Gofraidh Fionn Ó Dálaigh
Whole text
- Fuirigh go fóill, a Éire,
gearr go bhfuighe fírchéile;
do chéile ní fear foirbhthe,
a Éire, a threabh théagairthe. - A fhionnráith Teamhra Dá Thí,
aithnim an fear dá bhfuiltí;
triath d'óigleanabh do b'áil libh,
a chláir fhóidleabhair Uisnigh. - Fada nach fuarais, a bhean,
aoinfhear d'aicme na naoidhean;
fad do chairde is dubhach dhuit,
a Thulach Chairbre is Chormuic. - A-tá fear i n-aois leinibh
—gearr go bhfuighe fóiridhin—
i ráith na ngéigbheangán ngeal
a chéidleannán mac Míleadh. - Tánaig an té taoi d'iarraidh,
a fhinnbhean Néill Naoighiallaigh,
dar dhual Bóinn bhraontana bhinn;
aontamha go fóill fuiling. - Eidhre ó gCarthaigh, ceann Gaoidheal,
gearr bhias i mbeirt ógnaoidhean;
feith, a Bhanbha, a bhean Tuathail,
go bhfaghbha th'fhear ionnuachair. - D'éis dealuighthe go réidh ruibh
d'fhuil Chuinn is d'fhíorfhuil Eoghain,
a bhean naoidhe an Chláir choimhthe
an áil naoidhe neamhfhoirbhthe? - Meinic riamh seinbhean mar sin,
a leannáin Airt Éinfhir,
do ghnáth ag iarraidh fhear n-óg,
a threabh dhiamhair na ndeargród. - Líthear ort-sa re hathaidh,
a fhinnbhean Chuinn Chéadchathaigh,
caor do mhianaigh Mogha Néid;
sona an liamhain dod leithéid. p.322 - Duit do thairngir an fáidh Fionn
feacht riot i ráithe aoibhioll
do dhearbh go mbiadh 'gun bhanfháidh
leanbh a-niar dá nuaghabháil. - Ort, a Bhóinn, ná bíodh tuirse;
leanbh óg don chloinn Charthaigh-se
do thileadh Cláir bharrghloin Bhreagh
do tharngair an fáidh Fítheal. - Dá labhradh éinfhear eile
leat go teacht don tairngeire,
a bhean fhionn fhoighéagglan Airt,
oiréadmhar liom an labhairt. - Do-níd fáidhe Fuinn Ealga
do-níd síona soineannda
ar Thealaigh na dTrí gCuradh
rí leanaibh do lámhnughadh. - Ar a leithéid do leanabh
sgéala dhuit dá fhoillseaghadh,
aoighe sgeoil uaignigh annaimh
d'uaidnibh an eoil fhuaramair. - Lá thoir i gcath Chluana Tarbh
d'airdrígh Éireann na n-órarm
tig an uair-se d'fhagháil gliadh
's a bhranáin uaisle ar aoinrian. - Le cloinn Bhriain na síodhbhrugh seang
an bhanfháidh darbh ainm Aoibheall;
gus an mnaoi d'iarraidh fheasa
tiaghair ar chaoi chairdeasa. - A-dubhairt Donnchadh mhac Briain:
"cia dhínn thuitfeas san troimghliaidh
d'uaislibh griandathta chlann gCais,
a shann iarrata an eolais?" - "Airdrí Fhódla na sreabh seang
tuitfidh Brian ann" ar Aoibheall
"tuitfidh Murchadh—gá mó sgéal—
ní foghthar 'n-a chló a choimhthréan. - "Tuitfidh Toirdhealbhach óg ann,
mhac Murchaidh bhus cruaidh comhlann
re cois roghan fhréimhe Cais;
folamh Éire 'n-a n-éagmhais." p.323 - "Cia ghéabhas Éire dá n-éis"
ar Donnchadh ghnúis mar gheilghéis
"sloinn dúin, a bhanfháidh mBriain,
súil ní faláir re finnChliaigh." - "Biaidh an tír-sin na dTrí bhFionn
do réir m'fháisdine" ar Aoibheall
"i ndiaidh na n-ardshlat oile
ag Tadhgmhac Briain Bóroimhe." - Gá dám dó, cuirid an cath
Lochlannaigh is laoich Teamhrach;
má tá nar shlán clann Chobhthaigh
ár ann ar na hAllmhurchaibh. - Marbhthar le Donnchadh 'n-a dhiaidh
urra codhnach síol saoirBhriain;
reacht na Fódla mairg do mhill
le fógra Thaidhg do thuitim. - Go hAoibhill d'éis an chatha
tig Donnchadh gnúis ghealdatha
go fáidh na ríogh ó Ráith Luirc
do ráith narbh fhíor a n-éabhairt. - "An tí dar thairngir sinne
Ráith Teamhra is Dún Duibhlinne
—a chionta dhíom ní dhlighe—
dá shíol tiocfa an tairngire. - "I gceannas Críche Teamhrach
rachaidh mac Taidhg Toirdhealbhach
ua na ríogh bhus rí eile
do-ní fíor dar bhfáisdine. - "Beag dtarbha dhuit, a Dhonnchaidh,
caill do chirt led ghníomharthaibh;
uait féine i ndiaidh do dhoibheart
biaidh Éire gan aoghaireacht. - "Ní laibhéar go laithe an bhráith
d'éis shíol mBriain" ar an bhanfháith
"gidh doiligh linn gan leanmhain
don bhuidhin fhinn ildealbhaigh." - Do b'fhíor d'Aoibhill a ndubhairt
fuighle ar nach fuil contabhairt;
ráinig ríghe is reacht Teamhrach
neart na tíre ag Toirdhealbhach. p.324 - Do thairngir fáidh fada ó shoin
go mbiaidh neart Oirir Fhionntoin
ag Domhnall do chloinn Charthaigh
roinn ghormlann ar ghníomharthaibh. - Muna thí an tairngire is-teach
don Domhnall-so fa dheireadh
—biaidh lá bhus ard a eire—
do Thadhg a-tá an tairngire. - Fáisdine athar más fhíor
tiocfa is-teagh d'oidhre an airdríogh
más fhíor labhradh gach fhir eoil;
ag sin adhbhar m'uirsgeoil. - Tréig, a Thaidhg, do trealamh leinbh,
ná luaidh feasda feidhm roimheirbh
—súil Mumhan ribh dái- ríribh—
sir do chuladh gcaithmhílidh. - Gabh umad th'úirbheart iarainn,
a rosg glas mar ghoirmniamhainn,
caomhthruaill do ghlanlúirigh ghil
gharbhghlúinigh dhaolchruaidh dheilgnigh, - Gabh do loinn gcorrghlais gcumhdaigh,
a mheic na mná ó ríogh Lundain,
samhail smuail do dhrithlinn deirg
dá fhichlinn chruaidh led chéidfheirg. - Gabh mar so le séan uaire
dá shleigh Con na Craobhruaidhe;
fa baoghlach brath na bhfoghadh
i gcath fhaobhrach Fhionnchoradh. - Minic ród fhuair a fhéaghain
mionn litreach lán d'óiréanaibh,
sgiath fa cruaidh i gcath Ghabhra
's do-chuaid ón chath chathardha. - Ná beir leat i gceann chatha
achd airm adhbhair ardfhlatha;
t'fhailm fhionn dhathómra ós do chionn
do mhionn clachórdha cloichfhionn. - Tairg do thobhach do chóra;
go meala, a mheic Onóra,
th'airm curadh go gceo nimhe
ler chumhan gleo Gáirighe. p.325 - Ní mholaim dheit, a leinibh,
—cóir dhuit Éire d'fhóiridhin—
bheith éigcríonna id leanbh go léir
dearbh do chéidghníomha, a choiléin. - Mór gcath chuirfeas do dheoin Dé
mhac Domhnaill, gnúis mar ghlainré;
cóir súil re sealgaire an luin
dhúin gidh leanbaidhe a luaghail. - Cuirfidh cath Mhullaigh Maisdean
gleo re bhféachfaidh fíorghaisgeadh;
brisfidh calg fa mhagh Midhe;
gar do thadhg an tairngire. - Cath díbheirgeach Dúin na Sgiath
cuirfidh oidhre fhóid fhinnChliach;
re a ré muidhfidh gach mearchath
is cuirfidh sé an Saingealchath. - Dá ró Tadhg i dtréan Bhanbha
biaidh ar-ís 'n-a n-athardha
gach aoinneach san riocht reimhe
do shliocht daoineach Deirgtheine. - Dlighidh ollamh uirrim ríogh,
reic a áithis 's a fhéilghníomh:
gabh ar tós m'fhorfhuighle, a fhir,
rem chomhairle fós fuirigh.
Fuirigh.
Fuirigh go fóill, a Éire
p.321GÓFRAIDH FIONN Ó DÁLAIGH cct.
Document details
The TEI Header
File description
Title statement
Title (uniform): Fuirigh go fóill, a Éire
Author: Gofraidh Fionn Ó Dálaigh
Responsibility statement
Electronic edition compiled and proof-read by: Margaret Lantry
Funded by: University College Cork. and Professor Marianne McDonald via the CURIA Project.
Edition statement
2. Second draft.
Extent: 1830 words
Publication statement
Publisher: CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
Address: College Road, Cork, Ireland—http://www.ucc.ie/celt
Date: 1997
Date: 2008
Distributor: CELT online at University College, Cork, Ireland.
CELT document ID: G402120
Availability: Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only.
Source description
Manuscript source
- Castlerea (Co. Roscommon), Clonalis House, Book of the O'Conor Don, 355.
- Dublin, Royal Irish Academy, MS 626, 808 (alias 3 C 13: see Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy, fasc. 16).
The edition used in the digital edition
‘Fuirigh go fóill, a Éire’ (1938). In: Dioghluim Dána. Ed. by Láimhbheartach Mac Cionnaith. Dublin: Oifig an tSoláthair [Government Publication Office], pp. 321–325.
You can add this reference to your bibliographic database by copying or downloading the following:
@incollection{G402120, editor = {Láimhbheartach Mac Cionnaith}, title = {Fuirigh go fóill, a Éire}, booktitle = {Dioghluim Dána}, editor = {Láimhbheartach Mac Cionnaith}, address = {Dublin}, publisher = {Oifig an tSoláthair [Government Publication Office]}, date = {1938}, pages = {321–325} }
Encoding description
Project description: CELT: Corpus of Electronic Texts
Sampling declarations
All the editorial text with the corrections of the editor has been retained. Variant readings and editorial annotations have not been reproduced in this edition. Variants may be entered in a future edition.
Editorial declarations
Correction: Text has been checked, proof-read and parsed using NSGMLS.
Normalization: The electronic text represents the edited text. Compound words have not been hyphenated after CELT practice.
Quotation: Quotation marks are temporarily retained.
Hyphenation: The editorial practice of the hard-copy editor has been retained.
Segmentation: div0=the whole text. Metrical lines and quatrains are marked and numbered.
Interpretation: Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms for cultural and social roles are not tagged.
Reference declaration
The n attribute of each text in this corpus carries a unique identifying number for the whole text.
The title of the text is held as the first head element within each text.
div0 is reserved for the text (whether in one volume or many).
The numbered quatrains provide a canonical reference.
Profile description
Creation: By Gofraidh Fionn Ó Dálaigh, an Irish bardic poet (1320–1387) c.1340–1387
Language usage
- The text is in Classical Modern Irish. (ga)
Keywords: bardic; poetry; 14c
Revision description
(Most recent first)
- 2012-06-21: Header modified. (ed. Beatrix Färber)
- 2010-11-11: New wordcount made. (ed. Beatrix Färber)
- 2008-10-10: Header modified; keywords added; file validated. (ed. Beatrix Färber)
- 2005-08-25: Normalised language codes and edited langUsage for XML conversion (ed. Julianne Nyhan)
- 2005-08-04T16:10:12+0100: Converted to XML (ed. Peter Flynn)
- 1997-08-25: Text parsed using NSGMLS. (ed. Margaret Lantry)
- 1997-05-28: Header constructed, structural mark-up entered and checked. Lineation checked and verified. (ed. Margaret Lantry)
- 1995-96: Text captured by scanning and proofed. (ed. School of Celtic Studies (Dublin Institute for Advanced Studies))