Gofraidh Fionn Ó Dálaigh

 p.73

Mór ar bfearg riot a rí Saxan

Gofraidh Fionn Ó Dálaigh cc.

1. Mór ar bfearg riot a rí Saxan,
   a sé a dhamhna,
   do-raduis, gér mhór a meanma,
   brón for Bhanbha.
2. Ma a leannán d'fosdadh na hégmuis,
   d'uaim lé mór-rath,
   inis Éirionn an gheal ghríanach,
   as bean bhrónach
 p.74
3. Fúar iompa inntinn mo chridhe,
   crúaidh an cosnamh,
   gén gur b'eagail do shearg Shaxan
   mh'̇fearg is mh'osnadh.
4. Tré chúairt Mhuiris mhic an íarla
   a n-égmais Bhanbha,
   ní théid a bhrón dí nā a dhiomdha,
   mŌr dí a dhamhna.
5. Brón ar éicsibh innsi Fódla
   's ar a bfionnmhnáibh,
   ó do ̇fáguibh dún geal Gabhráin
   fear úr Iomdháin.
6. Ōn ló do ghlúais mac mic Thomáis
   an táoibh leabhair,
   gan féchain síar acht súil soirin
   dhúinn 'na dheaghaidh.
7. Nó go bfaiciom seól Sior Muiris
   do mhuin chnairre,
   mé ag féchain ar lucht gach luingi
   d'ucht gach aille.
8. Iongnadh dhúinn reacht ré rígh Saxan
   na slógh meanmnach,
   tré bheith aigi go mear muirnioch
   don gheal ghreadhnach.
9. Dalta rīgh Saxan Sior Muiris
   maith a chaomhna,
   trēn ina mhúr mac an íarla,
   slat úr aobhdha.
10. Ní hiongnadh d'feabhas a mhúinte
    maith dá ndingne,
    ní hiongnadh le méd a mhuirni
    éd rí a inmhe.
 p.75
11. Aóibhnios Saxan, sáorchúairt Éirionn,
    'gá fhult níamhda
    fear fá mbía deinmni gach díorma,
    eigre an iarla.
12. Lé a oide, lé hairdrīgh Saxan,
    siobhal díoghainn,
    téid isan bFraingc n-ealaigh n-áloinn
    bfleadhaigh bfíonduinn.
13. Sgéla na Fraingce, fios Saxan,
    suairc an comhrādh,
    do-gébhthor 'gan ghasda ghealmhór,
    bhlasda bonnbhán.
14. Buidhioch inn dá oide múinte,
    mūnadh thaisgios,
    'sas diomdhach mé dá ̇fod ̇fosdus
    an bog baisdeas.
15. Fúair búaidh gcéille is gcrotha is gconáigh
    ceann an ̇fionnshlóigh
    gá ttám acht do-̇fuair gach iolbhúaidh
    go mbúaidh mbionnghlóir
16. Nocho ttabhar a gheall gaisgidh,
    ná a gheall gáoisi,
    ná geall a dheilbhe ná dhúaisi,
    d'eighre a áoisi.
17. Treisi fá rath, rath go gconách,
    croidhe adhnáir
    cíall dá choimhéd,
    ciabh na bfoighég arna bfaghbháil.
18. A aimhlios an uair do-níthear,
    do-ní a dhearbhadh
    an fód tegaimh fá a bhonn bairrgheal
    don donn dhealbhghlan.
 p.76
19. Na hairdrionnaigh agá ̇faisnēis
    dá ̇fult ngēiġfíar
    d'fior a anbhraith
    cion ar an arḋflaith as égciall.
20. Lugh Lámhfada leithéid Muiris,
    mhóras dámha,
    comhmór bfeasa an conchlann cródha,
    comhthrom gcána.
21. A n-áois Muiris mic an íarla
    do ̇fóir Banbha,
    dá ttug leagadh d'̇fine Fomhra
    bile Bladhma.
22. Tadhbhas do Lugh, leannán Teamhra,
    thoir a nEamhain,
    dá ránaig sé ar súr gach domhain,
    múr Té Teamhair.
23. Dúnta an chathair ar cionn Logha,
    láoch ro thoghsom,
    téid gusan múr sleamhain slioschorr,
    beanaidh baschrann.
24. Ar an doirseóir ris an deaghlaoch,
    fá doirbh rúaiġfearg,
    cáit as a ttig an fear áith ógard
    bláith geal grúaiddearg.
25. Ris an doirseóir adubhairt Lugh,
    nár loc iomghuin
    file meisi a hEamhain abhlaigh
    ealaigh iobhraigh.
26. Nocha dhlighi, ar doirseóir Teamhra,
    tocht díar ndaighthigh,
    atá fear réd cheird san chathraigh,
    a dheirg dhaithghil.
 p.77
27. Teach Miodhchúarta ag macuibh Eithlionn
    um an am-soin
    tréidhe an tighe ̇feactha fhinn-sin,
    teactha tharrsaibh.
28. Do thréidhibh Thighe Miodhchúarta,
    as mín críochbhuird
    nach leigthior dís inn re háoincheird,
    a ̇finn ̇fíochbhuirb.
29. D'iomat ceard ag Túaith Dé Danann,
    dháilios bruta,
    ceird ar nach bfuil aithne aca,
    caithfe chuca.
30. As dum cheardaibh,
    nā ceil is tigh a ttá an bhuidhion,
    léim ar bhailg is gan a bloghadh,
    tairg dá thuireamh.
31. Snámh ós éttreóir,
    iomchor dabcha ar drumuibh uillionn,
    atá dhá cheird ar mo chumhang,
    eirg dá ̇fuighioll.
32. Fíafraigh an bfuil fear a ndénmha
    don druing neamhlaig,
    ríagh éineich san bfaithchi bfionnbhuig,
    graifne gheallmaid.
33. Atá sonn d'iomurcaidh orra,
    an uiriod tuirbim,
    's ní ̇fuil ina gceird mo choimhghrinn,
    ní d'feirg ̇fuighlim.
34. Ar gcluinsi ar chan an macáomh,
    mór a thairmsēin,
    d'agallaimh Thúath Dé don doirseóir
    lúath é ainnséin.
 p.78
35. Fear san doras, ar an doirseóir,
    rén doirbh coimeas,
    atá an uile cheard ar a chommus,
    an dearg doinndeas.
36. Damadh é Lugh, leannán Fódla
    na bfonn sriobhfann,
    do bheith ann, ar Túath Dé Danann,
    dob é a ionam.
37. Geall n-égaisg ón ̇fior san doras,
    damhna leisgi,
    nocha ndearnadh d'úir nā d'uisgi,
    dúil dán dleisdi.
38. A tháobh, a aghaidh, a earla,
    eochair thogha,
    tríar ar snúadh áoil agus umha
    agus ̇fola.
39. Binni a theanga iná téda meannchrot,
    agá míndeilbh
    ón sádhail súan,
    a lámhaibh suadh agá sírsheinm.
40. Asé sin, ar slúagh na cathrach,
    ar gceann báidhe,
    aonmhac Eithni,
    saorshlat ar nach beirthi báire.
41. Brosdaighthear, ar Túath Dé Danann,
    doirseóir Teamhra,
    d'ionnsoighi na cráoibhe cubhra,
    aoídhe Eamhna.
42. Māsa thú an t-Ioldánach oirrdearc
    an airm ghlaisgéir,
    as mo chean duid, ar an doirseóir,
    a bhuig bhaisréidh.
 p.79
43. Tair san dúnadh, ol an doirseóir,
    Día do bheatha.
    Ac, nā hosluig,
    ar an tslat lér cosnaid creacha.
44. Teamhair Airt go hēirghi gréini,
    geis don dúnadh
    oslugadh an dúin do dhénamh,
    arná dhúnadh.
45. Nír mhill geasa ghríanáin Teamhra
    an teaghlaigh airmdheirg,
    tug céim ar gcúl,
    rug léim isan mhúr don mhaighleirg.
46. Ní bhrisfeadh ar bhailg ós abhainn,
    d'aighthibh ógbhonn,
    léim áith éttrom
    a dhá ghégbhonn réidh mbláith mbrógdhonn.
47. Mar sin táinic go Teagh Miodhchuart
    na múr ngreadhnach,
    dár fhóir a fholt gleannach gabhlach
    teallach Teamhrach.
48. Aithghin Logha nó Lugh a-rís,
    go ráith Luimnigh,
    a thréidhi acht gan teacht go Teamhraigh,
    ceart ro chuimhnigh.
49. Cosmhail cúairt Logha ó lios Eamhna
    d'̇foghluim ghairggníomh,
    as cúairt Muiris go lios Lonndún,
    d'fios an airdrīogh.
50. Comhachta mheic Lir is Logha
    ag leannán Manann,
    cían úatha é
    'sa dhíall ré Túatha Dé Danann.
 p.80
51. Mac Eibilín, airgnioch Gaoidhiol,
    gearr go ttora,
    dár gcabhair tar mearthuinn mhara,
    leathchuing Logha.
52. Ag deaghoil Éirionn re hurchra
    da ̇folt cloidḣfionn
    ar Lugh 's ar Thúath Dé Danann
    é 's a ̇foirionn.
53. Do líonadh a los a athar
    as úr méine,
    an dá oilén arda úaine,
    Alba is Éire.
54. Cuimhnigheadh céimionna a athar
    as úr deighsén,
    as amhlaidh as cóir gach coilén,
    mar a cheinél.
55. Tiomna do ̇fāguibh a athair
    ga ̇folt cráobhnocht,
    a rath 'sa ainm is a íarlacht
    is a áobhdhacht.
56. Bíaidh, madh aithreamhail a aigneadh,
    dá ̇fíos téidsi,
    tuilleadh buidhe an íarla óigsi
    ris an éigsi.
57. Nā grádoigheadh mac meic Gearailt
    na nglac saoírdheas,
    go ttuga ucht na slógh síairdheas,
    ól nā áoibhneas.
58. Fuilngeadh ag fóirithin Banbha
    da bharr taistiogh
    siobhal mara aidhbhle as uisgeadh
    ainmni is aisdear.
 p.81
59. Mumha í Luighdioch nā léigeadh,
    gomadh leis féine
    an fonn úr úaine,
    Gúaire súl gcorr ara chéili.
60. Íarla óg Deasmhumhan dlighidh
    díon na ttrumshlógh
    tugsat do ghéig Ruidhe roghrādh
    uile d'urmhór.

@incollection{G402216,
  editor 	 = {Osborn Bergin},
  title 	 = {Mór ar bfearg riot a rí Saxan},
  booktitle 	 = {Irish Bardic Poetry},
  editor 	 = {Osborn Bergin},
  address 	 = {Dublin},
  publisher 	 = {Dublin Institute for Advanced Studies},
  date 	 = {1970},
  pages 	 = {73–81}
}
 G402216.bib