe Ua Ruairc do gabhail ionaid a athar.
Tadhg .i. Mag Flannchadha, mac Cathail mic Taidhg taoíseach Dartraighe d'écc iar n-dul isna manchaibh dhó coíctidhis riasan tan-sin, ⁊ a mhac Cathal do ghabhail a ionaidh.
Risdęrd mac Tomais Uí Raghallaigh tighearna na Bręifne Thair do bhathadh for Loch Sílenn, ⁊ Eoghan Ua Raghallaigh a mac, Pilib mac Giolla Iosa mhec Gafraidh p.836 deccanach Droma Lętain ⁊ biocáire Eanaigh Ghairbh, ⁊ sochaidhe oile do dęgh-dhaoinibh do bhathadh immaille friú. Tearna trá Fionnghuala inghean Mheg Raghnaill bęn Uí Raighilligh ón m-badhadh-sin do thoradh a snamha.
An Caislén Becc do dhenamh la h-Uilliam Ua c-Ceallaigh fri ré chóig lá n-dég h-i Ross Commain ar aghaidh an Chaislein Mhóir d'aimdheóin Gall ⁊ Gaoidheal Connacht (do neoch bátar ina aghaidh ag congnamh lé cloinn Toirrdhealbaigh Uí Conchobhair) i samhradh na bliadhna-so.
Mor-shluaigheadh la cloinn Domhnaill mic Muirceartaigh Uí Concobhair, ⁊ lá Cloinn n-Donnchaidh do thoghail an Chaisléin Bicc, ⁊ ní ro airęseadar gur ro ghabsat longport ina timcheall dá gach lęith gidh eadh nir' bó tarbha dóibh itir uair ro cosnadh an caislén co fearrda friú, ⁊ o nár fhédsat ní dhó, ro cuirsęt lón isin Caislén Mhór, ⁊ ro loiscsęt ceall Chúile Sílinne don cur-sin.
Lasairfiona ingean Cathail mic Aodha Breifnigh bean Maoileachlainn mic Flaithbhęrtaigh Uí Ruairc do écc.
Síth do denamh la Cloinn Donnchaidh fri aroile an c-cęin nó mhairfeadh Mac Donnchaidh, Conchobhar, ina thighęrna aca.
Domhnall mac Maoileachlainn mic Muirghiusa Mec Donnchaidh do écc ina thigh féin.
Coccadh mor eitir Mac Uí Neill Bhuidhe ⁊ Albanaigh ⁊ Goill Uladh ⁊ an Rúta.

M1419

AOIS CRIOST, 1419.
Aoís Criost, míle, cethre chéd, a dech, a naoí.
Eoin Mac Carmaic epscop Ratha Both do écc.
Aodh Ua Flannagáin Prióir Lęssa Gabhail d'écc.

p.838

Coccadh mór do ęirghe eitir Ua Neill, Domhnall mac Enrí Aimhręidh, ⁊ Eoghan mac Néill Óicc rioghdhamhna Chenél Eoghain. Tainicc Eoghan i m-báidh Uí Domhnaill, Toirrdhealbhaigh, ⁊ do- róine a charadradh d'urnaidhm fris. Tionoilit sluagh lán-mór do dhul i t-Tir Eoghain. Tainicc isin sochraide-sin, Brian Mag Mhathghamhna tighearna Oirghiall, ⁊ Tomás Mhág Uidhir tighearna Fear Manach, ⁊ iarná t-torrachtain go h-aon-mhaighin co Toirrdhealbhach do deachatar uile i t-Tír Eoghain, ⁊ ro h-oirgheadh an tír co léir leo, ⁊ ro ionnarbsat Ó Néill fo dhimiadh a Tír Eóghain uile gur ros-cuirsęt i męsg Gall tar Banna anonn, ⁊ Mac Uí Neill Buidhe do dhenamh cręch fair isna Glindibh.
Mór-sluaiccheadh lá Brian Ua Concobhair ⁊ lá h-Iochtar Connacht uile co n-Gallaibh iomdhaibh leó tria forcongra ⁊ toghairm Uí Neill gor ro mhillset Tír Aodha uile otha Ath na n-Gall co h-Ath Seanaigh eitir fhér, arbhar, ⁊ foirccnęmh, ⁊ ro loisccsęt Murbhach longport Uí Dhomhnaill an c- céin baoí Ó Domhnaill cona shloghaibh i t-Tír Eoghain. Soais Brian mac Domhnaill mic Muirceartaigh gona sochraide dia t-tighibh iarttain.
Aodh Buidhe Ua Ruairc tighearna Breifne fri ré bliadhna co leith do écc, ⁊ Tadhg Ua Ruairc do thogha ina ionadh lá Muintir Ruairc> ó Sliabh an Iairn siar ⁊ Art mac Taidhg mic Ualgairg do thogha ina aghaidh o Shliabh an Iairn sair la Muintir Raghallaigh, ⁊ lá Teallach n-Dunchadha, ⁊ la sliocht Maoileachlainn Mhég Raghnaill gur ro buaidhreadh Gairbh-trian Condacht uile ętorra.
Cathal mac Aodha Mhég Uidhir dęgh-adhbhar tighearna d' Fęraibh Manach, fear a aoisi ro ba mó ainm ⁊ oirbeart dha raibhe ina thir ina aimsir d'écc.

p.840

Cu Coiccriche mac Néill Uí Maoil Mhuaidh do écc.
Feircheirtne mac Uiginn mic Giolla na Naomh Uí Uigind ceann fine Sleachta Giolla na Naemh Uí Uigind d'écc.
Dauidh mac Tanaidhe Uí Mhaoil Conaire do ecc do plaigh ina thigh fęin i c-Coill Mhoir na m-Bręthnach iar n-aithrighe ⁊ iar n-ongadh, ⁊ a adhnacal i mainistir Eoin Baiste i m-Baile Atha Truim. Mac ollaman Síl Muireadhaigh an Dauidh h-í-sin.
Diarmaid Ruadh mac Toirrdhealbhaigh Óicc Uí Concobhair d'écc.
Murchadh mac Briain Uí Fhlaithbeartaigh tighearna Iarthair Connacht d'ég.
O Neill do dhol do thigh Eoghain Uí Neill, ⁊ síth charthanach cairdęmhail do denamh doibh re 'roile ⁊ a thigęrnas fein do thabhairt d'Ua Neill.
Tadhg mac Domhnaill Uí Ceallaigh tighęrna Cloinne Mic n-Ęoghain do écc.
O h-Ęidirscceoil Mór, ⁊ An Ridire Fionn cona mhac do écc.
An Calbhach O Concobair Failge do ghabháil i f-fiull la mac Sir Libiner Prene, ⁊ a ręic re Lord Furnaual re fęr ionaid righ Saxan i n-Érinn, ⁊ an oidhche iarna ghabhail an fęr do baí ina chomglas do elúdh lęis dia thigh fęin.
Mac Murchadha tighęrna Laighen, .i. Donnchadh mac Airt Chaomhanaigh do ghabháil le Lord Furnaual ⁊ fá lén mor do Ghaoidhelaibh eisidhe.
Tomas Bacach mac iarla Urmumhan do dhol do congnamh la Righ Saxan h-i c-coccadh na Frainci, ⁊ a écc thoir i f-farradh Righ Saxan, ⁊ urmhor a n-deachaidh lais a h-Erinn do écc isin f-Fraingc ⁊ h-i Saxoibh on mudh c-cédna.
Fęradhach mac Taidg mic Domhnaill Uí Cheallaigh do mharbhadh la mac mic Uilliam Óicc Uí Ceallaigh.
Donnchadh mac Muircęrtaigh Uí Concobhair do écc do easccar i n-dorus chaisléin Sligigh.
Murchadh Ua Concobair adhbar tigęrna Ua f-Failge, Cathal mac Aodha Még p.842 Uidhir, Diarmait Ruadh mac Uí Concobair Dhuinn, ⁊ Mac Muiris na m-Brigh saoí i n-eaccna ⁊ i n-eolas do écc.
O Duibhdhíorma ⁊ Muircęrtach mac Cathail mic Aodha Breifnigh do écc.
Giolla na Naomh O Mithidhéin comarba an Bhealaigh do écc.
Tomaltach Mag Flannchaidh do écc.
An Barrach Mor ⁊ O Suillebain do écc.

M1420

AOIS CRIOST, 1420.
Aoís Criost, míle, cethri ched, fiche.
Mainestir .S. Franseis i n-Ęss Gephtine isin Mumhain ar brú na Sionna i n-epscopóitteacht Luimnigh do denamh do Braithribh .S. Franseis la h-iarla Deasmhumhan, ⁊ do chumhdaigh tumba dhó fein, ⁊ dia siol ina deadhaidh innte.
Matha Ua Branáin, maighistir, pęrsún, ⁊ aircindeach Doire Mhaoláin d'ecc an .ui. idus Sept.
Caislén Bona Drobhaoisi do thionnsgnadh lá Brian mac Domhnaill mic Muircheartaigh Uí Concobhair. Cenel Conaill do theacht do thoirmęsg na h-oibre cona sochraide imaille friú. Brian do cruinnuccadh slóicch oile ina n-aghaidh, .i. a braithri budhéin, Ua Ruairc, .i. Tadhg, ⁊ Mac Donnchaidh cona sochraidibh conár lamhsat Cenel c-Conaill dul tar an ursccátha siar don cur-sin. Bator Conallaigh i foslongport fá chuan Eassa Ruaidh. Tangattar clann Uí Domhnaill, Niall Garbh, Domhnall ⁊ Neachtain díorma marcsluagh ar an magh. Tangattar p.844 clann Briain Uí Concobhair marcshluagh ele do dol d' féghain Atha Sęnaigh conus tarla dóibh aghaidh i n-aghaidh amhlaidh-sin. Tuccsat Conallaigh ruaig do Cairbreachaibh dia ro marbhadh Seaan mac Briain Uí Concobhair Aodh Buidhe Mac Donnchaidh, Cathal mac Diarmada mic Corbmaic mic Ruaidhri, ⁊ Eoghan Ó Dubhda, Brian Ua Concobhair iaromh (iar c-cloisteacht na n-droich-sgél-sin do) do thocht cona sochraide for Maigh Eni, Eoghan Ua Concobhair ⁊ Toirrdhealbhach Carrach clann Domhnaill mic Muirceartaigh do dol h-i c-ceann cóicc n-oidhche iar sin go marsshluagh mór tar Ęss Ruaidh anonn ar ionnsoighidh oidhche, ⁊ clann Uí Domhnaill do bhęith buidhean marcsluagh ag Port na Long don taobh thall don eas iar n-ól fhíona, ⁊ iar b-faghail a fheasa-sin d' Eoghan ro ionnsoigh iatt, ⁊ ro marbhadh Domhnall mac Toirrdhealbhaigh Uí Dhomhnaill adhbar tighearna Tíre Conaill don chur-sin leó ⁊ daoine ele nách airemhter. Do-chóidh din Niall Ua Domhnaill gusan c-cuan, ⁊ do dheachaidh for snamh i luing dona longaibh cęndaigh baoí isin c-cuan. Soais Brian Ua Conchobhair dia tigh iarsan c-cosgar-sin.
Eoghan mac Ruaidhri Uí Concobhair d'écc an treas calainn do marta, ⁊ a adhnacal i Cluain Mic Nois.
Tadhg mac Feargail Uí Ęgra tanaisi Luighne d'ecc.
Cathal mac Taidhg Mhég Flannchadha taoiseach Dartraighe do mharbhadh lá a braithribh ina thigh féin im fél Brighde, ⁊ Aędh Buidhe Mac Flandchadha do mharbhadh imaille fris. At iatt na braithre Tadhg, Muiris, ⁊ Énrí.
Iarla Urmhumhan Iustis na h-Éirenn do beith i c-cogadh fri h-Ultaibh ag gabháil neirt d'Ua Néill gur chuir Mág Aęnghusa fo umhla dhó, ⁊ co t-tard a bhraighde d'Ua Néill.
Uilliam mac Maoileachlainn mic Uilliam Uí Cheallaigh adhbhar tighęrna Ó Maine fęr lán do rath ⁊ d'ęngnamh do écc iar m-buaidh ongtha ⁊ aithrighe.

p.846

O Neill do indarbhadh a coigeadh Uladh la h-Eóghan Ua Néill ⁊ la Mac Ui Neill Buidhe ⁊ la Niall n-Garbh Ua n-Domhnaill go maithibh an chuigidh ar cęna ⁊ tocht dó co Sligeach co teach Bhriain mic Domhnaill mic Muircęrtaigh tighearna Iochtair Chonnacht.
Cogadh i b-Fęraibh Manach eitir Aodh Mhág Uidhir ⁊ Mag Uidhir féin, ⁊ Mac Aędha, .i. Dómhnall do mharbhadh ar an c-cogadh-sin.
An Barrach Mor, .i. Seaan do écc.
O Follamhain, .i. Aędh Buidhe do ég.
Giolla na Naomh Ó h-Uidhrin saí shęnchadha, ⁊ Ruaidhri mac Dauidh Ui Duibhgennáin saoí sęnchadha oile, ⁊ Fęrgal Ó Dálaigh ollamh Corco Modruadh i n-dán do écc.
Epscopoitte Rátha Both do ghnóughadh dochum Uí Ghallchobhair.
Eachmarcach Ruadh Mac Con Midhe saoí fhir dhána do écc.

M1421

AOIS CRIOST, 1421.
Aois Criost, míle, cethre ched, fiche, a h-aén.
Nicolás Mag Bradaidh epscop na Breifne saoí i n-eccna ⁊ a c-crábhaidh i n-óige ⁊ i n-indracas d'écc.
Tomas Óg Ó Raghallaigh adhbhar tighearna ba fęrr oineach ⁊ ęngnamh tainicc do cath Aedha Finn ina aimsir do écc ina tigh féin.
Ruaidhri mac Aodha Mec Diarmada tighearna Maighe Luirg, féchęmh coitcęnn gan diúltadh ria n-dreich duine do écc isin c-Carraic an .xi. callainn Maii, ⁊ p.848 a adhnacal h-i mainistir na Buille, ⁊ Tomaltach Óc mac Concobhair do gabháil a ionaid.
Murchadh Ua Conchobhair tighearna Ua f-Failghe fear ro bris iol-chatha for Gallaibh ⁊ Gaoidhelaibh nó bhíodh ina agaidh iar m-breith bhuadha ó dhomhan ⁊ o dhęmhan do écc ina dhún-arus féin, ⁊ a adhnacal i mainistir Cille h-Achaidh.
Coccadh do eirghe eidir Muintir Ruairc ⁊ Clann n-Donnchaidh. Ua Ruairc do thęglamadh ⁊ do thionól slóigh mhóir go h-aoín-ionadh, ⁊ Ua Domhnaill (Toirrdhealbach) cona shocraide do toidheacht dia f-furtacht ⁊ neartadh, ⁊ Aodh Mhág Uidhir cona thionól, ⁊ Ua Ruairc fęisin cona mhuintir ⁊ iad-sídhe uile do dhol h-i t-Tir n-Oilealla, ⁊ an tír do losccadh leo, ⁊ Cathal mac Mec Donnchaidh do mharbhadh don cur-sin, ⁊ sochaidhe ele bheos.
Niall Ua Domhnaill ⁊ a sluagh, ⁊ Ua Ruairc cona chaoraighecht lais do thocht go cuan Ęssa Ruaidh. Clann n- Donnchaidh ⁊ Cathal mac Ruaidhri Uí Concobhair do dol co longport Uí Ruairc tar a n-ési, ⁊ an baile do losccadh ⁊ an caislén do legadh ⁊ do briseadh leó, ⁊ cęnntur na tíre do mhilleadh uile. An sluagh conallach do bęith i foslongport i n-Ard Fęrna, ⁊ Cairprigh do bęith fóchaislén Bhona Drobhaoísi, ⁊ daoíne iomdha ⁊ ech do bęith occa marbhadh ⁊ ogá lot ętorra gach laoí. Muirceartach Buidhe mac An Chosnamhaigh Uí Dhubhda, Ua Maonaigh, ⁊ mac Donnchaidh Chaomhanaigh do mharbhadh lá Cenel Conaill don chur-sin, Aedh mac Muirędhaigh Ruaidh Mec Lochlainn do bhathadh for Ath Sęnaigh. Sith do dhénamh doibh iar sin.
Ionnsoighidh oidhche do thabhairt lá Cathal Ua Ruairc ⁊ lá a chloinn for Mág Flannchaidh co h-Inis Caoin for Loch Melghe, ⁊ lucht coimheda an locha, .i. Meg p.850 Gollaigh do thabhairt ęthar an locha do Chathal cona chloinn, ⁊ Mag Flannchaidh Óg do ghabhail dóibh, ⁊ Loch Melghe cona chaislén. Cóccear do mhacaibh Még Flannchaidh, ⁊ drong mhor d'Fearaibh Dartraighe do mharbhadh doíbh, ⁊ clann Még Flannchaidh do dhul h-i c-Cairpri iar sin.
Mór inghęn Briain Uí Bhriain bean Aater A Búrc, ⁊ Búrc, ⁊ do baoí ina mhnaoí ag Tadhg Ua Chearbhaill én-bęn do b-fearr aithne ⁊ oineach, ciall ⁊ crabhadh do bhaoi in aon-aimsir ria i l-Leth Mogha d'écc. Mór Mumhan na Muimneach at-berthí fria.
Cormac na Coille mac Még Cartaigh (Cairbrigh) mac tighęrna ro ba fęrr do Mhuimhneachaibh ina ré do mharbhadh lá cloinn Eoghain Még Cárthaigh.
An Giolla Riabhach Ua Clerigh saoi seanchadha d'écc iar n-deigh-bheathaidh.
Eoghan Ua Néill do erghabhail lá Mac Uí Nell Buidhe ag dol i coinde an iarla co Dún Dealgan.
Mac Giolla Phatraicc ⁊ mac Libnéd A Frene do Ghallaibh do thocht maille re da fichit décc do amhsaibh leó ar creich i l-Laoighis, ⁊ ní ro ansat go rangatar go Mainistir Laoíghisi. Tarla Ua Conchobhair Failghe ar a c-cind isin tír ⁊ ro indsaigh Mac Giolla Patraicc ⁊ na Gaill gur ro sraoineadh lais forra, ⁊ gur ro chuir a n- ár, ⁊ fuairsęt a muintir edála móra d'eidędh, d'arm, ⁊ d'faidhb na n-Gall. O Concobhair (.i. Murchadh) do thecht dia thigh iar sin, ⁊ galar anbhail dia ghabhail, ⁊ a dhul isna bráithribh i c-Cill Achaidh, ⁊ aibitt brathar do ghabhail dó uimme, ⁊ a brathair fein do fhágbhail iona ionadh ria m-bás .i. Diarmaitt Ó Concobhair, ⁊ Ua Conchobhair do beith mí isna braithribh riana écc, ⁊ at-bath fo deóidh iar n-degh-bhethaidh.
O Ruairc do dhenamh do Art mac Taidhg Uí Ruairc i n-aghaidh Thaidhg mic Tighearnain.

M1422

p.852

AOIS CRIOST, 1422.
Aoís Criost, mile, cethri chéd, fiche, a dó.
Toirrdhealbhach mac Neill Ghairbh Uí Domhnaill tighearna Thíre Conaill do dhol i n-aibítt mhanaigh i mainistir Eassa Ruaidh iar m-bręith bháire an bhętha freacnairc, ⁊ a mac fęin, Niall Garbh do oirdneadh ina ionadh.
Rudhraidhe Ua Conchobhair (.i. mac Concobair) tighearna Corca Modhruadh do mharbhadh la a bhraithribh fęin la cloinn Fhedhlimidh Uí Conchobhair ina bhaile fęin h-i c-Caislén na Dumhcha.
Eoghan Ua Néill do fhuaslaccadh lá a mhnaoí ⁊ lá a chloinn fęin ó Mhac Uí Neill Bhuidhe.
Diarmaid mac Taidhg Mec Diarmada do mharbhadh.
Domhnall Find Ua Flaithbheartaigh do mharbhadh la cloinn Domhnaill Uí Fhlaithbhęrtaigh.
Slóighędh lá h-Ua n-Domhnaill .i. Niall, ⁊ la h-Ua Nell, la h-Eoghan Ua Néill, ⁊ la Mac Ui Néill Bhuidhe go maithibh an chóigidh ar chęna. Ro loisccsęt ⁊ ro airccsęt Cairpre uile co Slicceach. Tionoilidh Eoghan Ua Conchobhair, ⁊ Toirrdhealbhach Carrach, ⁊ Ua Ruairc a sochraide ar a c-cind i Slicceach, ⁊ tugsat deabhaidh don t-sluagh anair, ⁊ ro marbhadh móirsheisear dhíbh lá Connachtaibh. Do-chotarais-sidhe h-i d-Tír n-Oilealla, ⁊ ro mhillsęt an tír co léir.
An Cosnamhaigh Óg Mac Aedhagain ollamh Chenel Fhiachach ⁊ Uí Chonchobhair p.854 Fhailghi lé brethęmhnas do mharbhadh lá cloinn Uí Maoíleachlainn d'aon urchar do shoighit i n-aimhriocht.
Niall Garbh mac Toirrdhealbhaigh mic Neill Ghairbh Uí Domhnaill do dhol i f-Fearoibh Manach ⁊ nęrt do gabháil dó for Mág Uidhir, ⁊ for Mag Mathgamhna, ⁊ for Mag Aęnghusa, ⁊ a m-breith lais i c-ceann Uí Chathain gur bo riarach dó, ⁊ a n-dol as sin i c-ceand Mhec í Neill Bhuidhe, ⁊ clann Chathain leó, ⁊ na Glinne, ⁊ Mac Eóin Bisétt do argain go lom, ⁊ an tír do losccadh, ⁊ a n-dol i c-Cloinn Aodha Bhuidhe, ⁊ i Maigh Line, ⁊ a c-creacha do breith doibh go Carraicc Fęrgusa ⁊ a t-teacht iarttain dia t-tighibh.
Eoghan Ó Neill do fhuaslaccadh dá mhnaoi ⁊ da cloinn ó Ua Neill m-Buidhe d'eallach, do eachaibh, ⁊ do comhtaibh ele.
An Seiseadh Henri do rioghadh ós Saxaibh, 31. August.
Sluaigheadh la Niall Ua n-Domhnaill, ⁊ la h-Ua Neill, ⁊ le maithibh an chuiccidh uile i c-ceand I Neill Bhuidhe. A dhaingnęcha ⁊ a choillte do imtecht dóibh go ro gabhsat nęrt fair, ⁊ go t-tartt a braighde d'Ua Neill, ⁊ ro bęnadh dhe an uile comha ro bhęn-somh a h-Eoghan Ua Neill maille re comhtoibh oile.
An Niall cettna do thiomsachadh maithe an chuiccidh in én- ionadh, .i. O Néill, ⁊ clann Enrí Uí Nell, ⁊ Eoghan O Neill cona chloinn, ⁊ cona braithribh, ⁊ clann Chon Uladh Ruaidh Ui Neill, Fir Mhanach ⁊ Oirghiall fa Mag Mathgamhna ⁊ fa Mág Uidhir, Mag Aęnghusa, Ó h-Annluain, ⁊ Mac Ui Neill Buidhe cona t-tionol, clann Catháin, ⁊ Conallaigh budhdhęin cona n-gallocclachaibh, ⁊ co n-Gallaibh an chuiccidh do theacht ar sluaigheadh i c-Connachtaibh. Clann Corbmaic Mec Donnchaidh ⁊ clann Maol Ruanaidh Mec Donnchaidh do bęith aga t-tarraing ar an sluaigheadh-sin iarna c-cur as a n-duthaigh lá Mac Donnchaidh lá dearbhrathair a n-athar, .i. la Concobar Mac Donnchaidh ⁊ la a chloinn, ⁊ la Tomaltach Occ Mhac Dhonnchaidh, p.856 óir do-rónadh caislen la Mac Donnchaidh i f-fęrann cloinne Maol Ruanaidh Mec Donnchaidh, .i. i c-caiseal Locha Dęrccáin, a m-bairr ⁊ a n-guirt do mhilleadh go lom, ⁊ a n-ionnarbadh iarttain i n-ucht Mheic Uilliam Burc, ⁊ a m-bęith ag tarraing an t-sloigh-sin do mhilleadh Iochtair Connacht.
An sluagh mór sin do theacht i c-Coirpre, ⁊ daoíne do lot ⁊ do mharbhadh doibh ag caislen Bhona Drobhaoisi, an tír do losccadh ⁊ do mhilleadh dhoibh, ⁊ a t-teacht go Slicceach. Eoghan mac Domhnaill ⁊ Toirrdhealbhach Carrach do bręith forra, ⁊ ruaicc do thabhairt doibh do dhęireadh an t-sluaigh-sin, ⁊ moirsęisear do mharbhadh diobh, eich, ⁊ daoine do lot. An sluagh do bęith i c-Cuil Irrae an oidhce-sin, ⁊ a n-dol ar a bharach go Tír Fiachrach do milleadh an tíre. O Dubhda do theacht ina c-ceann, ⁊ sith do denamh dó re Niall, ⁊ braighde do tabhairt tar cęnn a tire do Niall, ⁊ a n-dol as sin i t-Tír Oilealla ⁊ isin Corann, ⁊ an tír do losccadh, ⁊ do milleadh doibh. Clann Corbmaic ⁊ clann Maol Ruanaidh do bęith ag losccadh uachtair an tíre. Tomaltach Ócc ⁊ clann Mhec Donnchaidh do breith orra laimh le Cluain Gad, ⁊ bręisim do thabhairt doibh da chéle. Muirghęs mac Corbmaic, Diarmait mac Maol Ruanaidh Mec Donnchaidh, ⁊ mac Domhnaill mic Aodha na Gaobhcha do marbhadh ann. An sluagh ulltach do bęith an oidhche-sin i c-caisiol Locha Deargáin ar milleadh an tíre, ⁊ a n-dol as sin i c-cenn Uí Ruairc ⁊ O Ruairc do gabáil leó, ⁊ a n-dol asidhe tar Eirne tar a n-ais.

M1423

AOIS CRIOST, 1423.
Aoís Criost, míle, cęithre chéd, fiche, a trí.
Concobhar O Coineoil epscop do écc.
O Beolláin comarba Droma Cliabh do écc.

p.858

Muiris mhac Matha mec Osgair Mhég Uidhir airchi-deochain Clochair, ⁊ pearsún Achaidh Urchair, tighearna Claoíninsi ⁊ Rossa Airthir d'eg an. 6. Callainn maii.
Toirrdhealbhach mac Nell Ghairbh Uí Dhomhnaill tighearna Tire Conaill Cenél Moáin ⁊ Insi h-Eoghain, fear síothchanta sochonaigh, soineamhail d'écc i n-aibit manaigh i Mainistir Eassa Ruaidh iar m-buaidh ongtha ⁊ aithrighe.
Sloighędh lá h-Ua Nell .i. Domhnall, ⁊ la h-Ua n-Domhnaill, .i. Niall, ⁊ lá h-Eoghan mac Néill co n-Gaoidhealaibh Uladh archęna do shoighidh Gall. Aseadh lotar cetus co Traigh Bhaile co Machaire Oirghiall go Lughmagh, ⁊ assidhe gusan Midhe. Tucsat deabhaidh d'fior ionait rígh Saxan, ⁊ ro marbadh (.i. la Maol Muire Mac Suibhne Connachtach consapal Ui Domhnaill ⁊ as laisidhe ro briseadh for Ghallaibh) an ridire ba tuairgnidh catha do Ghallaibh co n-druing mhoir (ced ba seadh lion torcair) imaille fris dia mhuintir, ⁊ fuairsęt édala aidhble don turus-sin. Do-ghniad iaramh sith re Gallaibh, ⁊ fagbhaid Traigh Bhaile ⁊ a m-baoí ina c-comhfochraibh do Ghallaibh fó chíos doibh as a h-aithle.
Caislén Atha Seanaigh do dhénamh lá Niall mac Toirrdhealbhaigh Uí Dhomhnaill.
O Ceinnéittigh Find tighearna Urmumhan do ecc.
Faolán Mac an Gobhann saoí sęnchadha do écc.

M1424

p.860

AOIS CRIOST, 1424.
Aoís Criost, míle, cethre chéd, fiche, a cęthair.
Concobhar O Fęrghail easpucc Conmaicne fęr co n-airmittin, ⁊ co n-onoir, go n-aithne, go n-eolas go n-deserc, ⁊ go n-donnacht do écc.
Giolla Iosa mac Briain Még Tighearnáin adhbhar taoisigh Teallaigh Eachdhach fear thighe n-aoidheadh coitcęinn d'écc iar m-buaidh n-aithrighe.
Donnchadh mac Maoíleachlainn Uí Cheallaigh tighearna Ua Maine do mharbhadh d'urchor do soighit occ ęttráin a mhuintire fęin for aroile.
Coccadh mór eitir Muintir Ruairc i n-diaidh Aodha Buidhe Uí Ruairc. Tadhg mac Tighearnáin Uí Ruairc do dhenamh síodha le Muintir Raghallaigh ⁊ re h-Eoghan mac Seaain Uí Raighailligh, ⁊ tighearnus na Breifne do thabhairt co h-iomlan do Tadhg iar t-tabhairt ionnsoighidh dhó ar Art co Magh Argaidhe gur ro loisgeadh an baile lais, ⁊ Art do thabhairt úmhla dhó iar m-beith i frithbheart fri aroile fri ré ceithre m-bliadhan gó sin.
Maoileachlainn Mac Caba consabal an da Breifne ⁊ Fęr Manach, ⁊ Oirghiall d'écc don phláigh.
Saxanaigh iomdha do thecht i n-Erinn la h-iarla Urmumhan, ⁊ nęrt mor do techt i n-Gallaibh de-sidhe. Cręcha mora do denamh lasin iarla, la a Saxanchoibh, ⁊ la Gallaibh na Midhe ar Mhachaire Arda Macha, ⁊ ar Mhachaire Mucnamha. Indsaigidh p.862 ele do denamh leó ar Mág Aęnghusa. Caislén Locha Bricrenn, caislén Még Aęngusa do briseadh lesan iarla, ⁊ lasna Gallaibh remráite ⁊ consabal gallóglach Mhég Aęnghusa do mharbhadh leó, ⁊ lucht iomchoimheda an chaisléin uile d'urmhór. Cogadh ⁊ combuaidhreadh mór do beith i c-coigeadh Uladh ó Ghallaibh don chur-sin. Maithe an choigidh im Ua Néill, ⁊ im Ua n-Domhnaill Niall, ⁊ im Eoghan Ua Néill eitir tigearna ⁊ urrigh ⁊ taoiseach do thionól re h-aghaidh Gall. Sochaidhe do maithibh an choiccidh do dhol i c-cléith Gall ar an c-coccadh-sin, .i. Mac Uí Neill Bhuidhe, Ó h-Annluain, ⁊ Maghnus Mág Mathgamhna. Mag Aęnghusa do indarbadh as a thír la Mac Uí Neill Bhuidhe ⁊ la Gallaibh, ⁊ a theacht i c-cęnd Ghaoidhel an choiccidh.
Mag Aęnghusa .i. Aodh do ecc don tęidhm, ⁊ a mhac Ruaidhri d'oirdneadh ina ionadh.
Mac Uilliam Cloinne Riocaird, Uillęcc A Búrc, do écc ina tigh fęin iar m-buaidh o dhęmhan ⁊ domhan.
O Ceallaigh tighearna Ua Maine, .i. Donnchadh mac Maoilechlainn, mic Uilliam, mic Donnchaidh Mhuimhnigh do marbhadh la cloinn Uilliam Ui Cheallaigh le cloinn a dhęrbhrathar fęin ag tabhach a tighearnais forra.
Maol Muire Mac Suibhne Consapal Tire Conaill, rinn chosanta ⁊ chalmachta an chóiccidh do écc.
Giolla Iosa mac Briain Mec Tighearnain taoiseach Theallaigh Dunchadha do écc.
Iarla of Mars .i. fęr ionaid an Righ do theacht ind Erinn fo fhéil Michil, ⁊ Goill Ereann ag fręccra dó.
Ruaidhri Mhac Suibhne mac Meic Suibhne Connachtaigh do marbhadh le Cathal p.864 n-Dubh Ó c-Concobhair ⁊ Gallocclaigh eile genmothá-somh. Concobhar mac Muirceartaigh mic Cathail mic Aodha Breifnigh Uí Choncobhair do marbhadh don chur-sin.

M1425

AOIS CRlOST, 1425.
Aoís Criost, mile, cethre chéd, fiche, a cúicc.
An t-epscop Toimíneach, .i. Tomas mac Uilliam Duibh mic Maigęog do écc seachtmain ria f-feil Brighde fęr lan d'ęccna ⁊ d'eolas ⁊ d'aithne isidhe.
Iarla of Mars, fęr ionaidh Righ Saxan i n-Erinn do écc don plaigh im Fheil Brighde.
O Neill ⁊ Eoghan O Neill, Neachtain O Domhnaill, ⁊ Mac Uí Neill Buidhe, Mac Uidhilin, Mac Domhnaill Gallocclach, ⁊ O Meallán maor Cluicc an Udhachta Phatraicc do-rala i t-tigh an iarla do gabhail la Lord Furnaual .i. iarla Saxanach iar n-ecc iarla of Mars, ⁊ na maithe-sin do bręith lais i l-laimh go h-Ath Cliath.
O Maoíl Muaidh .i. Niall mac Ruaidhri, tighearna Fęr c- Ceall do ecc.
Ri Alban .i. Muirędhach Stiuard, ⁊ a mhac .i. Ualtar Stiuard, ⁊ Murmóir p.866 Lęmhna do mharbhadh le Righ Alban .i. mac An Righ Bhacaigh, ⁊ mac ele an Righ .i. Sémus Stiuard ⁊ Clann Murmoir Lęmhna da ionnarbadh-somh ind Erinn.
Eoghan O Neill do fhuaslaccadh o Ghallaibh.
Brian Ballach mac Uí Nell Bhuidhe, aein-fhear ro ba fearr eineach ⁊ tiodhlacadh, aithne ⁊ eolus i n-ealadhnaibh examhlaibh dá raibhe a c-comhaimsir fris do mharbhadh la bachlachaibh na Cairrcce, ⁊ Seaan mac Enrí Uí Nell do mharbhadh imaille fris.
Gormlaidh ingęn Domhnaill Uí Concobhair bęn Tighearnáin Uí Ruairc d'ég iar n-aithrighe.
Tadhg Ua Fallamhain taoíseach Cloinne h-Uadach do mharbhadh i fell ina caislén fęin dia bhraithribh.
Ruaidhri Ruadh Ua h-Uiginn saoí fhir dhana esidhe d' écc.
Mag Craith, .i. mac Floinn Meg Craith ollam Tuadmumhan le dan saoí shona shaidhbir do écc.
Mac A Ghobhann na Sccél ollamh Uí Lochlainn Chorcu Mruadh le seanchus, .i. Tomas mac Giolla na Naomh Mic A Gobhann do écc.
Brian Garbh ⁊ Maghnas da mhac Mhec Dhonnchaidh Thíre h-Oilella .i. Maol Ruanaidh mac Taidcc Mec Donnchaid do marbhadh la cloinn Catail Mec Donnchaidh .i. clann dęrbrathar a n-athar.

M1426

AOIS CRIOST, 1426.
Aoís Criost, míle, ceithre chéd, fiche, a Sé.
Neachtain O Domhnaill bai i l-láimh ag Gallaibh d'fuaslaccadh d'Ua Domhnaill dia dhearbhrathair .i. Niall. Nír' bó h-urusa a riomh no a áiręmh a t-tuccadh d'ionnmus as la taobh braghat ele do fagbhail dia éis. p.868 Toirrdhealbhach O Domhnaill do faccbadh in ionad Neachtain do éludh o Ghallaibh, ⁊ cęthrar do braigdibh ele amaille friss.
O Conchobair Ruadh, Toirrdhealbhach mac Aodha mic Felim, fear millte ⁊ cosanta Connacht saoí ar aithne ⁊ ar eolus gacha h-ealadhan do écc iar m-buaidh n-aithrighe iar m-bręith buadha o doman ⁊ ó dheamhan.
Fedhlimidh mac Muirceartaigh mic Domhnaill mic Muircęrtaigh Uí Concobhair do écc. Adbar tighearna Iochtair Connacht eisidhe.
Conchobhar O Briain tighearna Tuadhmuman d'écc iar sęndataidh satharn casg, ⁊ Tadhg mac Briain Uí Bhriain do oirdneadh ina ionad.
Toirrdhealbhach mac Mathghamhna Buidhir tighearna Corca Baisscinn do mharbhadh ⁊ do losccadh lá a braithribh fęin ar greis aidhche, ⁊ é cian-aosda.
Conchobhar Crom mac Taidhg Uí Ruairc d'écc.
Ruaidhri (.i. Mag Aęngusa) mac Aodha Meg Aongusa do mharbhadh ina tigh fén lá Brian Mag Aonghusa.
Enri .i. Caoch, mac Uí Néill Bhuidhe do dhalladh la a bhraithribh .i. clann Briain Bhallaigh mic Uí Neill Buidhe.
Tadhg Mac Gille Finnén ⁊ a mhac do mharbhadh, .i. Aodh lá h-Art mac Eoghain Uí Nell.
Ua Duibhgęnnáin Cille Ronain, .i. Pilib mac Dauidh d' écc, ollamh Cloinne Maol Ruanaidh le sęnchas eisidhe.
O h-Eilidhe Mór, .i. Concobhar Caoch O h-Eilidhe do écc.
Sith do denamh do Clandaibh Neill re 'roile, .i. d'Eoghan ⁊ d'Ua Neill, ⁊ Eoghan do dhol i t-tęgh Uí Neill, ⁊ gach fęrann da m-baoi ina n-eccmais re fędh a n-aimhreitigh do bęith aga tabach aca.
Cian mac Giolla Oilbhe Mhicc A Gabhann saoí shęnchadha, ⁊ fear tighe n-aoídheadh coitcinn do marbadh do preip eich.
Bebhinn inghęn Tigęrnain Ui Ruairc ticcęrna Breifne do ecc.
Risdeard Mac Siurtain na Coille do gabháil la h-Eoghan mac Uí Fhlaithbeartaigh, ⁊ a thiodhlacadh do Mhac Siurtáin Duibh go ro milleadh lais.

p.870

Fęradhach mac Briain Uí Ceallaigh do écc don plaigh.
Seaan mac Mec Feorais do marbhadh le Tomas mac a dhęrbrathar fęin.

M1427

AOIS CRIOST, 1427.
Aoís Criost, míle, ceithre chéd, fiche, a seacht.
O Maoil Muaidh, Fęrghal, tighearna Fhęr c-Ceall do écc, ⁊ Ruaidhri mac Neill Uí Maoíl Muaidh do oirdnędh ina ionadh.
Ruaidhri Ua Duinn taoiseach Ua Riaccain do ecc.
Domhnall mac Airt mic Giolla Crist Ui Ruairc do ecc.
Murchadh mac Toirrdhealbhaigh mic Murchaidh na Raithnighe Uí Bhriain do mharbhadh lá a dhearbhrathair fen.
Diarmait Ua Mathghamhna tighearna an Fhuinn Iartharaigh saoí dhęigh-einigh nar ér neach im ní d'écc iar m-buaidh n-aithrighe.
Corbmac Ócc Mac Diarmada d'écc.
Catairíona ingęn Ardghail Mhég Mhathghamhna bęn Uí Neill .i. Eoghain mic Néill Óicc d'écc.
Una inghęn Aedha Meg Uidhir bęn Uí Ruairc, .i. Taidhg bęn bá fearr oineach derc ⁊ crabhaidh do baoí i n-Iochtar Connacht ina h-aimsir d'écc i n-dęireadh an chorguis.
Fęrghal Mac Tighearnáin adhbar taoisigh Teallaigh Dúnchadha d'écc.
Brian mac Fęrghail Mec Samhradhain mac taoisigh Teallaigh Eachdhach d'ecc.
Brian Ua Daimhin taoiseach Tire Ceannfhoda d'écc.
Aine inghęn Uí Bhirn bean Meg Raghnaill (.i. Sefraidh) d'écc.
Mac Domnaill mic Mathgamhna Duinn Uí Ceinneittig tighearna Urmumhan Uachtaraighe do mharbhadh do Ualtar Topín d'aon urchor gae.
Sluaigheadh la Niall O n-Domnaill .i. Ó Domhnaill tighearna Tíre Conuill i t-Trian Conghail i n-aghaidh Uí Néill do corgnam la cloinn Mheic Uí Neill Bhuidhe. Maidhm do thabhairt la h-Ua n-Domnaill ar Mac Uidhilin don dul-sin, ⁊ sochaidhe p.872 mor dia mhuintir do mharbhadh ann, ⁊ da mhac Donnchaidh Mec Suibhne baoi ag congnamh la Mac Uídilin do gabhail la h-Ua n-Domnaill. Cręcha mora ⁊ edala aidble do bęith ag muintir Ui Domhnaill ⁊ ag muintir cloinne Mheic Uí Neill Bhuidhe isin ló-sin.
Sluaigheadh la h-iarla Urmumhan i Muintir Maoil Mordha, baile Uí Raghailligh do losccadh lais, ⁊ an caislén do brissędh.
Aodh O Maille .i. mac Diarmata, adbar tighearna Umhaill do dhol ar loingęs i t-Tír Conuill, ⁊ a marbhadh d'aon urchor saighde ar dęireadh a mhuintire ag teacht dochum a luinge.

M1428

AOIS CRIOST, 1428.
Aois Criost, míle, ceithre ched, fiche a h-ocht.
Mac Murchadha .i. tighearna Laighen .i. Donnchadh mac Airt Chaomhanaigh baoi i l-láimh i Saxoibh fri ré naoí m-bliadhan do fhuaslaccadh dia chúiccedh fęin, ⁊ ba sccél sochair do Ghaoidhealaibh indsin.
Diarmait Ua Cathain tighearna Ciannachta ⁊ na Craoibhe fęr lán do rath ⁊ do onoir do écc.
Roibeard comhorba Caillin d'écc.
Aodh an Ęinigh mac Pilib Meg Uidhir fęr ro badh mó clú ⁊ oirdearcus einigh dá m-baoí h-i comhaimsir fris d'ecc h-i c-Cind Sáile an chéd oidche táinic i n-Erinn iar n-denamh turais S. Sem an treas idus augusti iar n-aithrighe diocra ina pheacthaibh. Tomás Ócc Mag Uidhir baoí ina fharradh do thabhairt a chuirp lais co Corcaigh, ⁊ a adhnacal innte.
Ma Con Mara taoíseach Cloinne Cuiléin saoí dercach deigh-einigh fear ro choisc merle ⁊ goid, ⁊ tucc sidh ⁊ sáimhe ina dhuthaidh d'écc.
Corbmac Ua Birn taoíseach Tíre Briúin d'écc
Aodh Og Mhag Uidhir .i. mac Aodha do mharbhadh lá Mac Gille Finnéin ⁊ lá cloinn Donnchaidh Bhallaigh Mhég Samhradháin.
Caislen cloinne Aodha Mhég Uidhir do gabháil la Mág Uidhir ⁊ la a chloinn, ⁊ clann Aodha do chur as in tír amach, ⁊ a muintir do argain go lom.

p.874

Seaan mac Tomáis Uí Raighilligh do mharbhadh i meabhail la a chlannmaicne fęin.
Gillibeart Ua Flannagain adbhar taoisigh Tuaithe Rátha do écc.
Indsaighidh do denamh la Mac Siurtain d'Extra, ⁊ la Seaan Mac Oisdelbh i t-Tir n-Amhalgaidh ar Thomás Barett, ⁊ ar chloinn Meic Baitin, ⁊ creacha do denamh doibh, Risderd Barett do marbhadh i t-tóraighecht na creiche-sin, ⁊ Sęan Fionn Mac Oisdelbh do mharbhadh don chur cedna.
Henri Barett Mac Baitin do écc.
Iomhar mac Emainn Meg Raghnaill adhbar taoisigh Muintire h-Eolais do marbhadh la Cathal mac Meg Raghnaill.

M1429

AOIS CRIOST, 1429.
Aóis Criost, míle, cęithre chéd, fiche a naoí.
Semus Stiuard Mac Rígh Alban, ⁊ rioghdhamhna Alban beos iarna indarbadh a h-Albain i n-Erinn do écc, iar t-techt loingis ó fhęraibh Alban for a chęnd dia Ríoghadh.
Niall O Dochartaigh taoíseach Arda Miodhair do écc.
Grainne inghęn Neill Mhóir Uí Neill bęn Uí Dhomhnaill .i. Toirrdhealbhach an Fhiona, do écc.
Ua Flannagan Tuaithe Ratha .i. Giolla Iosa do mharbhadh la cloinn Aodha Még Uidhir ina thigh fęin ar gręis oidhche.
Coccadh eitir Ua Ruairc, Tadhg, ⁊ Ua Raighilligh .i. Eoghan. Clann Mathghamhna Uí Raighilligh ⁊ Gaill na Midhe do ęirghe i n-aghaidh Uí Raighilligh la h-Ua Ruairc, ⁊ baile Uí Raighilligh do losccadh leó. Ua Raighilligh do thabhairt Uí Neill chuicce dia chomhfhurtacht. Airghialla ⁊ Fir Mhanach ⁊ a chaoraighecht do chor dhó la h-Ua Neill ⁊ lásna maithibh-sin co h-Achadh Cille Móire. Ua Ruairc, ⁊ Mág Mathghamhna, ⁊ barún Dealbna, ⁊ Mac Caba do tocht sluagh mór p.876 ina lęnmain co h-Achadh Cille Móire. Ua Néill, a chlann, a ghallocclacha, Fir Mhanach, Ua Raighilligh, ⁊ a brathair da n-ionnsoighidh annsin ⁊ maidhm Achaidh Cille Móire do briseadh forra. Barún Dealbhna, Mac Caba, Enrí Mac Caba, Diarmaitt Ua Ruairc, ⁊ sochaidhe oile do ghabhail ⁊ do marbhadh don chur-sin lá h-Ua Néill.
Donnchadh Mac Gille Finnein d'écc.
Aodh Direach O Domhnaill .i. mac Toirrdhealbhaigh an Fhíona ⁊ a mhac do mharbhadh la Toirrdhealbhach mac Neill Ghairbh Uí Domhnaill .8. febru.
Rudraighe Ua Dochartaigh d'ecc an raithe cedna h-i f-Fathain Mura Othna.
Díth mhór daoine do thabhairt ar fęraibh Breifne uile eitir lęthadh ⁊ mharbhadh la Muintir Feódachán ar Tulaigh Odra ar Sliabh da Chon conar lugha ina dá fhichit i n-easbaidh im Concobhar mac Domhnaill Mec Suibhne ar n-dul dó tria bhaoís ⁊ óige for an siobhal-sin, cuid do Dartraighibh ⁊ cuid oile do muintir Cloinne Aędha Mhég Uidhir do mharbhadh ann.
Murchadh mac Ui Brain do écc.
Maoil Seachloinn mac Concobhair Anabaidh Uí Cheallaigh mac tighearna Ó Maine do mharbhadh d'aon urchor do gha la Seaan cam Ó t-Taidhg do muintir Uí Choncobhair.
Maoileaclainn Ó Máille adhbhar tighearna Umaill do marbhadh la cloinn Uí Mháille.
Matha mac Tomais Uí Chuirrnín ollamh na Breifne, saoi coitchenn i sęncus ⁊ h-i seinm do écc ina tigh féin.
O Cobhthaigh .i. Maoileachlainn mac An Chlassaigh Uí Chobhthaigh do mharbhadh la h-Émann mac Hoiberd Dalatún.

M1430

p.878

AOIS CRIOST, 1430.
Aoís Criost, míle, cethri chéd triocat.
Giolla na Naomh Ua Lęnnáin canánach ⁊ Sacrita Lęsa Gabhail d'écc.
Slóigeadh mhor la h-Eóghan mac Neill Óicc Ui Neill go Gallaibh Machaire Oirghiall. Ro h-aircceadh imorro ⁊ ro lomradh ⁊ ro loiscceadh Galldacht Machaire Airghiall uile lęis. Ro loiscc bheos dúnadh Tragha Baile, ⁊ ro chuir aitreabha an bhaile fó chíos ⁊ fó umhla dhó, ⁊ tainicc dia tigh co m-buaidh ⁊ cosgar.
Sloigheadh mór oile lá h-Eoghan co maithibh an chuiccidh uime isin Anghaile, ⁊ a dhul dna gusan Sęn-longphort do-chóidh iaromh aisidhe co Caill Salaigh, ⁊ ro bhaoí sealat ann 'na chomhnaidhe, do-chuaidh iar sin co Frémhainn Mhidhe. Tangattar din Gaoidhil an deisceirt Ua Concobhair Failgigh, .i. an Calbhach, Ua Maol Mhuaidh, ⁊ Ua Madadháin, Mag Eochagán ⁊ Ua Maoíleachlainn i c-coinne Eóghain do ghabhail a thuarusdail. Ro loiscceadh Iarthar Midhe uile lásna sluacchaibh-sin im Chill Biccsighi. Táinicc barún Dealbna, Ploingcédaigh, Oirebertaigh, ⁊ Goill Iarthair Mhidhe co coitcheann i c-coinne Eoghain Ui Neill do thabhairt a riara dhó dar cęnd a t-tíre. Do-bęrtsatt iaromh ⁊ do-rónsat sidh. Soais Eoghan dia thigh iar m-buaidh ⁊ cosgar, ⁊ rug mac Uí Fhęrghail .i. mac Domhnaill Bhuidhe lais go Dún n-Gęnainn mar braghaid tar cęnn tighearnais Uí Fhęrghail.
Mág Uidhir Tomas (.i. An Giolla Dubh) tighearna Fęr Manach fri ré sé m-bliadhan dég ar fichit fear einigh coitchinn fri truaghaibh ⁊ trénaibh, fęr cumhdaighthe mainistreach, ceall, ⁊ reglés, ⁊ dealbh n-iomdha, fęr siodhaighthe tuath ⁊ taoiseach, ⁊ cosanta a criche ar a chomharsain, fęr ro charsat tuath ⁊ ecclais p.880 ar fheabus a fhollamhnaighthi d'écc iar m-buaidh n-ongtha ⁊ n-aithrighe. Ro h-oirdneadh a mhac Tomas Óg ina ionadh do réir togha tuaithe ⁊ eccailsi.
Niall mac Enrí Uí Neill d'écc.
Coccadh mor eitir Mág Cárthaigh Riabhach ⁊ an t-iarla, .i. Sémus, ⁊ caislen Cille Britain do ghabhail lasan iarla ar Mag Cártaigh, ⁊ a thabhairt do Donnchadh Mhág Cartaigh dearbrathair esidhe do Mac Carthaigh do bhaoí ina fharradh ag toghail an caislein.
Slóiccheadh lá Mac Uilliam Cloinne Riocaird, ⁊ lá Mac Donnchaidh Tíre Oilealla, ⁊ lá Mac Domhnaill .i. Brian mic Muirchertaigh Ui Conchobhair h-i Conmaicne Chúile, loiscthe móra do dhenamh leó, ⁊ Aedh mac Uí Concobhair Ruaidh, ⁊ Cairpre mac Briain Ui Birn do mharbhadh leó, ⁊ a t-teacht dia t-tighibh iar c-cosgar.
Caislén Tuillsgi go ghabháil la Cathal mac Ui Concobhair Ruaidh ar cloinn Toirrdhealbhaigh óig mic Aedha mic Toirrdhealbhaigh Ui Concobair.
Brian mac Tighernáin Óicc Ui Ruairc do mharbhadh lá chloinn Mhaoíleachlainn Még Ragnaill h-i Maothail Mancháin ⁊ Donnchadh Mac Tighearnáin do cur don ruaig-sin i Mainistir Maotla. Donnchadh fęin do thęcht amach tar cęnn a muintire, ar ionnchaibh Mhég Raghnaill, ⁊ síth do dhénomh eatorra, ⁊ éraic Briain do dhíol iar sin la h-Ua Ruairc.
Art Ua Ruairc adbar tighearna na Breifne do mharbhadh ina thigh fęin i meabhail la mac a dhęrbrathar, .i. Maghnas mac Concobhair Ui Ruairc seachtmhain ria c-cáiscc do shonradh.
Tadhg mac Donnchaidh mic Muirceartaigh do écc.
Mac Lochlainn Ui Ruairc, .i. Uilliam Ruadh do écc.
Donnchadh Ócc mac Mec Lochlainn do écc.
Fęrghal mac Baothgalaigh mic Taidhg Mec Aędhaccain ollamh Iochtair Connacht p.882 i f-fęinęchas saoi coitchęnd in gach cęirtt, ⁊ fear tighe n-aoidheadh da gach aęn no thigędh dia shaighidh do ecc iar n-dęigh-bęthaidh.

M1431

AOIS CRIOST, 1431.
Aoís Criost, míle, cethre chéd, triochatt, a h-aon.
An t-epscop O Martain, .i. epscop Clochair do ecc.
An t-epscop O Maol Accain, .i. epscop Leithglinne do ecc.
Tadhg Ua h-Eoghain oifficel Locha h-Erne saoí leigind d'écc.
Siomón Mhág Garacháin cananach do mhuintir Leasa Gabhail d'écc.
Ua Concobhair Corca Modruadh, .i. Muirchęrtach do mharbhadh lá cloinn a dearbhrathar féin.
Conn Ua Maoíleachlainn rioghdamhna Midhe do mharbhadh lá muintir na h-Angaile ⁊ lá Gallaibh Iarthair Mhidhe, ⁊ a brathair Corc do ghabhail.
Gearalt Caomhanach rioghdamhna Laighęn saoí ęinigh ⁊ ęngnamha eisidhe d'écc.
Mag Raghnaill, .i. Sefraidh, fęr dearscaighthe, ⁊ cęnn a cheneoil feisin d'ecc.
Seaan mac Con Connacht mic Pilib Mhég Uidhir do mharbhadh lá Teallach Eachdhach, iar n-dul dia soicchidh ar a n-iocht fęin dia t-tir, Brian Caoch mac Mhecc Samhradháin as é ro fheall fair, ⁊ nír bhó torbha do Brian sin uair torcair-sídhe ⁊ drong dia mhuintir imaille fris. Ni raibhe Seaan cenmotha móirshęisęr ⁊ ro bháttar an lucht oile cęthrachat ina aghaidh, ⁊ ro fortamhlaigh an t-anfhorlann fair gur ro marbhadh samhlaidh.
Mag Uidhir, .i. Tomás do dhul sluagh mór i t-Teallach Eachdhach do dhioghail a brathar forra. Ro h-indread, ro creachad, ⁊ ro h-airccead an tir leis gur ro mharbh sochaidhe dia maithibh. Ro loisg dno baile Mhég Samhradháin, ⁊ táinicc dia thigh iar c-cosgar.
Crecha móra do dhénamh, ⁊ daoíne iomdha do mharbhadh la Maghnus Mag Mathghamhna ar Ghallaibh.

p.884

Sloigheadh mór la h-Eoghan Ua Neill, lá Mag Uidhir, ⁊ lá h-Ua Raghallaigh go Mac Uidhilín, ⁊ a thír do creachadh ⁊ do mhilleadh leó. Eoghan cona shlogh ⁊ cona caoraigheacht do bęith lęth ráithe isin tír ag milleadh arbhann, ⁊ ag losccadh foirgneamh, ⁊ iompudh dhó h-i t-Tír Eoghain iarttain.
Enrí mac Eoghain mic Neill Óicc Ui Néill do ghabháil lá Neachtain Ua n-Domhnaill. Coinne do dhénamh d'Eoghan Ua Neill ⁊ do Neachtain fri aroile, ⁊ sidh do dénamh dhóibh ina n-imreasain fri aroile, ⁊ esrí do leigean amach.
Neachtain Ó Domhnaill do dhol for ionnsoighidh co caislén Locha Laoghaire, ⁊ a ghabháil dó for Toirrdhealbhach Ua n-Domhnaill, ⁊ a b-fuair ann d' edáil do breith lais.
Marcsluagh mór Gall do thocht for creich h-i c-Cloinn An Chaoich Uí Raigilligh. Magnus mac Ardghail Meg Mathghamhna do dhol an lá cédna ar creich i n-Gallaibh, ⁊ iar b-fios sgel na n-Gall dó do-chóidh ina n-deadhaidh co tinneasnach, ⁊ fuair iatt ag forchoimhéd a c-creche. Ro ionnsoigh fothaibh, ro bęn a c-creacha dhíobh, do gabhadh lais a maithe, ⁊ do marbhadh drong oile bheós, ⁊ tainicc dia thigh iar m-bręith bhuadha.
Domhnall Mac Giolla Pattraicc mac tighearna Osraighe d'écc.
Barrdubh ingęn Uí Ruairc bean craibhdeach deig-einigh d'écc.
Aine inghęn Uí Ruairc bęn Ui Fhęrghail d'écc.
Mag Carmaic Fear Manach .i. Giolla Patraic ⁊ Muirceartach mac Pilib do mharbhadh lá Donnchadh Mac Carmaic cona muintir.
Moęin mac Enri Uí Gairmleadhaigh do marbhadh la Domhnall mac Taidhg mic Cathail Óicc, ⁊ la h-Ó n- Duirnín.
Gillebert Ua Duibgęnnáin ⁊ Eoghan Ua Fialáin saoí le dan d'écc.
Domhnall mac Dauid Ui Thuathail d'écc.
Conall mac Neachtain Uí Domhnaill do thocht for creich i t-Tír Aodha for Mhac an Ulltaigh, ⁊ Muintir Gallcubhair ⁊ clann Mhec an Ulltaigh do breith fair, ⁊ Conall do mharbhadh d'aon urchor do shaighit.

p.886

Mac Murchadha tighearna Laighen .i. Donnchadh mac Airt Chaomhánaigh do dhol ar ionnsaighidh i c-Condae Bhaile Atha Cliath, ⁊ na Goill do eirghe amach, ⁊ maidhm do thabhairt la Mac Murchadha ar Ghallaibh i t-tús laí, ⁊ sochaidhe díobh do mharbhadh, ⁊ édail iomdha do bhęin diobh. Goill do aithtionol sa ló cédna iar sin, ⁊ breit doibh ar mhuintir Mec Murchadha dęireadh laí, ⁊ édala mora aca, brisseadh forra la Gallaibh, ⁊ drong da n-amhsaibh do marbhadh fa Mhac an Mhidhigh mic Taidg do Siol m-Briain, ⁊ fa dá mhac Uí Concobhair Ciarraighe, ⁊ Ó Tuathail do gabhail ann.

M1432

AOIS CRIOST, 1432.
Aoís Criost, mile, cethre chéd, triochat, a dó.
Art Mac Cathmhaoíl epscop Clochair saoí craibhdheach, fear thighe aoidheadh coitchind do bochtaibh ⁊ d'aidelgneachaibh an Choimdheadh d'écc iar n-aithrighe.
Ua Néill, .i. Domnall Bocc mac Enri Aimhreidh do mharbhadh i n-oirecht Ui Cathain lá da mac Diarmada Ui Cathain .i. Domhnall ⁊ Aibhne, ⁊ la Cathanchaibh archęna iar n-gabhail tighe fair. Ro marbadh dna, Domhnall mac Uí Neill, ⁊ Patraicc Ó Maoil Callainn, ⁊ mac Uí Meallain. Eoghan mac Néill Óigh Ui Néill do oirdneadh ina ionadh ar Leic na Riogh i t-Tulaigh Occ.
Coinne do dhenamh lá h-Ua Néill (Eoghan) ar Caol Uiscce ré cloinn Domhnaill Mic Muirchęrtaig .i. Eoghan ⁊ Toirrdhealbhach Carrach, do chęngal dóibh ré aroile p.888 i n-aghaidh Uí Dhomhnaill. Ceithre fichit marcach aseadh lion do-chottar-sidhe ⁊ clann Mec Donnchaidh isin c-coinne-sin. Ua Domhnaill, .i. Niall do chor a mhuintire do choimhéd an chaoil do thoirrmeascc na coinne. O Neill ⁊ Mag Uidhir do tocht ar an c-caol, ⁊ muintir Ui Dhomhnaill do thęgmháil friú iar t-tocht do sochraide Mhég Uidhir h-i t-tír. Sraointear forra ar fhud Mhiodhbuilg. Ro marbhadh, ⁊ ro loiteadh daoíne iomdha la Cenel c-Conaill don cur-sin. Ar a aoi tangattar clann Domhnaill mic Muircheartaigh airm i raibhe Ua Neill, ⁊ do-bertsat a lamha di aroile fri comall a c-cataidh ⁊ a c-caradraidh.
Coccadh mór do eirghe eidir Ua Neill ⁊ Ua Domhnaill, ⁊ Énrí mac Ui Néill do dol go Slicceach ar cęnn cloinne Domhnaill mic Muircęrtaigh. O Domhnaill, ⁊ O Ruairc .i. Tadhg, ⁊ clann Aodha Mheg Uidhir do bęith i foraire ręmpa an c-cęin baoi Énrí thiar, Enri ⁊ Cairprigh do thocht ar Maigh Ene. Mag Uidhir, .i. Tomas Ócc do thabhairt choblaigh lais for Caol Uiscce i c-coinne Énri ⁊ Cairbreach, ⁊ a m-breith slán lais dia tigh.
Slóiccheadh mór lá h-Ua Néill, lá Mag Uidhir, ⁊ lá Mac Ui Néill Bhuidhe h-i c- Cenél Moain fri h-ucht Ui Dhomhnaill co m-batar ó Fhél Cross go lughnasadh h-i-suidhe aghaidh i n-aghaidh. Ro gonadh ⁊ ro marbhadh daoíne iomdha ętorra an airęt-sin. Ro loiscceadh baile Uí Dhomhnaill ⁊ baile Neachtain don chur-sin, ⁊ tiaghaid dia t-tighibh dibhlinibh gan sídh gan ossadh.
Creacha mora minci ar Ghallaibh, ⁊ daoíne iomdha do mharbhadh lá Maghnas Mhág Mathghamhna dona Gallaibh cédna, ⁊ ro tógbait a c-cionna for cuaillibh gharrdha Baile na Lurgan, .i. dún-arus Magnusa budhéin combó gráin ⁊ adhuath lá lucht a b-fairccsęna a silleadh.

p.890

Eoghan mac Mhég Cárthaigh Riabhaigh do dol ar creich go Cind Saile, ⁊ a marbhadh d'aon urchor.
Mág Mathghamhna Brian mac Ardghail do dhol i n-aghaidh Ui Neill, ⁊ i n-aghaidh a braithreach fęin, Rúdhraighe ⁊ Maghnus, ⁊ a chaoraigheacht do breith lais i c-clęith Gall.
Sluagh Gall do thionol, ⁊ a tęcht lá Mág Mathghamhna i n-Airghiallaibh, Dartraighi Coininsi do losccadh leo. Lotar ais-síde co Machaire Arda Macha, ⁊ tucsat a raibhe do bhiadh isna teamplaibh estibh ⁊ ro loiscsęt é ar faithche an bhaile. Do-bhęnsat comhadha móra do sruithibh ⁊ do mhacaibh eccalsa an bhaile dar cęnn a n-ecclas d'anacal ar losccadh. Tiagaid Gaill ⁊ Mag Matgamhna dia t-tigibh iaramh.
Maoileachlainn Maineach Mac Con Mara taoiseach Cloinne Cuilén d'écc.
Tadhg Ua Mathghamhna adhbhar tighearna Corca Baiscind, ⁊ Maol Mórdha Ua Raghallaigh d'ecc.
Toirrdhealbhach mac Seaain Ui Raghallaigh d'écc.
Cathal mac Tomáis Ui Fhęrghail d'écc.
Ua Duibhgeannáin Cille Rónáin .i. Matha Glas saoí ollamhan lé sęnchus d'écc.
Gregoir mac Seaain Ui Mhaoil Conaire adhbhar suadh lé sęnchus d'écc.
Tadhg mac Domhnaill mic Briain Ui Dubhda tighearna Ua f-Fiachrach fear tucc a duthcus da gach n-duine ina thír eittir cill ⁊ tuaith, fear congmála cadhais d'éiccsibh ⁊ d' filędhaibh do écc 16. Ianuarii.
Niall Ruadh mac Enri Uí Neill do écc.
Uatér A Búrc mac meic iarla Uladh fęr dercach daonnachtach do écc.

p.892

Creacha mora do denamh d'Ua Domhnaill ar Ua Neill.
Creach ele bheós do dhenamh la Brian Occ ó Neill ar Ua Néill an lá cédna.
Coccadh mor eitir ó c-Cęrbaill tighearna Éle ⁊ Iarla Urmumhan. An t-Iarla do thecht i n-Élibh go sluagh mór imaille fris. An tír do mhilleadh, ⁊ da chaislén Ui Cearbaill do briseadh lais.
Mac Murchadha tighearna Laighen do milleadh na Galldacht co mór. Indsaighidh do dhęnamh do Ghallaibh ar Mac Murchadha, ⁊ ruaig do thabhairt do Ghallaibh, ⁊ Ualtar Toibin do gabhail ar an ruaig-sin, ⁊ daoine iomdha do lot do marbhadh, ⁊ do gabail diobh.

M1433

AOIS CRIOST, 1433.
Aoís Críost, míle, cethre chéd triochatt a tri.
Coccadh mór eitir Chenél c-Conaill ⁊ Eoghain. Ua Domhnaill, Niall Garbh mac Toirrdhealbhaigh an Fhíona cona shochraide do dhul isin Duibh-trian do chongnamh lá Mac Uidhilín. Ua Néill .i. Eoghan do dhul sluagh mor i l- lęnmain Ui Domnaill, ⁊ Mic Uidhlín. Tainic dna Mac Domhnaill na h-Alban co c-cobhlach mór h-i c-comhdail Uí Neill do chongnamh lais. Do-chóidhsęt na h-Albanaigh fo chaoruighecht Mic Uidhilín ⁊ Roiberd Sabhaoís go rabhsat for a c-comas, ⁊ tuacadar ár dearmhair ⁊ díth daoine for Mac Uidhilín ⁊ for Roibęrd, ⁊ a t-tearna dia muintir as an Duibh-trian torchrattar uile d'urmhór ag fęrsait an Chaisléin Nui.
Do-chuaidh O Neill as a h-aithle, Enrí a mhac, ⁊ Mac Domhnaill cona slocchaibh go h-Aird Glais, ⁊ ro loiscceadh í leó. Do-dheachaidh iaromh Mac Domnaill cona Albanchaibh ina longaibh ó Áird Glais go h-Inis Eoghain, ⁊ Ó Neill cona shlocchaibh sor tír ina c-coinne do iondradh Tíre Conaill. Neachtain Ua Domnaill dna, ⁊ inghęn Uí Concobhair Fhailghigh bęn Uí Dhomhnaill, ⁊ meic tighearnadh Conallach do thocht ina c-comdail go h-Inis Eoghain, ⁊ do-righęnsat síth lá h-Ua Néill gan chęd d'Ua n-Domhnaill.

p.894

Ua Domhnaill imorro ⁊ Mac Uidhilín do-chóttar- sidhe go Gallaibh Mide do dhénamh cęngail ⁊ caradraidh riú ⁊ ré fęr ionaid an rígh, ⁊ tuccsat sluagh mor leó go Machaire Arda Macha, ⁊ do-chóidhsęt na Goill fón mainistir. Ro iompaidhsed iaromh gan neart do ghabháil don turus-sin. O Domhnaill do dhul timcheall na Midhe siar go h-Áth Luain aissidhe i n-Uíbh Maine iar sin tarsna Machaire Connacht i Muigh Luircc go Mac Diarmada ⁊ go h-Ua Ruairc .i. Tadhg mac Tighearnain, ⁊ Ua Ruairc do dol lais tar Eirne, Ua Neill, ⁊ Mág Uidhir do thocht co Caol Uisce h-i c-coinne Uí Dhomhnaill, ⁊ síth carthanach do dhénamh dóibh fri aroile. Mac Uidhilín do choinnmhędh ętorra do Ghallaibh Machaire Airghiall ar ná indarbadh d'Ua Nell.
Eccneachán Ua Domhnaill .i. mac Toirrdhealbhaigh, do dhol ar crech ar a dearbhrathair ar Donnchadh .i. Donnchadh na Coilleadh, Ua n-Domhnaill ⁊ Donnchadh do lęnmain a chreche ⁊ Éccnechan do mharbhadh lais a m-Bel Átha Caoláin.
Coimheirge choccadh do bęith eitir Mhág Raghnaill an Magha ⁊ clann Mhaoíleachlainn Mhég Raghnaill. Cland Maoíleachloinn do tabhairt cloinne Mathghamhna Mhéc Caba ar buannacht cuca do chongnamh leó. Do-choidhsiod ar ionnsoighidh isin magh, ⁊ ro loisgsęt baile Cathail Meg Raghnaill. Rug tóir mhór orra ag fágbháil an baile dhóibh. Airisit an clann-sin Mathghamhna ar deireadh, ro marbhadh triur do chloinn Mathghamhna ar an lathair-sin, Ross, Donnchadh ⁊ Brian co sochaidhibh oile immaille friú. Ro gabhadh beós Ruaidhrí a sinnsear osé lęth-mharbh. Teárna an cúicceadh mac, Toirrdhealbhach Ballach. Una inghean Seaain Ui Raghailligh a m-mathair-sidhe.
Mac Maghnusa Mhég Uidhir, .i. Cathal fear tighe aoidheadh coitchinn d'écc, ⁊ a mhac, .i. Cathal do oirdneadh ina ionadh lá h-Ua Neill ⁊ lá Mag Uidhir.
Cathal Dubh mac Ui Conchobair Ruaidh d'écc.

p.896

Da ghairm choitchęnna einigh do thabhairt do Mairghréicc inghęn Uí Cęrbhaill bęn Ui Conchobhair Fhailghigh (an Calbhach) do dhamhaibh ⁊ do chliaraibh.
Samhradh gortach isin m-bliadhain si dá n-goirthí (aimsir imchian iaromh) Samhradh na Mear-Aithne uair ní aithnigheadh neach caomh ná caradh la méd na gorta.
Ua Cathain, .i. Goffraidh mac Con Muighe Uí Chathain do écc.
Mac Con Mara, .i. Mac Con Cęndmhór taoiseach Cloinne Cuiléin do écc.
Mac Uidhilín do indarbadh as a thír féin la cloinn Mec Ui Neill Bhuidhe, ⁊ a chur i n-Aird Uladh i c- cęnd Meic an t-Sábhaísigh.

M1434

AOIS CRIOST, 1434.
Aoís Criost, mile, cęithre ched, triochat a cęthair.
Feilim mac Mathghamhna Uí Lochlainn easpucc Cille Fionnabhrach do écc.
Coccadh ar n-ęirghe eittir Ua n-Domnaill .i. Niall, ⁊ a dhęrbhrathair Neachtain fo daigh marbhta Eiccnęchain Uí Domhnaill. Cręcha ⁊ marbtha iomdha do denamh ętorra. Neachtain do thocht i c-cléth cloinne Domhnaill mic Muircęrtaigh. Cręch do denamh la h-Ua n-Domnaill ar an Magh ⁊ i c-Cairpre ar cloinn Domnaill mic Muircęrtaigh ⁊ ar Neachtain. Nechtain ⁊ Brian mac Domhnaill ⁊ clann Domhnaill arcęna do dhol ar in Magh ⁊ i t-Tír Aędha do dhioghail na c-cręch-sin foirgnéamha do losccadh leó, mairbh-édala ⁊ fo chrodh do foghbháil doibh. Neachtain do dhol i t-Tír Conuill doridhisi, ⁊ crecha do denamh dó ar Choncobhar mac Uí Dhomhnaill. Concobhar do dhol i c-Cairpre go ro creachadh lais crioch Chairpre uile.
An coccadh cédna bhęos eittir Ua n-Domhnaill ⁊ Nechtain ⁊ Neachtain do dhol i c-cęnd Meic Uidhilín ⁊ Briain Óicc Uí Neill do choccadh ar Ua n-Domhnaill. Ua p.898 Domhnaill ⁊ Ó Neill do shuidhi a t-timceall chaisléin Neachtain, .i. Caislen na Finne. Battar cian isin iomshuidhe, ar aoi nir fhéadsat an baile do ghabhail.
Lucas Ua Leannáin prióir Leasa Gabhail, ⁊ Matha Ua Congaile aircindeach Rossa Airthir d'écc.
Ua Neill .i. Eoghain, ⁊ Ua Domhnaill .i. Niall, do léirthionol an chuíccidh immaille friú do dhul do mhilleadh ⁊ do orccain Gall Midhe. Tangadar Goill Tragha Baile h-i c-coinne Uí Neill, ⁊ tucsat a chios dó, ⁊ seóid iomdha archęna. Do- chóidhsęd iaromh gura ro loisccsęt Machaire Oirghiall.
Tiad do na clann Uí Neill do losccadh na n-daingęn badar lá druing dona Gallaibh. An tan badar occ an f-forlosccadh h-ísin ní ro ráthaighsęt ní go riacht fear ionait an righ cona shochraide ina n-dócum. Do-radsat clann Ui Neill Enrí, ⁊ Aodh a muintir ręmpa, ⁊ do-bertsat sciath tar lorcc dia n-eis go t-ternáttar as gan mharbhadh gan mudhughadh nech uaidhibh.
Luidh doni Ua Domhnaill ⁊ a mhac Toirrdhealbhach adhbhar tighearna Thíri Conaill ⁊ Mac Cathmhaoil an lá cédna do chuingeadh oirgne ⁊ édala h-i conair n-aile. Aseadh du-s-fucc a n-ainshén i c-ceann marcshluaigh adhbhail do Ghallaibh. Ro iadhsat ina t-timcheall. Battar-somh occ iomchosnamh friú frí ré fada gur' ro marbhadh Toirrdhealbhac Ua Domhnaill .i. an lá iar f-feil Michil, ⁊ Mac Cathmhaoil, ⁊ Aodh mac An Epscoip Meic Cathmaoil, ⁊ sochaidhe ele. Ro gabhadh Ua Domhnaill iar marbhadh a mhuintire, ⁊ tuccadh d'fior ionaid an Rígh ar t-teacht i n-Erinn, .i. Mac Sęon p.900 Stanlaii, ⁊ ro cuireadh é iar sin i láimh go h-Ath Cliath. Ro gabhadh dona mac Maghnasa Caoich Ui Domhnail araon la h-Ua n-Domhnaill don chur-sin.
O Ruairc .i. Tadhg mac Tighearnáin d'écc.
Donn Cathanach Mág Uidhir d'écc.
O Broin .i. Donnchadh do écc.
Mac Con Midhe (Maoil Iosa) ollamh Uí Néill le dán, ⁊ Mac Cruitín .i. Sęncha Mac Cruitín ollamh Tuadhmumhan i sęnchus saoi choitcęnn in gach cęird do écc.
Diarmait mac Muirceartaigh Gairbh Uí Sęchnasaigh do mharbhadh dia eoch fęin ag cor crú fuirre.
O Ceallaigh, ⁊ Mac Diarmata, ⁊ Tadhg mac Ui Choncobhair Ruaidh do dhol ar ionnsaighidh go Baile an Topair. Deabhaidh do bęith ętorra, ⁊ lucht an baile, sochaidhe do lot imuigh ⁊ istigh uadhaibh ⁊ fęr don muintir amuigh do bhęin chasnaighe do bhun bonnsaighe boí ina laimh, ⁊ tęine do chor isin c-casnaigh i m-bun na bonnsaighi cédna, ⁊ an bhonnsach do theilgionn isteach isin m-badhb-dún, ⁊ a buain i t-taobh tighe baoi ann, an tęch-sin do losccadh, ⁊ an tęch eile ba coimhnęsa dó ⁊ urmhor an bhaile, ⁊ an badhb-dhún do losccadh, ⁊ il-iomat da gach maith baoí isin m-baile do mhilleadh ⁊ do losccadh don chur-sin.

M1435

AOIS CRIOST, 1435.
Aoís Criost, mile, ceithre ched, triochatt a cúicc.
An t-epscop Ruadh ó h-Ęghra, epscop Achaidh Conaire do ecc.
O Domhnaill .i. Niall Garbh do bhręith i Saxoibh.
Reodh ⁊ aigh anacnata isin m-bliadhain-si go n-imtiaghdais cach locha ⁊ aibhne Ereann ar na lęcaibh eaghha.

p.902

O Fęrghail Domhnall mac Seaain taoiseach Muintire h-Anghaile do écc.
Bran O Broin adbar tighearna Criche Branach do ecc.
O Néll do dhul sluagh i b-Fearaibh Manach, ⁊ longport do ghabháil dó ag Craoibh Ua f-Fuadachain, ⁊ baoi ainn-sidhe co cęnn theora n-oidhche cona láibh. Fir Mhanach do chor a c-cęthra ⁊ a n-imirgędh uile tar Loch Eirne siar, ⁊ nochar bhó i n-ęthraibh itir oct bá for leic oighreadh baoí fór an loch ar nó imthighdís eich ⁊ capaill fo a n-eirędhaibh an loch lá méd an reóidh. Iar t-tionol a shlóigh do Mag Uidhir ré h-acchaidh Ui Néill do-rinne sith ris, ⁊ do-choidh ina chęnd iarttain. Asędh luidh O Néill cona shochraide h-i t-Tir Chonaill gur ro loiscc ⁊ gur ro indir blaidh móir dhi, ⁊ ro marbhadh lais Sęan mac Domhnaill Ui Domhnaill d'urchur do soighid. Soais dia thigh iar c-cosgar.
Domhnall mac Eoghain Meg Carthaigh féchęmh coitcęnt do bochtaibh, ⁊ d'aidhilgneachaibh do mharbhadh lá Tadhg mac Corbmaic mic Diarmada Még Cárthaigh.
Donn mac Con Connacht Még Uidhir d'écc i n-urd cananach i c-Cluain eoais iar m-buaidh n-aithrighe ⁊ iar c-cor an t- saogail de ar ghradh an Choimdheadh rias an tan-sin.
Comhaonta choccaidh do dhénamh lá Brian Ócc Ó Néill ⁊ lá Neachtain Ua n-Domhnaill i n-aghaidh Ui Neill (Eoghan), ⁊ a chloinne (Enrí, ⁊ Eoghan). Ua Néill ⁊ a chlann do bręith a c-caoraigheacht leó do dul i c-Cenel Moáin h-i c-coinne Neachtain ⁊ Bhriain. Ní ro airis Ua Neill gur ro ghabh longport isna Rasaibh. O'd-chuala Neachtain ⁊ Brian Óg indsin tionóilit a slógha co tinnęsnach i n-en-ionadh ar dhaigh amais longpairt do thabhairt for Ua Neill, ⁊ ní ro ansat dia rémim go riachtattar an longport i m-baoi Ua Néill. Do- gniad deabhaidh gur ro ionnarbsat Ua Néill as a longport, ⁊ airisit fęin airm i m-baoi Ua Neill.
Bá h-adhnair ⁊ bá h-athais lá h-Ua Neill cona chloinn, ⁊ lá Mac Domhnaill Galloglach a n- díochur as in maighin i raghbhaisęt conidh í comairle do-righénsat ammas longpairt do thabhairt for an sluagh tria forailęmh Enrí Ui Neill baoi oga forcongra forra. Acht chęna ro gabh gręim an greassadh laoidheadh-sin p.904 do na h-ógaibh ar ro ionnsoighsead co n-ęimhlęsc, ⁊ go taoi toitenach an longport, ⁊ Enri h-i remhthus rempa go rangador lár mędhon a namhad. Do-rala eitir Mac Domhnaill Gallocclach ⁊ Mac Suibne Fanat co m-bátar laoích agá lędradh ⁊ agá luathairleach eatorra adiú ⁊ anall. Ní aithnigheadh cara ná namha aroile annsin lá dorchacht na h-aidhche ⁊ lá dlús na laochraidhe for aroile. Nó sgęindís dna aoibhle teneadh do chęinnbhertaibh na c-curadh ⁊ do lúireachaibh na laochraidhe. Imá c-comhráinic d'Aodh Ua Néill ⁊ do Brian Ua Neill fri aroile go t-tarat Aodh forgamh do shleigh for Brian gur ro crechtnaigh é go mor. At-laoi iaromh Brian ⁊ Neachtain as in iomaireacc, ⁊ fágbhait a n-galloglaigh dia n-ęis. O ro airigh Mac Suibhne Neachtain ⁊ Brian Ócc dia fhagbáil aseadh do-róine sciath tar lorg do thabhairt i n-deóidh a mhuintire, ⁊ an lathair-sin d'fágbháil gan ráthuccadh d'Ua Néill. O ro-fhidir Enrí cona braithribh indsin, ro lęnsat Mac Suibhne co Sliabh Truim, ⁊ ro sraoineadh fair. Ro gabhadh é dna go sochaidhibh dia mhuintir imaille fris. Ro ba cosgrach Ua Neill don turus-sin.
Neachtain Ua Domhnaill do thabhairt chaisléin Atha Seanaigh do Brian Ócc Ua Néill ar chomhaontadh choccadh fris i n-aghaidh Ui Néill. Ro fheall Brian iarttain for Neachtain ⁊ do-chóidh do soighidh Ui Neill gan cead do Neachtain, ⁊ ro fagaibh a bhardadha h-i c-caislén Atha Sęnaigh. Iar n-dul h-i c-cęnn Ui Neill do Brian ro gabadh é lais, ⁊ ro scaitheadh cos ⁊ lamh de, ⁊ ro ciorrbadh a dhias mac fon c-cumma cętna, ⁊ at-bath fear diobh fo cédóir.
O Gadhra do mharbhadh la a bhraithribh fęin i n-Inis Bolcc ar Loch Techętt.
Domhnall mac Fęrghail Chaoich Uí Ęghra do mharbhadh la MacMaghnusa mic Diarmata Meic Donnchaidh.
Caislén Ui Ruairc do ghabháil la Donnchadh m-Bacach Ua Ruairc for cloinn p.906 Taidhg Ui Ruairc. Cręcha do denam iar sin la cloinn Ticcęrnain Ui Ruairc ar Dhonnchadh m-Bacach i c-Coill an Anma.
O Ruairc do gairm do Lochlainn Ua Ruairc .i. mac Taidhg Ui Ruairc.
Creacha mora do denamh la Neachtain Ua n-Domhnaill ar Ua Neill.
Mac Briain Óicc mic Enri Uí Neill do dhol ar creich i t-Tír Aędha, ⁊ cuid do lucht tighe Uí Domhnaill (Neill) do breith fair. A chręch do bhęin de ⁊ é fęin do ghabhail ⁊ drong mór da mhuintir do mharbadh.
O Domhnalláin, Corbmac mac Maoilechlainn, O h-Uiccinn Domhnall Bacach, ⁊ Cairpri O Cuirnín do écc.
Mac Baitin, .i. Roibertt Bairéd tighearna Thíre h-Amalgadha, fęr dércach daonachtach dęigh-einigh ⁊ fear do chosain a chrioch duithche d'aimdeóin Gall Connacht do écc.

M1436

AOIS CRIOST, 1436.
Aoís Criost, mile, cethre chéd, triochat, a Sé.
Coccadh mór do loisccthibh, do chreachaibh, ⁊ do mharbhthaibh ag Ua c-Concobair f-Failghe fri Gallaibh i n-dioghail Ui Dhomhnaill a clęmhna baoí i l-láimh aca.
Niall mac Eoghain Ui Néill do mharbhadh ar greis ina thigh féin lá Cloinn Cionaíth an Triúcha, la cloinn Enri Uí Neill, ⁊ la h-Oirghiallaibh, ⁊ sochaidhe dia mhuintir imaille fris.
Concobhar mac Seaain Ui Raghailligh mac tighearna na Breifne saoí deag-einigh d'ég.
Crannócc Locha Laoghaire do ghabháil lá cloinn Briain Óicc Ui Néill. Ua Neill ⁊ Enrí do thocht gusan loch, ⁊ teachta do chor uatha ar cęnn Mhég Uidhir Tomás Og, ⁊ iarna rochtain ro triallsat arthraighe do denamh do dhul forsan c-crannóicc a m-battar clann Briain Óig, as í comairle do-ronsad clann Briain an crannócc do thabairt d'Ua Neill, ⁊ sith do dhenamh fris. O Néill ⁊ Mag Uidhir p.908 iar sin do dhol ar ionnsoighidh h-i t-Tír Aodha creacha iomdha, edala, ⁊ echta do dhenamh leó, ⁊ a t-tęcht iar sin dia t-tighibh.
Murchadh mac Corbmaic Mec Donnchaidh adhbhar tighearna Thire h-Oilealla do ég.
Indsoighidh do dhenamh la cloinn Meic Dhonnchaidh ⁊ la cloinn Tomaltaigh Óig Mec Dhonnchaidh h-i c-Cúil Ó f-Find ar Ó n-Gadhra, ⁊ ar Tadhg Mac Donnchaidh. Ruaig do thabhairt ar cloinn Meic Donnchaidh, ⁊ móirshęisęr do mharbhadh dhíobh im Conchobhar Camm Ó n-Gadhra, ⁊ ba h-eisidhe ro mharbh Ó Gadhra a dearbhrathair féin i f-fiull riasan tan-sin.
Maghnus Ruadh mac Maoileachlainn mic Flaithbęrtaigh Ui Ruairc do écc.
Giolla íosa Mac Aędhagáin ollamh Meic Baitin i féineachus fear diadha déarcach daonachtach, ⁊ oide scol i féineachus ⁊ filidheacht do écc.
GeanannMhac Cruitín adhbar ollamhan Tuadhmhumhan h-i sęnchus do bhathadh, ni bhaoí i Leith Mogha ina ré adhbhar sęnchadha ro ba fęrr inás.

M1437

AOIS CRIOST, 1437.
Aoís Criost, míle, ceithre ched, triochat, a Seacht.
Aird-ęspucc Connacht, do écc. Do Chloinn Fęorais eisidhe.
Sith do dhénamh d'Ua Neill, ⁊ do Nechtain Ua n- Domnaill.
Indsaicchidh do dhenamh la Concobhar Ua n-Domnaill ar mhac Nechtain Ui Domhnaill, ⁊ dá mhac Eoghain Ruaidh Mec Suibhne go sochaidhibh ele do marbhadh don chur-sin.
Coccadh etir Cathaoir Ua c-Conchobhair Failge [bráthair Ui Chonchobhair] ⁊ Ua Concobhair budhęin, ⁊ Cathaoir do dhol i c-cléth Gall, ⁊ a dhol iar sin co n-Gallaibh lais i n-Uibh Failge, ⁊ baile Diarmata Uí Concobhair do losccadh lais co m- bailtibh eile genmotha, daoini iomdha do lot ⁊ do mharbhadh lais.

p.910

Coccadh mór bhęos ag Ua c-Concobhair f-Failge re Gallaibh na Midhe do creachaibh ⁊ do mharbhthaibh daoine.
Hanraoi O Riain tigęrna Ua n-Dróna do ecc.
Mac Oisdelb .i. Emann an Mhachaire do ecc.
Coccadh mór ag Mag Mathgamhna ⁊ ag Maghnus Mag Mathgamhna re aroile. Maghnus do dhol i c-cęnd Uí Neill ⁊ a chloinne, ⁊ Mág Mathgamhna do dhol h-i c-clęith Gall.
Coccadh mor eittir Ua Neill ⁊ Brian Ócc O Neill.
Maoíleachlainn Ua Maol Chonaire d'écc.
Giolla Padraicc mac Conchobhair Uí Charmaic d'écc.

1438

AOIS CRIOST, 1438.
Aoís Criost, míle cęithre chéd, triochatt, a h-ocht.
An t-eapscob Ó Gallchobair .i. Lochlainn d'écc. Epscop Ratha Both esidhe.
Prioir Chille Maighneann d'écc. Mac meic d'iarla Chille Dara eisidhe.
Abb Chille na Manach, ⁊ Niocól Ó Maonaigh biocaire Chaislein mic Concobhair do écc ina n-dis don plaigh.
Dondchadh na Coilleadh O Domhnaill do mharbhadh la Concobar n-Donn Ó n-Domhnaill h-i t-Tír Enda iarna creachadh don chur chéttna.
Cathaoir O Dochartaigh d'écc.
Pilip Mág Uidhir do ghabhail la Mag Uidhir.

p.912

Concobhar mac Muirceartaigh Ui Dubhda tighearna Cloinne Donnchaidh Ui Dubhda do marbhadh la a braithribh fęin i f-fiull .i. la Taicleach mac Corbmaic mic Donnchaidh Ui Dhubhda, ⁊ la Ruaidhri mac Taichligh, la Lochlainn mac mic Lochlainn Ui Dubhda, ⁊ la Hanrai Bairett, ⁊ triur mac do chloinn Concobhair do marbhadh in oidhche-sin amaille friss.
Uilliam mac Ruaidhri Uí Dhubhda do écc.
Coccadh ag Ua c-Concobhair f-Failghe re Gallaibh na Midhe i n-dioghail Ui Dhomhnaill bheos.
Mac Meg Flannchaidh .i. Enri Ballach do mharbhadh la dręim do Fęraibh Manach i m-baile Briain Ui Uiginn ar Magh Ene.
Seaan mac Emainn a Burc do ecc don galar bhręc.
Uilliam Bairéd, .i. mac Mhec Baidin do ecc.
Uilliam mac Sęain a Burc do ecc ina thigh fęin.
Sith do dhenamh d'Ua Concobhair Failghe ⁊ do Chathaoir Ó Choncobair dia dęrbrathair fri aroile.
O Briain .i. Tadhg mac Briain Ui Briain do aithriocchadh la a dhearbratair .i. la Mathgamain, ⁊ Ó Briain do ghairm do Mhathghamain.
Mac Mhec Feorais, .i. Risderd do écc.
Siurtan mac Sęain Mec Oisdeilbh do écc.
O Clumháin ollamh Uí Ęghra i n-dán do écc.
Donnchadh mac Siodhraidh Ui Chuirnín saoí le seanchus; O Dálaigh Bréifne, .i. Aédh ollamh Ui Raighilligh le dán, Conchobhar Mac Aędhagáin ollamh Cloinne Riocaird le bręithęmhnus d'écc.

1439

AOIS CRIOST, 1439.
Aoís Criost, mile, cęithre chéd, triochatt, a Naoí.
Iustis .i. fear ionaid Rig Saxan do thecht i n-Erinn, ⁊ a gabhail iar sin la Cathaoir mac Ui Concobhair Fhailghe, ⁊ iar m-bęith athaidh occa ro fhuaslaicsiot Goill Atha Cliath an Iustis, ⁊ tucsat mac an Phloingcedaigh do Cathaoir dar a éisi.

p.914

O Domhnaill Niall do breith go Manainn da fhuaslaccadh o Ghallaibh, ⁊ céd marcc do thabairt a fios a fhuaslaicthe.
O Domhnaill Niall Garbh d'écc i m-braighdęnas h-i Manaind, ba h-esidhe aon-bhrágha gill Chenel c-Conuill ⁊ Eoghain ⁊ an tuaisceirt ar chęna, ⁊ aon lán beoil Leithe Cuinn ina aimsir, fęr millte ⁊ mi-imbeartha Gall go ro dhioghailsiot fair fo dęóidh ina n-dęirgéne forra, fęr chaomhanta ⁊ cosanta cheirt a cheneoil i n-aghaidh Gall ⁊ Gaoidheal bátar ina aghaidh ria t-tighearnas ⁊ iar t-tigęrnus do gabháil do, Neachtain Ua Domnaill a dhęrbhrathair do oirdneadh ina ionadh.
Mág Uidhir do ghabhail la Domhnall Ballach Mhág Uidhir i m-baile Mhég Uidhir fén, ⁊ Pilib Mhág Uidhir do léigęn amach an lá cędna lá Domhnall, ⁊ an gęimheal baoi for Pilip do chor la Domhnall for Mág Uidhir i t-tigh Még Uidhir fadhéin. An tan at-clos la Hénrí Ua Néill Mág Uidhir do ghabháil ro tionoil-sidhe a shluagha ⁊ do-riacht co Port Abla Faoláin i c-coinne Pilib ⁊ Domhnaill, ⁊ Mag Uidhir i l-láimh aca. Léccthęr Mag Uidhir amach, ⁊ ro gabhadh braighde oile ass .i. Emann Mhág Uidhir a mac féin, ⁊ inghęn Még Eochagáin bęn Még Uidhir ⁊ braighde oile cęnmóthátt-somh, ⁊ do-radadh Caislén Insi Cęithlenn do Dhomhnall Ballach Mhág Uidhir an tan-sin.
Tadhg Caoch mac Aędha mic Pilib na Tuaighe Meg Uidir d'écc.
Fęradhach mac Duinn mic Con Condacht Meg Uidir do mharbhadh lá h-Oirghiallaibh.
Enrí Ruadh mac Briain Mec Gille Finnén, taoiseach Muintire Peódachain d'écc.
Mór inghęn Aędha Mec Samradain bęn mic Briain Mec Maghnusa d'écc.
O Concobair Connacht, .i. Ri Connacht Cathal mac Ruaidhri dó écc, 19. do mhárta, ⁊ coccadh ar n-ęirghe i Macaire Connacht trid-sin, .i. eittir chloinn meic Feilimidh, ⁊ Clann Toirrdhealbhaigh oir do goireadh Ua Concobhair do Thadhg mac Ui Choncobhair Ruaidh lá cloinn meic Feidhlimidh, ⁊ ro goireadh Ó Concobhair p.916 do Aodh mac Uí Concobair Duinn la Brian mac Domhnaill mic Muircęrtaigh cona bhraithribh, ⁊ la cloinn n-Donnchaidh.
O Dochartaigh taoíseach Arda Miodhair .i. Sęan Balbh mac Concobhair do écc, ⁊ a dearbrathair .i. Domhnall do ghabháil a ionaid.
Diarmait O Dubhda (.i. Mac Ui Dhubhda Domhnall) adhbar tighearna Ua f-Fiachrach do écc.
O h-Ęghra Dubh Donnchadh mac Sęain Ui ęghra do dhul is na braithribh i Mainistir an Bheann-fhoda, ⁊ a thighearnus do thabhairt da dhęrbhrathair .i. do Chorbmac mac Sęain, ⁊ O h-Ęghra do ghairm dhe, ⁊ ionad Chorbmaic do thabhairt do Shęan Mac an Espuicc Uí Ęghra.
Mac Ui Eaghra an Mhachaire .i. Corbmac mac Taidhg do écc.
Aodh mac Diarmata Mec Donnchaidh do écc.
Mac Neill Riabhaigh Ui Choncobhair do mharbhadh la Domhnall Mac Muircęrtaigh mic Domhnaill.
An Plaigh go h-anffoill i n-Ath Cliath go ro éccsat tęora mile ann eittir fhior ⁊ mnaoi eittir biug ⁊ mór o thossach earraigh go dęireadh mís Mái. Donnchadh mac Ui Dhubhda .i. Mac Taidhg, Concobhar mac Domhnaill mic Corbmaic Mhec Donnchaidh, ⁊ a bhęn .i. inghęn Taidhg Mec Donnchaidh, ⁊ biocaire Imligh Isill Donnchadh mac Tomaltaigh Uí Beolláin, Emann A Búrc mac Mec Uilliam Cloinne Riocaird adbar tighearna Cloinne Riocaird, iaid-sidhe uile do écc don pláigh.
Eoghan O Flaithbęrtaigh do mharbhadh ar a leabaidh isin oidhche i f-fiull la sgoloicc dia mhuintir fęin.
Domhnall mac Ruaidhri mic Taichligh Uí Dhubhda do dhalladh, ⁊ do crochadh la Donnchad mac Muirceartaigh Ui Dhubhda.
Cathal mac Corbmaic Ui Dhubda ⁊ a mhac do mharbhadh la Tadhg Ruadh mac Muircęrtaigh Ui Dubhda isin ló cédna tre comhairle an Donnchaidh remraite.
Cręch do dhenamh d'Ua Chonchobhair .i. d'Aodh mac Ui Concobhair Duinn ar Mhac Oisdelb Ruaidh.
O Mithidhein an Bhealaigh comhorba Molaisi do écc.

M1440

p.918

AOIS CRIOST, 1440.
Aoís Criost, mile, cęithre chéd, cęthrachatt.
Mac Uilliam Burc .i. Uatér mac Tomais mic Sir Emainn Albanaigh tigearna Gall Connacht, ⁊ móráin do Ghaoidhealaibh do écc donn plaigh sechtmain ria f-Feil na Croiche isin f-fogmhar, ⁊ Mac Uilliam do ghairm d'Émann A Búrc i n-ionadh a dhęrbhrathar.
Sith do dhenamh d'Ua Domhnaill Neachtain, ⁊ d'Ua Neill Eoghan re aroile.
O Dochartaigh Domhnall mac Concobhair taoiseach Arda Miodhair do écc, ⁊ dá Ua n-Dochartaigh do gairm ina ionad .i. Emann mac Concobhair, ⁊ Aodh mac Sęain.
Mag Craith, Matha mac Marcais comarba Tęrmainn Da Beócc d'écc ⁊ Seaan Buidhe do oirdnędh ina ionadh.
Brian mac Domhnaill mic Muirchęrtaigh Ui Concobhair tighęrna Iochtair Connacht, rédla ghaile ⁊ ghaisccidh Gaoidheal a aimsire d'écc an dara la ria f-Feil Eoin iar m-bęith 37 m-bliadhna i t-tighęrnas.
Maghnus Eóghanach Mhág Uidhir, mac-sidhe Pilip, ⁊ Catairiona ingęn Duinn mic Con Connacht Mhég Uidhir bean Mec Maghnusa Mhég Uidhir d'écc.
Ross mac Seaain Mhég Uidhir, ⁊ Fedhlimidh Ruadh mac Donnchaidh Ruaidh Mhég Uidhir do mharbhadh.
Domhnall Ua Breislén saoí bręithęmhan, ⁊ adhbhar ollamhan Fear Manach d'ég.
Duibhgęnn Gruamdha Ó Duibgęndáin saoí sęnchadha d'écc.
Maghnas Ó Domhnaill (.i. mac Domhnaill) do mharbhadh i m-Bun Lęcaigh la cloinn Mec Suibhne Connachtaigh, ⁊ Concobhar Mhac Eoin Epscoip .i. Mac an Epscoip Conallaigh, ⁊ Diarmait mac Donnchaidha mec Aędha Sęnchadha Uí Dhomhnaill p.920 do mharbhadh isin ló cęttna. Mac aile Domhnaill Ui Domhnaill ⁊ drong do Conallchaibh do mharbhadh mic Meic Suibhni Concobhar Mac Suibhne i n-dioghail a bhrathar.
Graine inghen Ui Cheallaigh bean Taidhg Ui Bhriain do écc.
Caislén Baile Ui Baoighill do ghabhail la Mac Domnaill mic Ui Domhnoill iar b-faghbhail bhaoghail fair ⁊ édala mora do fagbhail ann d'airgętt ⁊ d'edach ⁊ d'eideadh, ⁊ an caislen cedna do ghabail doridhisi la h-Ua n-Domhnoill, ⁊ a thabhairt d'Ua Baoighill, ⁊ clann Domhnaill Ui Domhnaill do ghabháil ann, ⁊ a m-beith i l-laimh ag Ua n-Domhnaill ina mighníomhaibh.
O Ruairc .i. Lochlainn mac Taidhg do ghabhail la cloinn Airt Ui Ruairc, ⁊ clann Airt dia thabhairt do Donnchadh Ballach Mhág Samhradhain ⁊ da chloinn, ⁊ Donnchadh Ballach da tabhairt do cloinn Tighearnain Uí Ruairc, coccadh ar n-ęirghe isin m-Breifne iaromh eitir cloinn Tighearnáin Uí Ruairc ⁊ clann Taidhg Uí Ruairc gur ro buaidirseat an tír eatarra.
Finnghuala inghean Ui Dochartaigh bean Ui Dhomhnaill do écc.
O Concobhair Failghe cona chloinn, ⁊ a brathair Cathaoir do dhul ar creich i Laoighis Ui Mhórdha. Iarla Deasmhumhan ⁊ Mac Giolla Patraicc do breith orra ięr c-cor creach rempa, ⁊ sraoineadh for Ua c-Conchobhair gur ro marbadh a mac, .i. Conn co t-tribh fichtibh dia amsaibh imaille fris.
Caislen Ui Dhochartaigh .i. Caislen Cuile Mic an Treóin do ghabhail la h-Ua n-Domhnaill.
Mac Baitín .i. Tomas mac h-Enrí Bairéd tighearna Thire h-Amhalgadha do écc an .15. do mí Iul, ⁊ Mac Baitin do ghairm do mac Magiu Baired.

p.922

Mac Ui Ruairc, Aodh mac Aedha Buidhe Uí Ruairc adbar tighearna Breifne do mharbhadh lá Mac Diarmada na n-Gamhnach Ui Ruairc i feill i n-Druim Da Ethiar i m-baile Donnchaidh Bacaigh Uí Ruairc.
Domhnall mac Corbmaic Mhég Donnchaidh adbar tighearna Ua n- Ailealla, O Dubhagain Senchaidh, .i. Seaan mac Corbmaic, ⁊ Duibhgęnn Gruamdha O Duibhgęnnain ollamh Meic Donnchaidh i sęnchus do écc.

M1441

AOIS CRIOST, 1441.
Aoís Criost, míle, cethre ched, cęthrachatt, a h-aon.
Aird-epscop Connacht .i. Tomas Ó Ceallaicch do écc.
Giolla Patraicc Ua Maol Uidhir abb Clochair d'écc.
Muirchęrtach mac Cathail Moir Mec Magnusa airchi-deochainn Clochair, ⁊ pęrsún Airigh Maolain, clereach toghaidhe d'écc.
Domhnall Ua Mocháin abb manach na Búille, cęnn ęccna, eolais, ⁊ proicępta coigidh Connacht d' écc.
Conchobhar mac Taidhg Mec Donnchaidh tighearna Thire h-Oilealla feichęm coitcheann do chliaraibh Ereann ina aimsir d'écc iar m-breith buadha ó dhomhan, ⁊ ó dheamhan.
Mac Domhnaill Cloinne Ceallaigh do mharbhadh la cloinn Doinn mic Con Connacht Mhég Uidhir.
Creacha móra do dénomh lá Mág Uidhir, Tomás for cloinn Annaidh Mec Domhnaill, ⁊ mac mic Emainn Mec Domhnaill do marbhadh leis don turus-sin.
Concobhar Óg Mág Uidhir d'écc iar c-cor an t- saoghail de.
Ua Maoil Conaire, Maoilín mac Tanaidhe mic Paidín ollamh Sil Muireadhaigh cęnn cadhusa ⁊ onóra Ereann ina aimsir d'écc an .13. Febru, ⁊ a adnacal co h-onorach i tęmpall Cluana Coirpthi. Diarmaid Ruadh mac Donnchaidh Bain Ui Maoíl Conaire d'écc h-i cind mhís iarttain.

p.924

Piarus Camm Ua Luinín saoi sęnchadha ⁊ fhir dana airchindeach na h-Árda, ⁊ trin Airig Maelain, fęr occa m-baoí cadhus ⁊ onoir mór d' écc.
O Cinneidigh Ruadh .i. Ruaidhri mhac Pilip leith-tighearna Urmumhan do écc.
Tómás mac Ui Chinneidigh Duinn do écc.
Caislen Ui Mhadadháin .i. Caislen Phuirt an Tulchain for Sionainn do ghabháil lá Mac Uilliamm Uachtarach, ⁊ la Cloinn Riocaird ar Ua Madadhain, ⁊ mac Uí Madadhain do ghabhail ann ⁊ ceithre braighde décc oile batar isin m-baile, ⁊ édáil mor d'éideadh ⁊ d'arm do faghbhail ann fos.
Creach mhor la Corbmac Mag Samradhain ar cloinn Donnchaidh Ballaigh Mhég Samhradháin.
O h-Uiginn Mathghamhain Ruadh saoi fir dhána do écc.

M1442

AOIS CRIOST, 1442.
Aoís Criost, míle, cethre chéd, cęthrachatt, a dó.
Mag Carthaigh Riabhach tighearna Ua n-Eachdhach Mumhan do écc.
An t-abb Ua Carthaigh do écc.
An dęgánach mac Uilliam Bairéd .i. deagánach Chille h-Aladh do écc.
An dęgánach Mac Maoil Ruanaidh mic Giolla Criost Meg Donnchaidh do écc.
Brian mac Ardghail Meg Mhathghamhna tighęrna Oirghiall do écc iar n-dęgh-bhethaidh.
Seaan Mhág Uidhir ⁊

We use cookies to help give you the best experience on our website. By continuing without changing your cookie settings, we assume you agree to this. Please read our cookie policy to find out more.

Annals of the Four Masters

Unknown author

Volume 4

Annals of the Four Masters

Index to each Annal