John Pembridge

Edited by John T. Gilbert

 p.303

Annals of Ireland, A.D. 1162–1370 (Annales Hibernie ab anno Christi 1162 usque ad annum 1370)

M1162

Anno Domini mclxii.

‍
 M1162.1

Gregorius, primus Archiepiscopus Dublin, vir per cuncta laudabilis, obdormivit in Domino, cui successit Beatus Laurentius Othothil, qui fuit Abbas Sancti Kevini de Glyndelagh.

‍
 M1162.2

Sanctus Thomas fit Archiepiscopus Cantuariensis.

M1166

mclxvi.

‍
 M1166.1

Rothericus Oconghir, Princeps Connacie, Rex et Monarcha Hibernie factus est.

M1167

Anno Domini mclxvii.

‍
 M1167.1

Obiit Matilda Imperatrix.

‍
 M1167.2

Eodem anno, Almaricius, Rex Jerusalem, cepit Babyloniam.

‍
 M1167.3

Eodem anno, Dermicius, filius Murcardi, Princeps Lageniencium, Ororicio, Rege Midie, in remotis in quadam expeditione existente, uxorem rapuit, quia rapi voluit; nam ut preda fieret ipsa procuravit, prout habetur in Cambrensi.

M1168

Anno Domini mclxviii.

‍
 M1168.1

Donatus, Rex Urgalie, fundator Monasterii Mellifontis, in Christo quievit.

‍
 M1168.2

Eodem anno, Robertus Filius Stephani, nec promissionis immemor, nec fidei temerator, cum triginta militibus venit in Hiberniam.

M1169

Anno Domini mclxix.

‍
 M1169.1

Comes Ricardus Strogulensis juvenem quendam de familia sua, Remundum nomine, cum decem militibus circa kal. Maii in Hiberniam premisit.

‍
 M1169.2

Eodem anno, idem Ricardus Comes, cum quasi ducentis militibus et aliis circiter mille, in vigilia Sancti Bartholomei, Apostoli, apud Waterford applicuit. Quiquidem Ricardus fuit filius Gilberti, Comitis Strogulensis, id est, Chippestowe, olim Strogull. Qui Ricardus filius fuit Isabelle, matertere Regis Malcolmi, et Willelmi, Regis Scotie, et bone spei David Comitis Huntingdon, et in crastino vero ejusdem Apostoli, dictam urbem ceperunt, ibique Comiti Ricardo Eva, filia Dermicii, patre tradente, legitime fuit copulata.

 p.304

M1171

Anno Domini mclxxi.

‍
 M1171.1

Passus est Beatus Thomas Beket, Archiepiscopus Cantuariensis.

‍
 M1171.2

Eodem anno, civitas Dublin per Comitem Ricardum et suos capta est.

‍
 M1171.3

Eodem anno, fundata est Abbatia de Castro Dei.

M1171

Anno Domini mclxxi.

‍
 M1171.1

Dermicius, Murcardi filius, plenus dierum apud Fernys, circa kal. Maii, rebus humanis exemptus est.

M1172

Anno Domini mclxxii.

‍
 M1172.1

Rex animosus Henricus, cum militibus quingentis, applicuit apud Waterford, et inter alia donavit Midiam Domino Hugoni de Lacy.

‍
 M1172.2

Eodem anno, fundatur Abbathia de Fonte Vivo.

M1174

Anno Domini mclxxiiii.

‍
 M1174.1

Gelasius, Armachanus Archiepiscopus, primus Primas Hibernie, vir sacer, etc. (ante, p. 274.)

M1175

Anno Domini mclxxv.

‍
 M1175.1

Captus est Willelmus, Rex Scotie, apud Alnewike.

M1176

Anno Domini mclxxvi.

‍
 M1176.1

Bertram de Verdon fundavit Abbathiam de Crokisdenne.

M1177

Anno Domini mclxxvii.

‍
 M1177.1

Comes Ricardus, circa kalendas Maii, apud Dubliniam obiit; in ecclesia Sancte Trinitatis Dublinie sepelitur.

‍
 M1177.2

Eodem anno, Vivianus, presbyter Cardinalis, tituli Sancti Stephani in Monte Celio, Apostolice Sedis Legatus, venit in Hiberniam, missus ab Alexandro Papa.

M1178

Anno Domini mclxxviii.

‍
 M1178.1

Nono calendarum Decembris fundata est Abbathia de Samaria.

‍
 M1178.2

Eodem anno, fundatur Rosea Valle, id est, Rossglas.

M1179

Anno Domini mclxxix.

‍
 M1179.1

Interfectus est Milo Coganensis et Radulphus, filius Stephanidis, gener ipsius, inter Waterfordiam et Lismore, etc., ut patet in Cambrensi.

‍
 M1179.2

Eodem anno, Herveus de Monte Marisco intravit Monasterium Sancte Trinitatis Cantuarie, qui fundavit  p.305 Monasterium Sancte Marie de Portu, id est, Donbrothi.

M1180

Anno Domini mclxxx.

‍
 M1180.1

Fundata est Abbathia de Choro Benedicti.

‍
 M1180.2

Eodem anno, fundata est Abbathia de Geripount.

‍
 M1180.3

Eodem anno, Laurentius, Archiepiscopus Dubliniensis, decimo octavo kalendarum Decembris apud Normanniam in ecclesia Sancte Marie Augensis feliciter obdormivit in Domino: cui successit Johannes de Cimino, vir Anglicus natione, et in Anglia apud Evesham a clero Dublinensi, regia procurante industria, consone satis et concorditer electus, et a Papa confirmatus, qui Johannes postmodum fundavit ecclesiam Sancti Patricii, Dublin.

M1183

Anno Domini mclxxxiii.

‍
 M1183.1

Ordo Templariorum et Hospitalariorum confirmatur.

‍
 M1183.2

Eodem anno, fundata est Abbathia de Lege Dei.

M1185

Anno Domini mclxxxv.

‍
 M1185.1

Johannes, filius Regis, Dominus Hibernie, de dono patris, venit in Hiberniam anno etatis sue duodecimo, ab adventu patris sui in insulam decimo tertio, ab adventu Stephanidis decimo quinto, ab adventu Comitis Ricardi decimo quarto, et eodem anno decimo quinto revertitur.

M1186

Anno Domini mclxxxvi.

‍
 M1186.1

Ordo Cartusiensis et Grandicensis confirmatur.

‍
 M1186.2

Eodem anno, Hugo de Lacy apud Derwath fuit occisus dolose ab Hibernico, quia ibidem predictus Hugo voluit edificare castrum, et sicut docuit Hibernicum laborare cum instrumento ferreo, scilicet, pykays; et quando Hugo inclinavit se percutiendo in terram cum ambabus manibus capite demisso, Hibernicus cum securi amputavit caput Hugonis de Lacy, et ibi cessavit conquestus.

 p.306‍
 M1186.3

Eodem anno, Christianus, Lismorensis Episcopus, quondam Legatus Hibernie, etc. (ante, p.288).

‍
 M1186.4

Jerusalem capta est, cum Cruce Domini, a Soldano et a Saracenis, interfectis multis Christianis.

M1187

Anno Domini mclxxxvii.

‍
 M1187.1

Kalendis Julii fundata est Abbathia de Ynes in Ultonia.

M1189

Anno Domini mclxxxix.

‍
 M1189.1

Obiit Rex Henricus, filius Imperatricis, cui successit Ricardus filius ejus, et apud Fontem Ebradi sepelitur.

‍
 M1189.2

Eodem anno, fundata est Abbathia de Colle Victorie, i.e. Cnokmoy.

M1190

Anno Domini mc. nonagesimo.

‍
 M1190.1

Ricardus et Philippus Reges vadunt in Terram Sanctam.

M1192

Anno Domini mc. nonagesimo secundo.

‍
 M1192.1

In monasterios Clarevallis translatio S. Malachie, Episcopi Armachani, honorifice celebratur.

M1191

Anno Domini mc. nonagesimo primo.

‍
 M1191.1

Civitas Dublin combusta est.

M1193

Anno Domini mc. nonagesimo tertio.

‍
 M1193.1

Ricardus, Rex Anglie, rediens a Terra Sancta, per Ducem Austrie capitur, fecitque finem cum Imperatore pro redemptione sua pro c. millibus marcarum, cum Imperatrice pro xxx. millibus, et cum predicto Duce pro xx. millibus marcarum, pro obligatione quam fecerunt eis pro Henrico, Duce Saxonie. Fuit autem in carcere Imperatoris anno uno, mensibus sex et tribus diebus, pro cujus redemptione calices totius Anglie fere fuerunt venditi.

‍
 M1193.2

Anno eodem, fundata est Abbathia de Jugo Dei.

M1194

Anno Domini mc. nonagesimo quarto.

‍
 M1194.1

Reliquie Sancti Malachie Episcopi, de Claravalle in Hiberniam sunt  p.307 adducte et in Monasterio Mellifontis, et ceteris monasteriis Ordinis Cistertiensis, cum maximo honore sunt recepte.

M1195

Anno Domini mc. nonagesimo quinto.

‍
 M1195.1

Mattheus, Archiepiscopus Cassellensis, Hibernie Legatus, et Johannes, Archiepiscopus Dublinie, corpus Hugonis de Lacy, conquestoris Midie, ab Hibernicis reportaverunt, et in monasterio de Beatitudine, id est, Becty, solemniter sepelierunt.

‍
 M1195.2

Caput vero ejusdem Hugonis positum est in Monasterio Sancti Thome Dublin.

M1198

Anno Domini mc. nonagesimo octavo.

‍
 M1198.1

Ordo Fratrum Predicatorum incepit in partibus Tolosanis per Sanctum Dominicum.

M1199

Anno Domini mc. nonagesimo nono.

‍
 M1199.1

Obiit Ricardus, Rex Anglie, cui successit Joannes, frater ejus, qui fuit Dominus Hibernie et Comes Mortonie, qui Johannes interfecit Arthurum, legitimum heredem, filium Galfridi, germani sui. Sic autem Ricardus obiit: Cum autem Ricardus Rex obsideret castellum de Gallicis in Britania Minori, a quodam existente in castello, Bertrame de Gourdon nomine, sagitta, etc.(ante, p.276). Cujus corpus Ricardi Regis in tres partes dividitur.

Unde versus:
Viscera Carceolum, corpus Fons servat Ebraudi,
Et cor Rothomagum, magne Ricarde, tuum.
Defuncto Ricardo Rege, Johannes, etc. (ante, p. 277).
Et postmodum vocatus est Johannes, Rex Anglie, ad Parliamentum Francie per Regem Francie, ad respondendum de morte Arthuri, nepotis sui, et quia non venit privavit eum de Normannia.

‍
 M1199.2

Eodem anno, fundata est Abbathia de Commerer.

M1200

Anno Domini mcc.

‍
 M1200.1

Catholus Crovderg, Rex Connacie, fundator Monasterii de Colle Victorie, ejicitur de Connacia.

‍
 M1200.2

Eodem anno, fundatur monasterium de Voto, id est, Tynterne, per Willelmum Mareschallum, Comitem Mareschallum et Pembrochie, qui fuit Dominus  p.308 Lagenie, scilicet, quatuor comitatuum, Weysford, Ossorie, Caterlachie, et Kyldare, ratione et jure uxoris sue, quia desponsavit filiam Comitis Ricardi Strogulensis et Eve, filie Dermicii Murcardi; sed quia predictus Willelmus, Comes Mareshallus, fuit in maximo periculo in mari die nocteque votum vovebat Domino Jesu Christo, quod si liberaretur a tempestate, et veniret ad terram, faceret monasterium Christo et Marie, matrique ejus et sic factum est cum pervenisset secure ad Weysford, fecit monasterium de Tynterne ex voto, et vocatur monasterium de Voto.

‍
 M1200.3

Eodem anno, fundatum est monasterium de Flumine Dei.

M1202

Anno Domini mccii.

‍
 M1202.1

Restitutio Catholi Crovderg, vel Crorobdyr, Regis Connacie, in regno suo.

‍
 M1202.1

Eodem anno, Domus Sancte Marie Canonicorum de Connall fundatur per Dominum Meilerum Filium Henrici.

M1203

Anno Domini mcciii.

‍
 M1203.1

Fundata est Abbathia de Sancto Salvatore, id est Dowisky, isto anno et sequenti edificatur.

M1204

Anno Domini mcciiii.

‍
 M1204.1

Commissum est bellum inter Johannem Courcy, primum Comitem Ultonie, et Hugonem de Lacy apud Doune, in quo bello corruerunt ex utraque parte. Sed Johannes Courcy prevaluit in bello, sed postmodum feria sexta et Parasceve cum fuit inermis Johannes antedictus, et nudis pedibus et in lineis in peregrinatione visitando limina ecclesiarum, ut mos est, iret, capitur a suis proditiose pro mercede data ac majori danda in futura et remunerandis, traditur Hugoni de Lacy. At ille ducit illum ad Regem Anglie, qui Rex dedit Hugoni de Lacy comitatum Ultonie et dominium Connacie que fuerunt Johannis Courcy. Tunc Hugo de Lacy, Comes, remuneravit et  p.309 dedit aurum et argentum omnibus proditoribus Johannis Courcy multum vel minus, sed statim suspendit omnes predictos proditores et accepit omnia bona illorum, et sic Hugo de Lacy dominatur in tota Ultonia, et Johannes Courcy judicatur carceri perpetuo, quia fuit ante rebellus Johanni, Regi Anglie, et noluit sibi facere homagium, et vituperavit eum de morte Arthuri legii heredis; sed dummodo fuit in carcere in maxima egestate, et modicum habuit et vile ad manducandum et bibendum, et dixit: “O Tu Deus, quare sic facis mecum qui tot monasteria edificavi et reedificavi tibi et Sanctis tuis?” Qui cum multis vicibus sic ejularet et obdormiret, affuit ei Sancta Trinitas dicens sibi: “Quare me ejecisti de sede mea, et de ecclesia Dunensi, et posuisti ibi servum meum Patricium, patronum Hibernie?” Quia Johannes Courcy expulsit seculares Canonicos de ecclesia Cathedrali Dunensi, et adduxit monachos Nigros de Cestria, et posuit in eadem ecclesia, et Sancta Trinitas fuit ibidem et in sede magnitudinis, et ipse Johannes deposuit eum de ecclesia, et ordinavit capellam pro ea ymagine, et in magna ecclesia posuit ymaginem Sancti Patricii, quod non placuit Deo Altissimo, ideo Deus sibi dixit: “Scies quod nunquam intrabis in dominium tuum nec in Hiberniam, sed, propter alia bona que fecisti, cum honore liberaberis de carcere,” quod et factum est. Nam contentio facta est inter Johannem, Regem Anglie, et Regem Francie, propter dominium quoddam et quedam castella, lite pendente, Rex Francie obtulit gigantem seu pugilem ad pugnandum pro jure suo. Tunc Rex Anglie, memor viri sui fortissimi, Johannis Courcy, quem misit ante in carcerem ad informacionem aliorum; tunc Rex misit pro Johanne Courcy, et quesivit ab eo si posset juvare in duello,  p.310 et tunc Johannes respondit et dixit, “Non propter te pugnabo, sed propter justiciam regni tui.” Et postmodum accepit pugnam in duello, et tunc recreatus est in esculentis et poculentis et balneis, et accepit virtutem fortitudinis sue, et dies assignata est inter istos gigantes seu pugiles, scilicet, inter Johannem Courcy et alium; sed quando gigas Francie audivit de nimia commestione et maxima fortitudine noluit pugnare, et tunc datum est dominium Regi Anglie. Tunc Rex Francie petivit videre ictum a manu Johannis Courcy; tunc posuit galeam fortissimam plenam loricis super truncum magnum seu lignum, et predictus Johannes accipiens pugionem sive gladium, et respiciens torvo vultu circumquaque, et percussit galeam a summo usque deorsum in truncum, et stetit gladius in ligno fixus, ita quod nullus alius preter eum posset extrahere gladium. Tunc interrogatus Johannes a Regibus leviter extraxit. Tunc Reges quesierunt a Johanne predicto quare ita torvo vultu respexit ante percussionem; tunc respondit, quod si defecisset in ictu, omnes interfecisset tam Reges quam alios. Et Reges dederunt sibi munera magna, sed et Rex Anglie dedit sibi dominium suum, scilicet, Ultoniam: sed Johannes Courcy temptavit xv. vicibus venire per mare in Hiberniam, sed semper fuit in periculis et continue ventus fuit contrarius sibi, quapropter expectavit paulisper inter monachos Cestrie. Tandem reversus in Gallias et ibi quievit in Domino.

M1205

Anno Domini mccv.

‍
 M1205.1

Fundata est Abbathia de Wetheneia in comitatu Lymerici per Theobaldum, filium Walteri de Pincerna, Dominum de Karryk.

M1206

Anno Domini mccvi.

‍
 M1206.1

Ordo Fratrum Minorum incepit prope civitatem Assisam per Sanctum Franciscum.

M1208

Anno Domini mccviii.

‍
 M1208.1

Willelmus de Brewes expelitur de Anglia, et venit in Hiberniam. Anglia interdicta  p.311 est propter tirannidem Regis Johannis Anglie. Item, strages magna apud Thurles in Momonia super homines Justiciarii Hibernie per Dominum Galfridum Mareys.

M1210

Anno Domini mccx.

‍
 M1210.1

Johannes, Rex Anglie, venit in Hiberniam, cum magna classe et ingenti exercitu, filiosque Hugonis Lacy, scilicet, Dominum Walterum, Dominum Midie, et Hugonem, fratrem ejus, propter tirannidem quam exercuerunt in plebem, et maxime quod interfecerunt Dominum Johannem de Courson, Dominum de Rathenny et Kilbarrok, quia ipsi audierunt quod eos predictus Johannes accusavit ad Regem; ideo Rex predictos ejecit de terra, at illi in Franciam fugerunt, et servierunt in monasterio Sancti Taurini, ignoti in operibus luti et latrinis, et aliquando in horto sicut ortolani. Sed tandem cogniti ab Abbate ejusdem monasterii, rogavit idem Abbas pro eis ad Regem quia levavit filios suos de sancto lavacro et fuit compater illius multociens, et Walterus Lacy solvit duo milia marcarum et dimidium mille, et Hugo Lacy solvit magnam summam pecunie Regi, et pro redemptione et pro rogatu dicti Abbatis restituti sunt ad gradum et dominium pristinum. Et Walterus Lacy secum adduxit Johannem, filium Aluredi, id est, Fitz Acory, filium germani predicti Abbatis, et fecit eum militem et dedit sibi dominium de Dengle et alia multa dominia. Item, adduxit monachos de eodem monasterio, et dedit eis predia multa et cellam que vocatur Foure, intuitu caritatis et gratitudinis, et consimilia fecit Hugo de Lacy, Comes Ultonie, et fecit cellam pro monachis, et ditavit eos in Ultonia in loco qui vocatur {⬌}.

 p.312

Sed Johannes, Rex Anglie, captisque obsidibus plurimis, tam Anglicorum quam Hibernicorum, maleficisque multis in patibulis suspensis, stabilitaque terra, in Angliam est reversus

‍
 M1210.2

eodem anno quo venerat.

M1211

Anno Domini mccxi.

‍
 M1211.1

Dominus Ricardus Tuyt apud Alone, turre cadente, compressus et comminutus occubuit. Iste Ricardus fuit fundator monasterii de Grenardo.

M1212

Anno Dominimccxii.

‍
 M1212.1

Fundata est Abbathia de Grenard.

‍
 M1212.2

Eodem anno, obiit Johannes Comyn, Archiepiscopus Dublinie, et in choro ecclesie Sancte Trinitatis sepelitur, qui fuit fundator ecclesie Sancti Patricii, Dublin. Cui successit Henricus Londres, qui vocatur Scorchevvilleyn a quodam facto suo, quia quadam die vocavit suos tenentes ad respondendum sibi quomodo tenerent de eo. At illi tenentes ostenderunt literas ac cartas suas: ac ille jussit incendi cartas rusticorum, et tunc liberi tenentes continue vocabant eum Henricum Scorchevvilleyn, qui Henricus Archiepiscopus Dublin fuit Justiciarius Hibernie et construxit Castrum Dublin.

M1213

Anno Domini mccxiii.

‍
 M1213.1

Obierunt Willelmus Petit et Petrus Messet. Iste Petrus Messet fuit Baro de Luyn, juxta Trym; sed quia obiit sine masculo herede transiit hereditas ad tres filias, quarum primam maritavit Dominus de Vernaill, secundam Talbot, aliam Loundres, et dividebant inter se hereditatem.

M1219

Anno Domini mccxix.

‍
 M1219.1

Civitas Damiete, nonas Septembris, intempeste noctis silencio,miraculosecapta est, ita quod in captione ipsius nec unus de Christianis occubuit.

‍
 M1219.2

Anno eodem, obiit Willelmus Mareshallus senior, Comes Mareshallus et Pembrochie. Generavit ex filia Ricardi Strangbowe, Comitis Strogulensis, quinque filios et quinque filias: Nomen primi filii, Willelmus;  p.313 Nomen secundi, Walterus;
Nomen tercii, Gilbertus;
Nomen quarti, Anselmus;
Nomen quinti, Ricardus;
qui cecidit in bello Kyldarie.
Et quilibet istorum quinque filiorum fuit Comes post patrem per successionem hereditate paterna, et nullus istorum generavit prolem, quapropter hereditas transivit ad sorores, scilicet, filias patris eorundem:
Nomen prime, Matildis le Mareshall;
Secunda, Isabella de Clare;
Tertia, Eva de Breous;
Quarta, Johanna de Mountgenesey;
Quinta, Sibilla, Comitissa de Ferreys.
Hugo Bygod, Comes Norfolcie, desponsavit Matildem Mareshall, qui fuit Comes Mareshallus Anglie, jure uxoris sue, qui Hugo generavit Radulphum Bigod, patrem Joannis Bigod, qui fuit filius Domine Berte de Furnyvall, et Isabelle de Lacy, uxoris Domini Johannis Fitz-Geffery, et quando Bigod Hugo, Comes de Northfolk, fuit mortuus, Johannes de Garenne, Comes de Surrey, ex filia filium nomine Ricardum et sororem Isabellam de Albeney, Comitissam de Arondell.
Gilbertus de Clare, Comes de Glovernia, desponsavit Isabellam, secundam sororem, qui genuerunt Ricardum de Clare, Comitem de Glovernia, que fuit mater Domine Amicie, Comitisse de Avernia, que fuit mater Isabelle, matris Domini Roberti de Bruys, Comitis de Carryk in Scotia, et fuit Rex ejusdem Scocie.
De Eva de Breous, tertia sorore, generata est Matildis, que fuit mater Domini Edmundi de Mortimer; et mater Domine Eve de Countelowe, mater Domine Milsont de Mohune, que fuit mater Domine Alianore, matris Comitis Herford.  p.314 Dominus Garenne de Mountgenesey desponsavit Johannam de Mareshall, quartam sororem, de qua venit Johanna de Valens.
De Sibilla, Comitissa de Ferreys, scilicet, quinta sorore, fuerunt septem filie:
Prima, Agnes de Vescy, mater Domini Johannis et Domini Willelmi de Vescy.
Secunda, Isabella Basset.
Tertia, Johanna Mohun, uxor Domini Johannis de Mohun, filii Domini Reginaldi.
Quarta, Sibilla de Bohun, uxor Domini Francisci de Bohun, Domini de Midhurst.
Quinta, Elianora de Varis, quae fuit uxor Comitis Wintonie.
Sexta, Agatha de Mortimer, uxor Domini Hugonis de Mortimer.
Septima, Matildis de Kyme, Domina de Carbry.
Omnes predicti, tam masculi quam femine, sunt de genealogia dicti Willelmi, Comitis Mareschalli.

M1220

Anno Domini mccxx.

‍
 M1220.1

Translacio Sancti Thome Cantuariensis.

‍
 M1220.2

Anno eodem, obiit Dominus Meilerus Filius Henrici; fundator Domus de Connall, qui sepelitur in domo capitulari ejusdem Domus.

M1224

Anno Domini mccxxiiii.

‍
 M1224.1

Castrum de Bedford obsessum est, et castrum de Trim in Hibernia.

M1225

Anno Domini mccxxv.

‍
 M1225.1

Obiit Rogerus Pippard, et anno Domini mccxxviii., obiit Willelmus Pippard, quondam Dominus de Saltu Salmonum.

‍
 M1225.

Item, obiit Henricus Londres, vel Scorchevvylleyn, Archiepiscopus Dublin, et sepelitur in ecclesia Sancte Trinitatis, Dublin.

M1230

Anno Domini mccxxx.

‍
 M1230.1

Henricus, Rex Anglie, dedit Huberto de Burgo, Justiciariam, et tertium denarium Cancie, et fecit eum Comitem Cancie. Et postea idem Hubertus incarceratus est, et facta est  p.315 perturbatio inter Regem et suos, quia magis adhesit extraneis quam suis.

M1231

Anno Domini mccxxxi.

‍
 M1231.1

Obiit Willelmus Mareschallus, junior, Comes Mareschallus et Pembrochie, qui sepelitur in choro Fratrum Predicatorum Kylkennie.

M1234

Anno Domini mcxxxiiii.

‍
 M1234.1

Ricardus, Comes Mareschallus et Pembrochie et Stragulensis, primo idus Aprilis, in planicie de Kyldare in bello vulneratus, post paucos dies apud Kylkenniam obiit, et ibidem juxta germanum, scilicet, Willelmum, sepelitur in choro Fratrum Predicatorum, de quo scribitur:
Cujus, sub fossa
Kylkenia continet ossa.

M1241

Anno Domini mccxli.

‍
 M1241.1

Walterus de Lacy, Dominus Midie, decessit in Anglia, relinquens post se duas filias, suas heredes, quarum primam maritavit Dominus Theobaldus de Verdon, secundam desponsavit Galfridus de Genevile.

M1243

Anno Domini mccxliii.

‍
 M1243.1

Obiit Hugo de Lacy, Comes Ultonie, et sepelitur apud Cragfergous in conventu Fratrum Minorum, relinquens filiam heredem, quam desponsavit Walterus de Burgo, qui fuit Comes Ultonie.

‍
 M1243.2

Eodem anno, obierunt Dominus Geraldus Filius Mauricii et Dominus Ricardus de Burgo.

M1246

Anno Domini mccxlvi.

‍
 M1246.1

Terre motus per totum occidentem circa horam nonam.

M1248

Anno Domini mccxlviii.

‍
 M1248.1

Dominus Johannes Filius Galfridi, miles, venit Justiciarius in Hiberniam.

M1250

Anno Domini mccl.

‍
 M1250.1

Lodovicus, Rex Francie, a Saracenis, et Willelmus de Longa Spata et multi alii capiuntur. In Hibernia interfecitur Maccanevvey, filius Belial, sicut bene meruit, in Leys.

M1251

Anno Domini mccli.

‍
 M1251.1

Nascitur Dominus Henricus Lacy. Item, die natali apud Eboracum, Alexander,  p.316 Rex Scotie, puer undecim annorum, desponsavit Margaretam, filiam Regis Anglie.

M1255

Anno Domini mcclv.

‍
 M1255.1

Alanus de la Souche fit et venit Justiciarius Hibernie; et anno Domini mcclvii. obiit Dominus Mauricius Filius Geraldi.

M1259

Anno Domini mcclix.

‍
 M1259.1

Stephanus de Longa Spata venit Justiciarius Hibernie.

‍
 M1259.2

Item, interfectus est Oneyl, apud Doune.

M1260

Anno Domini mcclx.

‍
 M1260.1

Obiit Stephanus de Longa Spata. Castrum Viride in Ultonia prosternitur.

‍
 M1260.2

Item, Willelmus Dene fit Justiciarius Hibernie.

M1261

Anno Domini mcclxi.

‍
 M1261.1

Dominus Johannes Filius Thome et Dominus Mauricius, filius ejus, interficiuntur in Dessemonia a Mackarthy.

‍
 M1261.2

Item,obiit Willelmus Dene, Justiciarius Hibernie. Cui successit Dominus Ricardus de Rupella, eodem anno.

M1262

Anno Domini mcclxii.

‍
 M1262.1

Obiit Ricardus de Clare, Comes Glovernie.

‍
 M1262.2

Item, obiit Martinus de Maundevile in crastino Benedicti.

M1264

Anno Domini mcclxiiii.

‍
 M1264.1

Mauricius Filius Geraldi et Mauricius Filius Mauricii ceperunt Ricardum de Rupella, Dominum Theobaldum Botiller et Dominum Johannem Cogan, apud Tristeldermot.

M1267

Anno Domini mcclxvii.

‍
  M1267.1

David de Barry fit Justiciarius Hibernie.

M1268

Anno Domini mcclxviii.

‍
  M1268.1

Dominus Mauricius Filius Mauricii submergitur.

‍
 M1268.2

Item, Dominus Robertus Ufford fit Justiciarius Hibernie.

M1269

Anno Domini mcclxix.

‍
  M1269.1

Castrum de Roscaman fundatur. Ricardus de Exoniis fit Justiciarius itinerans.

 p.317

M1270

Anno Domini mcclxx.

‍
  M1270.1

Dominus Jacobus de Audeley venit Justiciarius in Hiberniam.

M1271

Anno Domini mcclxxi.

‍
  M1271.1

Henricus, filius Regis de Almania, interficitur in Curia Romana.

‍
 M1271.2

Eodem anno, pestis, fames et gladius, et maxime in Midia. Item, interficitur Nicholaus de Verdon et Johannes, frater ejus.

‍
 M1271.3

Obiit Walterus de Burgo, Comes Ultonie.

M1272

Anno Domini mcclxxii.

‍
 M1272.1

Interficitur Dominus Jacobus de Audeley, Justiciarius Hibernie, cadendo de equo suo in Tothomonia. Cui successit Dominus Mauricius Filius Mauricii in officio Capitalis Justiciarie.

M1273

Anno Domini mcclxxiii.

‍
 M1273.1

Dominus Galfridus de Geneville rediit de Terra Sancta, et fit Justiciarius Hibernie.

M1274

Anno Domini mcclxxiv.

‍
 M1274.1

Edwardus, filius Regis Henrici, per Fratrem Robertum Kilwarby, Ordinis Predicatorum, Archiepiscopum Cantuariensem, die Sancti Magni, martyris, in ecclesia Westmonasteriensi unctus est in Regem Anglie, et coronatus est, presentibus magnatibus totius Anglie, cujus professio sive juramentum tale fuit: Ego, Edwardus, filius et heres Henrici Regis, profiteor, confiteor, et promitto, coram Deo et Angelis ejus, amodo et deinceps legem et justitiam, pacemque Sancte Dei Ecclesie, populoque michi subjecto sine respectu servare sicut cum consilio fidelium nostrorum invenire poterimus; Pontificibus quoque Ecclesie Dei condignum et canonicum honorem exhibere, ut ab Imperatoribus et Regibus ecclesiis sibi commissis collata sunt inviolabiliter conservare, Abbatibus et vasis dominicis congruum honorem secundum fidelium nostrorum consilium sicut Deus me adjuvet, et Sancta Dei Evangelia.

‍
 M1274.2

Eodem anno, obiit Dominus Johannes de Verdona.

 p.318‍
 M1274.2

Item, Dominus Thomas de Clara venit in Hiberniam.

‍
 M1274.3

Item, Willelmus Filius Rogeri, Prior Hospitaliorum, et multi alii capiuntur apud Glyndelory, et plures interficiuntur ibidem.

M1275

Anno Domini mcclxxv.

‍
 M1275.1

Castrum de Roscoman iterum erigitur.

‍
 M1275.2

Eodem anno, Morydagh captus erat apud Norragh per Dominum Walterum le Enfaunte.

M1276

Anno Domini mcclxxvi.

‍
 M1276.1

Robertus Dufford fit Justiciarius Hibernie, iterato cessit Galfridus de Genevile.

M1277

Anno Domini mcclxxvii.

‍
 M1277.1

Obrene interficitur.

M1278

Anno Domini mcclxxviii.

‍
 M1278.1

Obiit Dominus David de Barry. Item, obiit Dominus Johannes de Cogan.

M1279

Anno Domini mcclxxix.

‍
 M1279.1

Dominus Robertus Dufford intravit Angliam, et constituit loco suo Fratrem Stephanum de Fulborne, Episcopum Waterfordie, cujus tempore mutata est moneta.

‍
 M1279.2

Item, tabula rotunda tenta est apud Kenylworth per Dominum Rogerum de Mortuomari.

M1280

Anno Domini mcclxxx.

‍
 M1280.1

Robertus Dufford rediit de Anglia Justiciarius ut prius.

‍
 M1280.2

Item, obiit uxor Domini Roberti Ufford.

M1281

Anno Domini mcclxxxi.

‍
 M1281.1

Adam Cusak, minor, interfecit Willelmum Barret et plures alios, in Connacia.

‍
 M1281.2

Item, Frater Stephanus Fulborne fit Justiciarius Hibernie.

‍
 M1281.3

Item, Dominus Robertus Dufford rediit in Angliam.

M1282

Anno Domini mcclxxxii.

‍
 M1282.1

Interfectus est Moritagh et Arte Macmurgh, frater ejus, apud Arclowe in vigilia Sancte Marie Magdalene.

‍
 M1282.2

Item, obiit Dominus Rogerus de Mortuomari.

M1283

Anno Domini mcclxxxiii.

‍
 M1283.1

Combusta est civitas  p.319 Dublin pro parte, et campanile ecclesie Sancte Trinitatis, Dublin, iii. nonas Januarii.

M1284

Anno Domini mcclxxxiiii.

‍
 M1284.1

Captum est castrum de Ley a regulis Offaliensium, et combustum est in crastino Sancti Barnabe, Apostoli. Obiit Alfonsius, filius Regis Edwardi, etate duodecim annorum.

M1285

Anno Domini mcclxxxv.

‍
 M1285.1

Obiit Dominus Theobaldus le Botiller, sexto kal. Octobris, in castello de Arclowe, et sepultus ibidem Predicatorum Conventu.

‍
 M1285.2

Item, captus est Geraldus Filius Mauricii a suis Hibernicis in Ofalia, et Ricardus Petyt, et S. Doget, cum multis aliis, et strages magna apud Rathode.

M1286

Anno Domini mcclxxxvi.

‍
 M1286.1

Combusta est Le Norragh et Arscoll, cetereque ville continue per Philippum Stanton, decimo sexto kal. Decembris.

In his diebus, Alianora, Regina Anglie, mater Regis Edwardi, religionem suscepit apud Ambresbury, die Translacionis Sancti Thome, dote sua in regno Anglie a perpetuo possidenda per Summum Pontificem confirmata.

‍
 M1286.2

Item, Calvvagh capitur apud Kildare. Obiit Dominus Thomas de Clara.

M1287

Anno Domini mcclxxxvii.

‍
 M1287.1

Stephanus Fulborne, Archiepiscopus Tuamensis, obiit, cui successit in officio Justiciarie, ad tempus, Johannes Sampford, Archiepiscopus Dublin.

‍
 M1287.2

Anno eodem, Rex Hungarie, fide Christianorum relicta, apostavit, et convocatis, quasi ad Parliamentum, fraudolenter potencioribus sue terre, supervenit Miramomelius, Saracenus potens, cum viginti millibus bellatorum, Regem cum omnibus Christianis ibidem congregatis, in vigilia Sancti Johannis Baptiste, secum adducens: itinerantibus itaque Christianis, tempus clarum in nubilum est conversum, subitoque grandiosa  p.320 tempestas multa millia incredibilium continue occidit, et Christiani ad sua sunt conversi, solo Rege apostata cum Saracenis gradiente. Hungari igitur ejus filium coronantes in fide Catholica permanserunt.

M1289

Anno Domini mcclxxxix.

‍
 M1289.1

Tripolis, civitas famosa, solo tenus, non sine magna sanguinis effusione Christiani, complanatur per Soldanum Babylonie, qui jussit ymagines Sanctorum ad caudas trahi equorum, in contemptum nominis Jesu Christi, per civitatem destructam.

M1290

Anno Domini mcclxxxx.

‍
 M1290.1

Inclyta stirps Regis sponsis datur ordine legis: Dominus Gilbertus de Clare duxit in uxorem Dominam Johannem de Acon, filiam Domini Regis Edwardi, in conventuali ecclesia Westmonasteriensi, nuptiis solemniter celebratis mense Maii, et Johannes, filius Ducis Brabancie, Margaretam, dicti Regis filiam, duxit in uxorem, in predicta ecclesia mense Julii.

‍
 M1290.2

Eodem anno, Dominus Willelmus Vescy fit Justiciarius Hibernie, eam intrando die Sancti Martini.

‍
 M1290.3

Item, Omolaghelyn, Rex Midie, interficitur.

M1291

Anno Domini mcc. nonagesimo primo.

‍
 M1291.1

Gilbertus de Clare, filius Gilberti et Domine Johanne de Acon, undecimo die Maii intrante, natus est.

‍
 M1291.2

Item, exercitus ductus est Ultoniam, contra Ohanlan, et ceteros regulos pacem impedientes, per Ricardum, Comitem Ultonie, et Willelmum de Vescy, Justiciarium Hibernie.

‍
 M1291.3

Item, obiit Domina Elianora, Regina quondam Anglie, et mater Edwardi Regis, in festo Sancti Johannis Baptiste, que in habitu religionis desiderato, per annos quatuor, menses undecim, et sex dies laudabilem vitam duxit in cenobio Ambrisbury, ubi fuit monialis.

‍
 M1291.4

Item insonuerunt rumores in auribus Domini Pape Nicolai, in vigilia Beate Marie Magdalene, de civitate  p.321 Acon in Terra Sancta, que sola fuit refugium Christianorum, quod illa a Milkadar, Soldano Babylonie, et suis infinitis fuit obsessa, et quasi quadraginta quatuor diebus fortissime impugnata, scilicet, ab octavo idus Aprilis usque ad xv. kal. Julii. Tandem ab impugnantibus Saracenis dirutus est murus, et intraverunt Saraceni in numero infinito, pluribusque Christianis interfectis, quibusdam in mari pre timore submersis: periit in mari Patriarcha, cum suis. Rex Cypri et Oto de Grandisone, cum suis, miserabiliter per navigium evaserunt.

‍
 M1291.5

Item, concessum Domino Edwardo, Regi Anglie, per Dominum Papam Martinum Nicholaum decima pars omnium proventuum beneficiorum ecclesiasticorum per septennium in Hibernia, in subsidium Terre Sancte.

‍
 M1291.6

Item, senior filius Comitis de Clare nascitur.

M1292

Anno Domini mcc. nonagesimo secundo.

‍
 M1292.1

Rex Edwardus Anglie iterum intravit Scociam, et electus est in Regem Scocie Dominus Johannes de Bailoll, Comes de Galweya, totum regnum Scocie jure hereditario acquisivit, et Domino Edwardo, Regi Anglorum, apud Novum Castrum super Tyne, die Sancti Stephani, homagium fecit, Florencio, Comite de Holand, Roberto de Bruce, Comite de Carrik, Johanne Hastynges, Johanne Comyn, Patricio de Dunbarre, Johanne de Vescy, Nicholao de Saules, et Willelmo de Roos, qui omnes calumpniati sunt jus in dicto regno, sed submiserunt se judicio Domini Regis Edwardi.

‍
 M1292.2

Item, decima quinta pars bonorum secularium concessa Domino Regi Anglie in Hibernia, termino ea colligendo in festo Sancti Michaelis.

‍
 M1292.3

Item, obiit Dominus Petrus de Genevile, miles.

‍
 M1292.4

Item, Rice Omereduk ductus est Eboracum, et ibidem ad caudas equorum distractus.

M1293

Anno Domini mcclxxxxiii.

‍
 M1293.1

Bellum navale fit Normannis generale.

‍
 M1293.2

Item, interfecti sunt Normanni non modico numero per bellum navale a baronibus de portubus Anglie, et  p.322 aliis coadjutoribus, inter Pascha et Pentecosten, qua de causa mota est guerra inter Angliam et Francos, unde Rex Francorum, Philippus, direxit Regi Anglorum literas creditorias, ut personaliter ad Parliamentum suum accordaret responsurus questionibus quas idem Rex erat propositurus versus eum. Cujus mandato minime completo, mox ipsum Regem Anglie extorrem per consilium Francorum Rex Francie judicans condempnavit.

‍
 M1293.3

Item, Gilbertus de Clare, Comes Glovernie, cum uxore sua intravit Hiberniam circa festum Sancti Luce.

M1294

Anno Domini mcc. nonagesimo quarto.

‍
 M1294.1

Willelmus de Monteforti, in consilio Regis, Westmonasterii coram Rege subito expiravit, qui Willelmus fuit Decanus Sancti Pauli, London, in cujus ore Pontifices et clerus verba sua ponentes et hesitantes quantum Rex a quolibet ipsorum affectaret, inde volentes certificari, in quo et Rex maxime confidebat, ad Regem reversus et approperans ante Regem, ut conceptum sermonem exprimet, repente obmutescens labit ad terram, extractus a Regis ministris in ulnis eorum miserabiliter. Quapropter visum quod accidit dixerunt viri timorati, vere iste homo procurator fuerat ut decime ecclesiasticorum et beneficiorum Regi persolverentur. Scrutinii facti in ovile Christi alter instigator ut Willelmus clamabat, contributionis postmodum Regi concesse.

‍
 M1294.2

Item, civitas Burdugale, cum terra Vasconie adjacente, occupata a ministris Regis Francie est conditionaliter, sed injuste proditioseque detenta est per Regem Francie. Cujus causa Johannes, Archiepiscopus  p.323 Dublin, et quidam alii magnates in Almaniam sunt missi ad Regem ejusdem, et habito responso in Tordran, reversus est Dominus Archiepiscopus in Angliam, diem claudendo extremum die Sancti Leodegarii: cujus Johannis Sampford ossa traduntur sepulture in ecclesia Sancti Patricii, Dublin, decimo kal. Martii.

‍
 M1294.3

Eodem anno, oriebatur contentio inter Dominum Willelmum de Vescy, tunc Justitiarium Hibernie, et Dominum Johannem Filium Thome, et Dominus Willelmus appellavit eum de felonia, et Dominus Willelmus de Vescy transfretavit in Angliam, et dimisit Dominum Willelmum de la Hay loco suo Justitiarium Hibernie. Sed cum venissent ambo coram Rege ut pugnarent sub appellatione pro prodicione, fugit in Franciam predictus Willelmus Vescy, et noluit pugnare. Tunc Rex Anglie dedit dominia que fuerunt Domini Willelmi de Vescy Domino Johanni Filio Thome, scilicet, Kyldare et Rathemgan, et multa alia.

‍
 M1294.4

Eodem anno, Gilbertus de Clare, Comes Gloucestrie, rediit de Hibernia in Angliam. Item, Ricardus, Comes Ultonie, cito post festum Sancti Nicholai captus est per Dominum Johannem Filium Thome, et in castro de Lega, id est, Ley, detentus est usque ad festum Sancti Gregorii Pape, cujus liberatio facta fuit tunc per consilium Domini Regis in Parliamento de Kylkennia. Pro cujus captione predictus Dominus Johannes Filius Thome, dedit omnes terras suas, scilicet, Slygo, cum pertinenciis, quas habuit in Connacia.

‍
 M1294.5

Item, castrum Kyldarie capitur. Kyldaria et patria circumstans ab Anglicis et Hibernicis spoliatur.

‍
 M1294.6

Calvagh combussit rotulos et tallias comitatus.

‍
 M1294.7

Magna caristia et pestilentia per Hiberniam isto anno et duobus annis sequentibus.

 p.324‍
 M1294.8

Item, Dominus Willelmus Doddyngzele fit Justiciarius Hibernie.

M1295

Anno Domini mcc. nonagesimo quinto.

‍
  M1295.1

Edwardus, Rex Anglie, edificavit castrum de Bello Marisco, id est, Beuemaris in Venedocia, que mater Cambrie vocatur, et a vulgo Anglesia, eam intrando cito post Pascha, et Venodotes, id est, homines valentes Anglesie, suo imperio subjugando et cito post istam tempestatem, videlicet, circa festum Beate Margarete, Madocus, tunc temporis Wallie electus, gratie Regis se supponens, per Dominum Johannem de Haverynges London est adductus, et ibidem in turri inclusus, gratiam et benevolentiam Regis expectando.

‍
 M1295.2

Isto anno, obiit Dominus Willelmus Duddyngzele, Justitiarius Hibernie, in crastino Sancte Marie Egiptiace. Cui successit Dominus Thomas, filius Mauritii, in Justitiaria.

‍
 M1295.3

Item, circa eandem tempestatem, Hibernici Lagenienses Lageniam vastaverunt, Novum Castrum, cum aliis villis, comburendo.

‍
 M1295.4

Item, Thomas de Torbevile, seductor Regis et regni, convictus trahitur per medium London, super pellem prostratus vallatusque quatuor tortoribus larvatis, improperantibus ei convicia, et sic ultimo patibulo affigitur ut sepulture non daretur corpus ejus, milvis et corvis exequias celebrantibus. Fuit iste Thomas unus eorum qui, in obsidione castri de Rions capti, Parisiis ducebantur. Qui locutus est ad Principes Francorum quod illis Regem Anglie traderet. Relinquens ibi duos filios obsides, rediit de partibus transmarinis, et Regi Anglie et suo Consilio se junxit, enarrans omnibus quod caute evasit de carcere, et cum de consilio Regis et ordinatione regni certificaretur, omnia in scriptis redigens, Preposito Parisiensi  p.325 direxit. Super quo demum convictus, predictam subiit sententiam.

‍
 M1295.5

Item, circa eandem tempestatem Scoti, rupto pacis vinculo quod cum ligeo Domino Rege Anglie pepigerant, cum Rege Francie novum foedus inierunt, et, conspiratione facta, in Regem proprium eorum, Dominum Johannem Baillol, insurrexerunt, et eum in quodam castro altis montibus circumsepto in interiora loca Scocie incluserunt. Elegerunt sibi, more Francie, duodecim pares, videlicet, quatuor Episcopos, quatuor Comites, et quatuor proceres, quorum nutu cuncta regni negotia censerentur. Et hoc factum est in ignominiam Regis Anglie, quia, reclamantibus Scotis, dictus Johannes per Regem Anglie eis preficebatur.

‍
 M1295.6

Item, Rex Anglie iterum versus Scotiam, in Quadragesima sequente, ducit exercitum ad temerariam arrogantiam et presumptionem Scotorum degenerum in patrem et Regem proprium compescendam.

‍
 M1295.7

Item, Dominus Johannes Wogan factus est Justiciarius Hibernie, Domino Thoma, filio Mauricii, cedente eidem.

‍
 M1295.8

Item, idem Dominus Johannes Wogan, Justiciarius Hibernie, fecit pacem inter Comitem Ultonie et Johannem Filium Thome, et Geraldinos, per biennium duraturam, ac inducias.

‍
 M1295.9

Item, his diebus, circa Nativitatem Domini, Dominus Gilbertus de Clare, Comes Glovernie, diem clausit extremum.

‍
 M1295.10

Item, Rex Anglie mittit Edmundum, fratrem suum, cum exercitu, in Vasconiam.

M1296

Anno Domini mccxcvi.

‍
  M1296.1

Dominus Rex Anglie tertio kal. Aprilis, scilicet, die Veneris, tunc temporis, in septimana Pasche, cepit Berwicum, in quo interfecti fuerunt de Scotis circa septem millia, de Anglicis unus quidam militum, scilicet, Dominus Ricardus de Cornubia, et septem homines pedestres tantum.

‍
 1296.2

Item, cito post, scilicet, quarto die Maii, intravit castrum de Donbar, et cepit de inimicis suis circa  p.326 xli. milites, qui omnes se gratie Regis supposuerunt, confecto prius toto exercitu Scotorum, scilicet, septingentis hominibus equestribus et xl. millia pedibus ex hiis interfectis, et mille et l., tam de equestribus quam de peditibus; nec fuerunt occisi de Anglicis in eadem confectione nisi homines pedites tantum.

‍
 M1296.3

Item, die Sancti Johannis ante Portam Latinam, Wallenses, in numero non modico, circa quindecim millia hominum, ad mandatum Regis Scociam adierunt eandem impugnaturi. Et eodem tempore Magnates Hibernie, scilicet, Johannes Wogan, Justiciarius Hibernie, Ricardus de Burgo, Comes Ultonie, Theobaldus Pincerna, et Johannes Filius Thome, cum multis aliis venerunt, similiter in adjutorium transfretando in Scociam. Rex etiam Anglie eos recipiens tercio idus Maii, scilicet, die Pentecostes, in castro de Rokesburgh eis et aliis militibus Anglie magnum fecit convivium et solempne.

‍
 M1296.4

Item, die Mercurii proximo ante festum beati Barnabe, Apostoli, intravit villam de Edinburgh et cepit castrum ante festum Sancti Johannis Baptiste, et cito post in eadem estate omnia castra infra ambitum Scocie contenta ad ejus nutum fuerunt reddita.

‍
 M1296.5

Item, idem Dominus Johannes Balliol, Rex Scocie, venit licet invitus die Dominica proxima post festum Translacionis Sancti Thome, Archiepiscopi, ad Regem Anglie, cum Comitibus, Episcopis, et aliis militibus plurimis, et supposuerunt gratie Domini Regis et voluntati, salvis sibi vita et membris, et Dominus Johannes de Balliol resignavit totum jus suum Scocie in manu Regis Anglie, quem Dominus Rex misit versus partes London in salvo conductu ad perhendinandum.

‍
 M1296.6

Item, Edmundus, frater Regis Anglie, obiit in Vasconia.

M1297

Anno Domini mccxcvii.

‍
 M1297.1

Dominus Edwardus, Rex Anglie, transfretavit in Flandriam manu armata contra Regem Francie propter guerram inter eos motam,  p.327 ubi post graves expensas et altercationes quedam forma pacis inita inter eos in hac conditione quod se supponerent ordinationi Domini Pape. Hinc inde missi fuerunt certi nuncii ad Curiam Romanam. Sed Rege Edwardo existente in Flandria, Willelmus de Walleis, cum magno exercitu, per commune consilium Scotorum venit ad pontem de Strivelin, et dedit bellum contra Dominum Johannem Warrene, in quo bello ex utraque parte multi corruerunt, multique erant submersi. Sed discomfitura erat super Anglicos. Quo facto commoti sunt omnes Scoti, tam Comites quam Barones, contra Regem Anglie. Et mota fuit discordia inter Regem Anglie et Rogerum Bigod, Comitem Marescallum, et cito post concordaverunt. Et Sanctus Lodovicus, filius Regis Sicilie, Archiepiscopus Colonie, Frater Minor, obiit. Et filius et heres Regis de Maliagro, id est Marortcarum, intravit Ordinem Fratrum Minorum ad informationem Sancti Lodovici, qui dixit: Vade et fac sic.

‍
 M1297.2

Item, in Hibernia combusta fuit Lechilnia, cum aliis villis, per Hibernicos de Slemergi.

‍
 M1297.3

Item, Calwagh Ohanlan et Yvegus MacMaghon interficiuntur in Urgalia.

M1298

Anno Domini mcc. nonagesimo octavo.

‍
 M1298.1

Papa Bonifacius Octavus in crastino Apostolorum Petri et Pauli, ordinavit et confirmavit, omni sedato tumultu guerre, pacem inter Regem Anglie et Regem Francie, cum certis condicionibus subsecutis.

‍
 M1298.2

Item, Rex Edwardus Anglie duxit exercitum iterum in Scociam ad subjugandum Scotos rebelles perjuros sue ditioni.

‍
 M1298.3

Item, interfecti sunt in eodem exercitu, circa festum Sancte Marie Magdalene, de Scotis lx. millia apud Fowkirk: alii scribunt circa quater viginti millia. Et  p.328 sol in illo die erat rubens instar sanguinis per totam Hiberniam, dum bellum fuerit apud Fowkyrk predictum.

‍
 M1298.4

Item, circa idem tempus feoffavit Dominus Rex Anglie suos milites de comitatibus et baroniis Scotorum peremptorum.

‍
 M1298.5

Item, in Hibernia pax et concordia inite sunt inter Comitem Ultonie et Dominum Johannem Filium Thome, circa festum Apostolorum Simonis et Jude.

‍
 M1298.6

Item, in crastino Sanctorum Septem Dormientium, radius solaris mutatur in colorem fere sanguineum, ab hora matutina, ita quod hoc videntes admirarentur universi.

‍
 M1298.7

Item, obierunt Dominus Thomas Filius Mauricii, miles, et Dominus Robertus Bagod, quondam Justiciarius in Banco.

‍
 M1298.8

Item, in Artha civitate, et etiam Reathe in partibus Italie, Papa Bonifacio tunc temporis ibidem existente, tantus erat factus terremotus, quod turres et palatia sub solo tenus corruerunt. Papa autem cum Cardinalibus a civitate fugit, territus pre timore.

‍
 M1298.9

Item, in die Epiphanie, terremotus licet non tam violentus factus est in Anglia, a Cantuaria usque Hamptoni am.

M1299

Anno Domini mcc. nonagesimo nono.

‍
 M1299.1

Obiit Dominus Theobaldus le Botiller, minor, in manerio de Turby, secundo idus Maii, cujus corpus delatum versus Weydeneyam, id est Weney in comitatu Limerici, decimo kal. Junii.

‍
 M1299.2

Item, Edwardus, Rex Anglie, duxit in uxorem Dominam Margaretam, sororem illustris Regis Francie, in ecclesia Sancte Trinitatis, Cantuarie, circa festum Sancte Trinitatis.

‍
 M1299.3

Item confectus est Soldanus Babylonie, cum exercitu Saresanorum per Cassanum, Regem Tartarorum.

 p.329‍
 M1299.4

Anno Domini mcc. nonagesimo nono. In die post festum Purificationis Beate Marie Virginis, interfecti fuerunt numeri c.m. Saracenorum equestrium, exceptis hominibus pedestribus, quorum numerus fuit infinitus.

‍
 M1299.5

Item, eodem anno, fuit bellum canum in Burgundia apud castrum Genelon, et fuit numerus canum tria millia, et quilibet interfecit alium, et nullus canis evasit nisi solummodo unus. .

‍
 M1299.6

Item, eodem anno, plures Hibernici venerunt ad gravandum Dominum Theobaldum de Verdon ad castrum de Roche, ante festum Annunciacionis.

M1300

Anno Domini mccc.

‍
  M1300.1

Numisma Pollardorum prohibetur in Anglia et in Hibernia.

‍
 M1300.2

Item in autumno, Edwardus, Rex Anglie, intravit iterum in Scotiam in manu armata, sed ad mandatum Bonifacii Pape impeditus est, et direxit nuncios solempnes ad Curiam se ab injuria excusando.

‍
 M1300.3

Item, Thomas, filius Regis Anglie, nascitur apud Brotherton, ultimo die Maii, de Margareta, sorore Regis Francie.

‍
 M1300.4

Item, Edwardus, Comes Cornubie, obiit sine herede de corpore suo relicto, et in Abbatia de Hailes traditus est sepulture.

M1301

Anno Domini mccci.

‍
 M1301.1

Edwardus, Rex Anglie, intravit Scociam cum exercitu, ad quem transfretavit Dominus Johannes Wogan, Justiciarius Hibernie, et Dominus Johannes Filius Thome, Petrus Bermingham, et multi alii in auxilium Regis Anglie.

‍
 M1301.2

Item, comburitur magna pars civitatis Dublin, cum ecclesia Sancte Warburge, nocte Beate Columbe.

‍
 M1301.3

Item, Dominus de Genevile desponsavit filiam Domini Johannis de Montforte. Et Dominus Johannes de Mortuomari desponsavit filiam et heredem Domini  p.330 Petri de Genevile. Et Dominus Theobaldus de Verdon desponsavit filiam Domini Rogeri de Mortuomari.

‍
 M1301.4

Eodem tempore, Lagenienses moverunt guerram in hyeme, villam de Wykynlo, et Rathdon, et cetera comburendo; sed non impunes evaserunt, quia major pars sustentationis fuerat combusta, et armenta eorum per depredationem amissa; et iidem Hibernici fere in Quadragesima consumpti fuissent, nisi seditio quorundam Anglicorum impedivisset.

‍
 M1301.5

Item, confectio facta in autumno per Folanos (sic) super conventulum Bremor, in qua occisi sunt fere ccc. latrones.

‍
 M1301.6

Item, Walterus Pouer magnam partem Momonie devastavit, plurima predia incendendo.

M1302

Anno Domini mcccii.

‍
 M1302.1

Obierunt Domina Margareta, uxor Domini Johannis Wogan, Justiciarii Hibernie, tertio idus Aprilis, et in ebdomada sequenti Matildis de Lacy, uxor Domini Galfridi de Genevile.

‍
 M1302.2

Item, Edmundus le Botiller recuperavit manerium de Sancto Bosco, cum pertinenciis, de Domino Ricardo de Feringes, Archiepiscopo Dublin, per concordiam factam inter eos in Banco Regis post festum Sancti Hilarii.

‍
 M1302.3

Item, confectio facta apud Courtenay in Flandria per Flandrenses super exercitum Gallicorum, die Mercurii proximo post festum Translationis Sancti Thome, in qua occisi fuerunt Comes Arthosie, Comes Albemarlie, Comes de Hue, Radulphus de Neel, Constabularius Francie, Guido de Nevil, Marescallus Francie, filius Comitis Hennaund, Godfridus de Brabant, cum filio, Willelmus de Fenlys, cum filio. Jacobus de  p.331 Sancto Paulo amisit manum, et quadraginta baroneti eodem die fuere interfecti, cum militibus et armigeris et ceteris sine numero.

‍
 M1302.4

Item, decime omnium beneficiorum ecclesiasticorum in Anglia et Hibernia exacte erant a Bonifacio Papa, per triennium, in subsidium ecclesie Romane contra Regem Arragonum.

‍
 M1302.5

Item, in die Circumcisionis, Dominus Hugo de Lacy depredavit Hugonem Vernayll.

‍
 M1302.6

Anno eodem, Robertus le Bruys, tunc Comes de Carrik, desponsavit Elizabetham, filiam Domini Ricardi de Burgo, Comitis Ultonie. Item, Edmundus Botiller desponsavit filiam Domini Johannis Filii Thome.

‍
 M1302.7

Item, civitas Burdigale, cum ceteris civitatibus circumjacentibus, que per seditionem Francorum aliquo tempore ab Edwardo, Rege Anglie, fuerant alienate, eidem sunt reddite, in vigilia Sancti Andree, per industriam Domini Johannis de Hastinges.

M1303

Anno Domini mccciii.

‍
 M1303.1

Comes Ultonie, scilicet, Ricardus de Burgo, et Dominus Eustacius le Pover, cum magna potentia intraverunt Scotiam, sed factis primo ab ipso Comite in castro Dublin xxxiii. militibus, in adjutorium Regis Anglie transivit in Scotiam.

‍
 M1303.2

Item obiit Geraldus, filius et heres Domini Johannis Filii Thome.

‍
 M1303.3

Eodem anno, Papa Bonifacius Regem Francie et Reginam, et liberos eorundem, excommunicavit, et renovavit omnia privilegia Universitati Parisius concessa quocunque tempore; et statim post Papa fuit captus, et tentus quasi in carcere tribus diebus integris. Et cito post Papa obiit.

‍
 M1303.4

Item, obiit Comitissa Ultonie.

 p.332‍
 M1303.5

Item, Walranus de Wellesley et Dominus Robertus de Percivall interfecti sunt, undecimo kal. Novembris.

M1304

Anno Domini mccc. quarto.

‍
 M1304.1

Magna pars Dublin comburitur, scilicet, vicus Pontis, cum magna parte keye, et ecclesia Fratrum Predicatorum, et ecclesia monachorum, cum magna parte monasterii, scilicet, idus Junii, in festo Beati Medardi.

‍
 M1304.2

Item, primarius lapis chori Fratrum Predicatorum Dublin ponitur per Dominum Eustacium le Pover, in festo Sancte Agathe, Virginis.

‍
 M1304.3

Item, Domina Margareta Wogan, uxor Domini Johannis Wogan, Justiciarii Hibernie, obiit.

‍
 M1304.4

Item, obiit Domina Matildis Lacy, uxor Domini Galfridi Genevile, tercio idus Aprilis.

‍
 M1304.5

Item, post festum Purificationis Beate Marie Virginis, Dominus Rex Francie iterum invasit Flandrenses in propria persona, cum magna multitudine exercitus. Tum bene se habuit in bello, et viriliter pugnavit donec duo dextrarii vel tres sub illo interfecti fuerunt; sed ad ultimum capicium amisit, quod sub galea capiti ejus imponebatur, quod Flandrenses capientes, in lancea tanquam vexillum derisorie portaverunt, et in omnibus nundinis Flandrie famosis ad altam fenestram alicujus palatii, tanquam signum tabernale, in signum victorie ostenderunt.

M1305

Anno Domini mcccv.

‍
 M1305.1

Jordanus Comyn, cum complicibus, interfecit Moritagh O'Conghir, Regem de Offaly, et Calvvagh, germanum ejus, et quosdam alios in curia Domini Petri Brymgeham, apud Carrik in Carberia.

‍
 M1305.2

Item, interfectus est Dominus Gilbertus de Sutton, Senescallus Weysfordie, ab Hibernicis prope villam Haymundi de Grace, quiquidem Haymundus in dicto bello viriliter se habuit, sed strenue evasit.

 p.333‍
 M1305.3

Item, in Scotia Dominus Robertus de Brus, Comes de Carrik, immemor juramenti Domino Regi Anglie, interfecit Dominum Johannem Rede Comyn infra septa Fratrum Minorum de Dunfres, et cito post se fecit coronari in Regem Scocie per manus duorum Episcoporum, scilicet, Sancti Andree et Glasco, in villa de Scone, ad suam confusionem et multorum aliorum.

M1306

Anno Domini mcccvi.

‍
 M1306.1

Confectio facta fuit in Offalia juxta castrum de Geshill, idus Aprilis, super Oconghor per Odympcies, in qua occisus est Odympci, dux Reganorum, cum magna comitiva.

‍
 M1306.2

Item, obiit Obrene, Rex Tothomonie.

‍
 M1306.3

Item, Donaldus Oge Maccarthi interfecit Donaldum Ruffum, Regem Desmonie.

‍
 M1306.4

Item, confectio dolenda cecidit super partem Domini Petri Brymegham, quarto kal. Maii, in confinio Midie.

‍
 M1306.5

Item, Balymore in Lagenia comburitur ab Hibernicis, interfecto tunc ibidem Henrico Calfe, et commota est guerra inter Anglicos et Hibernicos in Lagenia, ob quod convocatus est magnus exercitus de diversis partibus Hibernie ad refrenandam malitiam Hibernicorum Lagenie, in qua expeditione Dominus Thomas Maundevile, miles egregius, iniit gravem conflictum cum Hibernicis juxta Glenfell, in quo conflictu se viriliter gessit donec dextrarius ejus occisus est, ad laudem et honorem acquirendo, et plures salvavit et seipsum.

‍
 M1306.6

Item, Magister Thomas Cantok, Cancellarius Hibernie, consecratus est in Episcopum Ymelasensem in ecclesia Sancte Trinitatis Dublin, cum magno honore, cujus consecrationi interfuerunt majores natu totius Hibernie, tali contento convivio, primo divitibus, postea  p.334 de pauperibus, quale in Hibernia temporibus retroactis fuerat inauditum.

‍
 M1306.7

Item, Ricardus de Feringes, Archiepiscopus Dublin, obiit in vigilia Sancti Luce. Cui successit Magister Ricardus de Haverynges, qui occupavit Archiepiscopatum fere per quinquennium ex dispensatione Apostolica. Qui et cessit Archiepiscopatui cui successit Johannes de Leche. Causa cessionis ejus, ut bone memorie Archidiaconus Dublin, nepos ejusdem, retulit, quod fuit quadam nocte et videbat in sompnis quoddam monstrum universo mundo ponderosius super pectus ejus eminenter stare, de cujus ponderositate liberari maluit quam totius orbis bona solus habere, sed evigilans cogitabat hoc nihil aliud esse quam Dublinensis ecclesia, cujus fructus recipiebat, nihil pro eisdem laborando. Et quam cito potuit accedens ad Dominum Papam, a quo multum fuit dilectus, Archiepiscopatum renuntiavit. Habuit enim, ut idem Archidiaconus asseruit, uberiora beneficia Archiepiscopatu.

‍
 M1306.8

Item, Edwardus, Rex Anglie, fecit Edwardum, filium suum, militem, in festo Pentecostes, London, in quo festo neoptolizati fuerunt milites circa cccc., et Edwardus de Carnarvan, novus miles, fecit sexaginta milites de predictis, et tenuit festum, London, apud Novum Templum, et pater suus dedit sibi Ducatum Aquitanie.

‍
 M1306.9

Item, eodem anno, in festo Sancte Potentiane, Episcopus Wintoniensis et Episcopus Wigorniensis, de mandato Domini Pape, excommunicaverunt Robertum Brus, pretensum Regem Scocie, et suos socios, pro morte Domini Johannis Rede Comyn.

‍
 M1306.10

Eodem anno, die Sancti Bonifacii, Adomarus de Valentia, Comes Penbrochie, et Dominus Guido, Comes {⬌},  p.335 interfecerunt plures Scotos, et confectus fuit Dominus Robertus Brus extra villam Sancti Johannis.

‍
 M1306.11

Eodem anno, ad festum Nativitatis Sancti Johannis Baptiste, Rex Edwardus ivit versus Scotiam per aquam de Newerk usque Lincolniam.

‍
 M1306.12

Item, eodem anno, Comes de Asceles et Dominus Simon Freysell, et Comitissa de Carrik, pretensa Regina Scocie, filia Comitis Ultonie, fuerunt capti. Et Comes de Asceles et Dominus Simon Freysell fuerunt suspensi London, et Dominus Simon Freysell prius dilaceratus, et Comitissa remansit cum Rege in magno honore, ceteri, vero, in Scocia miserabiliter diem clauserunt extremum.

‍
 M1306.13

Item, circa festum Purificationis Beate Marie Virginis, duo fratres Roberti Brus, vitam piraticam agentes, exierunt de galleis suis super terram ad predandum, qui capti fuerunt, cum aliis sexdecim Scotis, et ipsi duo dilacerati fuerunt apud Carlele, ceteris in patibulis suspensis.

‍
 M1306.14

Item, in Hibernia, die Sancti Patricii, captus est Macnochi, cum duobus filiis, juxta Novum Castrum, per Thomam de Sueterby, decollato ibidem Lorcano Oboni, fure fortissimo.

M1307

Anno Domini mcccvii.

‍
 M1307.1

Tercio kal. Aprilis, decollatus est Murcod Ballagh, juxta Marton, per Dominum David Caunton, militem strenuum, et cito post interfectus est Adam Dan.

‍
 M1307.2

Item, confectio et interfectio sanguinis cecidit super Anglicos in Connacia, facta per Oscheles, die Apostolorum Philippi et Jacobi.

‍
 M1307.3

Item, predones de Offaly diruerunt castrum de Cashil, et in vigilia Translationis Sancti Thome combusserunt villam de Lega, id est, Lye, castrum obsidendo;  p.336 sed cito post amoti sunt per Johannem Filium Thome et Edmundum Botiller.

‍
 M1307.4

Item, obiit Edwardus, Rex Anglie, cui successit in regno Edwardus, filius ejus, qui solemnissime sepelivit patrem suum apud Westmonasterium, cum magna reverentia et honore.

‍
 M1307.5

Item, Dominus Edwardus, junior, duxit in uxorem Dominam Isabellam, filiam Regis Francie, in ecclesia Sancte Marie Bononie, et cito post coronati ambo in ecclesia Westmonasteriensi.

‍
 M1307.6

Item, Templarii in partibus transmarinis, quadam heresi dampnati, ut dicebatur, capti sunt et incarcerati per Papale mandatum. In Anglia, similiter, omnes capti fuerant in crastino Epiphanie. Et in Hibernia capti fuerunt in crastino Purificationis, et incarcerati.

M1308

Anno Domini mcccviii.

‍
 M1308.1

Secundo idus Aprilis, obiit Dominus Petrus de Bermingham, nobilis debellator Hibernicorum.

‍
 M1308.2

Item, quarto idus Maii, comburitur castrum Kevini, quibusdam custodibus in eo interfectis per Willelmum Macbalthor, et Cuygnismio Othothiles, et suos fautores.

‍
 M1308.3

Item, comburitur villa de Courcouly per eosdem malefactores.

‍
 M1308.4

Item, sexto idus Junii, confectus fuit Dominus Johannes Wogan, Justiciarius Hibernie, cum suo exercitu, prope Glyndelory, interfectis ibidem Johanne dicto Hogelyn, Johanne de Northon, Johanne de Breton, cum multis aliis.

‍
 M1308.5

Item, decimo sexto kal. Julii combusta est Donlovan, Tobyr, et alie ville contermine per prefatos malefactores.

‍
 M1308.6

Item, in Anglia cito post tentum est magnum Parliamentum London, in quo oriebatur dissensio et fere mortalis conflictus inter Regem et Barones, occasione Domini Petri de Gaveston, qui proscriptus est a regno Anglie in crastino Natalis Beati Johannis  p.337 Baptiste, et transfretavit in Hiberniam circa festum Sanctorum Quirite et Julite, cum uxore et sorore, Comitissa Glovernie, ad Dublin, cum pompa vehementi et ibidem traxit moram.

‍
 M1308.7

Item, Willelmus Macbaltor, fortis latro et incendiarius, in Curia Domini Regis, Dublin, coram Capitali Justiciario, Domino Johanne Wogan, condempnatus et judicatus. Duodecimo kal. Septembris, distractus est ad caudas equorum ad calofurcium, et ibi suspensus, prout merita sua exegerunt.

‍
 M1308.8

Item, in eodem anno, erecta est quedam cisterna marmorea ad recipiendam aquam de aquaductuli in civitate Dublin, qualis ante nunquam fuit ibidem, per dispositionem et providentiam Domini Johannis le Decer, tunc Maioris civitatis Dublin, qui de propria pecunia ad eandem structuram invenit, et idem Johannes parum ante idem tempus construi fecit quendam pontem ultra Aliphiam juxta Prioratum Sancti Wlstani, capellam Sancte Marie Fratrum Minorum, et ibidem sepelitur, capellam Sancte Marie Hospitalis Sancti Johannis, Dublin.

‍
 M1308.9

Item, idem Johannes Decer multa bona fecit in conventu Fratrum Predicatorum, Dublin, videlicet, unam columpnam lapideam in ecclesia, et lapidem unum latum super altare magnum, cum ornamentis ejus.

‍
 M1308.10

Item, sexta feria recepit Fratres ad mensam suam: ista dicunt seniores junioribus intuitu charitatis.

‍
 M1308.11

Item, in autumno transfretavit Dominus Johannes Wogan ad Parliamentum Anglie, in loco cujus Dominus Willelmus de Burgo factus est Custos Hibernie.

‍
 M1308.12

Item, eodem anno, in vigilia Apostolorum Simonis et Jude, Dominus Rogerus de Mortuomari applicuit in Hiberniam, cum sua consorte, recta herede Midie, filia Domini Petri, filii Domini Galfridi Geneville; intraverunt Hiberniam, et seisinam ceperunt de Midia, Domino Galfrido de Genevile  p.338 cedente eisdem, et intrante Ordinem Fratrum Predicatorum apud Trym, in crastino Sancti Edwardi, Archiepiscopi.

‍
 M1308.13

Item Dermot Odymcy occisus est apud Tully per servientes Domini Petri Gaveston.

‍
 M1308.14

Item, Ricardus de Burgo, Comes Ultonie, tenuit magnum festum in Pentecosten, apud Trym et fecit Walterum de Lacy et Hugonem de Lacy milites. Et, in vigilia Assumptionis, Comes Ultonie venit contra Petrum Gaveston, Comitem Cornubie, apud Drogheda. Et eodem tempore remeavit passagium in Scociam.

‍
 M1308.15

Item, dicto anno, Matildis, filia Comitis Ultonie, transfretavit versus Angliam ad maritagium contrahendum cum Comite Glovernie. Et cito post infra mensem Comes et ipsa fuerunt desponsati.

‍
 M1308.16

Item, Mauricius de Caunton interfecit Ricardum Talon, et Rupenses interfecerunt predictum Mauricium.

‍
 M1308.17

Item, Dominus David de Caunton suspenditur Dublin.

‍
 M1308.18

Item, Odo, filius Catholi Oconghir, interfecit Odonem Oconghir, Regem Connacie.

‍
 M1308.19

Item, Athi comburitur ab Hibernicis.

M1309

Anno Domini mccc. nono.

‍
 M1309.1

Petrus de Gaveston subjugavit Obrynnes Hibernicos, et reedificavit Novum Castrum Mackingan, et castrum Keviny et amputavit et mundavit passum inter castrum Keviny et Glyndelagh, invitis Hibernicis, et abiit et obtulit in ecclesia Sancti Keviny.

‍
 M1309.2

Eodem anno, Dominus Petrus de Gaveston transfretavit in Angliam in vigilia nativitatis Sancti Johannis Baptiste.

‍
 M1309.3

Item, uxor filii Comitis Ultonie, filia Comitis Glovernie, decimo quinto die Octobris applicuit in Hiberniam.

‍
 M1309.4

Item in vigilia Nativitatis Domini, rediit Comes Ultonie de Anglia, et applicuit apud portum de Drogheda.

‍
 M1309.5

Item, in die Purificationis, etc. (ante, p. 294.

‍
 M1309.6

Item, cito post illud tempus rediit Dominus Edmundus le Botiller de Anglia, qui ibi antea London factus est miles.

 p.339‍
 M1309.7

Item, transfretaverunt in Angliam de Hibernia Comes Ultonie, Rogerus de Mortuomari, et Dominus Johannes Filius Thome.

‍
 M1309.8

Item, obiit Dominus Theobaldus de Verdon.

M1310

Anno Domini mcccx.

‍
 M1310.1

Rex Edwardus et Dominus Petrus de Gaveston iter suum versus Scotiam arripuerunt ad pugnandum Robertum de Brus.

‍
 M1310.2

Item, dicto anno, magna caristia bladi, etc. - ad caudas equorum.

‍
 M1310.3

Item, in Abbathia Sancti Thome, Martiris, Dublin, obiitDominusNigellus leBruyn, miles, Escaetor Domini Regis in Hibernia, cujus corpus Nigelli fuit sepultum in choro Fratrum Minorum cum tanta reverencia cereorum qualis antea in Hibernia non videbatur.

‍
 M1310.4

Eodem anno, Parliamentum apud Kildare, ubi Dominus Arnaldus Pover de morte Domini Johannis Bonevile acquietatur, quia hoc fecerat se defendendo.

‍
 M1310.5

Item, in die Sancti Patricii, unanimi assensu Capitulorum, Dominus Alexander de Bigenore electus est in Archiescopum Dublin.

‍
 M1310.6

Item, Dominus Rogerus de Mortuomari rediit in Hiberniam infra octavam Navitatis Beate Marie Virginis.

‍
 M1310.7

Item, eodem anno, Dominus Henricus de Lacy, Comes Lincolnie, obiit.

M1311

Anno Domini mcccxi.

‍
 M1311.1

In Thomond, apud Bonnorathe, mirabilis et miraculosa disconfectio facta per Dominum Ricardum de Clare super partes Comitis Ultonie, qui predictus Dominus Ricardus cepit in bello Dominum Willelmum de Burgo et Johannem, filium Domini Walter de Lacy, et multos alios: quoquidem bello multi corruerunt, tam de Anglicis quam de Hibernicis, decimo tertio kal. Junii.

‍
 M1311.2

Item, Tassagard et Rathcoule invaserunt latrones, scilicet, Obrynnes et Otothiles, in crastino Nativitatis Sancte Johannis Baptiste. Unde cito in autumno collectus est magnus exercitus in Lagenia ad impugnandum dictos latrones, in Glyndelory et aliis locis nemorosis latentes.

 p.340‍
 M1311.3

Item, Parliamentum tentum London, in Augusto, inter Regem et Barones ad tractandum de statu regni et familia Regis, per ordinationem sex Episcoporum, sex Comitum et sex Baronum qualiter utilius regno poterunt providere.

‍
 M1311.4

Item, secundo idus Novembris, Dominus Ricardus de Clara interfecit de Galogelaghes sex centum.

‍
 M1311.5

Item, die Omnium Sanctorum precedente, proscriptus fuit Petrus de Gaveston de regno Anglie per Comites et Barones, et multa bona statuta reipublice necessaria per eosdem sunt confecta. Qui Petrus abjuravit regnum Anglie circa festum Omnium Sanctorum, et ivit in Flandriam quatuor mensibus post et rediit et dictus Petrus cito post Epiphaniam furtive intravit Angliam, adherens lateri Regis, quod Barones non poterant faciliter ad eum appropinquare. Et adivit Eboracum cum Rege ibidem moram faciendo in quadragesima: unde Episcopi, Comites, et Barones Anglie London pervenerunt ad tractandum de statu regni, ne per dicti Petri redditum respublica commoveretur.

‍
 M 1311.6

Item, obierunt Dominus Johannes de Cogan, Dominus Walterus Le Enfaunt, et Dominus Johannes, filius Rery, milites, et sepeliuntur in ecclesia Fratrum Predicatorum, Dublin.

‍
 M1311.7

Item, Johannes Macgoghedan interficitur per Omolmoy.

‍
 M1311.8

Item, obiit Willelmus de Rupe, Dublin, de ictu sagitte unius Hibernici montani.

‍
 M1311.9

Item, obiit Dominus Eustacius le Pover, miles.

‍
 M1311.10

Item, in vigilia Cathedre Sancti Petri, incepit riota Urgalie per Robertum de Verdon.

‍
 M1311.11

Item, interficitur Donatus Obrene per suos traditiose in Tothomonia.

 p.341

M1312

Anno Domini mcccxii.

‍
 M1312.1

Dominus Petrus de Gaveston intravit castrum de Scardeburgh, Baronibus resistendo. Sed, cito post kal. Junii, se rediit Domino Adomaro de Valencia, per quem fuerat obsessus, certis tamen condicionibus prelocutis, qui eum duxit versus London, sed itinerando captus est apud Dedington per Comitem Warwici, et ductus est ad Warwik, unde inito consilio Comitum et Baronum decollatur, decimo tertio kal. Julii, cujus corpus sepelitur in conventu de Langley in ecclesia Fratrum Predicatorum .

‍
 M1312.2

Item, exercitus ductus per Johannem Wogan, Justitiarium Hibernie, ad refrenandam malitiam Roberti de Verdon et suorum fautorum, miserabiliter confectus est sexto idus Julii, interfectis ibidem Nicholao Avanel, Patricio de Rupe, et multis aliis, ob quod dictus Robertus de Verdon et multi suorum fautorum se reddiderunt carceri Regis, Dublin, gratiam expectando.

‍
 M1312.3

Item, die Jovis in crastino Sancte Lucie, Virginis, anno regni Regis Edwardi sexto, luna videbatur mirabiliter de diversis coloribus, in quo diffinitum est quod Ordo Templariorum de medio deleatur in eternum.

‍
 M1312.4

Item, in Hibernia Dominus Edmundus Le Botiller factus est locum tenens Domini Johannis Wogan, Justiciarii Hibernie, qui Edmundus in quadragesima sequente obsessit Obrynnes in Glyndelory, et ipsos compulit ad deditionem et fere ad confusionem, nisi citius ad pacem Domini Regis redissent.

‍
 M1312.5

Item, eodem anno, in crastino Sancti Dominici, Dominus Mauricius Filius Thome desponsavit Katherinam, filiam Comitis Ultonie, ad Viride Castrum. Et Thomas Filius Johannis desponsavit aliam filiam ejusdem Comitis, in crastino Assumptionis, in eodem loco.

 p.342‍
 1312.6

Item, die Dominica post festum Exaltacionis Sancte Crucis, filia Comitis Glovernie, uxor Domini Johannis de Burgo, peperit filium.

M1313

Anno Domini mcccxiii.

‍
 M1313.1

Frater Rolandus Joce, Primas Ardmachanus, applicuit in insula de Houth, in crastino Annunciationis Beate Marie, de nocte surgens furtive levando crucem suam, illam portavit usque Prioratum de Gratia Dei. Cui occurrebant quidam de familiaribus Archiepiscopi Dublin illam crucem deponendo, et ipsum Armachanum tanquam confusum a Lagenia effugarunt.

‍
 M1313.2

Item, tentum est Parliamentum London, in quo nichil vel modicum de pace est expeditum. De quo Parliamento discessit Rex, tendens in Franciam, ad mandatum Regis Francie, et Rex Anglie et multi nobiles sunt cruce signati.

‍
 M1313.3

Item, Dominus Johannes Filius Thome fecit milites Nicholaum Filium Mauritii et Robertum de Clonhull, apud Adare in Momonia.

‍
 M1313.4

Item, ultimo die Maii, Robertus de Brus misit quasdam galleas ad partes Ultonie cum suis piratis ad depredandum, quibus restiterunt Ultonienses, viriliter eos effugando: dicitur tamen quod idem Robertus applicuit per licenciam Comitis treugas capiendo.

‍
 M1313.5

Item, in eadem estate, Dominus Johannes le Decer, civis Dublin, construi fecit pontem necessarium extra villam de Balyboght usque calcidium stagni molendini de Clontarf, ubi primum imminebat maximum periculum transeuntibus. Sed gravibus expensis positis, propter inundationem aque, pons cum arcubus corruit.

‍
 M1313.6

Item, Dominus Johannes de Leek, Archiepiscopus Dublin, in festo Sancti Laurentii diem suum clausit extremum. Tunc electi sunt in discordia in Archiespiscopum Dublin, Dominus Walterus Thornbury, Cancellarius  p.343 Domini Regis in Hibernia, et Dominus Alexander Biggenore, Thesaurarius Hibernie; sed Dominus Walterus Thornbury submersus est, et plures alii, circiter centum quinquaginta sex, mare ingressi sunt et nocte sequenti omnes fuerunt submersi. Tempore cujus mortis, scilicet, predicti Walteri, Alexander Byggenore expectavit gratiam Summi Pontificis. Archiepiscopus Dublin factus est idem Alexander.

‍
 M1313.7

Item, Dominus Milo de Verdon desponsavit filiam Domini Ricardi de Exoniis.

‍
 M1313.8

Item, eodem anno, Dominus Robertus de Brus prostravit castrum de Manne, et deperdidit Dominum Douegan Odowill, die Sancti Barnabe. Et Dominus Johannes de Burgo, heres Comitis Ultonie, Ricardi, obiit apud Galvey in festo Sanctorum Marcelli et Marcelliani.

‍
 M1313.9

Item, Dominus Edmundus le Botiller fecit triginta milites in castro Dublin in die Dominica et Sancti Michaelis.

M1314

Anno Domini mcccxiv.

‍
 M1314.1

Hospitalarii receperunt terras Templariorum Hibernie.

‍
 M1314.2

Item, Dominus Johannes Parice interficitur apud Pontem.

‍
 M1314.3

Item, Dominus Theobaldus de Verdon venit Justiciarius Hibernie in die Sancti Silvestri.

‍
 M1314.4

Item, Dominus ac Frater Galfridus de Genevile obiit decimo secundo kal. Novembris; sepultus in suo  p.344 Ordine Fratrum Predicatorum de Trym, qui fuit Dominus libertatis Midie.

‍
 M1314.5

Item, eodem anno, et die Sancti Matthie, Apostoli, Loghseudy fuit succensa. Et die Veneris sequenti, Dominus Edmundus le Botiller recepit suam commissionem, quod esset Justiciarius Hibernie.

M1315

Anno Domini mcccxv.

‍
 M1315.1

In die Sancti Johannis Baptiste, obiit interfectus Comes Glovernie, cum multis aliis, quasi sine numero; interficiuntur, in Scotia, et plures capiuntur per Scotos; qua de causa Scoti in audacia erecti, terram bonam et tributa de Northumberland ceperunt.

‍
 M1315.2

Item, cito post hec venerunt Scoti, et villam de Carlele obsederunt, ubi oppressus fuit Jacobus de Douglas per infortunium cujusdam muri cadentis.

‍
 M1315.3

Eodem anno, dicti Scoti, terra propria non contenti, prenimia superbia Hiberniam in parte boriali apud Clondonne applicuerunt, sex millibus pugnatorum et in bellis peritorum scilicet, Dominus Edwardus le Brus, germanus Roberti, Regis Scotorum, et cum eo Comes de Morreth, Johannes de Meneteth, Johannes Stiward, Dominus Johannes Cambell, Thomas Randolfe, Fergus de Andressan, Johannes de Bosco et Johannes Bisset Ultoniam manciparunt, et Dominum Thomam de Maundevile, ceterosque fideles a terra propria expulerunt.

Scoti primo Hiberniam intraverunt die Sancti Augustini Anglorum, mense Maii, juxta Cragfergus in Ultonia, inter quos et Anglicos primus conflictus habebatur juxta le Banne, in quo fugatur Comes Ultonie, capiuntur Willelmus de Burgo, Johannes de  p.345 Stantona, et multi alii, multisque Anglicis interfectis, prevaluerunt Scoti.

Secundus conflictus apud Kenlys in Midia, in quo fugatur Rogerus de Mortuomari cum sequela sua.

Tertius conflictus est apud Sketheris juxta Arscoll, in crastino Conversionis Sancti Pauli, in quo fugantur Anglici, Scoti prevaluerunt. Et predictus Edwardus le Brus, cito post festum Philippi et Jacobi, fecit se coronari in Regem Hibernie, et Castrum Viride ceperunt, et suos ibidem reliquerunt, quos Dublinienses cito post expellebant, et dictum castrum ad manum Domini Regis receperunt, et Dominum Robertum de Coulragh, custodem castri ibidem invenientes, secum Dublin adduxerunt, qui incarceratus ad dietam positus expiravit.

‍
 M1315.4

Item, die Apostolorum Petri et Pauli, venerunt Scoti apud Dondalk, et villam ceperunt, spoliaverunt, conbusserunt, eisdem resistentes interfecerunt, et magna pars Urgalie comburitur a Scotis. Ecclesia Beate Marie Virginis de Atrio Dei, plena viris, et mulieribus et parvulis, comburitur a Scotis et Hibernicis.

‍
 M1315.5

Eodem anno, Dominus Edmundus le Botiller, Justiciarius Hibernie, circa festum Sancte Marie Magdalene, magnum exercitum de Momonia et Lagenia, et aliis partibus collegit, et Comes Ultonie, cum exercitu innumerabili, quasi in adverso, de partibus Connacie veniebat; ad partes de Dundalk, simul venerunt, et mutuo consulebant ut Scotos interficerent et quo modo ignoratur fugerunt; aliter, ut sperabatur, capti essent, quo facto, Dominus Comes Ultonie, cum Justiciario  p.346 predicto et aliis magnatibus ibidem manucepit, Scotis interfectis, Dominum Edwardum le Brus vivum vel mortuum Dublin adducere, qui Comes eos sequebatur usque ad aquam de Banne, et postea dictus Comes retraxit se versus Coyners; quod percipiens dictus Brus caute dictam aquam transivit sequens eum, quem cum quibusdam in parte Comitis in fugam convertit, vulneratis Georgio de Rupe et aliis interfectis, scilicet, Domino Johanne Staunton, Rogero de Sancto Bosco, similiter ex parte Brus multi ceciderunt, et Dominus Willelmus de Burgo captus fuit decimo die mensis Septembris, et Comes confectus est juxta Coyners, et tunc Hibernici de Connacia et de Midia insurrexerunt contra Regem et contra Comitem Ultonie, et conbusserunt castrum de Athlon, et de Randon, et multa alia castra in dicto bello de Coyners. Baro de Donull ibi strenue fecit, sed multa bona ibi amisit et dicti Scoti viriliter eos fugabant usque ad Cragfergus, ibique fugerunt ex parte Comitis, et quidam castrum intraverunt et viriliter tenuerunt, et postea venerunt naute de portubus Anglicorum, et quadam nocte supervenerunt Scotos, et quadraginta ex iis occiderunt, et tentoria eorum et multa alia abstulerunt. Et in crastino Exaltacionis Sancte Crucis, Comes de Morreth transfretavit in Scotiam, et duxit Dominum Willelmum de Burgo secum, querendo plures bellicosos et armatos homines cum quatuor piratis plenis bonorum terre Hibernie, quarum una submersa est; quo tempore dictus Brus castrum de Cragfergus obsidebat.

‍
 M1315.6

Eodem tempore, Cathill Roge tria castra Comitis Ultonie in Connacia fregit et plures villas in eadem Connacia conbussit et spoliavit.

 p.347

Et eodem tempore dicti naute dictum castrum adierunt, et Domini ibidem preliabantur, et interim plures Scotos interfecerunt, quo tempore Ricardus de Lan de Ofervvill a quodam Hibernico occisus est.

‍
 M1315.7

Item, postea, die Sancti Nicholai, dictus le Brus recessit de Cragfergus, ad quem Comes de Murreth cum quingentis venit ad partes de Dundalk pariter venerunt, ad quos multi fugerunt et dextram aliqui dederunt, et inde apud Nober transeunt, ubi multos de suis relinquunt, circa festum Sancti Andree, Apostoli. Et ipse Brus conbussit Kenlys in Midia et Grenard et dictum monasterium spoliavit de omnibus bonis, et Fynnagh et novum castrum conbussit et totam patriam illam, et tenuerunt eorum natale apud Loghsudy et conbusserunt. Et postea transierunt per Totmoy usque Rathymegan et Kildare, et partes de Tristeldermot et de Athy et de Ribane, non sine dampno hominum suorum.

Et tunc venit le Brus ad Skethyr, juxta Arscoll in Lagenia. Ibi occurrerunt ei in pugna Dominus Edmundus Botiller, Justiciarius Hibernie, et Dominus Johannes Filius Thome, et Dominus Arnaldus Pover, et alii magnates Lagenie et Momonie; ita quod unus predictorum Dominorum, cum exercitu suo, sufficeret eundem Edwardum et exercitum suum debellare.

Sed discordia orta est inter eos; confusi campum eidem Edwardo relinquunt, juxta illud quod scriptum est: Omne regnum in seipsum divisum desolabitur. Ibi interfectus est armiger nobilis et fidelis Regi et regno, Haymundus le Grace, et Dominus Willelmus Prendregast, miles. Occiduntur ex parte Scotorum Dominus Fergus Andressan, Dominus Walterus de Morrey, et multi alii interficiuntur, quorum corpora sepulta sunt apud Athy, in conventu Fratrum Predicatorum.

 p.348

Postea, dictus Brus, in redditu suo versus Midiam, castrum de Ley cremavit, et tunc transiverunt dicti Scoti de Kenlis in Midia, ad quos Dominus Rogerus de Mortimer cum magno exercitu, venit fere cum xv. millibus, non fidelibus, ut creditur, inter se, nec cum Domino Rogero confederatis, qui quasi hora tertia fugam ceperunt, et terga verterunt, et principaliter de Lacyes, Domino Rogero, solo, cum paucis, quem oportebat fugere versus Dublin, et Dominum Walterum Cusake, ad castrum de Trym, relicta cum Scotis patria illa et villa de Kenlis.

‍
 M1315.8

Item, eodem tempore, Hibernici australes, Otothiles et Obrynnes cremaverunt totam patriam australem, scilicet, Arclowe, Novum Castrum, Bree et omnes villas adjacentes. Et Omorghes cremabant et devastabant partem de Leys in Lagenia, quos Dominus Edmundus Botiller, Justiciarius Hibernie, in magna parte occidit quorum capita quasi octinginta ad castrum Dublin deportata sunt.

‍
 M1315.9

Item, eodem anno, circa festum Purificationis Beate Marie Virginis, quidam magnates Hibernie et Dominus Filius Thome, Dominus Ricardus de Clara, Dominus Johannes le Pover, et Dominus Arnaldus le Pover, ratione pacis et majoris securitatis cum Rege Anglie firmande, venerunt ad Dominium Johannem de Hothom, per dictum Regem Anglie ibi assignatum, qui dicti magnates simul pro morte et vita ad tenendum cum Rege Anglie et pacem in terra pro posse eorum facere et Scotos interficere juraverunt. Quo facto complendo, mediante Deo, obsides dederunt et sic redierunt. Quam formam si alii magnates terre Hibernie tenere noluerunt, tanquam inimici Regis publice tenebantur.

‍
 M1315.10

Item, obiit Dominus Johannes Bysset. Et ecclesia nove ville de Leys, cum campanile, a Scotis comburitur.  p.349 Castrum de Northburgh in Ultonia capitur a Scotis.

‍
 M1315.11

Item, Fedelmicus Oconghyr, Rex Connacie, interfecit Roricum, filium Catholi Oconghyr.

‍
 M1315.12

Item, obiit Dominus Willelmus Maundevile, et Episcopus Conerensis fugit ad castrum de Cragfergus et supponitur episcopatus ejus interdicto. Et Dominus Hugo de Antonia interficitur in Connacia.

‍
 M1315.13

Item, in die Sancti Valentini eodem anno, Scoti moram fecerunt prope Geshyl et Offaly, et exercitus Anglicorum juxta partes de Kyldare, et Scoti tantam famem patiebantur quod plures eorum fame moriebantur, et eadem de causa iter occulte arripuerunt versus Fowr in Midia. Die Dominica sequenti taliter debilitati fuerunt, quid de fame quid de labore, ut plures eorum moriebantur.

Et postea venerunt magnates ad Parliamentum et nichil ibi fecerunt, sed totam patriam redeundo spoliaverunt. Et Dominus Walterus de Lacy venit Dublin famam sibi impositam purgandam, et obsides Domino Regi offerre sicut alii magnates fecerunt.

Et eodem tempore Edwardus de Brus in Ultonia pacifice morabatur.

‍
 M1315.14

Item, Otothiles et Obrynnes, Archibauldes et Haroldes conjurati fuerunt et villam de Wikelowe cum tota patria devastaverunt. Et prima septimana quadragesime, Comes de Morreth transfretavit in Scotiam, et le Brus placita tenuit in Ultonia et plures suspendi fecit.

‍
 M1315.15

Item, in medio quadragesime, Brus tenuit placita et occidit les Logans, et cepit Dominum Alanum Filium Warini, et duxit eum in Scotiam.

‍
 M1315.16

Item, eodem anno, Fennynger Oconghor occidit Cale Rothe, et cum eo galloglaghes et aliis circa trecentos. Eadem quadragesima, in medio, frumentum  p.350 vendebatur pro octodecim solidis, et ad Pascha sequens pro undecim solidis.

M1316

Anno Domini mcccxvi.

‍
 M1316.1

Dominus Thomas de Maundevile, cum pluribus de Drogheda, venit apud Cragfergus, die Jovis in Coena Domini, et bellum commiserunt cum Scotis, et eos in fugam converterunt, et circa triginta Scotorum occiderunt. Et, postea, in vigilia Pasche, dictus Dominus Thomas, cum suis, insultum fecit contra Scotos, et plures eorum occidit circa kalendas et ibi occisus erat dictus Dominus Thomas de Maundevile in propria patria pro jure suo.

‍
 M1316.2

Item, in partibus Connacie multi Hibernici occisi fuerunt per Dominum Ricardum de Clare et Dominum Ricardum Bermyngham.

‍
 M1316.3

Item, die Sabbathi post Ascensionem Domini, per Dominum Willelmum Comyn et suos sequaces, custodes pacis, occisus erat Donnyg Obrynne, fortis latro, cum duodecim de suis sociis, quorum capita Dublin portata fuerunt.

‍
 M1316.4

Item, homines de Dundalk exierunt versus Ohanlan, et de Hibernicis occiderunt circa cc. et occisus erat Robertus de Verdon, armiger bellicosus.

‍
 M1316.5

Item, ad festum Pentecostes eodem anno, Ricardus de Bermyngham occidit de Hibernicis in Momonia circa ccc. vel plures. Et postea ad festum Nativitatis Beati Johannis Baptiste venit le Brus ad castrum de Cragfergus, et precepit custodibus castrum sibi reddi sicut conventio inter eos facta fuit, ut dixit. Qui responderunt quod eos oportebat hoc facere, et preceperunt eum mittere triginta de suis et concederet eis vitam et membrum, qui sic fecit. Et receptis triginta Scotis castro eos incluserunt et in carcere detinuerunt.

‍
 M1316.6

Eo tempore, Hibernici de Omayll inierunt versus partes de Tullagh et bellum commiserunt, unde de Hibernicis  p.351 occisi fuerunt circa cccc., quorum capita Dublin missa fuerunt, etc. exclamaverunt (ante, p. 296).

‍
 M1316.7

Et, postea, circa festum Translationis Beati Thome, etc. (ante, p. 296).

‍
 M1316.8

Item, in septimana post festum sancti Laurentii, in Connacia surrexerunt quatuor Reges Hibernici in bellum contra Anglicos, contra quos venerunt Dominus Willelmus de Burgo, Dominus Ricardus de Bermegham, Dominus de Anry, cum sequela sua de patria, et de eisdem Hibernicis occiderunt circa xi. milliajuxta Anry, que villa muratur postmodum per arma et spoliaque fuerunt Hibernicorum, quia quilibet Anglicus qui habuit duplicia arma de Hibernicis, medietatem dedit ad muros ville Anry. Ibi interficiebantur Fedelmicus Oconghur, Rex Connacie, et Okelley et plures alii reguli. Ibi dimicavit Johannes Huse, carnifex de Anry, qui eadem nocte ad rogatum Domini sui de Anry stetit in mortuos, ut exploraret Okelley, qui Okelley, cum suo armigero de latibulis surrexit et clamavit ad predictum virum, scilicet, Husee: Venias mecum, et ego faciam te magnum Dominum in terra mea. Et Husee respondit: Non ibo tecum, sed tu ibis ad Dominum meum, Ricardum Bermyngham. Tunc dixit Okelley: Tu non habes nisi unum famulum tecum, et ego habeo armigerum probum; ideo venias mecum, ut diteris. Cui etiam famulus Johannis dixit: Consentias et transeas cum Okelley ut salvemur et ditemur, quia fortiores nobis sunt. At ille Johannes Huse primo interfecit proprium famulum et Okelley et suum armigerum et amputavit eorum tria capita, et portavit Domino suo Ricardo Bermyngham, et ille Bermyngham dedit dicto Johanni Husee amplas terras, et fecit illum militem, ut bene meruit.

‍
 M1316.9

Eodem anno, circa festum Sancti Laurentii, venit Ohanlan etc. plures occiderunt (ante, p. 297).

‍
 M1316.10

Item, die Lune proximo ante festum Nativitatis sancte Marie, venit David Otothil cum quater viginti et occulte se abscondit tota nocte in bosco de Colyn: quod percipientes Dublinenses et Dominus Willelmus Comyn exierunt  p.352 et ipsos viriliter fugaverunt usque ad sex leucas, et de eisdem occiderunt circa septemdecim, et plures usque ad mortem vulneraverunt.

‍
 M1316.11

Item, rumores venerunt Dublin quod Dominus Robertus de Brus, Rex Scotie, intravit Hiberniam ad adjuvandum Edwardum Brus, fratrem suum, et castrum de Cragfergus in Ultonia obsessum est a predictis Scotis. Monasteria Sancti Patricii de Duno et de Saballo et diversa alia tam monachorum quam canonicorum, Predicatorum et Minorum spoliantur in Ultonia a Scotis.

‍
 M1316.12

Item, Dominus Willelmus de Burgo, relicto filio suo obside in Scotia, liberatur. Ecclesia de Brught in Ultonia, quasi plena utriusque sexus hominibus, comburitur a Scotis et Hibernicis Ultonie.

‍
 M1316.13

Eodem tempore, venerunt nova de Cragfergus quod custodes pro defectu victualium coria comederunt, et circa octo Scotos, qui ante capti fuerunt, unde dolendum fuit quod nemo talibus succurreret. Et die Veneris sequenti, venerunt nova quod Thomas, filius Comitis Ultonie, moriebatur.

‍
 M1316.14

Et die Dominica sequenti, scilicet, post festum Nativitate Beate Virginis, moriebatur Dominus Johannes Filius Thome, apud Laraghbryne juxta Maynoth, et sepultus est apud Kyldare inter Fratres Minores. De quo Domino Johanne Filio Thome dicitur modicum ante mortem suam factus est Comes Kyldarie, cui successit filius ejus Dominus Thomas, filius Johannis et heres, vir prudens.

‍
 M1316.15

Et postea venerunt nova quod castrum de Cragfergus Scotis reddebatur, etc. totam patriam (ante, p. 297).

‍
 M1316.16

Et postea die Lune ante festum Sancti Mathie, Apostoli, captus erat Comes Ultonie in Abbatia Beate Marie per Maiorem civitatis Dublin, scilicet, Robertum Notyngham, et ductus fuit ad castrum Dublin et ibi diu detentus et camera in qua erat combusta fuit, et septem de hominibus dicti Comitis ibidem occisi.

‍
 M1316.17

Eadem septimana, in vigilia Sancte Mathie, venit le Brus, cum exercitu suo, versus Dublin, et quam cito audivit de capcione dicti Comitis, iter suum arripuit versus Castrum Cnok, et dictum castrum intravit et cepit Dominum Baronem ejusdem, scilicet, Dominum Hugonem Tirell, et uxorem suam, qui pro pecunia deliberati fuerunt.

 p.353‍
 M1316.18

Et eadem nocte, per assensum concivium, per Dublinenses, pro timore Scotorum, fuit vicus sancti Thome combustus et per dictum ignem fuit ecclesia Sancti Johannis, cum capella Beate Marie Magdalene, cremata per infortunium, et omnia suburbana comburuntur Dublin, una cum monasterio Sancte Marie, et ecclesia Sancti Patricii, Dublin, per dictos villanos spoliatur.

‍
 M1316.19

Item, ecclesiam Sancti Salvatoris, qui est locus Fratrum Predicatorum, dictus Maior cum communitate destruxit, et lapides ejusdem loci asportant ad faciendum muros civitatis, quia tunc ampliavit in parte boriali super keyam, quia muri primo transibant juxta ecclesiam Sancti Audoeni, ubi apparet turris ultra portam, et in vico Tabernariorum Vini apparet alia porta. Sed postea Rex Anglie jussit eisdem Maiori et communitati ut facerent Conventum ut prius.

‍
 M1316.20

Et post festum Sancti Mathie intellexit le Brus civitatem esse premunitam, iter suum arripuit versus Saltus Salmonum, etc. (ante p. 299).

‍
 M1316.21

Item, strages magna super Hibernicos, juxta Desertum Dermicii, id est, Trestildermot, per Edmundum Pincernam.

‍
 M1316.22

Item, strages magna super Omorghe, apud Balikethan, per eundum Edmundum Pincernam, tunc Justiciarium Hibernie.

Tunc le Brus cum Scotis usque Limericum penetrarunt; congregatis autem exercitibus Anglicorum Hibernie pulcherrimis, apud Ledyn de castro Conninger de nocte latenter reversi sunt.

‍
 M1316.23

Et circa Dominicam in Ramis Palmarum venerunt nova Dublin, quod Scoti fuerunt apud Kenlys in Ossoria, et magnates Hibernie fuerunt apud Kylkenny, et ibi congregaverunt exercitum ad pergendum versus le Brus.

 p.354‍
 M1316.24

Et die Lune sequenti, preceptum fuit Ultoniensibus per Dominum Regem, quod se festinarent versus Scotos, quorum ductor et caput ordinatus fuit Comes de Kyldare scilicet, Thomas Filius Johannis, et sic perrexerunt, et tunc fuit le Brus apud le Cashell, et exinde perrexit usque Nanath, et ibidem moram fecit, et omnes terras Domini Pincerne integre combussit et destruxit.

M1317

Anno Domini mcccxvii.

‍
 M1317.1

Die Jovis, in Coena Domini, congregati fuerunt Dominus Edmundus le Botiller, tunc Justiciarius Hibernie, Dominus Thomas Filius Johannis, Comes Kyldarie, quia Rex dedit sibi jurisdictionem et libertatem comitatus Kyldarie, Ricardus de Clare, cum exercitu Ultonie, etc. (ante, p. 301).

Et, die Dominica ante festum Ascencionis Domini, venerunt iterum magnates terre ad Parliamentum Dublin, et ib deliberaverunt Comitem Ultonie per manucapcionem et hostages et per sacramentum, et dictus Comes, prestito sacramento, juravit, quod nunquam occasione sue captionis, per se vel per suos ullam molestiam, dampnum, seu gravamen civibus Dublin de cetero faceret seu procuraret, sed quod ipsum de transgressoribus per legem impetraret, et inde habuit diem usque festum Nativitatis Beati Johannis Baptiste, ad quem diem non venit.

‍
 M1317.2

Item, eodem anno, fuerunt blada et alia victualia valde cara. Cranocus frumenti vendebatur pro viginti tribus solidis, avene pro sexdecim solidis, et vinum pro octo denariis, et tota patria fere devastata per Scotos et Ultonienses, et plures patresfamilias, et qui plures homines sustinuerunt, mendicantes fuerunt, et fame plures perierunt, et tanta erat pestilencia et fames quod pauperes infamuerunt, et plures moriebantur.

‍
 M1317.3

Eo tempore, nuncii venerunt Dublin de Anglia cum impetracionibus quas ad voluntatem habuerunt, sed ante ipsorum adventum deliberatus erat Comes predictus, et ad festum Pentecostes le Mortimer, Justiciarius,  p.355 iter suum arripuit versus Drogheda et ab inde usque Trym, et literas misit pro les Lacyes ut ad ipsum venirent, qui venire contempserunt.

‍
 M1317.4

Et, postea, Dominus Hugo de Croftes, miles, missus fuit ad les Lacyes ad tractandum de pace, qui per eosdem ibidem occisus fuit, unde dolendum fuit. Et post le Mortimer Justiciarius exercitum suum congregavit versus les Lacyes, et bona sua et animalia et thesaurum cepit, et ipsos omnino destruxit, et plures de eorum hominibus occidit, et eos fugavit in partibus Connacie. Et dicebatur quod Dominus Walterus de Lacy perrexit usque Ultoniam ad petendum le Brus.

‍
 M1317.5

Item, in villa Sancti Omeri, in Flandria, circa festum Pentecostes, captus fuit Dominus Adomarus de Valencia et filius ejus, et ducti fuerunt in Almania.

‍
 M1317.6

Et, eodem anno, die Lune proximo post festum Nativitatis Beati Johannis Baptiste, congregati fuerunt magnates Hibernie ad Parliamentum Dublin, et ibidem deliberatus fuit Comes Ultonie, qui, prestito sacramento, juravit et manucaptores invenit ad respondendum mandatis legis et quod fugaret inimicos Domini Regis de Hibernicis et Scotis.

‍
 M1317.7

Item, in die Sanctorum Processi et Martiniani, Dominus Johannes de Athy in mari obviavit Thome Don, fortissimo latroni, et eum cepit, et circa quadraginta bene armatos de suis occidit, et caput suum secum tulit Dublin.

‍
 M1317.8

Item, die Translacionis Sancti Thome, Dominus Nicholaus de Balscot venit de Anglia, et detulit nova, quod duo Cardinales venerunt de Curia Romana in Angliam ad tractandum de pace, et tulerunt  p.356 bullam ad excommunicandum omnes perturbatores pacis Domini Regis Anglie.

‍
 M1317.9

Item, die Jovis proximo ante festum Sancte Margarete, Hugo et Walterus de Lacy exclamati fuerunt seductores et felones Domini Regis, quia vexillum tulerunt contra pacem Domini Regis Anglie.

‍
 M1317.10

Item, die Dominica sequenti, Dominus Rogerus de Mortimer, Justiciarius Hibernie, iter suum arripuit versus Drogheda, cum omnibus militibus suis.

‍
 M1317.11

Eodem tempore, Ultonienses ceperunt unam predam juxta Drogheda, et gentes de Drogheda exierunt et preda reverterunt et ibi occisus est Milo Logan cum fratre suo; et sex alii magnates de Ultonia capti fuerunt et ducti ad Castrum Dublin.

‍
 M1317.12

Et postea le Mortimer, Justiciarius, congregavit exercitum suum versus Ofervyll, et scindere fecit passum malum, et destruxit omnes habitaculos suos, et postea dictus Ofervyll se paci reddidit et dedit obsides.

‍
 M1317.13

Item, Dominus Rogerus de Mortuomari, Justiciarius iter arripuit versus Clony, et cepit inquisitionem de Domino Johanne Blound, scilicet, White, de Rathregan, que inquisicio dictum Johannem accusavit, unde oportebat ipsum finem facere pro ducentis marcis, et postea, Dominica post festum Nativitatis Beate Marie predictus Mortimer cum magno exercitu iter suum arripuit versus Hibernicos de Omayll et venerunt apud Glynsely, ubi occisi sunt plures tam de Hibernicis quam de Anglicis, sed pejor pars cum Hibernicis remansit. Et cito post venit {⬌} Obrynne et reddidit se paci Domini Regis. Rogerus de Mortuomari, cum suis venit ad Castrum Dublin. Et die Apostolorum Simonis et Jude les Archeboldes  p.357 habuerunt pacem per manucapcionem Comitis Kyldare.

‍
 M1317.14

Et ad festum Sancti Hillarii sequens erat Parliamentum apud Lincolniam ad tractandum de pace inter Dominum Regem Anglie et Comitem Lancastrie, et inter Scotos, et Scoti in pace tenuerunt, et causa illius Parliamenti Dominus Archiepiscopus Dublin et Comes Ultonie moram in Anglia per preceptum Domini Regis fecerunt. Et circa festum Epiphanie venerunt nova Dublin quod Dominus Hugo Canon, Justiciarius Domini Regis in Banco, occisus erat per Andream Bermyngham inter le Naas et Castlemartyn.

‍
 M1317.15

Item, ad festum Purificationis Beate Marie venerunt bulle quod Dominus Alexander de Bigenore confirmatus fuit et consecratus Archiepiscopus Dublin, et bulle ille lecte fuerunt in ecclesia Sancte Trinitatis.

Et eodem tempore, lecta fuit alia bulla, quod Dominus Papa ordinavit diem inter Regem Anglie et Dominum Robertum de Brus, Regem Scotie, per duos annos, ad quem diem dictus Brus acquiescere recusavit. Ista facta fuerunt circa festum Sancti Valentini.

‍
 M1317.16

Item, Dominica sequenti, venit Dominus Rogerus Mortimer Dublin, et fecit Dominum Joannem Mortimer militem cum quatuor sociis, et eodem die le Mortymer tenuit magnum convivium in Castro Dublin.

Item, eodem tempore, facta fuit magna occisio Hibernicorum in Connacia inter duos Reges, et occisi erant ex utraque parte circa quatuor mille homines, et postea venit mirabilis vindicta de Ultoniensibus, qui tempore quo Scoti depredaverunt in Hibernia magna dampna fecerunt, et carnes in quadragesima sine necessitate comederunt, idcirco venit super eos tribulatio magna quod unusquisque eorum alium comedit,  p.358 quod de decem millibus eorum non remanserunt nisi circa ter centum qui fere pro vindicta evaserunt, et hoc patet vindicta Dei.

‍
 M1317.17

Item, dicebatur vere quod quidam predictorum malefactorum ita fame destructi erant quod corpora sepultorum a cimeteriis extraxerunt et in capitibus eorum corpora coxerunt et comederunt, et mulieres pueros suos pro fame comederunt.

M1318

Anno Domini mcccxviii.

‍
 M1318.1

In quindena Pasche venerunt nova de Anglia in Hiberniam, quod villa de Berewik capta fuit per Scotos per seductionem, et postea eodem anno applicuit Magister Walterus de Islep, Thesaurarius Domini Regis in Hibernia, et detulit literas Domino Rogero de Mortuomari quod Domino Regi se pararet, qui sic fecit, et posuit Dominum Willelmum, Archiepiscopum Causellensem, Custodem Hiberniae, qui simul et semel fuit Justiciarius Hibernie, Cancellarius, et Archiepiscopus.

‍
 M1318.2

Et postea, in tres septimanas post Pascha, venerunt nova Dublin, quod Dominus Ricardus de Clare occisus erat et cum eo quatuor milites, scilicet, Dominus Henricus de Capella, Dominus Thomas de Naas, Dominus Jacobus de Caunton, Dominus Johannes de Caunton, et Adam Apilgard, cum aliis lxxx. hominibus, per Obrene et Maccarthi, in festo Sanctorum Gordiani et Epimachi. Et dicebatur quod dictus Dominus Ricardus in minutis peciis pro odio scindebatur. Sed reliquie ejus sepulte erant in Lymerico inter Fratres Minores.

‍
 M1318.3

Item, die Dominica in mense Pasche ductus fuit Johannes Lacy de Castro Dublin usque Trym ad audiendum et ibi judicium suum recipiendum, qui adjudicatus fuit ad dietam et in carcere moriebatur.

‍
 M1318.4

Item, die Dominica ante Ascensionem Domini, Dominus Rogerus de Mortymer transfretavit versus  p.359 Angliam, et nichil solvit pro victualibus que cepit in civitate Dublin nec alibi, ad valentiam mille librarum.

‍
 M1318.5

Item, eodem anno, circa festum Sancti Johannis Baptiste gracia Dei ostendebatur, quod frumentum quod ante vendebatur pro sexdecim solidis non valebat nisi septem solidos, et avene pro quinque solidis, vini et salis habundantia et piscium, similiter, ita quod circa festum Sancti Jacobi novus panis de novo blado habebatur, quod nunquam vel raro ante videbatur in Hibernia; et hoc erat signum indulgencie Dei, et hoc per orationes pauperum et aliorum fidelium.

‍
 M1318.6

Item, die Dominica post festum Sancti Michaelis venerunt nova Dublin, quod Dominus Alexander de Bykenore, tunc Justiciarius Domini Regis in Hibernia et Archiepiscopus Dublin, applicuit apud Yoghill. Die Sancti Dionisii venit Dublin cum processione et magno honore religiosorum et aliorum tam clericorum quam laicorum receptus erat.

‍
 M1318.7

Item, die Sabbathi in festo Kalixti Pape, commotum erat bellum inter Scotos et Anglicos de Hibernia duas leucas a villa de Dundalk, ad quod bellum venit de Scotis Dominus Edwardus de Brus qui se Regem Hibernie dixit, Dominus Philippus de Mountbray, Dominus Walterus de Sules, Dominus Alanus Styward, cum tribus fratribus suis, Dominus Walterus de Lacy, Dominus Hugo de Lacy, Dominus Robertus et Armoricus de Lacy, Johannes Kermerdyne, et Walterus Albus, et circa tria millia aliorum, contra quos venerunt de Anglicis Dominus Johannes de Bermyngham, qui caput fuit exercitus, Dominus Richardus Tuyt, Dominus Milo de Verdon, Dominus Hugo de Tripeton,  p.360 Dominus Herebertus de Sutton, Dominus Johannes de Cusak, Dominus Edmundus, et Wilelmus de Bermyngham, et Walterus Bermyngham, et Primas Armachanus, qui omnes absolvit. Dominus alter de la Pull, et quidam de Drogheda venerunt circa viginti bene armati et electi, cum quibus venit Johannes Maupas ad dictum bellum. Immiscuerunt, et Anglici cum magno vigore primam scalam penetraverunt, et dictus Johannes Maupas dictum Dominum Edwardum le Brus in eodem bello viriliter, cum magno honore, occidit, qui Johannes super corpus dicti Edwardi occisus inventus erat, et omnes Scoti fere occisi erant, circa duo millia, unde pauci Scotorum evaserunt, praeter Dominum Philippum de Mountbray, qui vulneratus erat usque ad mortem, et Dominus Hugo de Lacy, Dominus Walterus de Lacy; et pauci alii, qui secum erant, vix evaserunt. Hoc accidit inter Dundalk et Faghird. Caput vero predicti Edwardi dictus Dominus Johannes Bermyngham attulit dicto Domino Regi Anglie, cui Rex ad tunc contulit comitatum de Louth, sibi et heredibus suis masculis, Baroniam de Atrio Dei. Et quarterium, manus et cor predicti Edwardi portata fuerunt Dublin et cetera quarteria divisa ad alia loca.

M1319

Anno Domini mcccxix.

‍
 M1319.1

Dominus Rogerus de Mortuomari de Anglia rediit, et fit Justiciarius Hibernie. Eodem anno, ad festum Omnium Sanctorum, venit bulla de Papa ad excommunicandum Robertum de Brus, Regem Scotie, ter ad quamlibet Missam.

‍
 M1319.2

Item, villa de Athisell et magna pars patrie per Dominum Johannem Filium Thome, germanum Domini Mauricii Filii Thome, comburitur.

‍
 M1319.3

Isto anno, predictus Johannes Bermyngham factus est Comes Louth.

 p.361‍
 M1319.4

Item, pons lapideus de Kilcolyn construitur per Magistrum Mauritium Jak, Canonicum ecclesie cathedralis Kildarie.

M1320

Anno Domini mcccxx.

‍
 M1320.1

Temporibus Johannis Pape xxii. et Domini Edwardi, filii Regis Edwardi, qui Edwardus post adventum Sancti Augustini in Angliam vicesimus quintus Rex fuerat, necnon sub Alexandro Byckenore, tunc Archiepiscopo Dublin, dicte civitatis Dublinensis Universitas incepit.

Primus Magister in eadem Universitate fit Frater Willelmus de Hardits, Ordinis Praedicatorum, qui Willelmus sub dicto Archiepiscopo in sacra theologia solempniter incepit.

‍
 M1320.2

Secundus Magister in eadem facultate fit Frater Henricus Cogry, Ordinis Minorum.

‍
 M1320.3

Tertius magister fit Willelmus de Rodyard, Decanus Dublin ecclesie cathedralis Sancti Patricii, qui in jure canonico solempniter incepit. Iste fit primus Cancellarius dicte Universitatis.

‍
 M1320.4

Quartus magister in sacra theologia fit Frater Edmundus de Kermerdyn.

‍
 M1320.5

Item, Rogerus de Mortuomari, Justiciarius Hibernie, ad Angliam est reversus, Domino Thoma Filio Johannis, tunc Comite Kyldarie in loco suo dimisso.

‍
 M1320.6

Item, Dominus Edmundus de Pincerna Angliam intravit, et inde ad Sanctum Jacobum accessit.

‍
 M1320.7

Item, pons ville de Leghelyn construitur per Magistrum Mauricium Jak, Canonicum ecclesie cathedralis Kyldarie.

M1321

Anno Domini mcccxxi.

‍
 M1321.1

Maxima strages Oconghors apud Balibegan facta est, nono die Maii, per Lagenienses et Middenses.

‍
 M1321.2

Item, obiit Dominus Edmundus Botiller apud London, et sepelitur apud Balygaveran, in Hibernia.

‍
 M1321.3

Item, Johannes Bermyngham, Comes Loueth, fit Justiciarius in Hibernia.

 p.362‍
 M1321.4

Item, obiit Johannes Wogan.

M1322

Anno Domini mcccxxii.

‍
 M1322.1

Andreas Bermyngham et Nicholaus de la Lond, miles, et multi alii interficiuntur per Onolan, die Sancti Michaelis.

M1323

Anno Domini mcccxxiii.

‍
 M1323.1

Treuga capitur inter Regem Anglie et Dominum Robertum Brus, Regem Scocie, quatuor decem annis.

‍
 M1323.2

Item, Dominus Johannes Darcy venit Capitalis Justiciarius Hibernie.

‍
 M1323.3

Item, obiit Johannes, primogenitus Domini Thome Filii Johannis, Comitis Kyldarie, nonum etatis sue agens annum.

M1324

Anno Domini mcccxxiiii.

‍
 M1324.1

Obiit Nicholaus de Genevile, filius et heres Domini Simonis de Genevile, et sepultus apud Praedicatores de Trym.

‍
 M1324.2

Item, magnus ventus fuit in nocte Epiphanie Domini.

‍
 M1324.3

Item, communis morina boum et vaccarum in Hibernia.

M1325

Anno Domini mcccxxv.

‍
 M1325.1

Ricardus Lederede, Episcopus Ossoriensis, citavit Dominam Aliciam Ketyll de heretica pravitate, et ipsam coram se comparere fecit, et de sortilegiis examinata per inquisitionem invenit, quod sortilegia commiserat; inter que unum fuit maleficium quod quidam demon incubus nomine Robyn Artysson concubuit cum ea, et ipsa offerebat demoni novem gallos rubeos, apud quendam pontem lapideum, in quodam quadrivio.

‍
 M1325.2

Item, ipsam mundare vicos Kilkennie scopis inter completorium et ignitegium, et scopando sordes usque ad domum Willelmi Utlawe, filii sui, conjurando dixit, tota felicitas Kilkennie veniat ad domum hanc. Complices vero dicte Alicie et consentientes huic miserie fuerunt Petronilla de Midia et Basilia, filia ejusdem Petronille. Prefata vero Alicia super predictis per  p.363 inquisitionem fedata, Episcopus predictus primo eam per penam pecuniariam punivit, et fecit eam penitus sortilegium abjurare. Sed cum postea super eodem crimine fuisset convicta, ipsa cum prefata Basilia fugit, sed nunquam postea fuit inventa. Dicta vero Petronilla Kylkennie fuit combusta, sed cum morti esset proxima, dixit quod dictus Willelmus tantum meruit mortem sicut et ipsa asserendo quod ipse per unum annum et diem utebatur zona diaboli super nudum corpus suum. Unde prefatus Episcopus capi fecit predictum Willelmum et carceri mancipari per octo septimanas vel novem in castro Kylkennie et decreto Episcopi habuit duos homines ad ministrandum, quibus preceptum fuit ne loquerentur ei, nisi semel in die, et comederent nec biberent cum eo. Tandem dictus Willelmus per juramentum Domini Arnaldi Poer, Senescalli comitatus Kylkennye, fuit a carcere liberatus, et prefatus Willelmus predicto Arnaldo magnam summam pecunie dedit, ut predictum Episcopum incarceraret. Predictus Dominus Arnaldus fecit incarcerari prefatum Episcopum circa tres menses.

‍
 M1325.3

Inter res dicte Alicie inventa fuit quedam hostia in qua nomen diaboli erat scriptum: inventa fuit etiam quedam pixis in qua fuit unguentum quo perungi consuevit quedam trabes vocata Cowltre, qua peruncta posset dicta Alicia cum suis sequacibus super ipsam trabem ferri quocunque vellent per mundum sine aliqua lesione seu impedimento.

‍
 M1325.4

Et quia predicta fuerunt ita notoria, predicta Alicia fuit iterum citata quod compareret Dublin coram Domino Decano ecclesie Sancti Patricii, Dublin, ad majorem favorem habendum. Que ibidem comparuit et petiit diem ad respondendum in crastino, et cum dies in crastino sibi data fuisset ad respondendum sub sufficienti manucapcione ut putabatur, ipsa ulterius non comparuit, sed de consilio filii sui et aliorum ignotorum absconsa fuit in villa quousque habuit ventum versus Angliam, et sic transivit, et sic nescitur quo  p.364 devenit. Et quia inventum fuit per inquisitionem et recognitionem dicte Petronille, incendio dampnate, quod Willelmus Utlawe consentiens sortilegio matris, Episcopus predictus fecit eum capi per breve Regis, et carceri mancipari, qui tandem ad supplicationem magnatum deliberatus fuit, conditione tamen quod cooperire faceret ecclesiam Beate Marie Kylkennie plumbo, et alias plures eleemosinas faceret infra certum tempus, quas eleemosynas infra dictum terminum non compleret, quod esset in eodem statu quo fuit quando captus fuit per breve Regium.

M1326

Anno Domini mcccxxvi.

‍
 M1326.1

Tentum fuit Parliamentum apud Kilkenniam, ad festum Pentecostes, ad quod Parliamentum venit Dominus Ricardus de Burgo, tunc Comes Ultonie, licet aliquantulum infirmus. Venerunt omnes magnates Hibernie, ibique dictus Comes fecit magnum ac famosum convivium magnatibus et populo. Postea Dominus Comes, accipiens licentiam suam a magnatibus ivit apud Athisell, ubi diem suum clausit extremum. Modicum ante festum Sancti Johannis Baptiste ibidem sepelitur. Dominus Willelmus de Burgo fit heres suus.

M1327

Anno Domini mcccxxvii.

‍
 M1327.1

Orta fuit contentio inter Dominum Mauricium Filium Thome et Dominum Arnaldum le Pover, et Dominus Mauricius habuit in comitiva Dominum le Botiller et Dominum Willelmum Bremyngham; et Dominus Arnaldus habuit in comitiva sua les Bourkeyns quorum plures dictus Dominus Mauricius Filius Thome interfecit et quosdam in Connaciam fugavit.

‍
 M1327.2

Eodem anno, post festum Sancti Michaelis, quia Dominus Arnaldus venit ad auxiliandum les Bourkeyns, et propter enormia verba que Dominus Arnaldus dixerat, vocando eum Rymoure, iterum dictus Mauricius collegit exercitum et cum le Botiller et dicto Willelmo Bermyngham cum magno exercitu cremavit terras dicti Domini Arnaldi in Ofath.

 p.365‍
 M1327.3

Item, dictus Willelmus Bermyngham terras et maneria Domini Arnaldi le Pover in Momonia et Kenlys in Ossoria combussit, ita quod oportuit dictum Arnaldum cum Barone de Donnoyl fugere Waterford, et ibi fuerunt per unum mensem, quousque Comes Kildarie, tunc Justiciarius Hibernie, et alii de Consilio Domini Regis diem ceperunt inter eos, quem diem Dominus Arnaldus non tenuit, sed venit apud Dublin et transfretavit in Angliam, circa festum Purificationis. Et postquam Dominus Arnaldus transfretaverat, dictus Dominus Mauricius et le Botiller et Dominus Willelmus Bermyngham cum magno exercitu venerunt, depredaverunt, et combusserunt terras dicti Arnaldi, et propter magnum exercitum quem duxerant et plura mala que fecerant, ministri Regis de ejus consilio timuerunt quod obsiderent civitates, unde civitates fecerunt plures providentias et vigilias medio tempore.

‍
 M1327.4

Et quando dictus Dominus Mauricius, le Botiller et Willelmus audierunt quod civitates fecerunt providentiam, mandaverunt Consilio Domini Regis quod venirent ad Kilkeniam, et quod ibi purgarent se quod nullum malum cogitaverunt facere super terras Domini Regis, sed vindicare se de inimicis suis. Ad quod Parliamentum Comes Kildarie, tunc Justiciarius Hibernie, Prior de Kilmaynan, scilicet, Rogerus Outlawe, Cancellarius Hibernie, Nicholaus Fastoll, Justiciarius in Banco, et alii de Consilio Domini Regis, et predicti petierunt cartam de pace Domini Regis; sed illi de Consilio Domini Regis caute respondentes, ceperunt diem usque mensem post Pascha, ut possint cum sociis de Consilio super hoc tractare.

‍
 M1327.5

Eodem anno, ante quadragesimam, Hibernici de Lagenia collegerunt se, simul, et fecerunt quemdam Regem, videlicet, Donaldum filium Arte Macmurgh. Qui, cum Rex factus fuerat, ordinavit ponere vexillum  p.366 suum ad duo milliaria Dublin, et postea transire per omnes terras Hibernie. Cujus superbiam ac malitiam videns Deus permisit eum cadere in manibus Domini Henrici Traharn, qui duxit eum ad Saltus Salmonum, et habuit pro eo centum libras de ransona, et duxit eum ad Dublin, et posuit eum in Castro, ut ibi expectaret quousque Consilium Domini Regis possit providere quid sit faciendum de eo. Et post ejus capcionem plura infortunia contigerunt Hibernicis de Lagenia, videlicet, quod Dominus Johannes de Wellesly cepit David Otothil; et plures interfecti sunt de Hibernicis.

‍
 M1327.6

Eodem anno Adam Duff, filius Walteri Duff, de Lagenia de cognatione Otothiles convictus fuit quod contra fidem Catholicam negavit Incarnationem Jhesu Christi, et dixit quod non poterant esse tres persone et unus Deus, et asseruit Beatissimam Mariam, matrem Domini, esse meretricem, et negavit mortuorum resurrexionem et asseruit Sacram Scripturam fabulas esse et nichil aliud; et sacrosancte Apostolice Sedi falsitatem imputavit. Propter que et eorum quodlibet, idem Adam Duff hereticus et blasfemus fuit pronuntiatus, unde idem Adam per decretum Ecclesie, die Lune post octavas Pasche, anno Domini mcccxxviii., combustus fuit apud le Hoggis, juxta Dublin.

M1328

Anno Domini mcccxxviii.

‍
 M1328.1

Dei Martis in ebdomada Pasche, Dominus Thomas Filius Johannis, Comes de Kildare et Justiciarius Hibernie, obiit. Cui successit in officio Justiciarie Frater Rogerus Outlawe, Prior de Kilmaynan.

‍
 M1328.2

Eodem anno, David Otothil, fortis latro, inimicus Regis, succensor ecclesiarum, et destructor populi, ductus fuit de Castro Dublin ad Tholoneum civitatis, coram Nicholao Fastoll et Elia Assheborne, Justiciariis in Banco, qui Justiciarii dederunt ei judicium quod  p.367 primo tractaretur ad caudas equorum per medium civitatis usque ad furcas, et postea suspenderetur in patibulo, quod et factum est.

‍
 M1328.3

Item, eodem anno, Dominus Mauricius Filius Thome collegit magnum exercitum ad destruendum les Bourkeyns et les Poers.

‍
 M1328.4

Eodem anno, Dominus Willelmus de Burgo, Comes Ultonie, factus est miles, Londonie, in die Pentecostes, et Rex sibi dedit dominium suum.

‍
 M1328.5

Item, eodem anno, Jacobus Botiller desponsavit in Anglia filiam Comitis Herfordie et factus est Comes Ormonie, qui prius vocabatur Tiperarie.

‍
 M1328.6

Eodem anno, tentum est Parliamentum apud Northampton, ubi magna pars magnatum Anglie congregata fuit, et pax reformata est inter Scotiam et Angliam et Hiberniam per maritagia inter eos, et ordinata fuit quod Comes Ultonie cum pluribus magnatibus Anglie irent apud Berewicum super Twedam ad sponsalia.

‍
 M1328.7

Eodem anno, post predicta sponsalia facta apud Berewik, Dominus Robertus le Brus, Rex Scotie, et Dominus Willelmus de Burgo, Comes Ultonie, Comes de Meneteth, et plures magnates Scotie applicuerunt apud Cragfergus pacifice, et miserunt Justiciario Hibernie et Consilio quod venirent ad Viride Castrum, ad tractandum de pace Scotie et Hibernie, et quia dicti Justiciarius et Consilium non venerunt sicut voluit, accepit licentiam a Comite Ultonie et rediit in patriam suam post festum Assumptionis Beate Marie. Et Comes Ultonie venit Dublin ad Parliamentum et ibidem morabatur per sex dies, et tenuit magnum convivium et postmodum ivit in Connaciam.

‍
 M1328.8

Eodem anno, circa festum Sancte Katerine, Virginis, Episcopus Ossoriensis mandavit Consilio Domini  p.368 Regis quod Dominus Arnaldus Pover coram eo convictus fuit super diversis articulis heretice pravitatis. Unde ad sectam dicti Episcopi, dictus Dominus Arnaldus per breve regium captus fuit, et positus fuit in Castro Dublin, et dies datus fuit dicto Episcopo quod veniret Dublin ad prosequendam causam predictam versus predictum Dominum Arnaldum, qui excusavit se tunc quod non potuit venire quia inimici sui fuerunt insidiantes ei in via. Unde Consilium Regis nescivit ponere finem isto negotio, et sic Dominus Arnaldus mancipatus fuit custodie Castri Dublin usque ad sequens Parliamentum quod fuit in medio quadragesime, ubi omnes magnates Hibernie fuerunt.

‍
 M1328.9

Item, eodem anno, frater Rogerus Utlawe, Domus Hospitalis Sancti Johannis Jerusalem in Hibernia Prior, Justiciarius et Cancellarius Hibernie, diffamatus fuit per dictum Episcopum, quod fautor fuit heresis et consiliarius et adjutor dicti Domini Arnaldi in heretica pravitate. Et quia persona ita indigne fuit diffamata, dictus Prior ivit ad Consilium Domini Regis et petiit quod posset purgare se, unde illi de Consilio Domini Regis acceperunt consilium et concesserunt ei quod posset habere purgationem suam. Et fecerunt clamare per tres dies, quod si esset aliquis qui vellet prosequi versus predictum Fratrem Rogerum quod prosequeretur, sed nullus fuit inventus. Unde ad procurationem Domini Fratris Rogeri exiit breve regium ad summonendum Maiores Hibernie videlicet, Episcopos, Abbates, Priores, et quatuor Maiores quatuor civitatum, videlicet, Dublin, Cork, Lymerik, et Waterford, et Drogheda, ac etiam vicecomites et senescallos, et milites comitatuum, cum melioribus liberis hominibus comitatuum, ad veniendum Dublin; et fuerunt electi sex examinatores in dicta causa, videlicet, Magister Willelmus Rodyard, Decanus ecclesie Cathedralis Sancti Patricii, Dublin Abbas Sancti Thome, Abbas Beate Marie, Prior  p.369 ecclesie Sancte Trinitatis, Dublin, Magister Elias Laules et Magister Petrus Willeby. Qui examinatores fecerunt venire eos qui fuerunt citati, et examinaverunt quemlibet per se. Quibus juratis, omnes dixerunt eum esse probum, fidelem et zelatorem fidei et paratum mori pro fide, et pro magna purgationis sue solempnitate dictus Frater Rogerus tenuit magnum convivium omnibus qui voluerunt venire.

‍
 M1328.10

Item, eodem anno, in quadragesima obiit dictus Dominus Arnaldus le Pover in Castro Dublin et diu jacuit cum Predicatoribus sine sepultura.

M1329

Anno Domini mcccxxix.

‍
 M1329.1

Post festum Annunciacionis Beate Marie Virginis, venerunt magnates Hibernie ad Parliamentum Dublin, videlicet, Comes Ultonie; Dominus Mauricius Filius Thome; Comes Loueth; Willelmus Bremyngham; et ceteri Domini, et ibi fuit pax reformata inter Dominum Comitem Ultonie et Dominum Mauricium Filium Thome, et dicti Magnates cum Consilio Regis ibidem statuerunt summam pacem Domini Regis teneri, ita quod quilibet Magnatum castigaret parentelam suam et homines suos. Et dictus Comes Ultonie tenuit magnum convivium in Castro Dublin et Dominus Mauricius Filius Thome crastino tenuit magnum convivium in ecclesia Sancti Patricii, Dublin, et Frater Rogerus Utlawe, Justitiarius Hibernie, tenuit magnum convivium apud Kylmaynan, tertio die, et sic recesserunt.

‍
 M1329.2

Eodem anno, in vigilia Sancti Barnabe, Apostoli, Dominus Johannes de Bermengham, Comes Loueth, apud Balybragan, in Urgalia, ab illis de Urgalia interfectus fuit, et, cum eo, Petrus de Bermyngham, frater dicti Comitis, et germanus legitimus, Robertus de Bermyngham, frater ejusdem Comitis putativus, Dominus Johannes Bermyngham, filius fratris Ricardi, Domini de Anry, Willelmus Fynne Bermyngham,  p.370 filius avunculi predicti Domini de Anry, Symon de Bermyngham, filius ejusdem Willelmi, Thomas Bermyngham, filius Roberti de Connacia, Petrus Bermyngham, filius Jacobi de Connacia, Henricus Bermyngham de Connacia, et Ricardus Talbot de Molaghide, validus in armis, et ducenti cum ipsis, quorum nomina ignorantur.

‍
 M1329.3

Item, post predictam stragem, homines Domini Simonis de Genevile intraverunt patriam de Carbry ad depredandum eos propter furta et homicidia eorum multotiens super Midiam facta, et antiquam dissensionem, et insurrexerunt illi de Carbry, et interfecerunt de hominibus dicti Simonis lxxvi. homines.

‍
 M1329.4

Item, eodem anno, in crastino Sancte Trinitatis, venerunt Dublin Johannes Gernon ac Rogerus Gernon, frater ejus, ex parte eorum de Urgalia, et supplicaverunt quod possent stare ad communem legem. Et die Martis, in crastino Sancti Joannis, Johannes et Rogerus, audientes quod Dominus Willelmus de Bermyngham veniret, recesserunt de Dublin.

‍
 M1329.5

Eodem anno, in vigilia Sancti Laurencii, Dominus Thomas le Botiller ivit cum magno exercitu versus partes de Ardnorwicher, et ibi obviavit dicto Domino Thome Willelmus Macgoghdan cum exercitu suo, et ibi interfectus fuit dictus Dominus Thomas, ad dampnum magnum terre Hibernie, et cum eo interfecti fuerunt Dominus Joannes de Ledewiche, Rogerus Ledewiche, Thomas Ledewiche, Johannes Nangle, Meilerus Petitt, Simon Petit, David Nangle, Dominus Johannes Waryng, Jacobus Terell, Nicolaus Albus, Willelmus Freynes, Petrus Kent, Johannes Albus, et cum illis centum et quadraginta viri, quorum nomina ignorantur.

Et die Martis, proxima ante festum Sancti Bartholomei, corpus dicti Domini Thome le Botiller delatum  p.371 fuit Dublin; et positum apud Fratres Predicatores, adhuc non sepultum. Et die Dominica, proxima post festum Decollationis Beati Johannis Baptiste, corpus dicti Domini Thome portatum fuit per civitatem cum magno honore et sepultum apud Fratres Predicatores. Et uxor dicti Domini Thome illo die tenuit convivium.

‍
 M1329.6

Eodem anno, Dominus Johannes Darcy venit Justiciarius Hibernie, secundo, et idem Dominus Johannes desponsavit Dominam Joannam de Burgo, Comitissam Kildarie, tertio die Julii, apud Moynoth.

‍
 M1329.7

Item, Philippus Staunton interficitur.

‍
 M1329.8

Item, Dominus Henricus Traharn capitur prodiciose in domo sua apud Kilbeg per Ricardum, filium Philippi Onolan.

‍
 M1329.9

Item, Dominus Jacobus le Botiller, Comes Ormonie, conbussit Foghird super Onolane, propter predictum Dominum Henricum, et fratrem Pincerne.

‍
 M1329.10

Eodem anno, die Mercurii, proxima post festum Assumptionis Beate Marie, Dominus Johannes Darcy, Justiciarius Hibernie, ivit versus partes de Novo Castro de Mac Kinghan et de Wikelowe super les Obrynnes, et, die lune sequenti, fuerunt quidam de Laweles interfecti et plures vulnerati et Robertus Locum fuit vulneratus et de Hibernicis meliores fuerunt interfecti et plures vulnerati et ceteri fugerunt. Sed Murkud Obrynne reddidit se obsidem cum filio suo et avunculo et filio avunculi sui. Et ducti fuerunt ad Castrum Dublin. Sed postea liberati fuerunt pro aliis obsidibus, scilicet, melioribus de eorum parenteia.

 p.372‍
 M1329.11

Eodem anno, Justiciarius, scilicet, Dominus Johannes Darcy, et illi qui fuerunt de Consilio Domini Regis in Hibernia, circa festum Circumcisionis Domini, mandavit Domino Mauricio Filio Thome de Dessemond, quod ipse veniret cum exercitu suo ad debellandum inimicos Regis, et Dominus Rex provideret sibi et exercitui suo de sumptibus. Et dictus Dominus Mauricius venit cum exercitu suo et Brene Briene Obrene fuit cum eo, et fuit exercitus decem millia virorum, et dictus Dominus Mauricius, cum exercitu suo, primo ivit super Onolanes et debellavit eos, et accepit predam magnam, et cremavit terras eorum, et les Onolanes fugerunt; et postea liberaverunt obsides qui missi fuerunt ad Castrum Dublin. Et postea dictus Dominus Mauricius ivit super les Omorhes, qui dederunt obsides ad firmam pacem Regis tenendam.

‍
 M1329.12

Eodem tempore, castrum de Ley, quod Odymcy ceperat et tenuerat, redditum fuit dicto Domino Mauricio.

‍
 M1329.13

Eodem anno, post Epiphaniam Domini, Donaldus Arte Macmurgh evasit de Castro Dublin, per cordam quam quidam Adam Nangle emerat ei qui Adam postea distractus fuit et suspensus.

M1330

Anno Domini mcccxxx.

‍
 M1330.1

Venti validi diversi in festis Sancte Katerine, Sancti Nicholai, et Nativitatis Domini, per quem ventum pars muri cujusdam domus corruens oppressit uxorem Domini Milonis de Verdona, cum filia, in vigilia Sancti Nicholai; quales etiam venti nunquam fuerant visi in terra Hibernie.

‍
 M1330.2

Item, inundatio aque de Boyn, qualis nunquam fuerat visa antea, per quam inundationem omnes pontes tam lapidei quam lignei super dictam aquam existentes funditus diruti sunt, preterquam pontem Babe. Aqua etiam asportavit diversa molendina, et multa alia malaintulit Fratribus Minoribus de Trym et de Drogheda, quia fregit domos eorum.

 p.373‍
 M1330.3

Eodem anno, circa festum Johannis Baptiste, magna caristia bladi incepit esse in Hibernia, et duravit usque ad festum Sancti Michaelis. Item, cranocus frumenti vendebatur pro viginti solidis. Item, cranocus avenarum pro octo solidis; pise, fabe, et ordei unus cranocus pro octo solidis. Et ista caristia accidit propter magnam habundantiam pluvie, ita ut magna pars bladi non posset meti ante festum Sancti Michaelis.

‍
 M1330.4

Eodem anno, Anglici de Midia interfecerunt de Hibernicis, scilicet, de Macgoghdanes, circa quadraginta, juxta Loghynerthy, unde dictus Macgoghdan iratus conbussit in partibus illis quindecim parvas villatas, et depredavit eas; quod videntes Anglici, collegerunt contra ipsum, et de hominibus suis centum et decem interfecerunt, inter quos fuerunt interfecti tres filii regulorum Hibernicorum.

‍
 M1330.5

Item, Dominus Willelmus de Burgo, Comes Ultonie, duxit exercitum de Ultonia ad Momoniam, super Brene Obrene.

‍
 M1330.6

Item, Domina Johanna, Comitissa Kildarie, peperit apud Maynoth Willelmum, filium Domini Johannis Darcy, per ipsum primum, ipso Domino Johanne in Anglia existente.

‍
 M1330.7

Item, Reymundus Laules interficitur apud Wickelowe, prodiciose.

‍
 M1330.8

Item, Parliamentum tentum apud Kilkeniam, per Fratrem Rogerum Utlawe, Priorem de Kilmaynan, tunc locum tenentem Justicarii, ubi fuerunt Alexander Dublin Archiepiscopus, Dominus Willelmus, Comes Ultonie, Dominus Jacobus, Comes Ormonie, et Dominus Willelmus Bermyngham, et Walterus de Burgo de Connacia, quilibet eorum cum magno exercitu iverunt ad expellendum Brene Obrene de Urlyse, juxta Cashell.

 p.374‍
 M1330.9

Item, Walterus de Burgo, cum exercitu suo de Connacia, tunc depredavit terras Domini Mauricii Filii Thome, reducens secum predam ad Urkyff Urlyse.

‍
 M1330.10

Item, Dominus, Comes Ultonie, et Comes Dessemonie, scilicet, Dominus Mauricius Filius Thome, (quia nunc primo voco eum Comitem), custodie Marescalli, apud Lymeryk, deputantur per Fratrem Rogerum Utlawe, Justiciarium Hibernie. Comes, vero, Dessemonie de custodia dicti Marescalli calide fugit et recessit.

M1331

Anno Domini mcccxxxi.

‍
 M1331.1

Dominus Hugo Lacy, cum pace Regis, Hiberniam intravit.

‍
 M1331.2

Item, Comes Ultonie Angliam intravit.

‍
 M1331.3

Item, strages Hibernicorum in Okenseley per Anglicos, ix die Aprilis.

‍
 M1331.4

Item, castrum de Arclo capitur prodiciose per Hibernicos, xxi die mensis Aprilis.

‍
 M1331.5

Item, eodem die, in vigilia Sancti Marci Evangeliste, Ototheles venerunt apud Tauelaght, et depredaverunt Alexandrum, Archiepiscopum Dublin, de trecentis ovibus, et occiderunt Ricardum White, et alios probos in sua comitiva. Tunc venerunt rumores Dublin de illa predatione et occisione. Et Dominus Philippus Bryt, miles, et Frater Mauricius Filius Geraldi, miles de militia Hospitaliorum, Hamundus Archedekyn, Johannes Camerarius, Robertus Tyrell, et duo filii Reginaldi Bernewall, et multi alii, et maxime de familia Domini Archiepiscopi Dublin, interficiuntur per David Otothill per insidias in Culiagh.

‍
 M1331.6

Item, Dominus Willelmus Bermyngham duxit magnum exercitum super predictos Hibernicos, et multa  p.375 mala fecit, et majora fecisset, nisi impeditus fuisset per falsa promissa Hibernicorum.

‍
 M1331.7

Item, Dominus Antonius de Lucy, miles, venit Capitalis Justiciarius Hibernie, tertio die Junii.

‍
 M1331.8

Item, strages magna Hibernicorum super Brene Obrene per Anglicos terre, apud Thurles, in mense Maii.

‍
 M1331.9

Item, apud Ffynnagh in Midia, strages Hibernicorum per Anglicos ejusdem terre undecimo die mensis Junii.

‍
 M1331.10

Item, fame nimia invalescente in Hibernia, disponente Divina miseratione, vicesimo septimo die mensis Junii, ingens multitudo marinarum applicuerunt beluarum, scilicet Thurlhedis, qualis nunquam a pluribus retroactis seculis videbatur, qui secundum estimationem plurium, quingentenum numerum excedebant, et hoc accidebat juxta le Connynger et aquam que vocatur Dodyr, in portu Dublin, circa horam vesperarum, et Dominus Antonius de Luscy, tunc Justiciarius Hibernie, cum suis et quibusdam civibus Dublin, inter quos fuit Philippus Cradok, occiderunt de predictis piscibus plusquam ducentos, et nullus prohibitus facere et asportare, eodem Justiciario precipiente.

‍
 M1331.11

Item, Dominus Antonius de Lucy, Justiciarius Hibernie, statuit commune Parliamentum, Dublin, in octavis Sancti Johannis Baptiste, ad quod non venerunt quidam terre majores. Deinde transtulit se dictus Justiciarius usque Kilkenniam, continuando dictum Parliamentum a predictis octavis usque ad festum Sancti Petri quod dicitur Ad Vincula. Ad quem locum venit Dominus Mauricius Filius Thome et multi alii nobiles terre qui prius non venerunt, subjicientes se gratie Regis. Rex vero mala per predictos in terra commissa, quantum sibi incumbebat, sub certa forma iis gratiose remisit.

 p.376‍
 M1331.12

Item, castrum de Fernis per Hibernicos capitur prodiciose, et comburitur mense Augusti.

‍
 M1331.13

Item, dictus Dominus Mauricius Filius Thome, Comes Dessemonie, de consilio capitur apud Lymericum per dictum Justiciarium, in crastino Assumptionis Beate Marie, et ducitur cum Justiciario ad Castrum Dublin vii. die mensis Octobris.

‍
 M1331.14

Item, Henricus Maundevile capitur, mense Septembris, et ad Castrum Dublin ducitur, de mandato Simonis Filii Ricardi, Justiciarii in Banco.

‍
 M1331.15

Item, Walterus de Burgo, cum duobus germanis suis, capiuntur in Connacia per Comitem Ultonie, mense Novembris, et ducuntur per eundem ad castrum de Northburgh, mense scilicet Februarii.

‍
 M1331.16

Item, Dominus Willelmus de Bermyngham, cum filio suo, Domino Waltero de Bermyngham, apud Clonmell capiuntur per dictum Justiciarium mense Februarii, non obstante carta Domini Regis eis prius data per Justiciarium annotatum, et ducuntur ad Castrum Dublin, xix. die mensis Aprilis.

‍
 M1331.17

Item, Hibernici de Lagenia depredaverunt Anglicos et conbusserunt ecclesias, et in ecclesia de Ffreynestoun conbusserunt circa lxxx. homines et mulieres, et quendam capellanum dicte ecclesie, indutum sacris vestibus cum corpore Dominico volentem exire, repulerunt cum lanceis suis et ipsum cum ceteris in predicta ecclesia conbusserunt. Isti rumores venerunt ad Dominum Papam, qui misit bullam suam Domino Archiepiscopo Dublin, precipiendo quod dictos Hibernicos et omnes eis adherentes cum eorum sequela excommunicaret, et terras eorum interdiceret. Archiepiscopus vero mandatum Domini Pape complevit, sed dicti Hibernici dictam bullam, excommunicationem et interdictionem, et coercionem ecclesie contemnentes, et in malitia sua  p.377 perseverantes, iterum se invicem collegerunt et iverunt per comitatum Weisford usque Carcarne, et totam patriam depredaverunt. Quibus obviantes Anglici, videlicet, Ricardus Whitey et Ricardus Filius Henrici, cum burgensibus de Weisford et aliis Anglicis, de predictis Hibernicis circa cccc. interfecerunt, et multi alii ex eis fugientes submersi fuerunt in aqua que vocatur Slane.

M1332

Anno Domini mcccxxxii.

‍
 M1332.1

DominusWillielmus Bermyngham morti traditur, et suspenditur Dublin, per eundem Justiciarium, xi. die mensis Julii, et Dominus Walterus filius ejus est deliberatus. Predictus Dominus Willelmus nobilis miles inter millia millium militum in opere militari nobilissimus et optimus. Heu, heu, proh dolor, quis ejus necem commemorans lacrymas continere potest? Sed tandem sepultus est Dublin inter Fratres Predicatores.

‍
 M1332.2

Item, castrum de Bunrat capitur et ad terram prosternitur per Hibernicos Totomonie, mense Julii.

‍
 M1332.3

Item, castrum de Arclo per dictum Justiciarium, cum civibus Dublin et cum adjutorio Anglicorum de terra, capitur ab Hibernicis et in manu Regis, octavo die mensis Augusti, et pro parte erigitur.

‍
 M1332.4

Item, Dominus Antonius de Lucy, Justiciarius Hibernie, ab officio deponitur et ad Angliam redit, una cum sua consorte et liberis, mense Novembris. Loco etiam cujus Dominus Johannes Darcy, Justiciarius Hibernie instituitur, et Hiberniam intravit xiii. die mensis Februarii.

‍
 M1332.5

Item, strages magna Hibernicorum in partibus Momonie super Brene Obrene et Mackarthy per Anglicos de terra.

‍
 M1332.6

Item, obiit Johannes Decer, civis Dublin, et sepelitur apud Fratres Minores, qui multa bona fecit.

 p.378‍
 M1332.7

Item, infirmitas que dicitur Mauses per totam Hiberniam tam in senibus viris et mulieribus, quam in juvenibus et parvulis.

‍
 M1332.8

Item, obsides existentes in castro de Lymeryk occiderunt Constabularium ejusdem castri, et ceperunt castrum, sed recuperato castro per cives civitatis in manu forti, iidem obsides interfecti sunt in ore gladii.

‍
 M1332.9

Item, obsides ceperunt castrum similiter de Nenagh, et ejusdem parte combusta recuperatum est, obsidibus reservatis.

‍
 M1332.10

Item, unum pecke frumenti, circa Natale Domini, pro xxii. denariis, et cito post Pascha, et deinceps pro xii. denariis communiter vendebatur.

‍
 M1332.11

Item, villa Novi Castri de Lions per Otothiles comburitur et depredatur.

M1333

Anno Domini mcccxxxiii.

‍
 M1333.1

Dominus Joannes Darcy applicuit Dublin, Justiciarius Hibernie.

‍
 M1333.2

Item, Oconghors perdiderunt magnam predam, duo millia vaccarum et ultra per les Bermyngehames de Carberia.

‍
 M1333.3

Item, Dominus Joannes Darcy, Justiciarius Hibernie, fecit scindi passum apud Ethergouill in Offalia super Oconghir.

‍
 M1333.4

Item, Dominus Mauricius Filius Thome, Comes Dessemonie, educitur de carcere Dublin, postquam incarceratus est per unum annum cum dimidio, multis manucaptoribus, majoribus et nobilioribus terre inventis prius pro eodem, sub forisfactura vite omniumque bonorum suorum admissis, si tunc dictus Dominus Mauricius contra Regem aliquid attemptaret, et suam personam Regi non presentarent pro suis demeritis nobiles antedicti.

‍
 M1333.5

Item, Dominus Willelmus de Burgo, Comes Ultonie, inter novam villam et Cragfergows in Ultonia a suis  p.379 proh dolor, prodiciose interficitur anno etatis sue vicesimo, sexto die mensis Junii; Roberto filio Martini Maundevile ipsum primo percutiente. Quibus auditis rumoribus, uxor dicti Comitis, tunc in dictis partibus Ultonie existens cum filia sua et herede navem statim ascendit, et ad partes se transtulit Anglicanas; post cujus interfectionem Dominus Johannes Darcy, Capitalis Justiciarius Hibernie, vindicaturus mortem dicti Comitis de consilio omnium majorum terre existentium tunc in dicto Parliamento, statim cum exercitu suo iter suum arripuit, et navigio applicuit apud Cragfergous, primo die mensis Julii. Patriote vero de adventu Justiciarii gaudentes, et audaciam ex hoc assumentes, contra interfectores dicti Comitis Ultonie et ejus interfectioni assentientes insurrexerunt, et in bello campestri victoriam obtinentes quosdam ceperunt, alios gladio occiderunt. Hiis peractis, dictus Justiciarius cum dicto exercitu ad Scotiam se transtulit, Magistro Thoma Burgh, tunc Thesaurario Hibernie, in suo loco dimisso.

‍
 M1333.6

Item, multi terre nobiles et Comes Ormonie cum eorum sequela ad domum Carmelitarum Dublin congregati undecimo die mensis Junii et tempore dicti Parliamenti in eorum exitu de area dictorum Fratum subito infra populi pressuram, Murcardus sive Mauricius, filius Nicholai Otothill; inibi interficitur, super cujus subitanea interfectione omnes terre majores prescripti prodicionem timentes et computantes, insolito timore concutiuntur et conturbantur: necnon et ejusdem Murcardi interfector eorum omnium strenue manus strenue evasit, cujus nomen et notitia ab eisdem penitus ignorabatur.

‍
 M1333.7

Item, prefatus Dominus Joannes Darcy redit Justiciarius Hibernie.

‍
 M1333.8

Item, Dominus Walterus de Bermyngham, filius Domini Willelmi de Bermyngham de Castro Dublin liberatur, mense Februarii.

 p.380‍
 M1333.9

Item, Dominus Mauricius Filius Thome, Comes Dessemonie, casu palfridi sui fregit tibiam suam.

‍
 M1333.10

Item, estas vero tota pulchra et sicca, ita quod in festo Ad Vincula Sancti Petri comedebatur panis novi frumenti, et vendebatur pecke frumenti pro sex denariis in Dublin.

‍
 M1333.11

Item, Dominus Reimundus Archedekyn, miles, et multi alii de eadem cognatione interficiuntur in Lagenia.

M1337

Anno Domini mcccxxxvii.

‍
 M1337.1

In vigilia Sancti Kalixti, Pape, septem perdices, et nescitur quo spiritu agitante, campum deserentes, recta linea ad civitatem Dublin convolarunt et fori loca citissime transvolantes in summitate pandoxatorii Canonicorum Sancte Trinitatis Dublin consederunt: ad quod spectaculum nonnulli cives Dublin concurrerunt, prodigium illud plurimum admirantes. Pueri autem de civitate duas ex illis apprehenderunt vivas, tertiam peremerunt. Cetere ex hoc territe altiora petentes ad campos oppositos volatu pervicaci effugerunt. Quod autem portendit casus iste, retro seculis inauditus, peritorum arbitrio relinquatur.

‍
 M1337.2

Item, Dominus Johannes Charleton, miles et baro, cum uxore sua, et filiis et filiabus suis, cum tota familia sua venit, in festo Kalixti, Pape, Capitalis Justiciarius Hibernie, et de filiis et familia sua quidam mortui sunt.

‍
 M1337.3

Item, Dominus Thomas Charleton, Episcopus Herfordensis et germanus dicti Justiciarii, venit, eodem die cum suo germano, Cancellarius Hibernie, unacum Magistro Joanne Rees, Thesaurario Hibernie et Magistro in decretis, ducentes secum multos Wallicos numero cc. et omnes in portu Dublin applicuerunt.

‍
 M1337.4

Item, Domino Johanne Charleton existenti Justiciario et tenente Parliamentum Dublin, Magister David Ohyrraghty, Archiepiscopus Admachanus, vocatus ad Parliamentum, fecit providentiam in Monasterio Beate Marie, juxta Dublin, sed impeditus fuit per Archiepiscopum et clerum, quia voluit  p.381 portare crucem ante eum, et noluerunt permittere eum.

‍
 M1337.5

Item, eodem anno obiit idem David, Archiepiscopus Ardmachanus, cui successit Magister Ricardus Filius Radulphi, Decanus Lychefeldensis, clericus luculentus, qui natus fuit in villa de Dundalk. Item, obiit Jacobus Pincerna, primus Comes Ormonie, xvii. die mensis Januarii, et sepelitur apud Balygaveran.

M1338

Anno Domini mcccxxxviii.

‍
 M1338.1

Dominus Johannes Charleton, ad instigationem germani sui, videlicet, Domini Thome, Episcopi Herfordensis, per Regem ab officio deponitur, et cum tota familia sua, uxore et liberis, ultimo die Julii ad Angliam revertitur. Et dictus Dominus Thomas, Episcopus Herfordensis, in Custodem et Justitiarium Hibernie per Regem instituitur.

‍
 M1338.2

Item, Dominus Eustachius Pover, et Dominus Johannes Pover, ejus avunculus, per dictum Justiciarium de Momonia ducuntur ad Dublin, et in Castro detinentur, tertio die mensis Februarii.

‍
 M1338.3

Item, in partibus Hibernie gelu tam intensum fuit, quod fluvius Dublin Aneliffius congelatur in tantum, quod plurimi super glaciem ejusdem fluvii tripudiabant, ludebant ad pilam, et currebant; focum inde super eandem glaciem de lignis et glebis terreis succendunt et super focum allecia assarunt. Hec glacies per dies plurimos duravit; de nive quoque in partibus Hibernie idem gelu comitante non oportet amplius os aperire, cum fuisset profunditate mirabili insignita.

‍
 M1338.4

A secundo die mensis Decembris usque ad decimum diem mensis Februarii illa tempestas duravit, retro seculis in Hibernia maxime inaudita.

M1339

Anno Domini mcccxxxix.

‍
 M1339.1

Guerra generalis per totam Hiberniam.

 p.382‍
 M1339.2

Item, maxima strages et submersio Hibernicorum, ad minus mcc. corpora, per Dominum Mauricium Filium Thome, Comitem Dessemonie, et ceteros Geraldinos in partibus Kernigie.

‍
 M1339.3

Item, Dominus Mauricius Filius Nicholai, Dominus Kernigie, per Dominum Mauricium Filium Thome, Comitem Dessemonie, capitur et incarceratur, et in carcere moritur, positus ad dietam, pro eo quod contra Dominum Regem Anglie et contra Dominum Comitem cum dictis Hibernicis palam se exposuit et surrexit.

‍
 M1339.4

Item, strages et submersio magna de Odympcies et aliorum Hibernicorum in aqua de Barroue per Anglicos comitatus Kildarie, eos valide persequentes.

‍
 M1339.5

Item, magna preda animalium diversorum generum, qualis non fuerat visa in partibus Lagenie, per dictum Dominum Thomam, Episcopum Herfordensem, Justiciarium Hibernie, cum adjutorio Anglicorum ejusdem terre capitur ab Hibernicis in partibus de Odrone in fine mensis Februarii.

M1340

Anno Domini mcccxl.

‍
 M1340.1

Dictus Episcopus Herfordensis et Justiciarius Hibernie per Regem vocatus redit in Angliam, decimo die mensis Aprilis, Fratre Rogero Outlawe, Priore de Kilmaynan, in loco suo dimisso.

‍
 M1340.2

Item, obiit Dominus Rogerus Outlawe, Prior de Kylmaynan ac Justiciarius et Cancellarius dicte terre, decimo tercio die mensis Februarii.

‍
 M1340.3

Item, Rex Anglie concessit Johanni Darcy officium Justiciarii Hibernie ad totam vitam suam.

M1341

Anno Domini mcccxli.

‍
 M1341.1

Dominus Johannes Moris, miles, venit Justiciarius Hibernie, mense Maii, tenens locum Johannis Darcy in terra predicta.

 p.383‍
 M1341.2

Item, prodigium subsequens admirandum, et nostris retro seculis inauditum, contigit in comitatu Leycestrie, ubi quidam vir, iter faciens in publica strata, unum par cirotecarum reperit aptum suis usibus, ut credebat, quas suis manibus imponens, concito loco loquele humane more canino latratus mirabiles proferebat, et ex tunc per eundem comitatum senes et adulti ac mulieres tanquam canes magni, parvuli vero tanquam parvi catuli, elatrarunt: peste igitur illa perdurante apud aliquos per octodecim dies, apud alios per mensem, apud quosdam per duos menses. Pestis etiam predicta comitatus alios vicinos intravit et populum pari modo latrare coegit.

‍
 M1341.3

Item, Rex Anglie omnia per eum et patrem suum collata modo quocunque quibuscunque personis Hibernie, tam libertates quam terras et alia bona, revocavit, ob quorum revocationem magna briga orta fuit in terra, et a manibus Regis Anglie terra Hibernie in punctu perditionis extitit.

‍
 M1341.4

Item, commune Parliamentum Hibernie, de consilio Regis, mense Octobris extitit ordinatum. Ad idem Parliamentum Dominus Mauricius Filius Thome, Comes Dessemonie, non pervenit, ante quod tempus nunquam inter Anglicos in Anglia oriundos et Anglicos in terra Hibernie oriundos ita notabilis et manifesta divisio habebatur. Majores insuper civitatum regalium ejusdem terre, unacum nobilioribus dicte terre et fornicibus universis, unanimes existentes, habito consilio deliberato, in ceteris conclusionibus decreverunt et statuerunt Parliamentum commune Kilkennie mense Novembri, ad utilitatem et profectum Regis et prefate terre, consilio Justiciarii et regalium predictorum irrequisito penitus in hac parte. Justiciarius autem et ceteri ministri Regis ad idem Parliamentum Kilkennie accedere nullatenus presumpserunt. Majores igitur terre prenotati unacum majoribus civitatum ordinaverunt  p.384 de solempnibus nunciis Regi Anglie quantocius destinandis pro statu terre relevando et conquerendo de ejus ministris in Hibernia, de iniquo et injusto regimine eorundem, et non de cetero tolerarent quod terra Hibernie per suos ministros more solito regeretur. Conqueruntur modo pro parte de predictis ministris modo prout sequitur: Treis choses sount a demaundere du Consaill le Roie en Engleterre. Ore primer voil nosmer la quel est mouve de seure a tere: coment poet tere gouverner qui rien nad ne seit de guerre. A ceo lor please respounce doner quare tiel demaund ne doit displere. Le movere de cest matier prie que la secound soit monstre: de home quest myse en baalie, et est biene pover en son entre, comment il est riche del office que loure est bailie, et ne rent a la service son Seignor montaunt un darre; la tiers: Nous tenons du Roie, ses subjectis sumes et serouns, et vous disums en bone foy que de nous teres profitz prenouns. Ore nos dies la cause pur quey il quest Seignor de nous tous prent riens est ceo la ley monstre la que nos ne savouns. Cestis demaundis deincetis quant des sagis serount confutes, et ceux que sount de Roie prive a pleine le avera entendus: Dieus vous doit pour sa pite que fauxune en soit conuse et ceux qui ayment loialte ne soient par faux gent deceus.

M1342

Anno Domini mcccxlii.

‍
 M1342.1

Undecima die Octobris, luna undecima existente, vise sunt Dublin due lune bene ante diem in firmamento a multis viris: quarum una fuit juxta currum nature in occidente et clara: alia  p.385 vero ad quantitatem unius rotundi panis tenui modicum luce splendens in oriente existebat.

M1343

Anno Domini mcccxliii.

‍
 M1343.1

Vicus Sancti Thome Dublin comburitur cum igne proprio in festo, videlicet, Sancti Valentini, Martiris.

‍
 M1343.2

Item, xiii. die mensis Julii, Dominus Radulphus Ufford, cum sua consorte, Comitissa Ultonie, venit Capitalis Justiciarius Hibernie, in quorum ingressu aura pulchra in aeris intemperie subito mutatur, ac exinde ymbrium abundancia, et tempestatum effluencia, usque ad vite sue exitum copiose sequebatur. Nullus suorum predecessorum temporibus retroactis sibi, proh dolor, extitit comparabilis. Hic enim Justiciarius Justiciarie officium gerens, populi terre Hibernie extitit invasor, clericorum, laicorum, divitum et pauperum bonorum depredator, sub colore boni multorum defraudator. Jura ecclesie non observans, legem regni non custodiens, indigenis injurias irrogans, paucis aut nullis justitiam tribuens, indigenis, paucis duntaxat exceptis, totaliter diffidens. Hec et alia faciens et attemptans, sue consortio consilio ductus.

‍
 M1343.3

Item, dictus Justiciarius ingrediendo Ultoniam mense Martii, per passum qui vocatur Emerdullan, insultum gravem passus est a Maccartano ibidem quiquidem Maccartanus cum dicto Justiciario congressus est eundem Justiciarium pannis, pecunia, utensilibus argenteis, et equis inibi spoliavit, et quosdam de suis interfecit. Demum autem, Justiciarius antedictus, cum adjutorio Ergalensium victoria potitus, Ultonie partes intravit.

M1345

Anno Domini mcccxlv.

‍
 M1345.1

Septimo die Junii commune Parliamentum, Dublin, ad quod non venit Dominus Mauritius Filius Thome, Comes Dessemonie.

‍
 M1345.2

Item, Dominus Radulphus de Ufford, Justiciarius Hibernie post festum Beati Johannis Baptiste, cum vexillo Regis, sine tamen assensu majorum terre,  p.386 levato contra Dominum Mauricium Filium Thome, Comitem Dessemonie, ad Momoniam progreditur, et ibidem terras Comitis in manu Regis cepit, et terras captas pro uno certo redditu annuatim Domino Regi portando aliis contulit.

‍
 M1345.3

Item, dictus Justiciarius in partibus Momonie existens, Domino Willelmo Burton, militi, duo brevia contulit, quorum unum dictus Willelmus traderet Domino Mauricio Filio Thome, Comiti Kildarie, in quo continebatur, quod sub forisfactura omnium terrarum suarum manu forti in Regis et sui auxilium celeriter ad eum veniret; in alio autem brevi continebatur quod dictus Dominus Willelmus dictum Comitem Kildarie caperet, et captum incarceraret. Dominus autem Willelmus videns quod hoc effectui debito per se non poterat mancipari verbis subornatis suasit dicto Comiti cum fuerat parando se cum suo exercitu et exercitum colligendo ad Justiciarium antedictum quod ante suum recessum de terra ad Consilium Regis Dublin veniret, et de unanimi eorundem consilio sic ageret, quoad terrarum suarum custodiam in sua absentia, quod si ex tunc mali aliquid terris suis ipso absente contigeret, Consilio Regis imputaretur et non sibi. Comes igitur fidem adhibens verbis militis, et nullam prodicionem estimans in hac parte, disposuit se Dublin venire. Quo igitur veniente, et prodicionem penitus ignorante, ac ipso in Scaccario unacum aliis de Consilio Regis in consilio sedente, subito proditiose per dictum Willelmum attachiatur, seu arrestatur, et capitur, et ad Castrum ejusdem civitatis ducitur et incarceratur.

‍
 M1345.4

Item, dictus Justiciarius partes Oconnill in Momonia, et partes Kernigie, cum suo exercitu, intravit, et duo castra Comitis Dessemonie, scilicet, castrum de Ynyskysty, et castrum de Insula proditiose cepit, in quo castro de Insula capto, milites in eodem castro existentes,  p.387 videlicet, Dominus Eustacius le Poer, Dominus Willelmus Graunt, Dominus Johannes Cotterell, primo tracti, deinde suspensi, mense Octobris, morti exponuntur.

‍
 M1345.5

Item, dictus Comes Dessemonie, cum quibusdam aliis de suis militibus, per dictum Justiciarium exulantur.

Hiis igitur factis, Justiciarius antedictus de Momomonia cum suis ad suam consortem, tunc pregnantem, apud Kilmaynan, que est juxta Dublin, commorantem, rediens mense Novembris, preter illa que contra laicos extiterant facta, quosdam illorum indictando et incarcerando, et eos bonis suis spoliando; verum viros ecclesiasticos, tam sacerdotes quam clericos nonnullos, indictari fecit et indictatos cepit et incarceravit, ac pecunias non modicum ab iisdem extorsit.

‍
 M1345.6

Item, concessiones terrarum illarum, videlicet, quos prius eis de terris privaverat, et diversis contulit, ut dictum est, necnon et literas super concessis sic per eum et sigillo Regio sigillatas, revocavit, et illas ab eis cepit, et fregit et penitus adnullavit.

‍
 M1345.7

Item, omnes manucaptores dicti Comitis Dessemonie numero viginti sex, tam Comitum quam baronum et militum et aliorum de terra quorum nomina sunt hec, videlicet, Dominus Willelmus de Burgo, Comes Ultonie, Dominus Jacobus le Botiller; Comes Ormonie, Ricardus le Tuyt, miles, Nicholaus de Verdon, miles, Mauricius de Rupe Forti, miles, Eustacius le Pover, miles, Geraldus de Rupe Forti, miles, Joannes filius Roberti le Pover, miles, Robertus de Barry, miles, Mauricius Filius Geraldi, miles, Joannes de Wellesley, miles, Walterus Lenfaunt, miles, Ricardus de la Rokell, miles, Henricus Traharn, miles, Rogerus le Pover, miles, Joannes Lenfaunt, miles, Rogerus le Pover, miles, Matheus Filius Henrici, miles, Ricardus le Walleys, miles, Edwardus de Burgo, miles, filius Comitis Ultonie, David de Barry, Willelmus Filius  p.388 Geraldi, Fulco de Fraxinis, Robertus Filius Mauricii, Henricus de Berkeley, Joannes Filius Georgii de Rupe, Thomas de Lees de Burgo: non obstantibus laboribus et propriis expensis quas illorum aliqui cum dicto Justiciario in sua guerra fecerant, dictum Comitem Dessemonie prosequendo, eorum terris sentencialiter privavit et exheredavit, et Regis voluntati eorum corpora applicavit, quatuor personis de predictis duntaxat exceptis, quarum nomina personarum sunt hec, videlicet, Willelmus de Burgo, Comes Ultonie, Jacobus Le Botiller, Comes Ormonie, etc.

M1346

Anno Domini mcccxlvi.

‍
 M1346.1

Dominica in Ramis, que fuerat nono die mensis Aprilis, Dominus Radulphus Ufford, Justiciarius Hibernie prenominatus, viam universe carnis ingressus est. In ejus morte in mestitiam non modicam sui vertuntur, unacum uxore. De cujus etiam morte turba fidelium letatur Hibernie, ac clerus populusque terre pre gaudio ex vita migrationis sue cum cordis tripudio solempne festum celebrat Pascale. In cujus morte cessaverunt flumina, aeris intemperies, unde filium Dei laudat plebs fidelis.

Mortuo igitur Justiciario, in capsa plumbea fortiter incluso, Comitissa antedicta cum thesauro predicto, inter tamen Sanctorum reliquias minime collocando, cum diro dolore cordis, viscera in Anglia humanda ad partes predictas transtulit denuo mense Maii. Mensis etiam ejusdem dieque secundo, heu prodigium non dubium a superis miraculose monstratum, illa enim que prius in suo ingressu cum signis Regiis, magnaque constipata milicia, per valvas Dublin in civitatem eandem gloriose est ingressa, exindeque cum suis licet brevi tempore vitam ducens regiam in Hibernie insula, in ejusdem vero egressu a civitate predicta clam per posticum Castri ville premisse vulgi clamorem vitans, super debitis contractis vulgo reddendo ferre  p.389 non posse, cum signis mortis, meroris et tristicie, ad propria remeando, cum suis inglorie mesteque est ingressa.

‍
 M1346.2

Item, post mortem predicti Justiciarii Hibernie, Dominus Rogerus Darcy, de assensu et ordinatione Regalium et aliorum ejusdem terre in Justiciarie officio ad tempus ponitur.

‍
 M1346.3

Item, castra de Ley et Kylmehede per Hibernicos capiuntur et conburuntur, mense Aprili.

‍
 M1346.4

Item, Dominus Johannes Mauricius venit Capitalis Justitiarius Hibernie, xv. die mense Maii.

‍
 M1346.5

Item, Mauricius Filius Thome, Comes Kildarie, inventis viginti et quatuor manucaptoribus, a carcere Dublin, vicesimo tertio die Maii, per Dominum Justiciarium liberatur.

‍
 M1346.6

Item, magna strages Anglicorum Ergalensium, numero ccc. ad minus, facta est per Hibernicos Ultonienses, mense Junii.

‍
 M1346.7

Item, dictus Dominus Johannes Mauricius, Justiciarius Hibernie, ab officio Justiciarie per Regem Anglie deponitur, et Dominus Walterus de Bermyngham in eodem officio per Regem antedictum instituitur, et Hiberniam mense Junii, modicum post predictam stragem commissam, cum officio ingreditur.

‍
 M1346.8

Item, Domino Mauricio Filio Thome, Comiti Dessemonie, tuitio pacis et certum tempus per Regem Anglie conceditur. Qua concessa, in vigilia Exaltationis Sancte Crucis, de portu de Yoghill, unacum sua uxore et duobus filiis, ad partes se transfert Anglicanas, ubi suam justiciam super injuriis sibi illatis per Dominum Radulphum de Ufford, quondam Justiciarium Hibernie, superius annotatum, corditer prosequitur.

‍
 M1346.9

Item, dicto Comiti, de mandato et ordinacione Domini Regis Anglie, a suo ingressu in terram premissam viginti solidi indies conceduntur et pro suis expensis indies etiam conferuntur.

‍
 1346.10

Item, Dominus Walterus de Bermyngham, Justiciarius Hibernie, et Dominus Mauritius Filius Thome,  p.390 Comes Kildarie, insurgunt mense Novembri contra Omorda et suos complices qui castra prescripta de Ley et Kylmehede conbusserunt, et eum et suos complices sic strenue cum suis exercitibus, prosequuntur, aggrediuntur et invadunt spoliando, necando, et conburendo quod dictus Omorda et sui complices, licet idem in principio cum multis millibus Hibernicorum fortiter eisdem et pertinaciter restitissent, in fine compulsi se Regis gratie subjecerunt, et dicti Comitis voluntati se totaliter reddiderunt.

M1347

Anno Domini mcccxlvii.

‍
 M1347.1

Comes Kildarie cum Baronibus et militibus transfert se, mense Maii, ad Regem Anglie, in sui adjutorium tunc apud Caleys in obsidione existentem.

‍
 M1347.2

Item, villa de Caleys per inhabitantes eodem quarto die mensis Junii Regi Anglie redditur.

‍
 M1347.3

Item, Walterus Bonevile, Willelmus Calfe, et Willelmus Welesley, et multi alii nobiles et validi, tam de Anglia quam de Hibernia et Wallia, in infirmitate constituti apud Caleys obierunt.

‍
 M1347.4

Item, Macmurgh, videlicet, Donaldus Macmurgh, filius Donaldi Arte Macmurgh, Rex Lagenie, quinto die mensis Junii per suos proditiose interficitur.

‍
 M1347.5

Item, Mauricius Filius Thome, Comes Kildarie, a Rege Anglie miles instituitur.

‍
 M1347.6

Item, dictus Comes filiam Domini Bartholomei de Burwasse Burghersh in uxorem duxit.

‍
 M1347.7

Item, villa de Nanagh, que vocatur Nenagh, cum tota patria adjacente, in festo Beati Stephani, Martyris, ab Hibernicis conburitur.

‍
 M1347.8

Item, obiit Domina Johanna FitzLeones, quondam uxor Domini Simonis Genevile, sepulta in conventu Fratrum Predicatorum apud Trim secundo idus Aprilis.

M1348

Anno Domini mcccxlviii, et anno vicesimo secundo Regis Edwardi tertii.

‍
 M1348.1

Prima pestilentia et maxima in Hibernia que inceperat antea in aliis terris.

‍
 M1348.2

Item, isto anno, Dominus Walterus Bermyngham, Justiciarius Hibernie, intravit Angliam et dimisit  p.391 Fratrem Johannem Archere, Priorem de Kilmaynan, loco suo suum locum-tenentem. Et iterum revertitur eodem anno Justiciarius ut prius, et Rex contulit baroniam de Kenlys eidem Waltero, que est in Osseria, quia duxit grandem exercitum contra Comitem Dessemonie cum Radulpho Ufford, ut prius scribitur, que baronia quondam fuit Domini Eustacii le Pover, qui fuit tractus et suspensus apud Castrum de Iland.

M1349

Anno Domini mcccxlix.

‍
 M1349.1

Cessit Dominus Walterus de Bermyngham, optimus Justiciarius Hibernie, ab officio Justiciarie, cui successit Dominus de Carrewe, miles ac Baro.

M1350

Anno Domini mcccl., et anno regni Regis predicti Edwardi xxiv.

‍
 M1350.1

Dominus Thomas Rokysby, miles, factus est Justiciarius Hibernie.

‍
 M1350.2

Item, obiit Dominus Walterus Bermyngham, miles, quondam optimus Justiciarius Hibernie, in vigilia Sancte Margarete, virginis, in Anglia.

M1351

Anno Domini mcccli., et dicti Regis xxv.

‍
 M1351.1

Obiit Kenwricus Sherman, quondam Maior civitatis Dublin, sepultus sub campanili Fratrum Predicatorum ejusdem civitatis, quod campanile ipse erexit, et vitreavit fenestram in capite chori, et fieri fecit tectum ecclesie et multa bona. In eodem conventu vi. kal. Marcii obiit. In fine vite sue condidit testamentum suum ad valorem trium mille marcarum, et legavit multa bona ecclesie, sacerdotibus, religiosis et secularibus per viginti miliaria circa civitatem.

M1352

Anno Domini mccclii., et anno ejusdem Regis xxvi.

‍
 M1352.1

Dominus Robertus Savage, miles, in Ultonia incepit edificare nova castella in diversis locis ac in maneriis suis, qui, dum construeret, dixit filio suo et heredi, Domino Henrico Savage: Faciamus muros fortes circa nos, ne forte veniant Hibernici et tollent  p.392 nostrum locum et gentem nostram destruant, et erimus in opprobium cunctis gentibus. Tunc respondit filius: Ubicunque fuerint homines fortes, ibi est castrum vel castellum, juxta illud: filii castrametati sunt, id est, fortes ordinati sunt ad bellum, ideo, semper ero inter fortes homines, sic ero in castro, et dixit in vulgari melius est castrum de bones quam de stones, scilicet, de ossibus quam de lapidibus. Et tunc pater cessavit ab operibus, ira commotus, et juravit quod nunquam construeret ex lapidibus et cemento, sed teneret bonam domum et familiam multam nimis, et prophetavit de futuro quod filii dolerent et luerent. Quod et factum est, nam Hibernici destruxerunt totam illam patriam propter defectum castellorum.

M1355

Anno Domini mccclv., et ejusdem Regis anno tricesimo.

‍
 M1355.1

Dominus Thomas Rokesby, miles, cessit ab officio Justiciarie, xxvi. die Julii, cui successit Mauricius Filius Thome, Comes Dessemonie, et duravit in officio usque ad mortem.

‍
 M1355.2

Item, in die Conversionis Sancti Pauli, obiit idem Dominus Mauricius Filius Thome, in Castro Dublin, Justiciarius Hibernie, non sine magno suorum merore, et aliorum omnium pacem diligentium, Hibernicorum timore et tremore. Primo sepultus in choro Predicatorum Dublin, ultimo humatus in conventu Predicatorum Traly. Hic justus erat in officio in tantum quod suspendebat suos consanguineos pro furto, et rapina, et malefactis eorum, sicut alienos, et bene castigans Hibernicos.

M1356

Anno Domini mccclvi., et predicti Regis tricesimo primo.

‍
 M1356.1

Iterum Dominus Thomas Rokesby factus est Justiciarius Hibernie, qui bene expugnavit Hibernicos, et bene solvebat pro victualibus suis, et dixit: Ego volo comedere et bibere de vasis ligneis tantum, et  p.393 solvere aurum et argentum pro victu et vestitu et stipendiariis.

‍
 M1356.2

Eodem anno, obiit idem Dominus Thomas Rokesby, Justiciarius Hibernie, in castro de Kylka.

M1357

Anno Domini mccclvii., et ejusdem Regis tricesimo secundo.

‍
 M1357.1

Dominus Almaricus de Sancto Amando factus est Capitalis Justiciarius Hibernie, et eam intravit.

‍
 M1357.2

Isto tempore, incepit magna controversia inter magistrum Ricardum FitzRow, Archiepiscopum Ardmachanum, et quatuor Ordines Mendicantium, sed tandem prevaluerunt Fratres, imposito silentio Ardmachano per Papam.

M1358

Anno Domini mccclviii., et anno ejusdem Regis xxxiii.

‍
 M1358.1

Dominus Almaricus de Sancto Amando, Justiciarius Hibernie, transivit in Angliam.

M1359

Anno Domini mccclix., et anno ejusdem Regis tricesimo quarto.

‍
 M1359.1

Jacobus le Botiller, Comes Ormonie, factus est capitalis Justiciarius Hibernie.

‍
 M1359.2

Item, obiit Domina Johanna de Burgo, Comitissa de Kildare, in die Sancte Georgii, sepulta est in ecclesia Fratrum Minorum de Kildare, juxta Dominum Thomam Filium Johannis, Comitem Kildarie, consortem suum.

M1360

Anno Domini mccclx., et predicti Regis anno xxxv.

‍
 M1360.1

Obiit Magister Ricardus Filius Radulphi, Archiepiscopus Armachanus, in Aviniona xvi. kal. Decembris. Cujus ossa per venerabilem patrem Stephanum, Episcopum Midie, in Hiberniam dilata sunt ad recondendum in ecclesia Sancte Nicholai de Dondalk, unde fuit oriundus, sed dubium est aliquibus si sunt ossa illius vel alterius.

‍
 M1360.2

Item, obiit Dominus Robertus Savage, miles strenuus, in Ultonia manens, qui cum paucis Anglicis uno die interfecit de Hibernicis tria millia, juxta Antrum, sed antequam transivit ad illud bellum ordinavit dari unicuique Anglico unum bonum haustum seu potum  p.394 de vino seu de cervicia, quibus doliis plenis abundabat, et residuum servavit usque ad adventum suorum, et occidi fecit oves et boves, volatilia, altilia, volucres celi et cervos de venatione, ut essent parata victoribus redeuntibus de prelio, quicunque essent. Quia dixit: obprobium esset sibi, si hospites venirent et non haberent quod manducarent vel biberent. Sed Deo dante victoriam Anglicis, omnes invitavit ad cenam, et letati sunt cum gratiarum actione, et dixit, Deo gratias ago, quia sic melius servare est quam effundere in terram ut quidam consuluerunt. Sepultus est in conventu Fratrum Predicatorum de Coulrath, juxta aquam de Banne.

‍
 M1360.3

Item, Comes Ormonie, Justiciarius Hibernie, intravit Angliam, in cujus loco Mauricius Filius Thome, Comes Kildarie, factus est Justiciarius Hibernie, per cartam et commissionem, ut patet: Omnibus ad quos litere pervenerint, salutem: sciatis quod commisimus dilecto et fideli nostro Mauricio, Comiti de Kildare, officium Justiciarie nostre terre nostre Hibernie, et terram nostram Hiberniam, cum castris et omnibus pertinenciis suis custodiendis quamdiu nobis placuerit: Recipiendo ad Scaccarium nostrum Dublin per annum, quamdiu in officio illo sic steterit, quingentas libras, pro quibus officium illud et terram custodiet; et erit vicesimus de hominibus ad arma cum tot equis cÿouopertis, continue durante commissione nostra supradicta. In cujus rei testimonium, etc. Datum per manus dilecti nostri in Christo Fratris Thome de Burley, Prioris Hospitalis Sancti Johannis Jerusalem in Hibernia, Cancellarii nostri Hibernie, apud Dublin, xxx die Martii, anno regno nostri xxxv.

‍
 M1360.4

Item, iterum venit Jacobus le Botiller, Comes Ormonie, de Anglia in Hiberniam Justiciarius Hibernie ut prius, cui cessit Comes Kildarie ab officio Justiciarie.

 p.395

M1361

Anno Domini mccclxi.

‍
 M1361.1

Leonellus, Comes Ultonie, jure hereditario uxoris sue, et filius Domini Regis Anglie, venit in Hiberniam, Tenens-locum Domini Regis, et applicuit apud Dublin in octava die Beate Virginis Nativitatis, ducens secum uxorem suam, Elizabetham, filiam et heredem Domini Willelmi de Burgo, Comitis Ultonie.

‍
 M1361.2

Eodem anno, pestilentia erat secunda. Obierunt in Anglia Henricus, Dux Lancastrie, Comes Marchie, Comes Northanptonie.

‍
 M1361.3

Item, vi. idus Januarii, Mauricius Doncref, civis Dublin, sepultus in cimeterio Predicatorum ejusdem civitatis, cui Conventui dedit quadraginta libras ad vitriandam ecclesiam.

‍
 M1361.4

Item, obierunt Domina Johanna Flemyng, uxor Domini Galfridi Trevers, et Domina Margareta Bermyngham, uxor Domini Roberti Preston, in vigilia Sancte Margarete, sepulte in Conventu Predicatorum de Drogheda.

‍
 M1361.5

Item, Dominus Walterus Bermyngham junior obiit in die Sancti Laurencii, qui divisit hereditatem suam sororibus, quarum unam partem accepit predictus Preston.

‍
 M1361.6

Item, predictus Dominus Leonellus, postquam intraverat Hiberniam et requievit paucis diebus, fecit guerram cum Obrynne, et clamavit in exercitu suo quod nullus nativus de Hibernia appropinquaret exercitui suo, et centum de stipendariis suis interfecti sunt. Statim hoc videns, Leonellus, redegit totum populum, tam de Anglia, quam de Hibernia, in unum, et bene prosperatur, et fecit plura bella circumquaque cum Hibernicis cum adjutorio Dei et populi Hibernie et fecit plures milites de Anglia et Hibernia, inter quos Robertum Preston, Robertum Holywod, Thomam Talbot, Walterum Cusak, Jacobum de la  p.396 Hyde, Joannem de Fraxinis, Patricium et Robertum de Fraxinis, et plures alios.

‍
 M1361.7

Item, transtulit Scaccarium de Dublin ad Carlagh, et dedit quingentas libras ad murandam eandem villam.

‍
 M1361.8

Item, in festo Sancti Mauri, Abbatis, fuit ventus vehemens, pinnacula, camina, et cetera eminentiora, arbores ultra numerum, et campanilia diversa, et campanile Fratrum Predicatorum, Dublin, quassavit et ad terram projecit.

M1362

Anno Domini mccclxii., et anno ejusdem Regis Edwardi xxxvi.

‍
 M1362.1

Ecclesia Sancti Patricii, Dublin, igne Johannis Sexteyne, crematur viii. idus Aprilis.

M1364

Anno Domini mccclxiv., et anno predicti Regis xxxviii.

‍
 M1364.1

Dominus Leonellus, Comes Ultonie, xxii. die Aprilis intravit Angliam et dimisit suum Justiciarium Hibernie, Comitem Ormonie, et rediit idem Leonellus, Dux Clarencie, viii. die Decembris.

M1365

Anno Domini mccclxv., et anno predicti Regis xxxix.

‍
 M1365.1

Idem Leonellus, Dux Clarencie, transivit in Angliam, relinquens post se Dominum Thomam Dale, militem, suum custodem ac Justiciarium Hibernie.

M1367

Anno Domini mccclxvii.

‍
 M1367.1

Incepit magna guerra inter les Bermynghames de Carbry et homines de Midia, quia magna latrocinia fiunt in Midia per predictos. Tunc Dominus Robertus de Preston, miles, Principalis Baro Scaccarii, posuit magnam custodiam in castro de Carbry, et multum expendebat contra inimicos Regos, defendendo jus suum ratione uxoris sue.

‍
 M1367.2

Item, Geraldus Fitz Morice, comes Dessemonie, factus est Justiciarius Hibernie.

M1368

Anno Domini mccclxviii., et anno ejusdem Regis Edwardi xlii.

‍
 M1368.1

In Carbrya, post quoddam parliamentum finitum inter Hibernicos et Anglicos, capti sunt Frater Thomas Burley, Prior de Kylmaynan, Cancellarius Regis  p.397 in Hibernia, Johannes Fitz Richer, Vicecomes Midie Dominus Robertus Terell, Baro de Castelknok, cum multis aliis per les Bermyghames et alios de Carbry, tunc Jacobus de Bermyngham, qui tentus erat in Castro de Trym, in manicis ferreis ac compedibus, tanquam proditor pro predicto Cancellario in cambio deliberatur; ceteri fecerunt redempcionem.

‍
 M1368.2

Item, ecclesia Sancte Marie de Trym igne conburitur ejusdem monasterii.

‍
 M1368.3

Item, in vigilia Sancti Luce, Evangeliste, Dominus Leonellus, Dux Clarencie, obiit apud Albe in Pymond, primo sepultus in civitate Papie juxta Sanctum Augustinum Doctorem, deinde sepelitur apud Clare, in Conventu Augustinencium in Anglia.

M1369

Anno Domini mccclxix., et anno predicti Regis xliii.

‍
 M1369.1

Dominus Willelmus de Windesore, miles strenuus in armis et animosus, xii. kal. Julii venit in Hiberniam tenens-locum Domini Regis, cui cessavit Geraldus Filius Mauricii, Comes Dessemonie, ab officio Justiciarie.

M1370

Anno Domini mccclxx., et anno ejusdem Regis xliv.

‍
 M1370.1

Incepit tercia pestilentia et maxima in Hibernia, in qua multi nobiles, cives, et pueri quasi infiniti obierunt.

‍
 M1370.2

Eodem anno, Geraldus Filius Mauricii, Comes Dessemonie, Dominus Johannes Nicholai, et Dominus Thomas Filius Johannis, et alii multi nobiles, juxta monasterium de Magio, scilicet, Maii, in comitatu Limerici, per Obreen et Maccomar de Thomond, vi. idus Julii capti sunt, et plures interfecti, propter quod dictus locum-tenens transivit Limericum ad defendendam Momoniam, dimittendo guerras super Otothiles et ceteros Hibernicos in Lagenia.

‍
 M1370.3

Isto anno, obierunt Dominus Robertus Terell, Baro de Castelknok, Domina Scolastica Houth, uxor ejus,  p.398 et filius et heres eorundem, propter quod Johanna Terell et Matildis Terell, sorores dicti Roberti, diviserunt hereditatem inter se.

‍
 M1370.4

Item, obierunt Dominus Simon Flemyng, Baro de Slane, et Dominus Johannes Cusak, Baro de Colmolyn, et Johannes Taylour, quondam Maior Dublin, vir dives et potens in pecuniis.

‍
 M1370.5

Iste liber constat Domino Willelmo Preston, Vice-comiti de Gormanstoun.

@book{L100003,
  title 	 = {Chartularies of St Mary's Abbey Dublin with the register of its house at Dunbrody and Annals of Ireland},
  editor 	 = {John T. Gilbert},
  edition 	 = {1},
  note 	 = {2 volumes},
  publisher 	 = {Longman},
  address 	 = { London},
  date 	 = {1884–1886},
  UNKNOWN 	 = {seriesStmt}
}
 L100003.bib