Eoghan Mac Craith

Mithid creideamh do chloinn Néill

 p.359

EOGHAN MAC CRAITH cct.

1. Mithid creideamh do chloinn Néill
   'gun chloinn ag nar creideadh dhóibh;
   ní fás do-niad tar Íbh Néill;
   ní léir cás nach iad do fhóir.
2. Bóinn Dá Thí na ndumhach ndonn
   agus Tulach na dTrí bhFionn
   sgarthar feasda re féinn Gall;
   clann Néill as cneasda ós a cionn.
 p.360
3. Slat orrdhraic ós fhine Néill
   smacht Cormaic ar Mhidhe mhóir;
   Banbha ghealChuinn taoibh re taoibh
   faghla Í Mhaoil Eachluinn do fhóir.
4. I leith fhaghla ós eadh a-tá
   an Bhanbha gomadh bean dó
   ní budh roghar do chleith Chua
   foghal nua i ngach leith don ló.
5. Lia sgor an mhongabhraigh mhóir,
   lia crodh ag ollamhnaibh uaidh,
   lia a choin—ní ceilte ar an fhéinn—
   teirce a ngéill soin is a sluaigh.
6. Lór a mhíonlacht i múr ban,
   lór a ríoghdhacht—ní rún mion
   a chur uilleannach arm sean
   badhbh dhean ní huirreamach d'fhior.
7. Ua Colmán ó Chruachain chaoimh
   is buachaill d'orlár an áigh;
   tugadh treas gan fhiadhain uaidh
   an treas uair ar n-iarraidh áir.
8. Béas don deighfhear car a chlú
   an dan bhus deireadh don ló
   éacht uaidh le mallghothuibh mná
   lá an uair do dhaghmhothuigh dhó.
9. Ní bhéara céim ar a chúl;
   a réir ní ghéabha gan ghiall;
   ní héidir le hucht an ríogh
   díon an chéidfhir i ngurt ghliadh.
10. Lucht donnbhrat i ndeaghaidh ruag
    ar cheanaibh fa Chormac Óg;
    feidhm ar chrannaibh um cheann nGréag,
    sdéad seang ar bharraibh a bróg.
11. Lán dearnann do ghormgha ghéar
    is seanlann tromdha re thaobh
    is am crann reamhar dá riar;
    níor iarr 'n-a leanabh crann caol.
12. Ar bhfuighle re a aghaidh n-óig:
    "blaghaidh bruighne blaghaidh ruaig,
    mín ag dul go toruibh thríd
    gan bhrugh 'n-a mbíd d'fhoghuil uaid."
13.  p.361Ní charaid socracht ná síodh,
    do-ghabhaid docracht is duadh;
    ní basgadh ar iorghail t'fhian
    asdar cian ná ionmhuidh fhuar.
14. Réidh bhí ó theachta dod thoigh
    —gá ní as deacra ná dréim ribh—
    Laoich ler bh'áil i ngleo do ghoin;
    ní leo a bhfuil 'n-a láimh acht libh.
15. Banbha Airt i n-eidhreacht chóir
    tarla id chairt—is deighneart daoibh;
    biaidh fat eidhribh fleadhFhód Fáil;
    do dheimhnigh fáidh neamhóg naoimh.
16. Lá feadhma ní fás do-niad
    na feadhna re a bhfás do ghrúg;
    bhar n-uaill ná uabhar bhar sdéad
    ní thruaill do chéad sluaghadh súd.
17. Orrdhraic ó cheanaibh do chlú
    a Chormaic do mheadhair mná;
    fuaradh bhar n-each, a fhir chró,
    creach nó a dhó libh re dá lá.
18. Lucht tilte uile don iath
    na litre chuire go cách
    fir ris nach soshnadhma síoth
    fríoth comhardha ó dtigh dá táth.
19. Teas an talmhan is tuar gnaoi
    eas uadh gan bhalbhadh ní bhí;
    tuigthear sin ar síonaibh Dé
    gur shíodhaigh sé ribh, a rí.
20. Mín gach maighean, mín gach linn,
    gan chagadh re tír ag tuinn;
    druimleabhair gach damhna croinn,
    coill Bhanbha i gcuirmmeabhaidh cuinn.
21. Clúimh na learggort naoidhe a-níos
    —gá ceardacht as caoimhe gréas?
    a mbia ar choillfhiodhbhaidh do chnuas
    budh sia suas doinnfhiodhraidh déas.
22. An úir ar n-osgladh dá hioth
    ag brosdadh ar chlúimh na gcleath;
    gidh créad rug an mhuir a-mach
    ní fhuil rath nach tug is-teach.
 p.362
23. Giolla adhras d'fhagháil chlú
    'n-a anáir labhras an lia
    rí do thagra dá ndeach dhó
    mó d'agra na mbreath 'ma mbia.
24. Do bhrígh feadhma ghéirreann nglan
    mín Éireann 'ga earla thiugh;
    an ré le ria tar gach bhfear
    sia an seal ó 'né gus a-niugh.
25. Clann Chathaoir is Cholmáin mhóir
    'n-a comhdháil go cathaoir Néill;
    gidh cara ceall ceann an tsluaigh
    do shmuain Ceall Dara do dhréim.
26. Féinnidh Theamhra ó thighibh sgol
    dlighidh gan bhearna ar a bhladh;
    iomdha sealg is éachta ón fhior
    ciodh ná budh ceard bréagtha ban?
27. Gach ní dá bhfuighe is dá bhfuair
    an rí ar gach nduine ag a dháil;
    i mbrat Chormaic sul do-chóidh
    slat óir an donnbhrait ag dáimh.
28. Gá beag bheith go gar dá ghnaoi?
    tar a bhladh nocha reich rí;
    frioth 'n-a dheighéadáil uaidh é;
    fuair sé go neimhéagáir ní.
29. Donnaidh sleagha gorma i ngádh,
    bronnaidh greagha ollmha ag ól,
    gealltar mallbha ag Aifreann uadh,
    do aithgheall sduagh Annla ór.
30. Do mhaoidh tromdháimh ar thuir Chua,
    gobhláin gaoil do chuir a chlú;
    fogus gaol deaghUisnigh dhó;
    laogh bó ón tealaigh-sin thú.
31. Téid re hoighreadh dath do dhearc
    gan dath as coimhgheal red chorp
    a ghnaoi tar nar bh'iarraidh Art
    sa tlacht do bhaoi ar fhiadhain ort.
32. Ní bhia fós teach ós do thoigh
    gan do nós ar neach dá mair;
    íocfa féin re seanóir sin
    neamhóidh gach fhir dot fhéin air.
 p.363
33. Sleagha reamhra Bhéinne Bhriot
    a chéile Leamhna budh lat;
    fuarais corn beannchraobhach breac
    'mar fheac Dolbh gealchaolach glac.
34. I bpurt an Daghdha ós Bhóinn bhailbh
    do-chóidh re hucht Samhna a seilbh
    tapracha ar chúl gacha chuirn
    cuirm ag túr daghcrotha ar dheilbh.
35. Mór file ón bhronnadh do-bheir
    bile dar donnadh gach dair;
    go deoradh le duasaibh cruidh
    seoladh ón fhuil uasail air.
36. Mac Duibhe Cobhlaigh ó Chliaigh
    dá gach dhuine congbhaidh cóir;
    tug d'anáir do chineadh Chéin
    a ngéill d'fhagháil idheadh n-óir.
37. Clann Cholmáin—ní cineadh mion—
    cineadh re congbháil na sgol
    na cláir brannaimh 's a mbró ghreagh
    mó a seadh i gclannaibh a gcon.
38. Cuid dá riar an miodhfhann mór
    i n-a dtriall Sionann 's a sál;
    cuid fhineachais dóibh gach dún
    'ma ndún Bóinn bhileathais bhán.
39. Craobh darab ceard ceannach gnaoi,
    caor dhearg a Teallach Dá Thí,
    cleachtaidh faire Thoighe Té
    gidh bé oile baile i mbí.
    Mithid.

@incollection{G402129,
  editor 	 = {Láimhbheartach Mac Cionnaith},
  title 	 = {Mithid creideamh do chloinn Néill},
  booktitle 	 = {Dioghluim Dána},
  editor 	 = {Láimhbheartach Mac Cionnaith},
  address 	 = {Dublin},
  publisher 	 = {Oifig an tSoláthair [Government Publication
Office]},
  date 	 = {1938},
  pages 	 = {359–363}
}
 G402129.bib