CELT document G402167

A-tá an saoghal ag seanmhóir

Variants

[XXII] 
[YBL col 210 (Y); RIA 24 P 22 p. 165 (P); TCD, H i 6 (H)] 3a
slighe Y b les an s. PH 4a tugais a fh. PH c ar a f. YP 5c dleaghaidh Y
6a sgaith PH b sen— YH, senann P 11b na deacha P c na leig PH, rad
(small d over r) Y d inn nar nar thrach PH 12 not in P 13d don ch. P
14b do Y c brach.Y d dod ch. Y 15c ní fhuigheadh duine dod PH 16b
ag tr. PH d mé is malghas PH 23d ar PH an Y 25a is fa chomhair P b
ar an f. P Y d d. fa dh. H 27b sa tsnam Y c a domnain Y, sa corp YP
d comhal bhus P, comhlann is Y 28c a ceana P, an ch.Y 29b da mbeath
P 30c gur chuir P 31-end not in PH 33c hail Y d daibh.Y 37a ligi Y.


Cormac Ruadh Ó hUiginn

Whole text

     p.40

    XXII

  1.  210A-tá an saoghal ag seanmhóir
    ní fhuil ann acht íseal-ghlóir
    dá ngabham is an ghné chóir
    ní anann sé acht ag seanmhóir.
  2. An saoghal is síol Eabha
    seanmhóir uile a n-airdheana
    díne don chruinne ag a cur
    líne uirre i n-a n-ionadh.
  3. Go dtí sinn sa slighidh chóir
    ris an saoghal ag seanmhóir
    ní duine do chuaidh tar ceart
    uain acht an uile i n-éin-eacht.
  4. Ó nach tug Íosa a fhios damh
    an tráth fá dtiocfa ar saoghal
    créad an fáth ar an bhfeithimh
    is tráth don éag oirichil.
  5. Déanadh Chríosd comhall an ghaoil
    gé bheith duine go díomhaoin
    dlighidh sé féaghuin dá fuil
    d'éan-fhuil mé is a mháthair.
  6. Sgath m'uaille níor fhulair dhamh
    do leigean síos ré séanadh
    ní san aois budh nóin do neach
    budh chóir a bhaois ar biseach.
  7. Bíoth an duine nach deachaidh
    uime féin go fuireachair
    ní idir mé gá méad lá
    idir m'éag 's an t-é theasdá.
  8. Ar iasacht is eadh do bhir
    an domhan do na daoinibh
    an bioth cé ní dúthaigh dháibh
    acht sé fúthaibh ar formáil.
  9. Glóir an bheatha bun ós cheann
    's an ghlóir ar nach fuil foircheann
    gearr bhus lón loise an domhain
    clódh na boise a baromhail.
  10. Feirrde mé méad a áladh
    dá bhféadaim-ne a bhfriothálamh
    ní haon-alt do chuaidh gan chneidh
    uainn do dhaonnacht an Dúilimh.
  11. A-déar re hoighre an Athar
    nach deach meise ar mearachadh
    ná leig uile sinn re sruth
    go gcuire inn it arthruch.
  12. Ó thugais do chneas dá gcionn
    do chách ná fagaibh fuigheall
    an mheadh as lán dom lochtaibh
    bean a clár dod chumhochtaibh.
  13.  p.41
  14. Ród díreach ag gach duine
    go teaghdhais na trócuire
    gabhthar slighe tarrsna ód thigh
    'gan chridhe dhall-sa a Dhúilimh.
  15. A-tá maor eile aige
    díol a chíosa is córaide
    an bráth bídh i n-a urraidh
    ré sín cách do choronnaibh.
  16. Cuireadh i gcathraigh nimhe
    a-tá ag gach aon d'áirighe
    ní buidhean chuire dod chloinn
    acht cuireadh uile agoinn.
  17. Measa an rogha rug meise
    ar dtréigean do thighei-se
    ní rángas é agus t'fhagháil
    mé gan m'álghas d'iongabháil.
  18. Ag tabhairt láimhe liom féin
    a-tá meise dod mhí-réir
    ná leig eadrainn agus inn
    ní fhreagraim dheid mar dhlighim.
  19. Tabhair dhamh a Dhé nimhe
    cungnamh th'éarca d'aithrighe
    cuididh im chionn dod chrochadh
    cuidigh liom fá leasochadh.
  20. Do dhéanamh carad dá chluinn
    táinig Íosa ar cuaird chuguinn
    go dtánaig a-nall do nimh
    námhaid a chlann don Choimdhidh.
  21. Gá tarbha an béal do bheith lais
    's an inntinn i 'n-a éagmhais
    an tí as ionnraic mar budh eadh
    ar tí a n-iomlait ós íseal.
  22. Dom anmain ní fhuair meise
    lámh thaisgeadha thairise
    teacht don anam ar th'oineach
    reacht a chalann chomhoidheach.
  23. Lá rinn a haithle an osaidh
    ag Íosa fan agra-sain
    i nguin a bhos-san 's a bhonn
    ní fhuil acht osadh agam.
  24. Mairg a-tá 's a olc uile
    ag taobhadh re trocuire
    fear gan aithrighe is eadh ionn
    ar mhaithmhighe i s eadh fheithiom.
  25. Do mhúinfeadh Íosa iúl damh
    cungnamh uaim féin dá bhfaghadh
    mar bhias an Dúileamh réidh rinn
    múineadh féin ó nach faicim.
  26. Íosa Chríosd is 'n-ar gcomhair
    do ní ar a fheirg arodhain
    ar an míne do ní a-niogh
    is í a ndíle bhus deireadh.
  27. Liai-de duine ag dul ó chuing
    feabhas Íosa fa urruim
    meisde hé agus ar n-olcas
    leisge Dé fa díoghaltas.
  28. Comhrac éinfhir ní háil dí
    's an t-anam gan fhear páirte
    do ní an domhan 's an corp cuil
    comhal bhus olc dom anmuin.
  29. Do sháraigh Eabha an aithne
    a-táim-ne ar tí a sáraighthe
    iarmhar a ceana aga cloinn
    Eabha ar n-a riaghladh romhuinn.
  30. A ghuin gémadh guasacht damh
    do bheith oram gá hiomchar
    do bhiadh réidh im bhior an bhuinn
    mo chion féin acht nach folchuinn.
  31. Mé im brághaid gan bheith i láimh
    do dhíoth aíthreachais d' fhagháil
    liom gion go gcuir an cridhe
    n-a ghioll uil an aithrighe.
  32. A chéasadh tar ceann a ghaoil
    d' Íosa Chríosd nochar chumaoin
    duit do chuaidh a chorp daonna
    a thruaigh as olc iontaobha.
  33. Lá ag Íosa ris an uile
    dá fhios cia bhus ciontuighe
    guais don tí nach tabhair lón
    i n-aghaidh na dtrí dtionól.
  34.  p.42
  35. Ní mó ná acfuinn gach fhir
    do shirfeadh Dia ar na daoinibh
    áil an Coimdhe dá chionn
    's do roighne dháibh a dhíchioll.
  36. Gidh tearc a-tá dá fhine
    re hiompódh a oirbhire
    iomdha gabhlán as ar ghin
    gur lomnán diomdha an Dúilimh.
  37. I n-aisgidh gidh eadh ro b'áil
    a ndearna Íosa d'fhagháil
    do chuid dá othar ní fhuil
    duid gan dochar 'n-a dheaghuidh.
  38. Gion go gcuirid clann Eabha
    fós re híoc a oidheadha
    tiocfa lá bhus daoradh dhóibh
    a-tá an saoghal ag seanmhóir.
  39. Muna leige Mac Muire
    meise i dteagh na trócuire
    nár leige an bhan-ógh mé a-muigh
    munab ra-mhór é d'iarruidh.
  40. Mo chuid nochar chúitigh mé
    don gha do chuaidh 'n-a chroidhe
    go rabh ag guidhe fan nga
    Muire dhamh ar a dalta.
    Atá

Document details

The TEI Header

File description

Title statement

Title (uniform): A-tá an saoghal ag seanmhóir

Author: Cormac Ruadh Ó hUiginn

Responsibility statement

Electronic edition compiled and proof-read by: Beatrix Färber and Hilary Lavelle

Funded by: The HEA via the LDT Project and School of History, University College Cork

Edition statement

2. Second draft with variants.

Extent: 1970 words

Publication statement

Publisher: CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.

Address: College Road, Cork, Ireland—http://www.ucc.ie/celt

Date: 2014

Date: 2020

Distributor: CELT online at University College, Cork, Ireland.

CELT document ID: G402167

Availability: Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only. CELT would like to thank the Irish Province of the Society of Jesus for granting permission to reproduce this work in electronic form.

Source description

Manuscript source

  1. Dublin, Trinity College Library, 1318, (alias H. 2. 16 alias Yellow Book of Lecan); an Duanaire; see Abbott and Gwynn, Catalogue of Irish Manuscripts in Trinity College Library (Dublin 1921). Digital images and the description from Abbott and Gwynn are available on http://www.isos.dias.ie.
  2. Dublin, Royal irish Academy 90 (alias 24 P 12) O'Clery school -1648.
  3. Edinburgh, National Library of Scotland, MS 72 1 39, 17th century.
  4. Dublin, Trinity College Library, 1280, (alias H. 1. 6), written by Hugh O'Daly 1758.

Literature

  1. This poem is listed in the Irish Bardic Poetry Database (see http://bardic.celt.dias.ie/main.html) and not dated.
  2. An English translation is available in Dá Dé, 107–109.

The edition used in the digital edition

‘A-tá an saoghal ag seanmhóir’ (1940). In: Dán Dé‍. Ed. by Lambert McKenna. Dublin: The Educational Company of Ireland, pp. 40–42.

You can add this reference to your bibliographic database by copying or downloading the following:

@incollection{G402167,
  editor 	 = {Lambert McKenna},
  title 	 = {A-tá an saoghal ag seanmhóir},
  booktitle 	 = {Dán Dé},
  editor 	 = {Lambert McKenna},
  address 	 = {Dublin},
  publisher 	 = {The Educational Company of Ireland},
  date 	 = {1940},
  pages 	 = {40–42}
}

 G402167.bib

Encoding description

Project description: CELT: Corpus of Electronic Texts

Sampling declarations

All the editorial text with the corrections of the editor has been retained. Editorial annotations have not been reproduced in this edition.

Editorial declarations

Correction: Text has been checked and proof-read twice. All corrections and supplied text are tagged.

Normalization: The electronic text represents the edited text.

Quotation: Quotation marks are rendered q. They are not used within lines of poetry.

Hyphenation: Soft hyphens are silently removed. When a hyphenated word (hard or soft) crosses a page-break, the page-break is marked after the completion of the hyphenated word.

Segmentation: div0=the whole poem. Metrical lines and quatrains are marked and numbered.

Standard values: Dates are standardized in the ISO form yyyy-mm-dd.

Interpretation: Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms for cultural and social roles are not tagged.

Reference declaration

The n attribute of each text in this corpus carries a unique identifying number for the whole text.

The title of the text is held as the first head element within each text.

div0 is reserved for the text (whether in one volume or many).

The numbered quatrains provide a canonical reference.

Profile description

Creation: By Cormac Ruadh Ó hUiginn

Date: not established

Language usage

  • The text is in Classical Modern Irish. (ga)

Keywords: bardic; poetry; religious; 15c

Revision description

(Most recent first)

  1. 2020-01-06: Variant readings added in front matter. (ed. Beatrix Färber)
  2. 2014-11-10: File proofed (2). (ed. Beatrix Färber)
  3. 2014-10-17: Corrections on p. 152 entered; file parsed and validated; SGML and HTML files created. (ed. Beatrix Färber)
  4. 2014-10-17: Separate file for individual poem created; TEI header created. (ed. Beatrix Färber)
  5. 2014-10-01: Text re-coded for poetry, with verses and metrical lines; mid-dot eliminated; page-breaks added; supplied text encoded; more proofing. (ed. Beatrix Färber)
  6. 2014-09-26: TEI header created. Encoding revised/updated. (ed. Beatrix Färber)
  7. 2006: File proof-read (1). (ed. Hilary Lavelle, LDT Project, University of Ulster at Coleraine)
  8. 2006: Text scanned, as part of Dán Dé; basic XML prose markup applied. (Text capture Data capture company)

Index to all documents

Standardisation of values

  • Dates are standardized in the ISO form yyyy-mm-dd.

CELT Project Contacts

More…

Formatting

For details of the markup, see the Text Encoding Initiative (TEI)

page of the print edition

folio of the manuscript

numbered division

 999 line number of the print edition (in grey: interpolated)

underlining: text supplied, added, or expanded editorially

italics: foreign words; corrections (hover to view); document titles

bold: lemmata (hover for readings)

wavy underlining: scribal additions in another hand; hand shifts flagged with (hover to view)

TEI markup for which a representation has not yet been decided is shown in red: comments and suggestions are welcome.

Source document

G402167.xml

Search CELT

    CELT

    2 Carrigside, College Road, Cork

    Top