Domhnall Mac Dáire Mac Bruaideadha

 p.54

Ní dúal cairde ar creich ngeimhil:

Domhnall Mac Dáire

1. Ní dúal cairde ar creich ngeimhil:
   bíaidh brath úaim gan édeimhin —
   dóigh creach gá haird a bfaghar? —
   sul deach ós aird mh'fúasgaladh.
2. Triúr fileadh fada ó ríaghail
   dhúinn i láimh lé leithblíadhain:
   'na dhíol soin gá geall ghébhthar?
   dá mbem a-moigh moithéght[h]or.
3. Do-ghénsa, acht go bfaghar faill,
   sul deachad raibhthi romhainn,
   chreich ngeimhle lém dháimh ndoiligh
   ar eighre an chláir Chíarroighigh.
4. Do m[h]ac inghini an íarla
   dlighthear íoc na hainnríaghla:
   glais núabhairrthi fáoinn a bFainn,
   ai chrúadḣfairc[h]e cháoil chumhaing.
5. Badh íad mh'feadhan ar ḃfilidh,
   lucht bheirthi breath n-aindlighidh:
   sreath iol̇fáobhair raghlain rann
   d'am[h]ruibh ionáonaigh agam.
 p.55
6. Ar chreich ríodhamhna an ruisg mhoill
   badh é an t-oineach mh'fear tarroing:
   dénta ní an uairsi uirrthi —
   badh í an úaisle ar n-eólaichne.
7. Ní bhía ag bruithion ná ag boigsín
   mo chor tar creich Phádraigín:
   i bfoithribh nó i gcíogh choille
   díon ní f[h]oighthir orainne.
8. Cúairteÿomchar dhúinn — gá dám ris? —
   fá mhíonchlār Mhoighi an Éigis,
   's um Ard n-úr bfíonmhar bFearta,
   gach múr síodhghlan súaithionta.
9. Cuirfiom luighi ar Lios Túathail
   an ̇fóid bhráontais bhionnchúachaigh,
   's loighi ar ghoirm — Leic súairc Snámha —
   badh cuairt oirdhreic édāla.
10. Béraid orainn ógbhadh Grēg,
    líon creiche ar chách do choimhéd;
    tóir nach édána ar ̇foghlaibh,
    dóigh édāla dh'ollomhnaibh.
11. Ealbha láoch nach loc dochar,
    tóir nach éidir d'iomachar,
    fir iomc[h]ras tóroighiocht throm,
    slóghoiriocht fionnchas Fíanonn.
12. Nī fras cháoilsleagh chailgios neach,
    ní fras ghríobhdha ghlac neimhnioch,
    fras dhúan lé ndingébhthar Goill
    's a lúagh imért[h]ar edroinn.
13. Léigfid fáoinne a bfrasa séd,
    léigfimíd d'ógbhaidh ̇finn-Ghrég,
    frais ndeghmholta 'na ndáil sin,
    neamhghonta ór ngáibh na Grégaigh.
 p.56
14. Badh é a chríoch — gá tréine treas? —
    go mbrisfimni an t-ord éigius
    lér sreith líonmhair mhir mholta
    don ríoghraidh ghil ghrúadhchorcra.
15. Gá hiorghal nach íad do bhris?
    ní bhí choidhche ar chloinn M[h]uiris
    gúais reann, acht airm a n-ollamh;
    maidhm 'na gceann nī chúalamar.
16. 'San troidsi dā tteagmham ris,
    Pádraigín mac Meic Muiris, —
    ní hédail é arab áil roinn —
    sé i láimh ní hédáigh againn.
17. Nī díon dó a lámhach nā a lúdh:
    ní léigfiom úainn gan ̇fasdúdh,
    le a bheirt bfúair nglanmháilligh ngil,
    an sdúaigh n-aghnáirigh n-áilghin.
18. Atád agam oirchill sás
    lé bfosdfa mé mac Tomás:
    roinn leabhra go lán bfuinnigh;
    cládh a ̇feadhma um ámhuillibh.
19. Oidhre an láoich ó Leic Snámha —
    mo chean dan cion édāla —
    sdúagh cháomhGāille ar ar chinn cruth,
    áonbhrāighi ghill na nGrēgach.
20. Rédla thúaidh Mhumhan Meic Con,
    Pádraigín pór na n-íarladh,
    mír glanchrúaidhe, glún ré bfrais,
    an t-ath-Ghúaire ó Dhún Durlais.
21. Lámh chúartaighthi Chlann gCarrt[h]aigh,
    uille chrúaidh re Conallchaibh,
    slat nach snī tréiṅfine Tháil —
    do ní éiṅfili a édāil.
 p.57
22. Sgél leam ar a leithéid soin,
    fúair ceannus an chláir Ultaigh,
    sgoth chráobhslat Leasa Lughaidh,
    áonm[h]ac Neasa a-nallamhain.
23. Tug a mháthair 'na mac ríogh
    lā éigin d'fios a chéidghnīomh,
    dár thúar rí Macha a mholadh,
    trī clacha do Chonchobhar.
24. Tug don naídhin súairc suilbhir
    chloich in gach láimh leabhairghil —
    sdúagh nár ón tseangBhanna tsēimh, —
    lán a dhearnanna dhíbhsēin.
25. Do ráidh Neasa an ̇fuilt ̇fionnghloin,
    dā ngabhthá, a mheic mhóirionmhoin,
    do ̇fionnfuinn thríd do threisi,
    an líg n-iomt[h]ruim eilisi.
26. Nī thig dhíom, is mo dhorn lán,
    a mháthair, ol an macámh,
    mo lámh do char mon gcloichsi,
    go sgar lán rém lámhuibhsi.
27. Nī hiongnadh sin, ar sisi,
    tuig, a chnú mo chridhisi,
    nach ttoillfi acht a lán id láimh,
    dámadh ál choidhche a c[h]ongmháil.
28. Léig chugad an gcloich oile,
    léig uaid, a uá Rudhroighi,
    an gcloich nglais gcoirrimligh gcruinn,
    dod bhais doinningnigh dhíoghainn.
29. Dad mhúnadh, a mheic Fachtna,
    fá dháil na séd sáoghalta —
    a srían réd chradh ná congaimh —
    as ciall damh 'na ndubhramair.
 p.58
30. Nā híadh do lámh, a ̇flaith Breagh,
    do síor um séduibh Gáoidheal:
    seóid cáigh ní héidir dh'̇fanadh
    gan láimh éigin d'fosgaladh.
31. Bíoth lámh leat gá légadh úaibh,
    a sgaith chruithgheal ón gCraobhruaidh,
    's lámh ag gabháil na séd seang,
    a bhranáin déd, fád dhíchioll.
32. Fúair sáormhac Fhachtna Fháthaigh
    ór chan ris a rīoghmháthair —
    féile an leinbh gá chora i gcion —
    a thogha i seilbh na sinnsior.
33. Do mhér m[h]eadhóin mhíleadh Grég
    nī thuigim nár thrácht Mairghrég —
    maith cuimhni an ̇feasa 'gan ̇fior —
    fuighle Neasa 's an náoidhion.
34. Do-ghébhsa i láimh é, 's giod[h] eadh
    ní lémhdáois gasradh Gháoidheal
    ucht ar slógh Grég dá ghabháil,
    an ghég do phór Pharthaláin.
35. Sul cuirthior linn lámh 'na cheann,
    énlān beóil ̇fileadh Éireann,
    ann as f[h]earr gach áit d'fégadh,
    mo gheall cáit a gcoimhédabh.
36. Nī dhingne mé ar maicne Luirc
    leis choidhche nā ar cloinn nGearuilt:
    ní taobhtha rú a ngáol i ngioll,
    a chrú ar gach taobh 'na thimchioll.
37. Fían Shaxan do seachna lais
    caithfead fós, is fían Durlais —
    ga seadh falta acht a bfráoch ruinn? —
    dalta na láoch ó Lonnainn.
 p.59
38. Gúais leam a rún dá rochtain,
    ní dú a chor i gConnachtuibh
    mná áobhdha finngheala a bfear
    ingheana máordha a míleadh.
39. Mac meic Émainn nár ér sgoil,
    gúais dá mbeirinn é i nUlltaibh:
    báidh ar ̇féile 'gan aicme
    lé céile ar gcláir Chormaicne.
40. Anta leis i Lios Túathail
    an m[h]úir ̇fairsing órchuachaigh,
    brugh seang na bfoighég bfíthi —
    ga fearr coimhéd coigcríc[h]e?
41. Sáor an braighdionus do-bhér
    d'úa Sémuis na sleagh rinnghér,
    san chÿumirt g[h]roighigh ghealmhóir ghloin,
    seanróimh oinigh an íarthair.
42. Suirghi a bfionnbhan, fuighle a súadh,
    cruin[n]ighthi minci a marcslúagh,
    a sgaith ̇fīneamhna a hór glan,
    sódh mímheanma do mhúchadh.
43. Gébhthor dhó 'na dheaghaidh soin,
    brágha láoch Leasa Túathail,
    roinn sáora as ar sochuir geall,
    go ngothaibh cáola cáoincheann.
44. Do-bhér lais a láoibh áille —
    sochar nach bfúair ēnbhráighi —
    cúairt learg n-ioṅfúar na n-oirior;
    diombúan fearg a bfíadhoighiodh.
45. Do-bhér dó ré ndol istteach
    seal ar ghníomhradh ghreagh n-úaibhreach,
    seal snámha ar slios gach calaidh,
    fios gach trágha torcharaigh.
 p.60
46. Do-chífe bárc a mbeól chúain,
    do-chífi coimhling mharcslúaigh,
    is gúais sadh siobhalghrod seang
    ó bhioradhmad dhamh ndíleann.
47. Sruth Féile na bfinnsreabh gciúin
    do-chluinfi, budh ceól taidhiúir,
    ag labhradh, lór a binni,
    mór an t-adhbhar inntinni.

@incollection{G402210,
  editor 	 = {Osborn Bergin},
  title 	 = {Ní dúal cairde ar creich ngeimhil},
  booktitle 	 = {Irish Bardic Poetry},
  editor 	 = {Osborn Bergin},
  address 	 = {Dublin},
  publisher 	 = {Dublin Institute for Advanced Studies},
  date 	 = {1970},
  pages 	 = {54–60}
}
 G402210.bib