Unknown author

Edited by Daniel A. Binchy

Scéla Cano meic Gartnáin

1.

1  128aBaí imchosnom im rígi n-Alban iter Oedán2  mac Gabráin ⁊ Gartnán mac Æda maic Gabráin, co torchair3  leth fer n-Alban etarru hi cathaib ⁊ imargalaib. A n-Inis moccu4  Chéin ro-baí in Gartnán; is sí insi is dech con-rótacht i5  n íarthar domain, .i. stíall ar chapar do dercibar 128b6  cach teach baí isinn indsi la Gartnán ó ̇féic co féic imonn indsi7  uili connici in fíaltech; ba do dercór a indsi uili la Gartnán.8  Seacht seisrecha leis for indair; secht n-áirge leis, .uii. fichit 9  bó cacha háirge. .l. lín fri h-aige altai esti amach, .l. lín fria10  h-íascach. in .l. lín éisc, súainemain estib for senistrib na cuchtrach,11  cluicine for cind cacha súainemna forind aireanach ar12  bélaib ind rechtaire; cethrur oc téluch na n-iach cétsnáma13  dó súas. Éiseum co léic ic ól meda foraa cholcaig.

2.

14 

Rucad mac do Gartnán, .i. Canu mac Gartnáin. Rucad-side15  for altrom. Fo-rroilged la Gartán dabach i l-lac mara, ⁊ sí16  lán di ór ⁊ di argat; ⁊ ro-marbtha lais in cethror ro-bátar oc17  breith ind airgid inti, conda ruc in muir leis, ⁊ nách fidir acht18  séisem ⁊ a ben ⁊ a mac.

3.

19 Do-luid immurgu Ædán cucai-seom .xx. cét fot na geamaidhchi.20  Coná dechadar acht a n-deachaid do rind gaí ⁊ do gein21  claidhibh, ⁊ ni baí crand dond indsi fri aroile im meadón laí22  arna márach.

4.

23 “Maith trá”, or Cano, “is ferr dún imgabáil ind ̇fir-se ro-marb24  ar n-athair; ní faicsiu ar cairdeas dó inás in fer ro-marb.”25  “Cid leath reghmae?” or a muinter.26  “Reghmait i tír n-Érind; combráthair dún.”27  Do-gníther curaich lais. Lotar dochum thráchta. Is samlaidh28  do-dechadar dochum mara .i. cóeca læach. Brat corcra p.229  cóicdíabalta im cach n-aí; dá sleigh cóicrindi ina láim; scíath30  co m-búailig óir fair; cloideb órduirnn fora chris; a mong31  órbuidi dara ais. Is samlid do-deachadar in .l. ban: brat32  húaine co cortharaib argait; léne co n-dergindlead óir; deilgi33  óir lánecair co m-brechtrad ngem n-ildathach; muinci di ór34  forloiscthi; mind óir fora chind cach aí. In .l. gilla: inara35  do síta buidiu impu co n-argud. Fithchell for muin cach36  gillai co feraib óir ⁊ airgid; timpán créda in láim chlí in37  gillai; da mílchoin ar slabraid airgit ina láim deis.

5.

38 Bátar meic Æda Sláne in tan-sin for crích n-Ulad for39  tomaltaib, .i. dá mac Æda Sláne i comflaitheamnas; bádar-side40  hi Collmaig hi crích Ulad. Ro-buí fáilti mór la suidiu, .i. trian41  biid ⁊ leanna ⁊ attreib ⁊ indili dó. Nirbo lór la h-Ædán a42  chlos-sin na fáilti do thabairt do-som la macu Æda Sláne;43  andso cach rét leis dī nád fider in dabaig fo-roilged la Gartnán.44  At-berad-som trá do-dechaid in Satan chuca, .i. co h-Oedán,45  co n-éccid dó in dabaig áit a roibi, co tucad leis co m-buí ina46  chuili fodeisin, ⁊ nocho 129a testa afaing esti.47  “Bidh maith so”, or Oedán, “.i. in crod-sa Gartnáin do-bérthar48  do macaib Æda Sláne ar marbad a meicc, .i. Cana.”

6.

49 Do-luid nónbur úad, ⁊ míach argaid leo, co m-bádar issind50  arucol mac n-Æda Sláne cen ̇fis cen aiṙfis. Cana cona muintir51  i tig fo leith isin lis. Ingen Díarmada maic Æda Sláne 52  ro-charastar Cano ara airscélaib cid síu do-thísed thairis. Ro-bátar53  coím Éreand ica cchuindchid. Buí-si i nnairicol i tóeb54  taigi mac n-Óeda.55  “Toimsidher a n-argad”, or mac Æda.56  “Ro-d-bia ón”, or ind Albanaich.

57 Ro-chúalae ind ingen in cocur hísin. Ro-gab imach, ⁊58  gebid fleisc ina láim, ⁊ luid co m-buí forsin fordorus ind lis. p.359  Is and do-lluid-seom imach ceathror, ⁊ óengaí i l-láim cech fir60  do dul immach. At-bert-si:

1. 61 Nochon ̇fetar-sa indiu62 
   la h-&Éri ná h-Albanchu63 
   loech nád urgarad Cano64 
   cona gaí find fortanu.

65 Oc teacht dó fon fordorus, do-bert-si in slait ina chend ⁊66  dixit:

1. 67 A Chano68 
   faire i file fortharo;69 
   masa dodchad, is mór de,70 
   masa sotchad, is tano.

71 La tobairt bémme dó oc tuideacht imach, ⁊ as-bert oc teacht72  dó úaidi:

1. 73 Ní faiteach int Albanach74 
   im-thét la lúth a láime;75 
   atá ní nád faichlethar76 
   gussu maic Æda Sláne.
2. 77 Ní ar tharcud athchomsáin78 
   do ríg cen écnach n-æra,79 
   atá mór dona doínib80 
   fo chíchib maicni n-Oeda.
3. 81 A scél ro-chúala tria tech82 
   ní sían n-álaind n-adbannach;83 
   siretach nád cluinither;84 
   ní faitech int Albanach.
   Ni.

85 “As robad so, a ingen,” ar Cano.86  “Cid robud”, orsi, “atá a damna and. Atáthar ac tomus argaid87  ar bar marbad isinn arucul út.”88  “Maith dī”, orse.

7.

89 Luid ina thech.90  “Maith trá, is airc dúnn cia do-gnemis comairle.”91  “Cid so, a Chano,?” ol a muinter.92  “Ní "cid" maith”, ol Cano; “do-filter cucand diar93  marbad in lín atám.”94  “Bés is ed ro-chindead dún”, ar an óic.95  “Atá ní as maith dún”, or Cano: “fúaitgem donaib feraib na96  cóic thigi file isind lis. Tíagat dá claidbech déc ar dorus cach97  tigi. Ro-hicob-sa na rígu ⁊ nibat ríg na fotha.”98  “Maith”, or inn óic, “is fearr ainmne.”99  “Maith”, orse, “tíagh-sa dochum ind arucuil dús indam100  lécther ind. Diandam léicther ind, ni-m mairbfider. Mani-m101  léicther, segaith-si ar éicin ⁊ no-m-léicid imach íarum.”

8.

102 Téit-seom dī do dorus in tigi. Tíagair di athchomarc103  Cano i n-dorus in tigi.104  “Do-lleic ind”, or Díarmaid.105  “Tóet ind”, or Bláthmac.106  Téit isa tech co fosad. Is and buí in sechi cusan argad for107  lár in tigi.108  “Tair etraind sund”, orsiad.109  “Maith ind foil-se”, orse, .i. foil a athar.110  “Bíd imod láim”, or Díarmaid.111  “Ba dúthaich cia no-beth dī”, orse.112  “Cia dúthchus ón?” orsead.113  “Scél trúag ón”, orse. “Atchúalabair m'athair-sea. Rob adlaic114  leo-som daigh-íartaigi dam-sa; 129b .i. ro-foilgedh leis p.5115  dabach lán di arcad. Ol is treisiu tocad Ædán, fo-fúair co tucad116  úad crod an athar armo marbad-sa libh-si sund.”117  “At-beram”, or Díarmaid, “cia do-bertha lán in tigi co h-ochthaig,118  ni-t rirfithe aire.”119  “Is buidi lend”, orse.

120 La sin gaibthi imach. Téit Bláthmac ina diaid.121  “Atá ní no-t-bia, a Chana,” orse. “Regait ind óic diar122  n-inchaibh-ne murchreich. Airg-siu ara chind ⁊ dos-fúairc,123  ⁊ tuc th'arcad fadéin chucad.”124  “Am buideach de”, or Cano.

9.

125 Téit íar sin coa muntir. Im-rochomlai ind n-inseo a126  taigh dóib. No-s-gaib Cano. Aireblingthe co m-buí isin curach.127  {⬌}“do thetarreacht ar m-baégail”, ar Cano.128  “Is dáig”, orseat.129  “Olc dúib ám mo brath-sa. Ni fil isan churach-sa nabad i130  tig m'athar-sa ⁊ mo máthar do-ucabtha.”131  “Maith, a Chano”, ar ann óic. “Cid tú bud chumachtach is'132  tír i tám-ne, no-bemis dod réir. Atá ní as maith duit: t'argat133  bodéin d'fácbáil lat ⁊ ar léiciud-nni diar tír.”134  “Bid fír dī”, orse. “Aircid ass.”135  “Cid so, a Chono?” ar a muinter.136  “Dar mo chumachta-sa”, orse, “ni gétar afaing asin churach-sa.137  Ma ra-tocad dam-sa, as mé do-mélad a n-argat-sa.”138  “Atin buidig de”, ar an óic.139  “Tucaid as.”

10.

140 Do-thoét són dochum tíre.141  “Maith”, or Díarmaid — fáitsine ó Día leis-side. “Do-radad142  lúag na h-ainmnet do-ronnai in gillai forsin fairgi: rígi p.6143  n-Alban dó ceithri blíadnai fichet tar éis Oedán. Maith”, or144  Díarmait, “tabraid fáilti dond ̇fir do-thæd chucaib.”

145 Co cend trí tráth íar sin nocho tall cris ná delg díb.146  “Bennacht for cách do-gní maith frind”, ar Cano. “Tíagam-ni147  do chollad.”

148 Ba sí a comairle trá: do-lotar as fut na h-aidche co tuidcheatar149  fa-des dar Mag Murthemne i Mag m-Breg hi Cernai.150  Bátar géisi forsin tilich.151  “Díbairg na h-éounu”, or a munter fri Cana.152  Do-léici irchor fairriu; ni ránic. Is ann as-bert, ar ni ro-theilc153  imroll riam:

1. 154 Gési Cernai, mosrubthus,155 
   dom liicc ni mad rogabas;156 
   brónán foru dia coraib,157 
   fo brónán form do imrolaib.

158 Do-lotar síar arna bárach do Loch Aindind.159  “Díbairg in lochain”, or cách.

1. 160 A locho arseiseom161 
   Locha Aindindi, ni-t rocho162 
   ni scéoil indé a Cernu163 
   lochain locha ni focha.
2. 164 Ni airg éonu Maic Dé bí165 
   {⬌}ara clúim;166 
   is beg tarba, ar ní mór a méit,167 
   ro-s-léic amin ina n-dlúim.
3. 168 Ni airg éonu in maigi;169 
   niba foru mo sroibthene; p.7170 
   ní hed do-m-ucai ó Scí171 
   cocad fri géisi Cernai.
   .g.

11.

172 Lotar íar sin dar Sinaind hi Connachta do ascnom co173  Gúairi, co rángadar tech Marcáin las m-baí Créd ingen Gúaire.174  Ro-charastair-side cid síu thísed thairis anair. Is ann as-bert-si:175 

1. 176 Cano mac Gartnáin ó Scí,177 
   Créd a Maínmaig i n-áni:178 
   ba dirsin is mór do dú179 
   ocus da muir eturru.
2. 180  130aCréd ingen Gúairi mad nach,181 
   cóel in bath (?) etar-da-beth182 
   ocus mac Gartnán, in mac183 
   {⬌}regad dia tochmarc.

184 Ro-anacht-som dī a bale isind óir da-luid-seom la Díarmaid185  dia tardaid Díarmaid in cath do Gúairi, co ro-anacht-som186  immale.187  “Airg a gilla”, orseiseam, “isin leas. Cuindig comairce co188  Créid dún co ríasam co Gúairi.”

189 Is and as-bert-som intí Cano:

1. 190 Beir imchomarc úaim-se191 
   co Créidi ingin Gúaire,192 
   is geb na runnu-sa dí,193 
   do-bér-sa a coibéis úaidi.

194 “Duid-seo do-berthar na raind-sea, a Chréidi,” ar Colcu195  mac Marcáin. p.8196  Is and as-bert:

1. 197 A Cholco,198 
   bec a ̇fis duid cia doordo;199 
   mo serc-sa do-radus d'̇fir200 
   nád focus dam a forba.

201 “Fir a cano,” ar Marcán, “ni chara is é don muinter-si.”

1. 202 A Marcáin,203 
   ni rabae d' éis do macáin;204 
   nirop do macán ro-m-sá205 
   corab tusu ad-bala.
2. 206 Do seirc neich sech araile207 
   i tír nÉrend ni dordo208 
   mairg diamongnais Cana209 
   ⁊ diam cara Colcu!
   A.

210 Ro-liad-si íarum ar Cholcain, dia n-ebairt Gúaire fesin211  dia n-etarchosaíd:

1. 212 Créd la Marcán, niba mac,213 
   ni gaib Colcain do thochmarc,214 
   nu ruband Créd ar féle215 
   acht is a fail óenchéile.

12.

216 Lotar-sin dī co Derlus n-Gúairi, ⁊ ba fáilich friu.217  “Fo-chen duid, a Chano!” ar Gúairi. “Ni-t-recfider sund ar218  argad ar scís do bíata. Niba scél mac n-Oeda Sláne. Ro-d-bia219  biad ⁊ inillius, ⁊ fo-chen duid!”

220 Buí Cano mac Gartnáin íar suidiu tremsi i fail Gúaire, .i. {⬌}trian221  ind lis do Gúairiu, ⁊ trian n-aill don lis do Chano, ⁊ a trian p.9222  n-aill do Senchán Torpéist .i. fili Gúaire ⁊ fer n-Érenn uile. Fer223  beg trúag, i r-rúsc olla no-bídh do grés dia chadudh ara thrúaigi.224  Cethrumthu bairgine do-meled co cend trí tráth. Brigid225  bratbrú a chaillech-som no-chaithed .iii. ceathroimthi na226  bairgine. Ba mór les-seom a brú, conid Brigid bratbú a227  hainm leis-seom íarum. Ba mór a h-erraigi. Fecht n-and do-luid228  Brigid for tairireth. Fácaib a h-inailt fora erraithe-sem.229  Óicbean-side chóem. Luid medón laí ara bárach dia thairbirt-som.230  Oc tuidecht dí asin chuilich —231  “Ná tair, ná tair, a ben!” arse. “Am siniu-sa andaí-siu. At-chondarc-sa232  do senmáthair-seo; ro-buí grísingin fora h-ordain233  chlí. Scéfe dia tuidchis ní bus mó.”

13.

234 Airchetal do-roindi-seom do Díarmaid mac Æda, Sláne.235  “Airg, a gilla”, orseisem, “co n-airchedal do ríg Érenn.”236  Téid-side sair. Saidig a n-airchedail.237  “Is maith ind n-airchetul”, or Díarmaid.238  Is ann buí-seom: oc sním irchomail fo Grip .i. gabar Díarmada.239 240  “Beir lat ind n-idh-sea do Senchán.”241  Luid-side síar ⁊ nirbo buideach.242  “Asso, a bachlaich”, 130b orse, “id id n-irchomail duit i243  ndúais t'airchetail.”244  “Ónaib rígaib ferr id adlaic a gillai”, orseiseam.245  “Airg, a gilla”, orse, dia blíadnae, “co n-airchedul do ríg Érenn.”246  Gaibid in gilla a n-airchetal.247  “Maith”, or Díarmaid, “ber lat in gablaig-se do Senchán.”248  “Asso, a antocaid”, or in gilla, “gaiscead duit dot chuitmed249  ór Díarmaid.”250  “Airg, a gilla, co n-airchetul do Díarmaid.” Is maith a251  n-archetal.

252 Gaibid in gilla fair.253  “Cade Díarmaid?”254  “Atá i n-arucol ic tomus óir ⁊ argaid. Ba maith duit teacht255  chuici.”256  “Oslaic!” ol in gilla.257  “Cía so?” or Díarmaid.258  “Gilla Seancháin.”

259 Gaibid in gilla a n-airchetal.260  “Is maith”, or Díarmaid, “beir lat so do Seanchán .i. cét unga261  do dergór ⁊ trí .xx. do argat duid fén.”262  “Maith, a gillai”, or Senchán, “cid do-t-gní fáilid don chur-sa?”263  “Atá maith sund dait”, or in gillai, “.i. cét unga do dergór.”264  “Is ferr, a gillai, oldás a olcugud.”265  “Airg, a gillai, co n-airchetul do Díarmaid.”266  “Regthair”, orse.267  “Cade Díarmaid?”268  “Do-choid do thafand.”

269 Luid 'na diaid isa slíab. Tecaid ind ̇fir na n-diaid ind270  aigi isin gleann. Fácabair Díarmaid iter a echaib. At-géoin in271  gilla. Adroich in gilla iter na h-eachaib. Slaindid in gilla ind272  n-airchedal dó.273  “Maith, a gillai, ber lat so do Seanchán .i. trícha each ina274  sríanaib ⁊ ina muincib.”

14.

275 Maith íarum in fer intí Senchán. Iarna idnocol-som276  ó feraib Muman, (do-)luid co m-buí for sléib Eachtge co Gúaire, ⁊ ni277  rogab acht óentech do dénam imme, imon filid ⁊ imon sligid278  ó Echtge co Derlus, .l. fer dó ⁊ .l. ban ⁊ .l. con ⁊ .l. gilla, ⁊279  buith fó muiriur ó Samain co Belltaine; ⁊ luid íarsint280  slighidh. Do-n-áraill bainne flechaid ina étan.281  “Fé amaí!”arse, “ní coir dī anní-siu immurgu, is gaimlóchad.”

282 ⁊ do-rónai allse ina étan, conid ed ro-n-uc ⁊ rob écen .uii.283  cumala dó cach achaid ó sin co Derlus.

15.

284 “Maith trá, a Gúaire”, or Senchán, “is romór turcbais-seo285  fort. Ba leór do Chondachtaib beith foar muirer ar n-dís cenco286  tabarthae nech aile chucond; .i. in gilla ansa”, arse, “mac287  Gartnáin, no-théisead amach fon túaith ⁊ na coin maithi leo,288  ⁊ dénat ánius eturru.”

289 Rob ed ón ó medón laí co medón laí ara bárach: íar lécon a290  chon dóib ni chomránic fer díb fri araile. Batar tuirsich oc291  suidiu; celebraidhsed do Gúaire.292  “Fír”, or Gúairi, “ro-̇fetar-sa a na-tathai.”293  “Ni taam ní”, or Cano, “acht maith lind ánius .i. cúaird Érend294  do chur co n-acamar a n-dindgnu ⁊ a n-dúne ⁊ a cella ⁊ a cóemu.295  Cucot-so do-regam ⁊ is úaid regmai. Ad-fíadar dún atá gilla296  án andess la firu Muman, .i. Illand mac Scannláin do Chorco297  131a Loíge; maith lend dul dia acallaim.”298  “Teit dī”, ar Gúairi, “co tormolaid feis na h-aidchi lim-sa.”

299 Lotar ón íarum, ⁊ do-llotar maithi Condacht do chelebrad300  dóib. Do-lluid dī Créd ⁊ Marcán ⁊ Colco don irgnam. Ba301  hécen immurgu ceathrar ó Marcán do choimét Chréidi. Conatictis302  co Gúaire combad sí bad dáilem do ̇feraib Alban ⁊ do Chondachtaib303  ind aidchi-sin, co tard-si bricht súain forin slúag co304  torchradar ina codlud acht sisi ⁊ Cana, co tuidchid co{⬌} co305  m-baí forsin dérgud ocai-sseom oca thimgaire; conaná; h-étas306  úad-som airet no-beth i nn-amsa[i]; mad dia n-gabad rígi307  immurgu, do-regthae ara cend-si, ⁊ is sí bean no-biad aicce308  c'aidche.

309 Co farcbad lee-si a lia-som i n-airius dála. Ar ad-rubairt-seom310  is isind liic ro-buí a anim. A máthair ro-buí i séolai; p.12311  ro-chotail-side co nfaca in dí mnaí sída ina dochum,312  co tolaid a anmain as fora béuol i richt lici, co tallsath a313  máthair a l-láim indala n-aí.314  “Anim do meic, a ben”, orsi, “ro-n-ucais.”315  “Rocomet mo máthair co corbam tualaing-se a chomét.”316  “Faicibthar lim-sa”, orsi, “i n-airius dála.”317  Ba fír són: rofacbad lee-si in lie, ⁊ do-berthe asin chriol318  cach dia; as-bered-si íarum:

1. 319 A lia320 
   ó dodechur cach dia321 
   acht lochrad i nimnadmaim322 
   ni géb m'anmain dot' madmaim.

323 Tuideacht Chano in sin i n-Éirinn ⁊ co Gúaire.

16.

324 Luid Cano co h-Illand mac Scanláin co ránic Dún325  m-Baíthi. Ad-fíadar dó íarum a m-buith forind faithchi.326  “Fochen dúib!” or Illann. “Cano mac Gartnáin sin dom-roachtain-se327  íarna m-brath ⁊ íarna reic do macaib Æda328  Sláne ar argad ⁊ íarna m-breith do gortai la Guaire. Robar-bia329  biad sunn; ni biae for conair; nit-rirfider ar argad.”

330 Con-gairther dó íarum a reachtaire.331  “Na seacht core trá filed isin lis, nát gataigter do thenid332  co cend m-blíadna oc berbad biid. Berid na firu isa teach;333  co cend trí tráth nicon reg-sa dia n-acallaim. Fritháilter do334  biud ⁊ do lind.”

335 Con-gairter Corco Loígi dó.336  “Maith trá”, orse, “dom-ánic áinius mór. Cindas for cobartha-si337  dam-sa?”338  “Bid maith do chobair lindi”, or ind óicc. “Dothaircgebat p.13339  uaindi trí doim ⁊ trí tindi ⁊ tri dabcha cach anna, ⁊ nicon340  raga bairgen dot dligiud-so.”341  “Mo bennacht for tuaith ⁊ cenél at-beir!” orse. “Et tusa, a342  ben”, orse, “caidi th'impide 131b dam-sa? Is coir daig-impigi343  duit, air nidad díchumaing. Ataat .uii. n-áirge344  lat, ⁊ .uii. fichid bó cacha áirgi di búaib, ⁊ .uii. sesrecha.”345  “Athaig ⁊ bachlaich domeled sin uile. Rot-ferfat cid téora346  airgi díb dia m-breith i n-galad.”347  “Bennacht for cách ad-beir!” orse. “Bid ferr de mo menma.348  Regait dia n-acallaim a fecht-sa.”349  Téiti iarum chuco. Feraid fáilti móir friu.350  “Bennacht trá”, or Cano, “for cách don-áncamar. Ro-íca351  Dia darar ceand, óre nach ícfam-ne.”352  “Cid as áil dúib?” or Illand.353  “Athchuindgid ám ar cotai.”354  “Dar mo chumachta-sa”, or Illand, “nocho regae asin lis-sa355  frit sægal do chuindchid biid co n-digis i r-rígi n-Alban.”

356 Téora blíadnai dóib isin lis-sin cen teacht as aidche357  n-oígidechta. No-bídis oc imbirt fithchilli cach dia; badar358  comthrén co nónai, no-bered Cano cluithi na nóna for Illand.359  “At-águr”, or Illand, “urchra forsin caille.”

360 Deithbir ón: na deich cúala ar .uii. fichtib matain ⁊ fescor361  isa tech. Is ann as-bert Cano:

1. 362 Hi forbol363 
   feada fidruis ni glie:364 
   in fid nochon urcraba365 
   tusa for urchra bie.

17.

367 Tuchta thrá iar sin géill fer n-Alban, nónbur368  gíall díb, co m-bátar i tig Illaind fri h-inillius do Chano i rríge369  n-Alban, co fargobtha co h-Illann. ⁊ co cend trí tráth ria n-dul370  do Chano as nicon rabai fer fri 'roile do muintir Chano ⁊371  Illainn ree ciana acht ag cóe ⁊ ag dograe, ⁊ lám cháich díb372  dar brágaid a chéle.373  “Maith, a Chono”, or Illann, “bam marb-sa ria cind blíadna374  darth' éisi. For fóesam n-Dé duid-seo trá ria cind blíadna.”

375 Ruc immurgu Cano uadh-som .l. ech dubglas ⁊ .l. coire n-umai ⁊376  .l. araid merach.

18.

377 A llá-sin a cind blíadna ro-marbsat a thuath fesin in378  n-Illand, .i. mac Conath ⁊ Cúán mac Sanaisi, coná raba crand379  fri aroile do Dún Buíthe arna bárach. Isin ló-sin ro-baí curach380  fa Cuano ł Cano forsin fairrgi oc tafand íar n-gabáil rígi381  nAlban. Cél tuindi lais íarum .i. fis tuindi: co n-aca in tuind382  dergruaid chuici isin churach, .i. fuil Illaind. At-racht383  íarum ⁊ ro-gab a boiss diarailiu co m-bátar a sreba fola eistib,384  ⁊ dixit:

1. 385 A mu Búach386 
   aiges in tond frisin m-brúach,387 
   Illann mac Scanláin do guin388 
   nibo célmaine inmain.
2. 389 A mu Búach390 
   feras in tond frisin m-brúach,391 
   in mend ad-fét, ciaso scíth:392 
   Illand mac Scannláin ro-bíth.
3. 393 A mo Búach394 
   do-thoét in tond frisin m-brúach, p.15395 
   dursan dúindi in scél garb:396 
   Illann mac Scanláin is marb.
4. 397 Ard a núall398 
   aiges im Choire dá Rúad;399 
   dirsann, a rí ruides gréin,400 
   manab i céin basu uadh.
5. 401 Coire dá Rúad in roglas,402 
   aicde sruthaidi senbras,403 
   is mór bruitheas a chuithe404 
   genco bruithi aní berbas.
6. 405 Ma con-measaind a muir múadh406 
   aiges im Choire dá Rúad,407 
   ricfad mo churchán, is nglé,408 
   co tír Corco Loíge.
7. 409 A Chúán maic Sanaisi,410 
   abairt? seo is tairise411 
   basam dóig guin do chnis412 
   dáig ind échta do-righnis.
8. 413 A meic Condaid íar m-Bernas,414 
   gním do-rignis robo bras;415 
   foichli ócu alla-don416 
   ma 'tchonnarc guin Illadon.
9. 417 Fir Érend ó thráig co tráig418 
   ro-scáig díb a n-imarbáig;419 
   ni fil and bas líach don dáil420 
   i n-diaid Illaind maic Scannláin.
 p.16
10. 421 Eass n-Gabra422 
    ima-rédhed mór n-amra423 
    sescach Illaind ara-thá424 
    Eas n-Gabra ni imrega.
11. 425 Dún mBaíthe,426 
    in tan ro-trebad Illand,427 
    ba tinech, ba tilcobach,428 
    ⁊ ba forad finddond.
12. 429 A sneachta h-uaraidhi,430 
    i n-Dún Baíti nibsa sám;431 
    nibsad adbul, a ̇fir báin,432 
    for taíb thaigi maic Scandláin.
13. 433 Fri bui mo chairdeas do ar brui434 
    nib in inmain na fonanu435 
    fotan forsa n-dorchair dáib436 
    i tæb Illaind maic Scanláin.
14. 437 Fo-dilfe gulban indiu438 
    is ed im aimercliu439 
    i n-dún timchellta na cúach440 
    as and ro-baí, a mo Búach.
    A.

19.

441 Do-llotar leis trá íar sin Saxain ⁊ Bretain ⁊ fir Alban co442  tarad láim dar Corco Loígi, co romarbad leis mac Condaid ⁊443  Cúán mac Sanaise cona fineochus. ⁊ ni thánic a chrích Corco444  Loígi cor ̇fácaib mac Illaind i nd-airdrígiu Corco Laígi, ⁊445  cor ̇fácaib Dún m-Baíthi fo sláne amail fon-rácaib i m-bethaid446  Illaind iter bú ⁊ damu ⁊ eocho ⁊ aitreb, ⁊ co ruc gíallu do Corco447  Loígi leis for inillius do mac Illaind sund.

20.

448 Baí-seom i rígiu Alban íar sin. Is and asbertad-som449  forcomhad: 

ManuscriptY

1. 450 Cid dech do lindaib flatha?451 
   ebthair flaith lindai fualang;452 
   niba rí aran Érind453 
   mani toro coirm Chúaland.
2. 454 Cormand Comuir Trí n-Usqi455 
   san can im Inber Fernai;456 
   nicon eisbius súg tairis(?)457 
   berta do chormuim Cearnai.
3. 458 Cormand Cell Tíri Éle459 
   it é la Mumain merda,460 
   cormand Irlóchra arddad,461 
   cormand dorindi derga.
4. 462 Coirm Chailli Gartan co llí463 
   dáltir for ríg Cíarraigi,464 
   is ed lind ind Érind áin465 
   a ferait Goeidel arbáig.
5. 466 Hi Cúil Tola do-foscai467 
   escra druimlethan daglaith, p.18468 
   dáltir fledól for Luignib469 
   diamba folt crín samraid.
6. 470 Hibeas cormand hi Cúlaib471 
   ní torm teglaig domeso472 
   for Findia robo sesta473 
   cormann Murthemne mesca.
7. 474 Ebthair im Loch Cúan cormand475 
   ibthair a cornu sirchu,476 
   a Maiginis la h-Ulltu477 
   frisin-gair comad ard ilchu.
8. 478 La Dál Ríada cain-ebar479 
   im gaítho glasa gabtha480 
   lethdeog fri caindli sorcha,481 
   clisit curaid dáig abtha.
9. 482 Cormand Saxan na seirbe483 
   san can im Inber in Ríg,484 
   im crích Cruithne im Gergin485 
   cormand derga amal ̇fín
10. 486 A ̇fir, tidnaig a dig dó487 
    do mac Gartnán maic Ædo;488 
    nir an do Scí; combo rí,489 
    tuc dó in dig at-roilli.
 p.19
11. 490 A ̇fir, tidnaig mo dig dam491 
    imme roíred mo chísel;492 
    ni fil, as-berad, is' tig493 
    bud comsuide dom-isig.
 132b
12. 494 Ní comsude dom-ánic495 
    nach íar nós crechta imrud496 
    ro-saig m'éolas diam thairind diruith497 
    ca dech do latha indimrud.
    cia.

21.

498 Aas and dī no-bídh a dál-som fri Créid: oc Inbiur499  Colpthu a cind blíadna. No-bíd Colcu mac Marcáin i suidiu500  cach lái céd lóech. Is and as-bered-si:

1. 501 Andar la fer bís a céin502 
   Inber Cind Bera is réid;503 
   tacair do neoch ni sela,504 
   is réid Inber Cind Beara.

505 Oc Loch Créda atuaid immurgu ro-dálsad fo-deoid. Téid-si fo506  thuaid ⁊ a llie lie; do-thoét-som dī anair ina luing co 'monaccaib507  dóib. Dan-airthet teora longa conid rubatar ⁊ co508  n-érlai ar éicin a lluing. Amail ad-chondairc-si a gnúis-seom,509  do-rochair co n-derna brúar dia cind imon carraic ⁊ co r-roímid in ligi foa510  tóeb-si. Marb-som dī i cind .ix. trá ír th tíachtain sair.

511 Scéla Cano maic Gartnáin ⁊ Crédi ingine Gúaire ann sin.512  Finit.

ManuscriptB

1. 450 Cidh dech do linnibh flatha451 
   eabthor laith lenno fuagg452 
   niba ri arine Eirinn453 
   mana tora cuirm Cualann
2. 454 Cormann Comair Tri n-Usqe455 
   san can im Inber Fearo456 
   nicon eisbius sug tairbhertho457 
   de cormannoibh Cearo
3. 458 Cormann Comair Cell h-Ele459 
   it e la Mumain merdho460 
   cormann Irluachro ardo461 
   cormann Dairine dergo
4. 462 Coirm Cailli Gortan co lli463 
   daltir for rígh Cíarraigi464 
   is edh linnd ind Erinn ain465 
   as ferait Goidil irbaigh
5. 466 Hi Cul Tola dofaoscat467 
   escro druimlethan daglaith p.18468 
   daltir fledol for Luignib469 
   diamba folt crin samradh
6. 470 Hibius cormann i Culaib471 
   ní torom teglaig dotota472 
   fri finn nua ba sesto473 
   cormann Muirtemne mesco
7. 474 Ebdair im Loch Cuan cormann475 
   daltir a curnu sírchu476 
   im Maighinis la h-Ulto477 
   frisgair comad ard ilchu
8. 478 La Dail Riado coineabar479 
   im goithæ glaso gabhtho480 
   leithdeogh fri coinnlibh sorcha481 
   clisit cuirn arccoit abhthao
9. 482 Cormann Saxan na seirbi483 
   san can im Innber ind Rig484 
   im crich Cruicne im Geirgin485 
   cormann dergo amal fín
10. 486 A fir tidnaic a dig do487 
    do mac Gartnain maic Aoda488 
    nir an do soi compo ri489 
    tuc deo in digh atroilli
 p.19
11. 490 A fir tidnaic mo dig dom491 
    imer oired mo chíssel492 
    ni fil asberat astigh493 
    bid comsuide domisidh
 132b
12. 494 Ni comsuidi domfanic495 
    nach iaros crechto imnirudh496 
    rosaig m'eolus do driuth497 
    ca dech do flatha lindrudh

@book{G100039,
  title 	 = {Scéla Cano meic Gartnáin},
  editor 	 = {Daniel A. Binchy},
  edition 	 = {1},
  note 	 = {xxvii + 69 pp. vii Contents, ix–xxviii Introduction, 1–19 Text, 21–39 Notes, 40–65 Vocabulary, 66–67 Personal and Tribal Names, 68 Place–Names.},
  publisher 	 = {Dublin Institute for Advanced Studies},
  address 	 = {Dublin},
  note 	 = {First published 1963. reprinted 1975},
  UNKNOWN 	 = {seriesStmt}
}
 G100039.bib