Variants
[XXVI]
[RIA D ii 1 p. 60] 1c marbhnaidh 3a marbh— 5b siein c. níor 6a
fhuar 7a Dearga a traigi a t. b doichi as 10d coine (n overlined) 11b n. da
re maeidem 12b fhoill d biadh 13c chroclhadh 14d is gan 15c gín gub d
17a s. adagodh is 18c a sruth 19b cein sl. da cneadhaigh 20d lagadh d da
haimseadh 21b da dil 22b adacluin is 25b caeím 26b r. righ 31a híndladh
32b in tect 35a illegible b cnaidhi (?) 37a cr. ar taisgeadh an t. 38c fa
heangin hí d nach cae in cr. 40a Re daibh (d overlined) 41b tacha, do frith.
c beith 43b lia sa lia d lobadh 45-47 MS very indistinct. 48a pudhair
49d Bhrighid 54a adis (?) d l. do nir 55b amar a 56d peist 57b ceis c as.
Donnchadh Mór Ó Dálaigh
Whole text
- p.51
- Éisdidh re marbhnaidh Meic Dhé
dá creic ar talmhain go dtí
is tocrádh mór marbhnadh Dé
ní hé an brón gan adhbhur í. - A thruagha tabhraidh bhar n-óidh
re marbhnaidh as cuanna ad-chídh
marbhnat Dé ní treabhadh tnúidh
garmac dúinn é dleaghar dhínn. - Dleaghar dhínn marbhnadh truagh taoi
dá ghruadh gé ro marbhadh mé
ní marbhnat gan achain í
mo Rí is m'Athair dagh-Mhac Dé. - A lucht an talmhan is truagh
bhar n-amhladh ar ucht bhar Ríogh
ionnsa a dhaoine toll 'n-a thaobh
laogh na bronn saoire is a síol. - Ionnsa treaghdadh a thaoibh ghil
ionnsa dhaoibh a dheargadh sein
mór gcneadh ar Mac Moire a-muigh
brat d'fhuil a chroidhe fá chneidh. p.52 - Ionnsa a throigh im thairnge bhfuar
ag a ghoin níor ghairbhe pian
dearna an Choimdheadh im chló ngéar
sgéal as mhó dá roinneadh riamh. - Dearg a throigh i dtarrla an seim
an doigh as damhna dom dhoirr.
dearg a lámh as lámh nar thuill
dealg tré n-a dhruim i gclár croinn. - Ro b'é a huan-orc Rí na ríogh
cuanort ar a thí fa truagh
níor fhead a ionghuire an ógh
's níor thréad mór d'fhionn-Mhuire a huan. - Ionmhuin uan nar fhás ó mhnaoi
do bhás go truagh ar a thí
aithbhidh an meabhail Mac Dé
gion gur bhac Sé d' fhearaibh í. - Is me a-déaradh do ghuth ghaoth
re cruth nDé ar ndéanamh mo thráth
gé aithne oirne gan fhíoch
do dhíoth aithbhe a choimhghe ar chách. - Ceart do na daoinibh fa dú
a neart tar maoidhimh gidh mó
fíoch 'ma dhíoth gá dluigh do Dhia
cia 'gá bhfuil fíoch fá dhíoth dhó. - Dámadh cóir ag agra fhiach
ré n-agra ní fóil an fáth
muna loghtha Dia dá dhíoth
ní bhia síoth a chrochtha ag cách. - Do reac Dia a chorp tar mo cheann
mun ba lia mh'olc is gach am
Dia gé ro crochadh dom chionn
dar liom ní bhia mh'othar ann. - Gá fios fós nach fuighbheam neamh
dá bhfuilngeam nós bhus nós glan
ní shaoil mé m'obadh don fhior
's gan chion i gcogar Dé dhamh. - Saoilim ris maitheamh mh'olc uadh
madh ris caithear mo chorp criadh
mo cholann dó gion gur díol
síodh as mhó oram ní iarr. - Ná táirthear mh'anam féin faoi
nó go rabham do réir Dé
ní ar mo Dhúileamh do ním ní
dá dtí dom Rígh múineadh mé. - Sbéis i dtagadh is dall dúnn
a n-abar ann dámadh fíor
cuma gan mo chradh go mór
lór a thruma dhamh ré dhíol. - Ní bhí an saoghal acht fa seach
baoghal don chlí ris nach crioth
téid mar théid sruthán i sruth
uchán uch do bhréig an bioth. - Mo ghlór re Dia is treabhadh taoi
cia an slógh dar cneadhadh do chlí
a phríomh-achain duid a Dhé
ní thuig mé a fhíor-Athair í. - Tabhair a gnúis Dé ba dheacht
gidh clé an chúis laghaidh don lucht
sluagh na sé n-aimsear ar th'iocht
i riocht Dé do h-aimseadh th'ucht. p.53 - Cuanna ar n-a leadradh a lámh
freagradh ar nduana do dhíol
cuanna ar n-a threaghdadh a thaobh
ag cealgadh craobh uadha d'fhíon. - Fuighleam re Dia is fuigheall faoi
re Dia ad-chluineann is do-chí
th'fhíon-fhuil mar dhlighim a Dhé
íobhaidh mé go hinill í. - A Sbiorad Dé fa docht rún
ní hé do chorp an corp criadh
corp Moire rod léig n-a lár
mar théid tré chlár ngloine an ghrian. - A cholann Iosa fhuair gaoith
do chíos-sa ní ba suail síth
an Dall is domhain rot sáith
crann áith 'n-a chomhair fad chích. - Ní bhiadh féin i láimh dar linn
acht gomadh áil lé céibh gcaim.
níor bhuidheach don umhla inn
fuireach fa rinn dubh-gha an Daill. - Síol nEabha ag toibhéim tré thnúth
is fíor ceana is roiréidh ríoth
cumas n-a láimh níor chreid cách
an tráth ro leig dáibh a dhíoth. - Cách do dhíoth Dhé is dál nar dhú
's é 'gá dhíoth a slán ros sia
anam gach fhir 'n-a dhíoth dhó
gá síoth as mhó ro dhligh Dia. - Doiligh liom-sa a leagadh leo
ní eadar gá ionnsa as mhó
dámadh áil do Dhia dar Dia
nach badh lia dháibh ioná dhó. - A chuirp Mheic Dhé is diúmhas tréan
do reic d'Iúdhas fa clé an chiall
ní fhríoth ort is teannta truagh
luagh fa mbudh feallta an corp criadh. - Céad-aoin ro mairneadh Mac Dé
ro ba slat chaill-gheal tré chnaoi
gach neach dá n-éagcaoin díol Dé
ná bíodh sé Céad-aoin gan chaoi. - Do hinnleadh dia Dard-aoin Cásg
an ... ag Dia nochar dhíosg
gidh sochar ní saoibhe a thásg
Aoine Chásg do crochadh Críosd. - Dia Domhnaigh a-dreacht go luath
ar dteacht a comhrair go cách
ní heasbhaidh liom an Rí ríoth
ar n-a shíoth i gcionn trí dtráth. - Mac don óigh bharr-ghloin go beacht
ó mharbhaibh do chóidh a chorp
cneadha Dé is créachta 'n-a churp
do lucht an éachta is é as olc. p.54 - Iosa Chríosd ceann na naomh nua
ar ar fheall gach aon dar lia
lámh fá othar mádh áil leo
is beo ar n-a chrochadh dháibh Dia. - Mairg do bhraith ar mbraine saor
mairg craidhe do chaith a luagh
léim i gceann Dé is diúmhas tréan
gearr do fhéagh sé Iúdhas uan. - Mairg do chogair Dia re ndul
mairg dar bh'obair cia nach can
mo ghéanar dá dtairg a theagh
mairg fear do ghéabhadh nach gabh. - Mairg croidhe ar ar taisgeadh tnúdh
mairg 'gar laisgeadh Moire mhór
ionnsa saor-shlat gan a síol
sníomh liom-sa th'Aon-mhac a ógh. - Mairg do chráidh deagh-mháthair Dé
mo dhearbhráthair cáir a chaoi
mairg do airg fá hAon-mhac í
mairg dá dtí an chraobhshlat gan chnaoi. - Mairg rér crochadh Dia fa dhéin
mairg dá ria othar an áigh
mairg do sháith arm i n-a fheoil
a sgeoil ghnáith is garbh do ghráin. - Ré dhéaraibh do róigh an Rí
méaraidh a ghlóir is a ghnaoi
níor dhíomhaoin ualla im dhioth nDé
síoth é mar do chuala a chaoi. - Truagh liom nach faca an bhFlaith mór
i dtaca a bhraith mar do bhíodh
d'aicsin Dé is ní dom breith buan
truagh gan mo bheith re ré an Ríogh. - Truagh gan mé is Dia gnúis ar gnúis
truagh a Dhia gan mé fá mhéis
mairg do raghadh uadh ar áis
truagh an pháis anadh dá éis.
Éisdidh. - Éisdidh re cuid Moire a mhná
cloig a thoighe is lia is as lia
báigh dháibh ag moladh a mhná
i dtá loghadh dháibh ó Dhia. - An bhean chamtha ós chionn a laoigh
is urchra liom gach ar luaidh
táinig cridhe Dé ar a deoir
inne gan treoir is é i n-uaigh. - Ón uair nochar fhéad ar áis
gan éag dá ghruaidh mar an ngéis
ní ... ón tí téid gnúis
gá chuin ... dá éis. - Díol an dá absdal déag dáibh
a gcasgradh créad fá budh cóir
tuitim clí d'armaibh is d'ágh.
is amhlaidh ro bhí i ndán dóibh. p.55 - ... mór a ngnaoi
gach sódh sa glantir is a gné
ag cur ar creidil deirg dáibh
... gan fheirg fa dhíoth nDé. - Dícheannadh Póil pudhar libh
mar dhubhadh gach nóin do nimh
crochadh Peadair ar ndíol nDé
nach fíor gur cheadaigh sé sin. - Do marbhadh Maidhian d'arm uar
go garbh is go raidhian fa ríor
torchair Pilip an fhis d'arm
Brighid leis is garbh an gníomh. - Marbh Matha d'arm gidh buan beo
marbh Tatha gidh truagh an cua
Tomás Ainnrias d' arm ar aon
is marbh an daigh-dhias naomh nua. - Díol na nIacóbh d'armaibh áigh
gliadh-dógh lem anmain 's lem fheoil
gan neach don dá dhuine dhéag
ma seach uile d'éag acht Eóin. - Eoin Bruinne i mbeathaidh ro bhí
go ndeachaidh don chruinne ché
áluinn séad na hóighe d'Eoin
do róine éag do dheoin Dé. - Eoin Baisde ag Ioruath ar áis
m'ionuath a aisde dá éis
tig do dheoin deamhain feall faoi
bearair ceann Eóin dá mhnaoi ar méis.
Eisdidh. - Sdeaphan mór tré dhochar ndis
Pól dá chlochadh is níor cheis
teaghlach Póil go monar mhór
gan loghadh dhóibh níor lór leis.
Eisdidh. - Ionmhuin martradh ghlan go ngaois
an mhachradh i mar a sbéis
'n-a rathaigh ní bhiad fa bhrón
's iad 'ga n-Athair mór fá mhéis.
Eisdidh. - Míchéal maraidh sé is ní sísd
is é im aghaidh is rom éisd
a rann ní dhíchéal im dhuain
Míchéal thall ro bhuail an mbéisd.
Eisdidh. - Go ngabhadh sin inn re ais
i dtigh an Ching ar n-ar gceis
ní fearr líon as lia 'n-a measg
dom shíodh re Dia gidh leasg leis.
Éisdidh.
XXVI
Document details
The TEI Header
File description
Title statement
Title (uniform): Éisdidh re marbhnaidh Meic Dhé
Author: Donnchadh Mór Ó Dálaigh
Responsibility statement
Electronic edition compiled and proof-read by: Beatrix Färber and Hilary Lavelle
Funded by: The HEA via the LDT Project and School of History, University College Cork
Edition statement
2. Second draft with variants.
Extent: 2900 words
Publication statement
Publisher: CELT: Corpus of Electronic Texts: a project of University College Cork.
Address: College Road, Cork, Ireland—http://www.ucc.ie/celt
Date: 2014
Date: 2020
Distributor: CELT online at University College, Cork, Ireland.
CELT document ID: G402171
Availability: Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only. CELT would like to thank the Irish Province of the Society of Jesus for granting permission to reproduce this work in electronic form.
Source description
Manuscript sources
- Dublin, Royal Irish Academy, 1225 (alias D ii 1, alias Book of Uí Maine), fo. 59b; c. 1394. See R. A. S. Macalister (ed.), The Book of Uí Maine, otherwise called The Book of the O'Kelly's, with a descriptive introduction and indexes (Dublin 1942). Digital images and a description of the MS are available on http://www.isos.dias.ie.
Literature
- This poem is listed in the Irish Bardic Poetry Database (see http://bardic.celt.dias.ie/main.html) and dated to the early 13th century.
- An English translation is available in Dá Dé, 117–120.
The edition used in the digital edition
‘Éisdidh re marbhnaidh Meic Dhé’ (1940). In: Dán Dé. Ed. by Lambert McKenna. Dublin: The Educational Company of Ireland, pp. 51–55.
You can add this reference to your bibliographic database by copying or downloading the following:
@incollection{G402171, editor = {Lambert McKenna}, title = {Éisdidh re marbhnaidh Meic Dhé}, booktitle = {Dán Dé}, editor = {Lambert McKenna}, address = {Dublin}, publisher = {The Educational Company of Ireland}, date = {1940}, pages = {51–55} }
Encoding description
Project description: CELT: Corpus of Electronic Texts
Sampling declarations
All the editorial text with the corrections of the editor has been retained. Editorial annotations have not been reproduced in this edition.
Editorial declarations
Correction: Text has been checked and proof-read twice. All corrections and supplied text are tagged.
Normalization: The electronic text represents the edited text.
Quotation: Quotation marks are rendered q. They are not used within lines of poetry.
Hyphenation: Soft hyphens are silently removed. When a hyphenated word (hard or soft) crosses a page-break, the page-break is marked after the completion of the hyphenated word.
Segmentation: div0=the whole poem. Metrical lines and quatrains are marked and numbered.
Standard values: Dates are standardized in the ISO form yyyy-mm-dd.
Interpretation: Names of persons (given names), and places are not tagged. Terms for cultural and social roles are not tagged.
Reference declaration
The n attribute of each text in this corpus carries a unique identifying number for the whole text.
The title of the text is held as the first head element within each text.
div0 is reserved for the text (whether in one volume or many).
The numbered quatrains provide a canonical reference.
Profile description
Creation: By Donnchadh Mór Ó Dálaigh c.1200–1225
Language usage
- The text is in Classical Modern Irish. (ga)
Keywords: bardic; poetry; religious; 13c
Revision description
(Most recent first)
- 2020-01-06: Variant readings added in front matter. (ed. Beatrix Färber)
- 2014-11-14: File proofed (2); SGML and HTML files created. (ed. Beatrix Färber)
- 2014-11-13: Separate file for individual poem created; TEI header created. (ed. Beatrix Färber)
- 2014-10-01: Text re-coded for poetry, with verses and metrical lines; mid-dot eliminated; page-breaks added; supplied text encoded; more proofing. (ed. Beatrix Färber)
- 2014-09-26: TEI header created. Encoding revised/updated. (ed. Beatrix Färber)
- 2006: File proof-read (1). (ed. Hilary Lavelle, LDT Project, University of Ulster at Coleraine)
- 2006: Text scanned, as part of Dán Dé; basic XML prose markup applied. (Text capture Data capture company)