Eochaidh Ó hEoghusa

Fód codarsna críoch Bhanbha

 p.302

EOCHAIDH Ó hEÓGHUSA cct.

1. Fód codarsna críoch Bhanbha;
   mór d'uaislibh na hathardha
   taoth ar sgáth oiléin na n-olc
   fan gnáth doimhéin do dhúsocht.
2. Iomdha leacht Ghoill is Ghaoidhil,
   iomdha éacht do b'ionmhaoidhimh,
   iomdha oil úir san eing-se
   re goimh thnúidh 'n-a timchill-se.
3. Ríoghraidh Ghall, Gaoidhil Bhanbha,
   gnáth leo lot na hathardha
   re gomh croidhe dá chéile;
   blogh oile dá haimhréidhe.
4. Meinic a-niodh 's a-nallain
   miosgais chroidhe ag cniochtGhallaibh
   do chloinn mhéirsheing Ghaoidhil Ghlais
   fa Éirinn bhfaoilidh bhfoltchais.
5. Meanma chroidheamhail chogthach,
   aigneadh doiligh díoghaltach
   dóibh sin ag saorchath Banbha
   fir na n-aolchlach nAllmhardha.
6. Lucht inghreama Innse Fáil
   's clann mhillteach Mhíleadh Easbáin
   casmhail a rún dá-roile
   fa Mhúr n-arsaidh n-Úghoine.
7. Eagla cniochtGhall re a gceanaibh
   eagla Ghall ar Ghaoidhealaibh
   's gan ghlas fa éineing orra
   ní has d'Éirinn eatorra.
8. Gidh eadh ní hionann gach olc
   is anbhuain fhairche Chonnocht,
   achadh cuaingheal na gcall sean,
   ó bhuaidhreadh Ghall is Ghaoidheal.
9. Sluagh Danar ar dhruim a cean
   ar olc re huaislibh Ghaoidheal
   tír na sruth bhfaoilidh bhfosaidh,
   Gaoidhil san chruth chéadna-sain.
 p.303
10. Tnúthach bhfoghla re fada
    Goill is mac Meic Diarmada
    —mór d'éintír ionnramh a n- olc—
    fa fhionnmhagh gcéichtmhín gConnocht.
11. Ní choisgid aonlá d'fhoghail
    Goill Fhódla d'fhuath Chonchobhair;
    bídh amhlaidh ar fhuath na nGall
    faghlaidh a dtuath 'n-a dtiomchall.
12. Ní lugha as mhillteach mac Taidhg
    ar iath Cruachna an chláir mhínaird
    tír bhreaclongach na mbruach slim
    d'fhuath eachtronnach 'n-a inntinn.
13. Mór longphort do leagadh lais
    feadh cogaidh an duinn dearcglais
    's níor tógbhadh dún ná diongna
    san mhúr fhódghlan oireaghdha.
14. Gidh eadh is easbhaidh air féin
    gach cion gnáth, gach greas aigmhéil,
    gach díbhearg dá ndéanann sain,
    fa réadhfhonn mhíndearg MaonMhaigh.
15. Budh aithreach leis uair éigin
    iath Cruachna an chláir mhínghéiggil
    muighe slaitgheala síon dte
    gan aitreabha ríogh roimhe.
16. Caithfidh cuingidh Cláir Meadhbha
    bheith ag ól fleadh bhfíneamhna
    —náir don tairngeartach ros togh—
    fa ghairbhleachtach cláir Chruachan.
17. Gach brugh dar bhris go talamh,
    gach lios dar loisg Conchabhar
    budh saothrach ar a ghruaidh ngil
    ag uaim aolchloch 'n-a n-áitibh.
18. Adamar tar éigceart nGall
    budh fuar do dhruim a ndéanann
    ráth shéadChruachan na sreabh dte
    fa éadnuachar ngeal nGaillmhe.
19. Seinbhean na ríogh, Ráth Cruachan,
    go mbia cuimhne a chreachruathar
    saoilim—gion go saoiltir lais—
    'gun mhaoilinn bhraointigh bheannghlais.
 p.304
20. Tuigthe dhamh gé deirim sain
    do nós bhan nach bí Cruachain
    iosdadh úr oileamhna Chuinn;
    roidhiomdha dhún mar dearaim.
21. Luighfidh air d'éis a ndearna;
    ní bhia cuimhne a céidmheanma
    glac as créachtdomhain ó chath
    ag séantolaigh mhac Mághach.
22. Ráth Meadhbha na múr líggeal
    fiú a bhfuair d'ulc dá himdhídean
    do bhiodhbhaidh Bruighne na bhFionn
    cuimhne ar dhiomdhaidh nach dligheann.
23. Meinic riamh do rinneadh sain
    ag díon Chonnacht d'Ú Eoghain
    gníomh neamhthláith i n-uair fheadhma
    fa chreachráith bhfuair bhfinnMheadhbha.
24. Meinic lingeas leirg dtroda
    re cathaibh chlann nDiarmuda
    tre bhróin ngéirreann síothghlan sean
    ar léibheann bhfíochmhar bhféinneadh.
25. Meinic dhoirtear i ndeabhaidh
    d'fhuil chodhnaigh chlann Muireadhaigh
    ceatha braon ndorus ndomhain
    fan dtaobh solus síodhamhail.
26. Adhbhar omhain dá dhreich dhuinn
    a bhfuil d'airrdhíbh Chon Culuinn
    san ghríbh dhreachmhaordha ón Mhuaidh mhir
    dá neamhchaomhna ar uair éigin.
27. Cú Chulainn an chroidhe mhir
    níor chuir riamh i rinn éigin
    bríogh i gcréachtnughadh a chuirp
    síol na n-éachtchuradh n-orrdhuirc.
28. An tráth fa dtigdis uile
    i gCúigeadh chlann Rudhraidhe
    níor bh'uamhan le beithir mBreagh
    sluaghadh na gceithir gcóigeadh.
29. Fir Éireann d'aonrún cogaidh
    d'éis na Tána tángadair
    d'fhios Eamhna na mbánshroth mbinn
    ealbha ánrath fa Oilill.
 p.305
30. Lingis i lámhaibh Ultach
    an Cú fíochdha fóbartach
    tré bhróin gcrannruaidh choille reann
    i gcoinne armshluaigh Éireann.
31. Innlid ar Choin na ceardcha
    a gcleasa áigh inneallta
    uaisle an chuire chneisghil chaoimh
    sa bhreisligh uile d'aontaoibh.
32. Leathtrom muinntire Meidhbhe
    don chur-sa ar Magh Muirtheimhne
    téid soin ar chéadfaidh catha
    do Choin éachtaigh fhionnMhacha.
33. Gidh eadh tar éis a ndearna
    ar chathaibh Chláir seinMheadhbha
    do créichtchiorrbhadh cneas an Chon
    sa treas éichtiongnadh uathmhar.
34. Cuiris láimh—lór do phudhar—
    d'eis a chuirp do chréachtnughadh
    slat do b'orsa d'fhine Ír
    ar cridhe an Chon-sa an chleitín.
35. "An croidhe ad-chiú ar n-a tholladh
    go dul orm ní fheadamar
    gur neamhchruaidhe ná cur cloch"
    ar cur fearchuaine Ultach.
36. "Gé a-tá a-niogh 'n-a chosair chró
    ní shaoil mé—móide mh'iarghnó—
    narbh iarann cruaidh mo chridhe"
    ar sduaidh ghrianfhonn Gháiridhe.
37. "Bheith dom chroidhe d'fheoil nó d'fhuil
    dá saoilinn" ar Cú an chleasraigh
    "fa chlár sreabhghlas na mbeach mbinn
    leath a ndearnas ní dhingninn."
38. Mar sin narab séad samhail
    bheith i gcath, a Chonchabhair,
    gan ghuais fhuileachaidh d'arm ort,
    a bhadhbh fhuireachair éadtrocht.
39. Saoiltear leat le linn deabhtha
    croidhe iarainn aithleaghtha
    's gan sgáth a chréachtghoine id chorp,
    a bhláth céachtMhoighe Connocht.
 p.306
40. Dar leat bídh lúireach Logha
    i gcath fad chneas míontana
    red dhimbríogh i ndíon do chuirp,
    a ghríobh na n-ilghníomh n-orrdhuirc.
41. Nó saoilidh tu-sa, a thaobh slim,
    go mbí airm Uair mheic Tuirinn
    id bhais tslim ghéiggealtais ghloin
    i rinn éigeantais agaibh.
42. Munab eadh, is iongnadh linn
    mar thig tu-sa toisg innill
    saor i gcéidrinn gach chatha,
    a chraobh ghéigshlim ghormMacha.
43. A aigneadh fosaidh feithmheach,
    a ghus reachtmhar ríbheithreach,
    a dhreach shlim níamhsholuis náir,
    a ghrianfhorais fhinn Fhuaráin.
44. A éigne ón Charraig chladhaigh,
    a phosd catha, a Chonchobhair,
    a ghnúis ghairthe re dtéigh tol,
    a réim aithbhe dá hanfadh.
45. A leac thairsigh na troda,
    a choiléin chlann nDiarmoda,
    a bholg fichigh fionnshroth dtréan,
    a chrithir shiobhlach shoighnéan.
46. A-tá im chunnradh re a chéibh dtigh
    rann do ghnáth d'Aodh Mhág Uidhir,
    géag armghonta ón mhínFhinn mhuill
    d'fhírrinn adhmholta oruinn.
47. Fiacha oram-sa amhlaidh sin
    inghean Domhnaill, dreach fhaoilidh,
    dlighidh sin míonrais molta
    dá síodhbhais dhil dhonnchorcra.
48. Díoghrais mholta dá dreich dhuinn
    ní fuláir d'inghin Domhnaill;
    clú a saorathar is dual dí
    sduadh ó chaomhachadh Chairbre.
    Fód.

@incollection{G402115,
  editor 	 = {Láimhbheartach Mac Cionnaith},
  title 	 = {Fód codarsna críoch Bhanbha},
  booktitle 	 = {Dioghluim Dána},
  editor 	 = {Láimhbheartach Mac Cionnaith},
  address 	 = {Dublin},
  publisher 	 = {Oifig an tSoláthair [Government Publication
Office]},
  date 	 = {1938},
  pages 	 = {302–306}
}
 G402115.bib