]>
Available with prior consent of the CELT programme for purposes of academic research and teaching only. CELT: Corpus of Electronic Texts All editorial introduction, translation, glossary, notes and indexes have been omitted. Editorial corrigenda are included non-silently in the electronic edition. Only the text of Stokes's edition is retained, and for this electronic edition the variants cited by Stokes are not reproduced. Text has been checked and proof-read twice. All corrections and supplied text are tagged. The electronic texts represents the edited text. Words are segmented in accordance with CELT practice, but this segmentation may not yet be complete. Quotation marks are rendered Soft hyphens are silently removed. When a hyphenated word (hard or soft) crosses a page-break or line-break, the page-break and line-break are marked after the completion of the hyphenated word. Dates are standardized in the ISO form yyyy-mm-dd. Names of persons (given names and surnames), groups (dynasties, tribes, peoples etc.), places are tagged. Numbers are tagged.
crichaibh &ersir; ar cennadhchaibh
na
cruinne domhanta a l-los neirt
&ersir; niachais isin aimsir anall .i.
atbert in fili:
Ocus
na
gargmor na n-
Tosach &ersir; tinnscedal na h-
gabhar, ó
airderc .i.
a cuma,
ina timthacmang.
h-airdi. Da line lanmora do tighibh ar mullach a
múir: imriadhaitis
fós. IStudh
&ersir;
dédhenach.
is é ro athrígh athair a máthar. is
leis ro toghladh in
Israel
d'
díbh.
andes co sleibhtibh
sin ro fáidhedh in cobhlach for in muir tentidhi do
fhis
in mesraighthi deiscertaigh, uair nír' folartnaigh
leis fis in
mesraighthi tuaiscertaigh namá. h-I cind a
triall Alaxander insaighidh.
ros-marbh neim isin
na n-
Tinnscedal in
modh leis &ersir; lasna h-
tarrasair forlamhus na
airigh in t-
do tobhach a
indsaighi for finibh fodhaltaibh in domain do
fhollamhnugud &ersir;
do stíuradh in righrechta gebe tan budh
sin.
gach gaid &ersir; gach slad &ersir; gach sarugud do
gnithi isin
ar medhón.
eisséin.
&ersir; bá h-é a modh, bretha &ersir;
uirghill do dhenam tar éis in
intan ba h-emhilt in
indeósus in scél inar nh-diaidh. In t-
domain eisséin uas chách &ersir;
ní bid nech úasa.
Bá dá gradh immorro, ceim
IN
i forcind na bliadna arna gabhadh diumus na méd
menman é
ar tenne a neirt &ersir; ar airdi a graidh. Da tecmadh
comadh
soirbh dó in bliadain sin ina
doridhisi isin ceim cétna do réir in t-
popoil.
IN
h-athraighthe asa céim co cenn
cách de intan sin ni h-athraigthe iter. Gurub
eisséin céim is
cadchasaighi bói leó-son cin co tarrustair
nert
Ro scail tra &ersir; ro lethnaigh in ríghe
h-airdibh in domain amhlaid sin, cor' fhás diumus
&ersir; innócbáil
inntibh siun féin de sin, cor' ergedar debtha
dermara &ersir; cocadh
cathordha iter araill d'áes na cemenn sin isna
cennadchaib a
m-bidis a sechnoin in domain imuich &ersir; araill isin
medhón ar méd a n-diumais &ersir; a l-los
in neirt romoir ro-adhbhail
ro gabhsat for ciniudhaibh &ersir; for cinélaibh
na cruinne.
Tarrustar
for díbh cétaibh
acht lucht na cemenn n-examail sin ic stiurad a
occo. co n-dernadh leo-san fecht n-aen ann tri cindiudh in
t-
éncéim ba h-uaisle &ersir; ba h-
onóraige búi occo.
do roind eturru da tabairt ar áis nó ar
éccin fó
na
ar dáigh cé bé dibh no ardadh a n-
aigid in t-
in
comáentadhach la
IS iat immorro
acco-son annsin .i.
dó sén
didu a r-raind a máthar, &ersir; is aire sin do
berthea
la
is
ic á tabhairt uaithe. Inunn
&ersir; tesctha isin Gaedheilg.
is í sin ro bo
ro h-oirdnedh ann.
Ro comroinnedh iarum ciniudha in domain iter in
sin. Ro erbad am iartardesscert in domain o
&ersir; ciniuda na h-
Ro h-ordaighedh iarum do
in domain .i. tíre
lethanfhoda
airrthir in domain.
Do cuatar iarum dréchta dermára do
rosluógh na
d'óccbaid na h-
rainic tír na
&ersir; nír' fhaem crodh ele uatha acht
ór uile, uair becc leis a
mhuirigin imurchuir ar sluaighedh, &ersir; mór
a tarbha íar torachtain
dia tigh. O 'tcualatar na
co m-batar a n-énbaile. Focressá comairle
léo cinnus do gendais
frisna
ISed ro cinnset, anadh i n-airis catha dóibh. Ro
feradh didu
cath crodha leth ar leth léo, cor' taethsat
laéich lánimdha
etarro &ersir; cor' sráinedh forsna
a n-ár &ersir; cor' fhácsat a mergedha
lá
Ro gabad annsin
docum airechta na
a shaith
for fut in domain. Ro leghadh iarum lán crocain
criadha
do tinnibh
linn fíghthech in
desceirt in domain, ó
muintir i forlamhus na h-
Ro tinntó féin docum na
do chách aen cosa rainic.
Sluaigheadh
ISin
ic
lánimdaibh d'óccaib ansergachaibh na h-
na
séin acht itertoidhecht srotha
deiliugud na dá ferann.
Ro gní sium catha móra isna
tíribh sin, &ersir; tainic reimhe
síar i crich
na
glaic mara fil ann, &ersir; ro cumdaighedh
caladhportaibh comfoicsibh crich
Nir' bo soréidh dóson in turus sin, uair
tainic anbthine
mór andsin a
lucht in tíre didu sochaidhi dá
marbadh a
&ersir; ainbthine étualaing na
gairbhshíne gemreta fáesin, &ersir; ro tinntó
gemhretaibh. Ro erb &ersir; ro aithin dóibh
lánfhairsing do denum occo comdis ellma in mara
íat fó athgin
in erruigh archinn. Ro fúirit sin uile dano amail
aspert
Ro fuirigh-sium fri ré in gemridh i
la tinnscetal na reithine errchaidhe co sochraidi moir
leis ó
chliamuin .i.
long sin i n-inis
Ro gabh féin
longa for accarsoiti ina fiadhnaisi, &ersir; ro
fháidh a
crechadh in tíre, &ersir;
Tainic fogluasacht doininde dermaire isin fairge isin
aidche sin,
cor' imir in anbthine for longaibh
long díbh do neoch nár' fetudh d'athlesugud
riam. Ro bris
lucht in tíre for in
Do rala do
feradh cath crodha etarru, &ersir; ro sráinedh
for
cath, &ersir; ro cuiredh a n-ár ann, &ersir;
ro díghail
uile forro don chur sin, &ersir; ro airg in tír
man cor sin reimhe
co sruth
in t-srotha icá fritholumh,
búi léo. Ro saithit sretha móra do
beraibh áthgéra occo i
n-imbelbordaib in t-srotha in conair ro bo menmarc
léo na
do thecht. Atcíter fóss bona araill dona
beraibh sin
i traigh samhraidh, &ersir; is remhithir ré
sliasait ferócclaich cech
bun díbh, &ersir; bruit luaidhe umpu fó
domain in t-srotha.
IMpóis
búi ann, &ersir; tic tar áth ele bui for
in sruth, &ersir; taifnes slúogh
coilltedh íat fair.
Tucait dano
díanadh ainm
leis cor' gabh
iar nh-gliaidh mair.
Ro gabh inis
Bui Césair ré ré
in tíre sin iartharthuaisceirt in domain,
&ersir; araisin batar
cinedha dibh cen ríarugud frisin ré sin
fóss.
Adhbhar in Catha Cathardha annso.
Marbh tra in
i n-ecmung na réi-si &ersir; na h-aimsire,
&ersir; tuc
ele da éisi .i. in
ferannus,
Tainic forcenn
nech isin céim sin lá
mine h-ordaigthea on t-
bo dir do
i forcenn na
féin nó d'oirnnedh neich ele ind.
IArsin ní h-edh do righne siun iter, acht
ó fuair sligid &ersir; asrus
gabhála na tíre sin i r-raibi; uair ro bo
omhan leis nech d'oirdnedh
don t-
beith fair-sein arná gabháil dó-son
chena acht becc. Conidh aire
sin ro fhuirigh siun re ré
cétna, dar cindiudh én &ersir; dar
sárugud in t-
Fássaidh immorro tnúth mor &ersir;
fich adhbul iter
&ersir;
Atracht ársin isin
&ersir; cath budh uilliu inás do cinniudh isin
t-
uair is é in cath cathordha cétamus, in
cath dá comhérigh cách
do innsaighidh araile do lucht na
cathordha iarum do fhás don esaentaidh sin
&ersir; bá cath budh
uilliu indás, uair ní h-edh amhain
atrachtadar lucht na h-
i comérghi in catha sin, acht atrachtadar cidh in
t-aes cairdiusa &ersir; caradraidh, co m-bídh
in mac i n-aigid
in athar &ersir; in
Batar tra cuissi imdha &ersir; adhbair or'
cennaighthi imordaigh
in catha cathordha d'érghi isin
sin. IN cétna adhbar dibh .i. an t-adhbar ó
tairnither &ersir; ó
trascurthur cech popol nertmar cumachtach isin chruinne
.i.
dimus &ersir; innócbáil &ersir; in
mét menman dá línadh ar mét a neirt
&ersir; a
na
n-edach n-examail, &ersir; ar cáeimhe a cumdach
do tighibh taitnemachaib
&ersir; do cabrachaib cumdaighthibh &ersir; do
grianánaibh
solusaibh, do longaib &ersir; do libhernaibh, do
cairptibh &ersir; do
cetherríadhaibh, do chuachaibh &ersir; do
cornnaibh &ersir; copánaibh &ersir;
d'imadh cecha maithiusa archena, &ersir; ar mét
forbaind a caithmhe
bídh &ersir; lenna acco a l-lo nó i n-
aidhchi. Uair ní raibhe do
tuaith nech budh ferr inás féin, co n-
ordnitis doerclanna léo i
n-ardclannaibh &ersir; i n-ardcémennaibh
trénaibh dar cenn
innmhais, co ná rabhadar rechta nó cinnti
co m-bídh miscais mór &ersir;
mídúthracht la cech oenduine isin
d'fás etarru féin &ersir;
eter a
a midúthracht &ersir; a mi-innithim for
araili.
Adhbar ele don cath cathordha, in
iter
ós usce, &ersir; í cén bés
in tésca utmall irchradhach &ersir; in grian
glanruithnech forórdha for a r-
rith nemhcumsgaigthech nemtairismech
ic in ordugud láe &ersir; aidhchi,
comann comcubaid nó aentu fírtairisi iter
lucht comroindti
Adhbar ele don cath cathordha,
uair amail tairmisces in slíabh dianad ainm
comsiledh comramhach tonntáibhsenach
Éicc
atracht iter
Adhbar ele don cath cathardha, in
nó thairmiscfedh comérghi a h-athar
&ersir; a céile, connách
lécfedh nech i cenn a chéile dibh.
Adhbar ele don cath catharda in borrfad mór
aicnidh &ersir;
in innóccbail inmedhónach ro búi i
craidhi cechtarde in dá
in domain ro clói
sin nar' bo míadh leis nech isin doman do
cudrumugud fris.
fós nech isin doman do derrscnugud de féin,
co nách frith acmuing
coisc a móraicnidh male acht tre eitergleod catha namá.
Adbar ele don cath catharda fós in t-imfhuirech
imurcraid do róine
i tíribh
becc má ríghadh
Cídh fil ann tra, o ro érgidar na cuissi
sin &ersir; na h-adhbair
imdha in catha cathordha isin
in ríghrechta
t-sídhamail na h-
cruinne, co n-derrnadh fót crithaig don uile doman
ó tá in fail
i turcaibh grian cosin inadh i fuinenn, &ersir;
ó crichaib in cresa
tentidhe andes co h-imellbordaibh in fhuarda adhfhuair
oighreta
fóthuaidh, conach frith samail na cosmailes in
buaidhertha
bithgairbh ro fhogluais in
in domain intan sin, acht in cumusc &ersir; in
combuaidhred innisit
éolaigh &ersir; lucht
úghdairrais do beith for na dúilib domantaibh
i forbha &ersir; i forcenn in betha .i. intan tuitfit na renna roghlana
asa sostaibh &ersir; asa n-inadhaibh fein, &ersir;
intan díanscáilfes
ler ádhbul adhuathmur na n-uisci n-ingantach dar
dreich in
talman, &ersir; intan bés imtuaircnech
&ersir; imlesadh na n-dul cotarsna
etarro fein ic á taifnech &ersir; ic á
trenscaradh ón caradradh
comcubaid &ersir; ón recht aicnidh a fhuilit,
co laifiter uile i n-deilbh
choitchinn cumuscda na maisi
áenda écruta i m-bátar for dus.
Ni bá samail didu dá déine
&ersir; da tinnesnaighi ro comérigh
anfadh aicenta &ersir; robhurta rodímais,
fích &ersir; forluinne
sliabh
&ersir; no scuchad ruadhbuinne robhurta &ersir;
ilar tonn taebhuaine
in mara cechtardha dochum araile fochéttóir
dá éis.
.i. in cath cathordha. Bá maircc do lucht na
h-
imda seancathair cadusach gan atreib acco de ar rob
imdha tech cen muntir &ersir; múr 'arna
múradh &ersir; ferond cen
trebhadh &ersir; gart cen buain. Ba mairg tra don
ciniudh doenda
in cath cétna, ar ní bí díbh
ciniudh ó nach tangas h-i foirithin
do popal do chuir in cath, uair is fair ro
sráinedh é. Bá maircc
do
fásadh maith do cech enduine dibh don coccadh is
amhlaid
ro búi a shaint &ersir; a láinne acco
uile, co nach frith léo aenduine
no beith ic á tairmesc.
Ná dá ríghmilid rathmara rotrena
sin .i.
&ersir;
iter ord a
sídhamail, socomairlech é, co febhus
tidhnacail, co n-airdi aicnidh.
Acht cena bá foras-láech intan sin,
&ersir; nír' bo thualaing gnimrad
miled do frecra, acht a thairisi asa deghgnimradhaibh
féin ro
frecair fecht n-aill. Ocus bui do fhot a foistine
&ersir; a deghtoici
isin
na catha, acht a thairm &ersir; a clú mor ica
irrdercugud fo cech
popol. Ocus in
léo, &ersir; ar febhus a tidhnacail, conach a
cosmailius acht madh
eóchrann darach dermhaire forsa n-
gnáthaighidís faidhbh aesa
madhma do tobhairt la gentibh dia n-idhbairt dona
déibh
i lógh coscair, co m-beith in dair dermair sin
amhlaid sin
ré ré cían co crinann &ersir; co
féodhaighenn cen rúsc, cen
duille, cen croicenn, cen toradh, co m-beidís a
premha ar
fogluasacht fuíthi. Indar-let co tuitfedh la
fuasnadh na cétgaeithi
do ticfadh, &ersir; ciamad imdha crann dosach
deghdíghaind
do cech aird uimpi is í a h-oenur ro adhairthea la
cach ar a uaisle &ersir; ar a onoraighe leo. Ba h-
amlaid sin do
Tuaruscbáil
mórmenmnach: diic, diumsach, dúrdoiligh,
díanaicentach:
tenn, tren, tarcaisnech, talchair: andiud, amnus,
athghér,
ansergach, allata, aníarraidh, airctech,
airbhertach: nemhnair,
nemmertnech, nemnech, naimdemail.
&ersir; mílid ar gnimaibh gaile &ersir;
gaiscid, tuir catha ar calmadus,
amhus ar éscaidhecht. I tuile a ratha &ersir; a
aíssi dó intan sin.
Ní tuilled buidhe fria nech,
ní clú fás bai icc a
irrdercus,
acht a nert a lámha &ersir; a cruas a cridhe.
Nis- fánic riam ní
budh nar leis acht nemclódh a bidhbad h-í
cath. Nir' coicill
do caraid na do námaid, acht ó do
érghedh a ferg nó métaighedh
&ersir; nó tormaighedh a gnimradha gaile
&ersir; gaiscid for cech ló.
Ní ardadh fris tren
IS amhlaid ba loinn les techt cech conair no cingfed
tre ráon slogh &ersir; tré todhail
fhola, cor' bo h-í a shamhail, saighnen
taithneamhach tentidhe tísadh a h-uachtar aeoir
docum
talman co m-bresmaidm foghair tréin tre imaltur na
gaoithi
glanfuaire &ersir; nell urétrom aerdha triasa
tic co fordhorchaid
soillsi in lae lánsoluis dona
puplaibh imeclacha ata comhfhoicsi
dó, co nach frithtairis fris
trén no tairmisced co l-lae and
ár dáine ic toitim anuas &ersir; arnaill ic tinntódh suas doridise,
ar teclaim &ersir; ar tinól a thenti esrainti
lesin soighnén.
Ba h-amhlaid sin do
tenedh ar soillsi &ersir; ar shochraidhecht &ersir;
ar mét nó frithardad cách:
toidhecht in t-shaighnén anuas docum talman .i.
a féici &ersir; a h-
uachtur in domain .i. asin
Fordorchae soillsi in láe don t-shaighnén
.i.
for clú &ersir; for errdarcus
oc techt &ersir; ic tinntódh, ára mora
la
ic techt on
a muigh na
a sloigh &ersir; miledha loiscctecha do tinol la
&ersir; a tiribh
Cúisi &ersir; ádhbuir in catha cathordha
co n-ice sin. In scel fein
innister 'nar n-díadh festa.
Toghail
Ó ro scáich do
&ersir; lochta
imsáe reme docum na h-
slighedh úadh d'innsaighi in t-
&ersir; d'iarraid fuillidh
na n-uile ciniudh ro erbadh fris. O 'tcuala ín
&ersir; tre aslach
isin
t-
docum na
O ro h-aisneded do
d'imbert bais fair no bethea aca dedhail fria
slógh, &ersir; ro
cinn aici féin nach rachadh don
Tainic iarum
sair cech n-dírech dar senbennaibh
Elpa
míle
coicrich a feraind féin &ersir; tiri na h-
Ro búi ac á thúr &ersir; ic
á scrutain ina menmain annsin
amail do génadh an cocadh
&ersir; do béradh an cath. Atcondaircc
t-srotha .i. adar-leis in
innsaigid, co cruth socarchain sirédrocht
na h-aidhchi forscáthaighi furri. Foircsi broin &ersir; toirrsi
for a gnúis. Trillsi liatha lánsochraidhi
for scáiliudh &ersir; for
esrethiudh ima cenn cumdachta. Doiti tarrnochta aicci ic
frestal in catha. Crithomhan &ersir; imecla fuirri.
Cned mor &ersir;
accaíne ádhbul lée.
Ro gabh for a acallaim, idar leis, &ersir; itbert
co forníata:
Cia conair tiaghar in rém sea, a firu?
ol
sí. Cia leth
berthai mo meirgi libh? Má seitche dlighidh
nó senbés,
anaidh sunn ic sruth
frestal mergedh nó arm.
Ro driuch tra
inn co bonn, &ersir; ro cruadhaigh &ersir; ro
chataigh a fholt 'ma cenn
ré mét na graine &ersir; in uathfais
dos-fainic. Ro gabh ic edurguidhe
na n-dei n-adhartha 'arsin im soirbheochadh a
réime,
co n-debhairt: a
ol se, a dée na
ol se,
in
bidhbeoda ina
&ersir; bur foirithin malle frim! A innamail na
cumachtach
forordha i talmain didu,.i. a
.i.
linn, ar ni dot aimles na dot ingreim tiaghar in turus-
sa, acht
is dot saerad ó na
Nach faici do milid diles féin'ar m-breith coscair
.i.
dot naimdibh for tír &ersir; for muir. is
é is cinntach ann, intí
triallus ar scaradh
Ó tairnic do
feirgi &ersir; lonnuis é trena túr
&ersir; trena scrutan féin, &ersir; tainic co
dían tinnesnach gona mileduib
les do techt dar sruth
amail is déne tísadh in leomhan
námhat 'arna lonnugud &ersir; 'arna fergugud
tresin esargadh do-bert
féin da erball fair, ar innisit na fisidi conach
erigh
luinde in leomhain dogrés conas frithardann nech
ele nó e
féin, conidh edh dogní iarum intan
atcí a námhait &ersir; nách
innsaighi fair, esargudh dermair don mill
móradhbul bís for a
erball do gabháil dar a formna féin, co n-
erigh a ferg trit-sin,
&ersir; co scuich fochétóir dochum a
námhat cen omun buille
no urchuir fair.
IS amlaid sin ro fas ferg &ersir; luinne
imradhugud doríne féin, co tainic
fochétóir do thecht dar
sruth
becc siles a bunadh, &ersir; is é is coicrich
do lucht na
cathaibh na h-
i n-aimsir shamhraidh. Badur tri h-ádhbuir
métaighthi aigi intan
sin rainic
arai ais ésci, áes ina
gnáth tuile fleochadh isén dogrés. In
ann la tinfedh na gaeithi in airdes cech n-dírech,
cor' lín sen
na tola tromtuile h-é, co rainicc dar bruach
srotha
cor' doirbh a thecht lá mét a tuile.
Ro coraigh
ón brúach có 'raile, &ersir; ro
chuir a traighthecha re taobh, co
rancadar imslán dar in sruth cen raon, cen
bádhudh eich
IC tabhairt a coissi do
t-srotha, is ann sin asbert
ar caradradh re lucht na
acht in toicthiu do lenmain co toir iudicecht &ersir;
etergléodh in
catha moir etraind.
Seolaid
amal is déne do raghadh cloch a tailm nó
saighet a fidhbac,
co ruc a dirim slóigh &ersir; sochraidi leis do
toghail
t-
na maitne muichi arna mhárach.
Do bí tromnélghal dorcha
dubhcíach isin maidin i tús in
láe sin. Búi do mét na cíach
co rancadar slóigh
tostadhach docum
for lár in baile, &ersir; nír' airghedar
lucht in
no co cualadar gláedh béccedhach na stoc sleschain slemhainsholus
&ersir; na cornd comdírech &ersir; na
cuislenn catha, análfadhach
na n-ech, sétfedhach na miled, &ersir;
scrédgaire na fagha
faebhrach firgér, &ersir; geóin in
morslóigh ic gabháil in
Ro brissedh comsanadh popuil
dúscadh namhat &ersir; tidhuabairt echtrand
&ersir; buaidredh bidbad
for ócaibh in baile annsin. Do érghedar
annsin lucht gaiscid
án baile docum a n-arm, &ersir; ro gabhadh
cloidhmhe maela
mergecha &ersir; slegha cenncroma crithánacha,
&ersir; scéith imellcrína
arsaidhi, ar ní búi a ríachtanus a
les occo fri ré ciana ar
tinne &ersir; ar trebhurdaingne na smachtcána
sída bói occo.
Tancadur for múr an baile 'ársin,
&ersir; tucsat aithne for
mergedhaibh na
ba urusa aithne forro, ar búi delbh aquili in cech
taebh mergi
díbh. Ar
mergedhaibh na
cach gurob do síl
aquil. In fáth ele didu, co tuicidh cách
gurob comfocus in
is airdi foluamhain for bith. An
amail atá
O ro aithnighedar tra na h-aquili aithinte &ersir;
na mergedha
ina éo ard áighthidhi
i medhón in t-shlóigh, ro bidhgsat fochétoir
&ersir; ro lín omhan &ersir; imecla ic
faicsin
uchbadhaigh &ersir; ac egáini moir co tai
tastach toithenach.
Uch,
ar cech fer díbh ina menmain, mairg
dánad fót dúthaigh
in feronn so, mairg do cumdaigh a
in inaidh-sea .i. i coicrich na h-
sídh bes in cech inadh bidh cocadh ann, &ersir;
ní fólíth nach ro
suidigh in toicthi i n-airther nó i n-descert in
domhain
sinn, uair cech longport &ersir; cech creich
&ersir; cech sluoighedh ticfadh
do innredh na h-
popuil bruthmura na
in t-
na h-
fos tancadar laechraidh na
Cidhtracht acht cebe minca ro impodh in toici
ríamh ar in
Rob' é sin tra imrádhugud &ersir;
accáine incleithe cech aenduine
fó leith i n-
sin uadha ar ecla
na m-buidhnibh co h-utmall anfosaigh, co tostach
tóethenach,
fon samail sin, amail bís ealtadha
anbosaidhi na n-en foluaimnech
'ar m-béin na fúardha nh-gemhreta
friú.
Tainic lánsoillsi in lai fáe sin,
&ersir; ro gabh
'arsin.
Tocastal slogh
Do róchtadur atinne adhanta feirgi &ersir;
lucht aslaigh &ersir; urála
in morcatha docum
do
ro bói isin
t-
la
lucht na
IN
suilbhir sanntach essen, &ersir; féthium
fírglicc: fer ro bo thenn
guth &ersir; gnimradh isin
móra
chenn isin
O 'tconnairc in
ro gabh fora acallaim im nertadh in catha fair,
&ersir; asbert:A
ol
sé, in cén ro fétsum guth leat isin
bar
do ratsum, cer'b olc lásin
&ersir; ro tairmiscsium
ríghi do
búi comus &ersir; cumachta occaind isin
fírinne innte. INtan immorro ro coiscit ar eicin
rechta na
firindi lasin
in
sáilemaitne do coscursu dár n-ordugud inar n-inadhaibh féin
dorise. Déna calma iarum,intan atá
innsaighedh h-é résiu thinoiles a muintir,
intan is
urlam &ersir; is furithi dít gach maith
uair is minic fásus ircoit
d'esnadudh &ersir; d'imfhuirech na n-dál n-
urlumh dogrés, amail
asbreth ba émh tar anem. Ocus araill ann dono,
uair is dar
cenn bloighi bicce don doman ro bádhais fria
ré na
ic gnim catha &ersir; ic fulang docrach i
tíribh
mórmó is córa duit cathugud calma
tarcenn in t-shlóigh .i.
darcenn na
tú cennus na cruinne uile. Atát
ádbair sonairti acut ara
n-dénta
&ersir; frisin
son .i. in popul da oirdnedh
&ersir; do buadhugud i l-lóg a
coscair ní fuaraisiu sin, acht format caich friut-
su chena ar
t' febhus is ed beras gach ni
dib sin fort.. IS infechtain
iter dá leicter ar ais duit na ciniudha ro gabhais
féin a l-los do
cloidhimh. Ro cinn
uadha acht tre etergleód
catha namá.
Ro gabh greim tra in gresacht sin
&ersir; in láidhiudh do bert
retha is amhlaid sin ro métaiged menma
Ro sáithit a mergedha la
do sluaghaibh uile éstecht ré guth
&ersir; ré innsce &ersir; fria
erlabhradh.A aes cumtha,
bar eisiumh, do fhuilngebhair
mór d'étualang
i cathaibh &ersir; i comhlannaibh ic clodh ar
cinedhaibh tuaisceirt
in betha malle frim fria ré na
ro fuilngebhair ó oighredh uisci sléibhe
sin do cinnedh cen bhar lecon isin
mo dín d'fághbail dam-sa ar muir ná
ar tír. Ale, dá mad
amhlaid tísaind-si don
fácbáil mo mergedh lam
naimdiu &ersir; me ac teichedh re lucht
na
dam-sa as cach ciniud
&ersir; 'ar n-imluadh don toicthin
as cech sonmighi i n-araile itát ic triall ardaigh
frim? Ticedh
ass
madh maith leis a h-aithle a sídha &ersir; a
sádháilechta fada. Is
derbh lem nách léiciub-sa a
a comroind fris. Ní ránic
cétbuadud la
tarraid óenfecht do lecon úad dogrés
cenco tic de imluad a
Cid dam-bíu-sa ac á acaine cacha n-
dernai d'anríghe &ersir; do
drochsmacht frisin ré sin, uair is comhaithnidh do
chách uile
íat. Missi didu ní faghabhar cin dam la lucht na
acht cen dedhail dam-sa ar a forcongur son ré mo
mergedhaibh
coscrachaibh &ersir; frim slóghaibh, &ersir;
araidhe, masam cinntach sa
airi sen nách lór
dúibh mo buaidh do buain orum-sa am
aenur, &ersir; tabhurthur luagh a saethair don t-
sluagh búi maille
frim. Ordnet in
se indarbtar iat.IN abraid rim-sa cena, a ócco,
ol se,
ca h-inat foistine
bías ic ar senórachaib ar scur dá n-
gaisced, &ersir; ca sosta
sádhaile i suidhfet ar senmilid, ca fuinn
fhérmura geltfuit
ar n-almha &ersir; ar n-innile &ersir; ar n-
echradha, ca tír trebhfaither
linn fesin, ca múr &ersir; ca
mórcathracha i n-dingínter leighes
ar láechraidi intan bás adhlaic
asin
fiadhnaissi íat do miledhaibh
Cidh fil and, a deghmuinter,
ar sé,
acht ó nách damhthur
dligedh duinn, tóccbaidh for mergedha coscracha
foraibh.
Fo gnat for n-gnimradha gaiscid daibh co m-benum in domun
uile don tí nách damh roind leithe
dúinn. Beid na dei ic
congnum linn, uair ni d'argain na
dá saeradh o na
Aithesca
Búi fodhord mór 'con t-shlógh
uile fri ré cían 'ársin, uair
cer'bdar feochrach menmanna na miled sin, &ersir;
cerbdar galach
i n-aicenta, do cúaidh báidhe mor
&ersir; caer condailbhi, &ersir;
gradh a n-athardha dhoibh, co m-búi ac á
tairmesc do áilgius
in catha cathordha, acht araidhi dos-fic fallscudh feirgi
&ersir;
áilgius imberta a n-iaraind tre imaltur na
fergluinne &ersir; tré
omhan in
IS annsin atracht aonóclach isin
rún menman &ersir; aicenta cech énduine
isin t-slógh uile,
ainm in óclaigh, taisech imghona la
nech do muintir
n-imairic áigh nó i cléith comluinn
remhe. Tuc a aghaidh for
A fhollamnaigh in ríghrechta
.i. a
is
dír &ersir; is dlighedh duinn itrasta briathra
fíri do chantain frit.
In fetair iter conidh ádhbhul a acaine &ersir;
conidh mór a gerán
i menmannaibh na míled-sa a
fod atai ic fulang tarcaisne ó
lucht na
acut? Nír' comtig duit-siu on cena, air i cein
cotuicfet leg.
cotnicfat F. ar n-doidi sonairtini foga do cassad a
cath nó a
cliathaigh ni fodhemasu tarcasul neich fort
dogrés. Ní espach
linne iter in
beith tarcaisne neich fort-sa. Not-lenfut-sa in
slóg-sa cidh
bé conair isin domun do dodhaing nó do
shodhaing coso
treóraighfe íat.
Ní docra dóibh sin inna cech conair
rot lensat
cosaniu.Ro badh amhra inmhain dúinn dá
fétmais t' orcátu-sa do
lenmain amail budh dúthracht linn, &ersir;
cinnmit nách budh comcathordha
iter duinn dogrés, &ersir; nach budh lucht
aensídha in
lucht gusa n-gresfet do stuic catha suin. Do berum ar m-
briathra
féra i fiadhnaisi ar n-arm n-gaiscid cidh i
longaibh bronn ar
m-bráithrech &ersir; ar n-aithrech, nó i
n-innibh ar m-
n-ám tuismedha dóibh co forcongra foirnd
clannadh na cloidhemh-sa,
co n-dingnímís fort cen fuirech cen
imresain.Cidh íat delbha na n-dei &ersir; a
loscud bidh lasair tenedh a n-iarmartaighi, &ersir;
cidh ann forcongra
for lár na
and. Cech múr &ersir; cech mórcathair
atbéra do toghail rinn, &ersir;
in
a rethedh toghla &ersir; d'esrainiudh a carrac estibh
aired
bes cloch for cloich inntu.
Ro comaentaighset na h-uile buidhne bátar ann
frisin aithesc
sin, ar ba h-é rún craidhe &ersir; toil
menman cech óenduine dibh
a n-debhairt sium fri
uile i n-aenfhábhull,
&ersir; ro gellset uile comdís erlamha na
dóidi sin do gnim na n-imairec catha ba toil
dó.
Ní ba suaill inní fris. Bá
samalta nuall &ersir; séselbhe na
slógh sin i comhaentugud .i. feibh tísadh
anfthine étualaing
na garbhgaéithe gemreta a tír na
feradh a síanmuirnd &ersir; a
sírfhoghruchud re cennaibh cnoc &ersir;
tulach, &ersir; ré fedhaibh &ersir; re
fidhnemhedhaibh sléibhe
lád snim tenn timaircthech i m-barr uachtair na
fidhbuidhe
foltgairbhi, co n-esairged &ersir; co sráined
ilar a cráebh n-dosach
n-deghdhighainn &ersir; a n-gég lúbach
lánlebur a n-glaccaibh araile,
co n-éracht foghur fírgarbh &ersir;
bresmaidm borb bráthamail isin
aer tré imalltur na fidhbuidhe ic
sírtoirnem sís, ic toitim
&ersir; ic trénérgi na n-ait
cétna doríse lá foghluasacht na gaeithe
dos-fic fon samail sin.
O 'tconnairc
ré h-áilgius in catha ro teclamait
&ersir; ro tinolit cuigi fochétóir a
uile shlógh &ersir; sochraide na beith fuirech
na foscuchadh fair cen
rochtain na
Tangadur cuigisiun iarum annsin slóigh &ersir;
socraidi na tíre 'cá
m-bai gábháil fria ré na
didu bátar co h-anbháil esráinti i
tíribh
&ersir; i n-inis
&ersir; ic coimét a smachta ríghdha do
Do tócestul slóigh
isin doman co n-ice in inadh i m-búi
Tancadar and aittrebthaidi in tíri im sruth
a m-búi do míledhaibh
Tancadar ann attrebthaidi in tíri im sruth
m-búi do míledaibh
Tancadur ann popul na
Tancadur ann attrebthaidi in tíri im sruth
do miledaibh
Tancadar ann atrebthaidi in tiri im sruth
Tancadar ann atrebthaidi puirt
Tancadar ann atrebthaidi traga cunntabartaigh mara
Tancadar ann atrebthaidi
Tancadar ann atrebthaidi in tiri im sruth
do muintir
Tancadar ann atrebthaidi in tire
Tancadar ann atrebthaidi in tiri im sruth
Tancadar ann atrebthaidi
Tancadar ann popul na
Tancadar ann popul na
Tancadar ann popul cathrach
Tancadar ann popul na
Tancadar popul na
Tancadar ann popul na
Tancadar ann atrebthaidi sin sruth
Tancadar ann atrebthaidi in tíri baile i
comruicet sruth
a m-búi do miledaib
Tancadar ann popul na n-
Tancadar ann popul na
Tancadar ann popul na
Tancadar ann popul na
idpraitis fola daini i
Tancadar ann popul dianadh ainm
lángnáthaighitis filidhecht &ersir;
duana molta do dénam. Is assin
iderar
Tancadar ann popul na druidecda,
popal iat sén
da fognaitis fesa &ersir; faistine &ersir; no
gnáthaigtis taiscélad for
réthaibh rend &ersir; rétlann,
&ersir; is ed atbertis trena fesaibh demhnacdaibh
anmanna in lochta ba marbh isin mesraighthisea do
breith tresin tendtigi fodes &ersir; a tabairt i
corpaibh ele isin
mesraighthi descertach.
isin Scotic.
Tancadar ann popul na
Tancadar ann attrebthaidi
atrebthaidi in tiri im sruth
ic forbais forra.
Anmanna na crich &ersir; na cinél asa tancus
d'forithin
&ersir; asar' tinóilit cuigi a milid fein
bátar annsén co h-anbhail
esrainti isin
smachta righa.
O darochtadar na sloigh imda sin co m-badar i l-
menmain tre tairisniugud a nirt &ersir; a calmatuis na
slogh ro-imda
daroctadar ina n-docum, ro tindscan fochétoir i
cend séta
&ersir; imdeacta iar slightibh na h-
lan inn
guro línsat a sloigh &ersir; a sochaidi na
badar comfoicsi doib isinn
Ro doilbit sceoil bregi imda sechnon in tíri
'arsin a l- lus
omuin &ersir; imegla fira a cridib &ersir; i m-
menmannaib in popuil
do gabail do i comfogus feda
ni h-
inann meass is coir for
, for se,
intan sa etir&ersir; intan boi isin
.
Atbered fear ele dibh dilsi fogla &ersir; airgni
&ersir; miletu, feochru &ersir; firdoilgi, dermairi
&ersir; dimsaighi intan sa é
ar clodh lochta in iarthair dó, &ersir; dano
filet immaille fris uili
sloigh &ersir; sochaidi na crich &ersir; na
cennadach o ta sruth
co
h-ectrandaib &ersir; dona cinudaib comaidhchibh badar
immaille fris.
Cid fil ann tra acht gach fer dib no aisnedeadh scela
doilbtis fein no bid a n-omhan &ersir; a n-imegla
forro amail bad
neach ele no beith ica n-aisneis doib. Ocus ní
namma ro
fogluais in bidgad sin &ersir; in t-aduath
daescurslogh
gu ro facsat
teichidh doib i n-aenfecht asin
Ocus ro aithnedar lucht in t-
catha dona
Ro boi d'imarcraidh egla forro conna fededar ceta
inada
inilli no indsechtais nó ceta inada essinnilli no
faicfidis, acht
ro gabsat in conair ro greiss tiudfuabairt an techidh
&ersir; in
tindenais iad, co tancadar 'na sreith dluith degfoda asin
re araili.
Neach no biadh ic a forcsi intan sin, ni gebad delb
eli
dib acht feib no betis tigi &ersir; cumhtaighi na
cathrach ic raen &ersir;
ic rotuitim i n-aenuair, nó feib no bedis adanta
tened trichemruaidhi
ic uliloscud in baili da n-eis, re met in deinmni
&ersir; in
dasachta bui forro ic deirgi na
slanti no beth doib facbail na
na seseilbi sin acht amail tisad buaidred na gaethi
descertaigi
dar in
mara mortonnaigh, co m-bristi seolchrainn sithfota araili
longa
dib la casanfadh in mormara, guro nertad for in
&ersir; for lucht na lungu archena snamh for tonnaibh
in mara asin
luing amach, co m-bedis uili for acombádhudh
&ersir; in long slan
dhanéis. IS amlaid sin ro facaib
la tiudfuabairt
Gid for techadh in catha dacuadar is cuigi ro techad
ann. Nir' bó ailsedach tra ro
teceadh andsin, air ce nó beth
in
athar, nó in t-athair ic togairm a maic, ní
airisfed neach fri
araili dibh. Sochaidhi dib dia m-ba descin dedenach a n-
descin
for in
conad doidngi congbail in cadusa inas fogbail in ratha.
Mor
ní do cenelchi don lucht ro facaibh in
annsin. Mor do ciniudaib in domhain do rochtadar in
sin 'arna clodh la lucht na
a met na
comtiassad in ciniud daenda in aenfaball da saigidh no
taillfitis
uili i n-aenfecht for larmedon na
Ba follus a n-anadh fein for na
uair na muir deroili no gnáithigtis do denum i
timchell a
medhon, &ersir; a m-bidbaidh do gach leth umpu. Ni ro
ansat
immorro cidh fri re n-aeinaidchi ar righmúraibh
rodaingnibh
na
amain. Acht ata ni cheana, ní ba nár do
cach in techeadh
tindeasnach sin do denum &ersir; fear amail
Dearbairdi in Catha Catharda.
ISin ecmung na rea sin &ersir;
na h-aimsire sin ro faillsighit
dona
badar arcind doib, air ro línadh in neam uasu
&ersir; in talamh
futhu &ersir; in muir do gach aird umpu do taidbhsibh ingnaitighibh,
ingantaibh &ersir; do derbairdibh dermaraib, F. ic tairngire &ersir; ic
taircedul in Catha Catharda do gnim acco.
It e inso na h-airdi aitchesa doib .i.
Ro artraigset isna h-aidhchibh sin accó renna
anaichinti
na ro artraigset in nim remi sin riam, &ersir; nar'
artraigh barsamail
re met &ersir; re n-imat &ersir; re n-urgrain.
Atconncadar dano clar gorm glainidi na firmaminti
neamda
do bith 'na h-aencorthair lassar &ersir; tened os a cind.
Atconncadar araili rind ann co ruithnibh roedrochtaibh
&ersir; co trillsib tendtidib for esrediudh ass, in
retlu mongach insin,
&ersir; ni ro artraigh sen riam acht la cumscugudh
clodh catha, nó la bás
don cur-sa isin
asa
fuair cidh
Atcondcadar athainni tenntidi &ersir; locharna lasamnacha &ersir;
ilbrectad dealb n-ecsamhail na saignen taitnemach
sechnón in aeoir as gach aird. Doraitni ann
aensaighnen dib
ro dercsaigh de uilibh tenntib nimhi aircheana ar met
&ersir;
solustacht &ersir; dene. Ro gab sen asin tuaiscirt
atuaidh docum
na
guro bloscastar im ceand na
isind
tuaisciurt in domhain do gabail na
Ro artraighset ann na retlanda aidhchidhi i m-midi
medonlae.
Atceas
Atconncadar fordorcad for ruithnib solustaib na greni
i
certmedon lae, &ersir; ba met na dorcadad i sein
gonar' sailseat
la gona lanshoillsi do taithneamh tre bithu doib.
Rosceastar sliabh n-
isin t-slis ba comnesa do tír na h-
cethra ann. Ro artraigh ann dano fordath fuilidhi for saebcori
mara
Ro scailead &ersir; ro fodladh i n-dib blogaibh
lassar in
tenead bithbi no bith i
ro tircanad trit-sin, in
Ro erig crith mor &ersir; fogluasacht fircalma i
fothaibh &ersir; i
slutraigib in talman, guro fas
&ersir; ba h-e met in
n-
a sliabh &ersir; i n-glaccaibh a
tulach, guro tuitseat i n-aenfecht
de for fíadmaighibh &ersir; for fanglenntaibh
na tiri ba
comneasu dó.
Ro erig commbogad ainbtini dermairi dona frith samail
nó cosmuillius riam i crisluch mara
ruadbhuindi robarta &ersir; barruactar a tonn tulgorm
taebedrucht
clethi na da n-ardsliabh filet impi do gach leith .i.
sliabh
Atcítis dealba &ersir; imaigni na n-
déi adhartha ic cai &ersir; ic
derfadhaigh and. Atcítis tolada mora alluis ac
siliud a slesaibh
&ersir; a fraightibh gacha tighi isin
no foidémtais 'artain.
Tainic airmchrith mor i n-uilibh
n-déa isin
for alcuing intib nach drocair fri lar talman.
Atcitis na h-ethaidi aidhchidi acco ic
foluamain, F. i soilsi
in lae seachnon na
bubo. Ticdis ois &ersir; allta ecendsa na n-dithreb
comfogus co
n-dentais leptha &ersir; cubacla doib for larmedon na
n-aidhchi. No feartais coin &ersir; cuanarta
&ersir; meic tire na h-
ualla mora sechnon na
na ceithri tre glor n-daenda acco, uair innister isna
sdairib intan
bui araili
ro labair in t-ogdam fris co n-debairt: Cid tai dom
trengresacht,
ol se,
a oglaich?uair is taescu atbelat na
innas domelat ina fil d'arbannaibh acco.
Ro tusmit geni torotharda imda isin
met cuirp, co n-ilar lam &ersir; cos &ersir; cend,
co linadh oman &ersir;
imegla a maithri fein ica teancaisin.
Atcluintea comtuaircnech na cnamh i m-medon na comrar
i n-uilibh adnaictib na cathrach gach n-oidhchi.
Atcluintis allgotha
aighthidi &ersir; ardgairmneach aduathmar i fedhaib
&ersir; i fidnemedaib
na h-
Atcite na foiscti &ersir; na fantaisi &ersir; na h-allcailli ifernaidi i
n-imtacmung na
re h-uathbas &ersir; re cridenbas na taidhbsi donarfas
doibh.
Atcithea in badb catha gach n-aidhchi, &ersir; a h-
aithinni
giuis for derglassad ina láimh &ersir; a
trillsi natharda nemidi ic
dresechtaigh immo cend ic aslach in catha for na
Atcluintea isin aidhchi acco fogurnuall na stocc,
tulguba
na sgiath, fidren na foga, glonnbemneach na claideb,
geoin na
cath ic comruc, &ersir; ni faicthea cid do
gnídh inni sin.
Atcluinte accó allcailli
Atconncadar araili
tircanad trit-sin, samail in catha catharda ro
gníead etir
&ersir;
Ro gabsat
&ersir; ic golgairi sechnon na
iarraidh edrumaighthi na plaighi-sin
forro. Is ed no ráidheadh
atathar ic comallad
faistini
, ar iatt, ar is edh ro
tircan
Ro as aduath mar &ersir; imegla isin
n-derbairdi sin inti, &ersir; focres comairli ic lucht
na
cidh do gentais do sin. Is ed ro cindset iarum, lucht
fessa &ersir;
eolais do tocuiriud cucu a tir
draidechta do bith inti sein, &ersir; ba bes do
in tiri sein do tocairiud ina n-docum in gach am no
tomaithead
egendail forro.
Tucait intan sin dano
fessaib draidechta ceta moruilc ro tircansat na derbairdi
dermara
ro artraigset acco. Badar da
lasna
&ersir; rob urrunta dib, &ersir; ro bo sine arai n-
aisi,
a baile duthaigh. Badar
draídechta leis, ar is iad
a
&ersir; talam, usce &ersir; aeoir. An
saignean: in
in
for gothaibh én, in
IS iad
cumscaigthibh saignen &ersir; for foluamain en
&ersir; for innibh
anmanna.
IS ed ro raidh in fear sin frisna
teneadh tricheimruaidhi &ersir;
breo tulcha do denum acco, &ersir; ina
tusmit do genib toratharduib isin
sin. Ro forcongart forro dano lustred &ersir; imtocell
a
do denum, delba &ersir; imagni na n-dei do tabairt ina
timcell
leó.
Tancadar iarum uile aitrebaidi na
'na n-dirmaib ina timcell co
n-dea &ersir; na m-bandea immaille friu.
Cein badar lucht na Roma ic imtocell a
samail sin, ro theclaim
seachnon in baili, &ersir; ro can cetla &ersir; tincetla
ros-infolaig i fudomuin in talman 'arsin.
dia idpairt dona deib. Do rinnscain dano
na h-idparta do gnim frisin tarb .i. fin do dail i
tollaib a cluas
&ersir; edir a da adhairc &ersir; i fidisibh a
srona. Ro imbir fair dano
cach ada aili ba dir do imbirt for tarb idparta. Ro gab
in
tarb for imresain moir fri timtiribh na h-idparta 'arsin,
&ersir; nir'
degardi leo-sum esen. Ro marb
Ni dat srotha fola fordergi, amal is gnath do tepersin a
h-eirscibh
urtescthaibh ro snigset asa crechtaibh, acht linnti
dubfola duaibsighi co faircsi neamglaini &ersir;
nemidechta moiri
forro. Ro gab aduath mor in
doraitni for innibh in tairb, ar inneoch nar'btar
banglasa dib
robtar dubglasa, &ersir; ba mi-airdi leis-sium sin
uili.
Ro scail &ersir; ro fodail inni in tairb i n-dib
bloghaibh. Ro
taisealb in cetbloigh dibh do
m-bloigh n-aill do
leis ind abairt do rigníset na bloga sin na n-
inni, ar ni dernsat
inni riam rompo abairt bad nemadhu indas, ar in rand
ro taiselbad do
&ersir; for feodugud, ro thruin, ro traig &ersir; ro thairind fri
talmain, gonar' artraigh brigh nó calmatus inti.
Rann
immorro, ros-lín borrfad &ersir; indocbail í, ro fás &ersir; ro
inforbair,
ro att &ersir; ro inboilg, go n-dernai aenmoil trein
tomaithmigh
dona h-uilib badar inti.
O ro thenc
moruilc badar a coimidecht na h-idparta, do rinnscan
nuall &ersir;
nemeli mor do denum frisna deib co n-debairt: A deu
firénnacha
, for se,
forordais infechtain masa ada nó
masa dir dam-sa na
nithi tircantai do aisnéis dona poplibh rom-
tochuirseat ina
n-docum. Air cid duit-siu, a
do denum do deachadar na demna iffernaidi gu ro linsat
inneda
tairb na h-idparta.IS mor in imecla
fil forni de sin, go na lammait
aisneis na n-olc tircantar duind, acht forír
chéna bidat
mo na h-uilc innas amal ata in ecla forni. Nir' bo sirsan
chena nach brec gacha canam uili, &ersir; nach airdi
doilbthi ro
facaibh
IN
ro aircestar in ealadhain draidochta. Ni bui athair
nó mathair
occa, acht a focbail beo fo fotaibh in arathair
chena.
Taischelta
innibh anmanna.
IN
dala na n-déi &ersir; derritiusa nimi ro bui
sen, &ersir; a frichnum &ersir; i
feghadh na firmaiminti &ersir; i r-rethaibh rend &ersir; retlann, go na
frith i tiribh
nimi. Is inti sen bad lía lucht na h-ealadan sin,
fobithin
ar is glaini &ersir; is nemnellaighi in firmaimint doib inas do
lucht in talman arcena.
Ro chuaidh in fer sin i m-munighin a feasa
fáthachda.
Ro gab ic tenccaisin na firmaiminti sirglaini solusta
&ersir; renn
ruthenda in nimi blaith
brecnellaigh uasu da gach aird cein
co nos-dercai amal ba lor leis. Is ed asbert frisna
Fil nechtar dá neche forsna coraigthibh-sea
atcim-sea
, ol se
.i. ata seachran mor for cumscugudh firmaiminti
&ersir; na rend
, for se F.
osin tir-sea seach gach tir, go na filet ar taiscelta-ni
ar coir
inti, nó masa tre imaltur na Faithi tic in
morbrecthadh
adcim-sea, is apaigh &ersir; is urlam ac na doibh
dith &ersir; dilceann
&ersir; delarugud in ciniudha daenna do denum i
traiti. Na dei
adhartha friscia
ret tresa tic in morplaigh-sea iter .i.
in
a inni do slugudh
n-attrebtaidib leo, nó inn í tromdlai
derfadhach na dilinni
ferfas for dreich in talman doridisi do uili-bádhudh claindi
do forloscud in
diultfas a fas &ersir; a ith &ersir; a inforbairt,
co na leicfea
a toirthi trit, go n-aibelat na h-uili daini la
gortai.Ni fedar-sa cia h-ernail plaighi bias and,
nó cia teidm
tresa tic, acht cena ro fhedar co m-ba scur saegail
sochaidhi in
plaigh isin F.Fil gne n-aill dano forsna
taisceltaibh-sea .i. dia m-bad
i n-
digal dilinni doberta do dilcenn in domuin. Dia m-bad i
&ersir; forloiscti no adannfad in domun. Acht cena dar lem ni
h-olc dibh-sin fil ann etir, acht is e
i
Ioib
úair ata
thalam, &ersir; ni tainic
nemi
acht
fuillead n-urbada thirchana fos.IS mairg ní, ol se, ic a filet na renna-sa
taircetul isna
suidigthibh i tat .i. confad catha, coimérgi
curad, faelscudh
imberta arm i lamhaib laech, comtulcadh miledh mear
mormenmnach
&ersir; lath gaili, scur sida
&ersir; caincomhraic, comhtocbail
cogaid etar cardiu, tochastal tuath n-eachtrand, robarta
fergi
Cid da m-biu-sa 'ga cleith
, ar se, ar do
ragha fo deoidh
inní tircantar and .i. in cath catharda. Atragat
moruilc isin
calmatais inti. Ni coimetfaither dligheadh nó
firinne innte occo.
Molfaither don mac marbad a athar
&ersir; don athair marbad
an maic ann. Tathaeirfither immorro do gach aen cocelas
do
cairdes nó do caratrad isin aimsir sin. Mor m-
bliadan bias
in
&ersir; dar lim ni ferr son la
Taircetla na n-
Ba lór tra do urail omain &ersir; imegla
for lucht na
i tarfas do tircantaibh in catha co n-igi sin, acht
tainic doib
adbar uathbais nar'bo luga innas sin, air ro inaitcestar
spirut deamnata i n-araili sruthmathair soicheneoil isin
conas-tuc for dobur &ersir; for dasacht. Ro gab iarum
in dasachtach
sin for taircetal na n-olc cetna dona
innis &ersir; ro aisneidh doib uili aircetla in catha
catharda o tus
co deredh, &ersir; is amlaid ro aisneid &ersir; h-
i ag imacallaim frisin
spirut n-deamnata i fiadnuisi
lochta na
Ba follus dona
do bith friu fein intan sin, air do radsat na h-uili
duili domunda
comartha foillsi &ersir;
tircanta demni in catha catharda doib.
O ro comgabsat uili grith ina menmannaibh conid ic
taircetal ar n-dermair &ersir; raen madmann catha ro
badar na
h-airdi aduathmara sin donarfas doib,
F. ros-lecset fri bron &ersir;
dubha &ersir; torsi, F. etir
saer &ersir; daer. Ro dicuirseat a n-
&ersir; a n-
Ros-eitseat uile o eirreadaibh dereoilibh i comartha duba &ersir;
toirsi. Badar co tai taithenach ic
dicelt in broin sin &ersir; a
galar inmedonach i cridi gach aen duini dibh, &ersir;
arai ni ro
cuirset os aird beos, amal bit muindtera na
tiagait a
dichlid in sceoil.
Ro cuadar a
gaiscid, a
m-banndéa. Ro scailset a fultu intib &ersir;
ro tuaircset a n-ochta
da n-dornaibh. Ro gabsat ac dubha &ersir; ic
derfadaigh, ic comgeran
&ersir; ic comacaini annsin i fiadhnaisi delbh
&ersir; altori na
n-dea adarta.
Bethu
Bai aenfer isin
mora sin,
galach mormenmnach,
mor d'ulc fogabad, ni metaigead a menmain dono cid mor
maithiusa no tidnaiced in toictiu dó. Tanic in
fer sin ic abardorcha
derid na h-aidhchi co teach bráthar a
máthar .i. co
teach
i frestal in catha .i. in la
in la
raen, air gib e dib bad coscrach ro bad laind leis a
sidh-sum
d'fogbail, ar ní ro badar do
comtig da cudrumughudh friu.
IS í immorro comairli ba toil don ti sin .i.
ergi doib re neach etir acht urnaidi co festtais cia de
na da
tusech bad coscrach ann, air ba nemada leis beith i fur in
catha i muirfead in mac a athair, nó in t-athair
a mac, nó
in
lucht mibesach ut badar
ic triall in cogaidh catharda
ardaigh a n-anfaladh do dighail, ar niptar seitrigh a n-
digalta
i n-aimsir sidha nó caincomruic.
Do riacht iarum
fiadhnuisi
docum, co dubhach dobronach neamsadail neamcodultach 'ca
thur &ersir; 'ca scrutan cindus no bedís
coraighthi na cathrach &ersir;
urtrialla in popuil &ersir; in t-
etualaing moir bui ic tomaithim
forro. IS ed so frecra do bert
for in aitheasc ro raidh IS fir, tra
, ol se, conid nemhadha mor do
neoch comtriall
in catha catharda. Acht ceana cuich folilsad gan omhun
fair a nert &ersir; a lamha da fordingi dia tencad
renna nimi &ersir; in
firmaimint fein ic tairneamh &ersir; ic toitim for
tonnclar in tálman
ina fiadnaisi. Ni mo ro faelusa tuitim na
tencaisin gan cungnum le. Ro bad dermair in dimbaidhi
dam-sa
bith am aenur i n-uaingius &ersir; ciniuda ectrand in
domhain
d'fogluasacht lasin comtocbail-sea do rala isin
sin bias and etir cena, acht do ber-sa m' fheidm catha
in conair
do bera in
n-aigid na
ann dano, da m-bém maraen ic
congnum la
fein taisealbabas in coscur beras, acht bid duinni,
&ersir; bid lugaidi
a dimmus-sum sin 'ar n-gabail
Aithesc
Ro aentaigh
mathar. Adracht borrfad a aicnidh, &ersir; ro fas
diaillsigudh in
catha catharda ina menmain, cona bui da
lasar' lainni gnim in catha catharda innás.
A m-badar and iarum trath etarscartha dorcatais derid
na h-aidhchi re bansoillsi tossaigh in lái, co
cualadar beim bascraind
fri dorus in lis acco. IS ed bui annsin
ina ocbaid fecht n-aill,
sin
ferchara do-sum isin
clann do sein etir. Ba doilig mor la
do bert a
Ro tusim iarum in
fuillid claindi do. Nathó
, ol
fil do met m' onora-sa isin
.
tussu ric a lés claind bid in bean leat airet bas
toil duit
Marb
dérach dobronach co teach
intan sa, &ersir; mac a sethar .i.
amal gach
re commamdacht uad, acht ro bad lor le do maith uadh
intan ro scribabtha a h-ainm i n-airenuch a h-adnacail
co m-bad
commám
Atbert dano nach ic iarraidh socra nó sadaile
ro bui, air
is re h-ucht catha &ersir; re coimeirgi cogaid moir
do deachaidh, acht
dono bith ica frestal-sum, &ersir; ica fritalamh gach
conair ro-sn-imluaidfed
in toictiu tre airimbirt in catha
moir. Atbert
dano nar'bo nár do-sum a beith-si ina farradh ig a coimideacht,
i farradh ind
Ro cloed menma
do
in caingean sin
fiadhain léo acht
fisidi uaithibh, amal is gnath i m-bainsibh. Ni ro h-
ingabad
fir nó for mnai dibh, ar bai forcsi broin for in mnai 'ar
n-éc a celi. IN fear dano ní laghu
doraitni bron fair, air
on cetuair ro fairigh imluad &ersir; comtocbail in
cogaidh moir ni
ros-foilc &ersir; ni ros-fothraic, ni dernai glanadh
a gnusi nó tonach
a lamh, acht bui co taidhiuir toirrseach 'ca thur
&ersir; 'ca scrutan
cinnas no saerfadh in
r' airimmir neach in cogad sin riam, acht ar grad
nó ar miscais
neich eli acht
saerad na
daenna uili ro imluaidh in cogad, air ní bai isin
bith i
comaimsir fris aenfer bad togaidiu bestatu innas.
Ba da besaibh am, cach ní fa tibred
láim da forba &ersir;
da cur co forcend. IS ed no bidh a uili sním
&ersir; dethitiu
inditen na h-atharda. Ba derb &ersir; ba deimin leis
nach ar a
daigh fein do radad isin domun é, acht ar daigh
gach neich
cotn-icfad do lesugud and. Ni teicheadh a comairbirt
bith
dar teachta tre bithu. Ba lor leis do biudh inní
no scaradh
fri accurus. Ba lor leis do éduch dín a
ball ar fhuacht &ersir; ar
nochta. Ba lor leis do tighib a dín ar doinind
&ersir; ar ainfini.
Ba da besaibh can commamdacht fria
coimperta nammá. Ba h-athair
&ersir; ba ceili don
cein ro mair inti. Ni bui isin
soludh. Bui ic adradh firindi &ersir; ic fregra gnim
socraid airet
ro bo beo. Ni ro mill a tol frecur a deggnim uimi.
Scélach
Slóiged
INtan immorro do batar na h-
airmberta sin isin
do dechaidh
a clithardiamraibh tíri
a múraibh na
cumdaighedh isin
sin, &ersir; ba maith leis beith
ic frestal catha ann, uair ba daingen
&ersir; bá díthoghlaidhe é.
Slíabh
is airdi &ersir; is accairbhi do shleibhtibh in
Cuan mara
mara
h-ircomhair fothuaidh, &ersir; inis
Ocus srotha imdha ic siledh as isin muir cechtar do
dá
taebh .i. sruth
&ersir; sruth
ac tebirsin asin t- slis
tuaiscertach de. IS iat so na srotha
tebirsinnit asin t- slis descertach de: sruth
atcíther bruighi na
atáit benda sleibhe
ba faide inás, ar ro gabh ar tús o
muir
m-bloigh medhónaigh de co fil isin
de. Sliabh
&ersir; sliabh
comhfocraibh in t-sleibhe sin, ac estecht re
scélaib
ic furnaidhi in catha.
a menmain &ersir; a aicnedh, &ersir; nir'bo
fáilidh leis amal fuair cricha
na h-
frestal catha ar techt dá
a ingabháil-siumh féin, ar roba lainde
leis accaidi do gabhail
a l-los a lamha &ersir; tré todhail fhola inas
tre sídh &ersir; tré caencomrac,
&ersir; ro bo ferr leis doirsi &ersir; múir
a
&ersir; do díanscailed
nás a leccan ar ais inntu.
Lucht
cer'bo deimhin na gébhdais fria
n-dóchum, arái ro gabhsat acc daingniugud a múr
&ersir; ac córugud
a taibhledh &ersir; ic frestal in catha, &ersir;
ni fhedadur ca comairle
do gentais, ar do bí do mét gradha
léo nech ele do ríghadh acht sé,
ó do ratsat briathair fris, &ersir;
búi do méd écla
Ocus ní búi a samhail acht
comtogbáil in mormara intan tecmus
in gaeth andes dia saighidh, co m-búi aghaidh a
h-anbhthine
&ersir; dírim a tonn uile ar aen-conair lesin
n-góeith sin, co
tecaim in gaeth anair docum in mara cétna, co m-
berend in anfine
ina coimidecht féin &ersir; imbolgadh na
cétgaeithi isna tonnaibh
fós arái. Ba h-
amhlaid sin do lucht na h-
leithriata uile fri
tainic sin, ba h-é a n-dúthracht-sum fos cungnum lé
INtan iarum doríacht
n-ilar a t-shloigh &ersir; a shochaide, cech uile fer
ro ordaigh
a
ar omhun &ersir; ar imecla
na n-
mac
h-
Do rala ann
sin lé cách .i.
sruth mor re toebh &ersir; droichet tairis fá
comair na
imach. INtan itconnaircc
&ersir; ina n-dírmadhaibh ic ascnam ina
dóchum tar magbrugaibh na
h-
ós cennaibh in t-sléigh re lainnrighi
&ersir; re saighnénaigh
na gréine glanruithnighi ic taitnemh seoch
imellbordaibh in
talman, ro teclaim &ersir; ro thinóil sluoghu
na
scannrad &ersir; do scailedh in droichit, &ersir;
do gabháil na h-abhonn
frisna h-echtrannu iartain, uair robo coscar ádhbul leis da
fhuirghedh se
Intan iarum ro thenc
is ed atbert: IS mor in docenélaighi do gníat lucht in tíre
ar sé:
rinn,ni lór léo a
frind no co fileat ic tairmisc na sligeadh coitcindi
umunn.
Ocus ro fhaidh a
in droichit cen díscáiledh &ersir; ro
fhaidh a traighthechu ina
n- deghaidh amail is déne do
fhétadar. Ro lacsat na
a n-aradhna da n-echaibh oc díanascnam in
mhuighi, &ersir; ní
búi a samail acht amail tísad casairneach &ersir; slogh síne tarsin
magh re déne &ersir; re tennesnaighi, &ersir; re dlús &ersir; re forleth
ro cingset docum in droichit.
INtan iarum rancadar bord in t-srotha, ro laiset
frais fuiligh
fírgarbh do shleghaibh slemna slíptha
slisgéra &ersir; do shaighdibh
a fidhbacaibh rompu tar in sruth anunn, cor' tuitset i cennaibh
&ersir; i cathbharraibh, i corpaib &ersir; i
cathscíathaibh, i n-ochtaibh
&ersir; i n-urbruinnibh a námhat, feibh is
dlúite ro taitset braenghal
fherthana forro, &ersir; bátar and co torracht
droichit cucu, &ersir; nír' ansat ris eter
ó do ríacht, acht ro teich
Tainic
gabhsat for toghail na
rangadur lucht na toghla cusna múraibh medhonacha
itcíat na
doirsi ic á n-oslucud &ersir; slóigh in
bhaile ina m-buidhnibh ina
n-dóchum, &ersir; a
é
Deisidh iarum
d'imbert air inás beith ina bethaidh, &ersir;
is ed búi oc iarraid
a marbhtha ar in Nató
, ar acht beir buidhe
do bethad frim-sa don cur-sa.
Érigh imshlan amail tangais,
bess budh móide bás tairisi lé cach
misi dot lecon-sa slán.
Cidh edh bás láinn let athgniomhugudh catha im cenn-sa arís,
is tol dam-sa a denam duit. Do biur-sa mo breithir
fírinne
fris, madh tusa bus tren, nach cuinnéoch-sa
comain in lóghaidh
so fort arís.
Ro legead
is ed ba menmarc acco, foirithin sluoigh do cur ina dóchum
'arna márach, &ersir; ro gabh immorro for
acallaim &ersir; for nertadh
a slóigh docum in catha in aidhci sin, &ersir;
is ed ro ráidh ríu, ro
bo cóir doibh calma do dénam ina n-atharda
féin fri
&ersir; fri
tarrustair i farrad
maith do dénam inás do muinntir
fírinni, &ersir; in lucht
ele for góe, &ersir; dano
rob ferr a
ina
ráidh fós nar'bó adhbar
médaighthi menman do
ro fhacsat h-í, acht ar gradh a
lonmhain cé bé conair do dechad rompu, ar
ba maith a comain
forra ac tidhlucud séd &ersir; mhain
dóibh, &ersir; didu nír'
fácaibh isin doman cinedh na tuc fo
cánachus odá cricha
in fhuardha atuaidh co
nách cuir in grian nach foscadh cuirp fotuaidh na
fódhes,
acht a taispénad ós cleithi na
nár' fácaibh adhbar catha do
acht mini dernad cath fri
intan sin.
Ro gab
Na sloigh immorro, ni tucsat nach n-gair da forgell a n-
débhairt,
&ersir; ní ro métaigh nech díbh
leisin aithesc ro ráidh, &ersir;
ní ro gellsat ris maith na saith do dénam,
ar ro lín omhan
&ersir; imecla
O ro airigh iarum
ro atharraigh
í sein ro cumdaighedh la
taidhecht dó ó inis
is ann ro boi in
.i. rinn ger fil asind
&ersir; da benn cumga do thír isin rinn sin h-
imach fós, &ersir; congbat
bloigh moir don muir etarru. Slíabh cairrcidhe
acarbh
do cech leith dibh: inis clochach aimréidh ina n-
ircomhair forsin
muir airm i comraicit a cinn docum araile. Slighe cumang
do longaibh etir in dana bernuidh sin &ersir; in
innsi i crislach in
mara moir imach.
Ro gab
longa fora n-ancairib isin cuan ina fiadhnaisi,
&ersir; is í comairle
do róine annsin, ín mac ro bo sine da
cloind .i.
maithi a munteri do chur uad i n-airthiur in
domain do
thinól a sloigh &ersir; a sochraid ina
dócum do fhrestal in catha. Ocus
tucad iarum a mac dá shaighidh, &ersir; ro
raidh fris: Dó duit, a maic,
ar sé, &ersir; tinóil mo
sloígh im dóchum, &ersir; tabhair let na poipliu
ar sé,
attrebhait im sruth n-
&ersir; na h-
acht roithid do
shaighthin
cecha popail isin oirrthiur dá rucus buaidh
&ersir; coscar &ersir; ar a
fhuil smacht mo ríghi, &ersir; tairset uile let um dócum.
Tucaid a mhair &ersir; a urrigh dano da saighidh,
&ersir; atbert
friu: Dó duibh,
ar
se, co h-inis
&ersir; tinóilid a slóghu &ersir; a
socraidi libh im dail-si céin
bem a sidh &ersir; a n-uainges fria ré in
gemhridh, ar dar lium-sa
ní bía
sosini.
Ocus do rónsat iarum in drong sin amail ro forcongradh
forra. Ro scáilset &ersir; ro taithmhighset a
longa cromcenna cocuasta
ón traigh, &ersir; ro gabhsat for a sét
mór muiridhe dochum
na crích &ersir; na cennadhach cosar' fhaeidit iat.
na h-
gabháil na
lór do conách &ersir; do coscur la cech
Mad
m-beith fordail na frithbert fris.
IS aire sin iarum tainic fochétóir for
lorg &ersir; for slicht
ina urrlaim intan so ba crádh craidhe leis
a n-imell do h-imlibh na sa traigh da traghannaibh. Ocus
nír'bó ail leis esrais eludha
d'fhághbáil da longaibh docum in
mara moir asin cuan cumang i rabadar, conidh h-í
comairle
forsa tarrla, clocha &ersir; cairrgi na sliabh
comfogus do tarmimchur
leis, &ersir; a cur uile isin m-bráighit
cumaing bui eiter in cuan
&ersir; in fairrgi moir, ar na
faghbaidís longa
éludha docum in mara. Ocus bá
dímhain dítharbhach in
saethar sin cena, uair mar nách faicenn nech
cleithe na uruachtur
sleibhe
mara
frith tarbha cloiche nó cairrgi dibh dar' laeiset
muinter
isin muir iarna m-bathadh uile i fúdomhain
&ersir; i fírichtur inn
aigeoin adhbhuil fírdomain ir' cuirit
íad.
O 'tcondairc
is í comairle do roine, eocraind dermára
na fidhbadh badar comnesa
do do teclaim leis, &ersir; a cengal &ersir; a
comacumal dá ceile,
co n-derna droichet &ersir; clíatha
dermhára díbh &ersir; rathanna romora
tarsin cuan cétna, co
ticdís na catha coirighthi ina reimim
imtechta cen anadh cen tairisium
ón bruach có araile de.
Do róine fós túra trebhardaingne
&ersir; airdgnima caelaigh &ersir; taibhledha
imgona ós na rathannaibh sin fós ic
frestal imairic
imdibhraici díbh re foirnibh na long. Ocus
ní búi samhail
dona h-urtriallaibh sin acht in corugud do rónadh
la
la rígh in domain ó na h-
Da ní nemgnáthacha do rónta
leis-sin .i. a longa ic
seóladh for tír &ersir; a
amlaid do rónadh na neithe &ersir; na
gnímha mora sin leis .i.
feoin &ersir; luthi uretroma do innell fó na
longaibh co rabhadur ar
fut shléibhe
sin muir leis, óda inis
in mara forsin droichet sin. Ba h-amlaid sin iarum
búi in
droichet do rónadh la
Ó thairnic immorro in saethar sin leis ro
fhaéi in aidhchi
sin for brú in cuain.
do gabháil fair, ro gabh co snimach toirrsech ic
a scrutain ina
menmain cinnus do beradh a longa &ersir; a
slóghu leis asin cuan
cumang i rabhadur. IS i iarum
comairli ro cind .i. na
longa budh éolchu &ersir; budh daingne acco,
&ersir; is mé do gnáthaighidís
muir do chur a tus t-shligedh roime
docum in droichit, &ersir;
có n-dernadís slighidh dóibh
féin &ersir; dona longaibh ele trit cen
airiugud, cen forclúinsin do muintir
O ro scáiledh in droichet, tainic deredh
aidhchi fáe sin, &ersir;
atracht
do téltogh léo asin cuan, co tai
tostadhach taethenach, &ersir; cen
seinm stuic &ersir; cen gáir comairc,
&ersir; cen duine do labradh ré
céle co ristis 'sa muir moir.
Tancadur iarum docum na long, &ersir; gerbmór a saethar ic
impódh a n-angcairedh, &ersir; ic tocbail a seolcrand,, &ersir; ic
tarraing
a téd ac cur a lestur
ó tír, ní clos guth na gáir na
gresacht uatha. Ocus ro gabh
n-adartha cur' léiccedh dó an
dó beith innti. Ocus atracht ascal mór
&ersir; fodhord dermair isin
muir iarsin, co clos fona crichaib comfoicsibh
slisbualad &ersir; comtuairgnech
na tonn tulgorm re slesaibh &ersir; re h-ochtaibh
&ersir; re
bruinnibh long luchtmur &ersir; libharn lebhargorm na
ic ascnam in mara.
Tancadar lucht
do míledhaibh
Ocus itcondcadar
ar tír laim riu co rancadur braighid cumaing in
cuain, &ersir; intan
tancadar na longa a comfhocus do tír ac in
braighid sin, ro
shínset muinter
co ro fhastadair dá luing dibh, &ersir; ro
marbhsat fochétoír foirenn
na long sin, &ersir; ro tairngit na longa fein
léo for tir. Ocus do dechaid
dobhursoillsi na maidne muiche fáesin, &ersir;
ba mór in
fháilti le
a techt cen fis dó asin cumang i rabhadar.
O do rala coir na gaeithe dochum in cobhlaig sin
do ascnádar na bárca bronnfairsinga i
craescrislach in mara
moir, &ersir; ro gabsat lucht na
eocharguirme &ersir; in ruadhbuinne robhurta
&ersir; cnocthonn cithanfthinech
mara Ioin do cech aird umpu, acht
uair mad e side nír' toirnd a rosc ic
féghadh na h-
co facaidh cnoc da cnocaibh no sliab da
sléibhtibh.
O ro fholchait árdslébe na h-
a shuantoirrthim codluta i l-lipting a luinge fair.
Tárfás
fís imeclach uathfásach dó annsin
ina codlad .i. in
ro bo marbh uadha féin .i.
h-adhnucul ina fhíadhnaisi adar leis, &ersir;
is ed asbert fris: A grianbroghaibh
ar sí,
ifirn tanac-sa dot agallaim-siu,&ersir; do fhaisnés
scel duit.Innis iarum,
ar Is etromugud pían lé fuil i n-ifrinn
uile,
ar sí, in cath
cuiri-siu &ersir;
i n-ifrinn uile a piana ré fuil ann.
Atáthur ac cur long
&ersir; lestur a purt imurchuir srotha
in catha cetna, ar ní rainic a h-aencath riam
dá fis comlín a
ría uaibh-si don chur sa. Bá mor
ámh do conách-sa, a
ar sí, a cén fá
im lepaidh-si. Is fó lem-sa sin cena, doigh
ó cuirfither in
cath sa do ragha-sa dum shaighidh-
se &ersir; bemait cen deghail
dogrés 'ársin.
Lá sodhain diusces
leis in fís itcondaic. Araisin do roine
brígh m-beic di, &ersir; ní
ro thairmísc ime in comtriall búi roimhe
ina menmain. Ocus
tainic fordorcha na h-aidhchi &ersir; diredh
lái fáesin, &ersir; ro gabhsat
cnaturbarca in
gerán &ersir; ac acaíne móir ar
a doilgi leis can slan a menman
do tharrachtain for a naimdibh. Araísin ro leicc
reithine ina
aicned, &ersir; búi ac a túr &ersir;
ac a scrúdan ca h-acfaing loin nó
gébhadh dona slóghaibh imdha batar faris.
Ocus ro fhaidh
uadha túisech da túisechaib, &ersir;
míledaibh faris d'iarraid loin sair co h-inis
fein fa cosmailes sídha &ersir; caincomraic
docum na
remhe, &ersir; a dirmadha slóigh &ersir;
socraide co deaith nemsnimach
ina farradh, cen frestal airm na mergedh, &ersir; cen
airmeirt debtha na imairic acco. Ocus ba h-omhan imecla
batar lucht
nír'bó láinne leisium cena a n-
gradh aicce inás a fuath &ersir; inás
a oman orra amlaid sin.
IS í so slige ro cinn
&ersir; seoch in fidh mór i m-búi
slighed forsa tíaghar o
iarsin ic fechsin na
búi ós cinn na
fhaca som h-í fria ré
IS olc ro fácsat
do
ar se ca
budh coir do cosnam intan na tibirthi cath icat cosnam-
su.
Bennacht for na déibh fodera nach iat do bidhbaid
bunaidh
tancadur dot cosnam frisin lucht ro fhácaibh
tú amhlaid sin.
Maith a n-dernaidh in toice frit, do muinter féin
cugut dá n-eis.
Tainic
lucht na
fhétfad innti, &ersir; dar léo is tre
smúitcéo díadh &ersir; tre corrthair
lasrach no láefedh in
cena, acht bá nairidhi leis na lé lucht na
fein in bidgad ecla ro lín íat i
fhiadhnaisi na cinedh n-echtrann
bátar maille fris.
Ro gabh
gach gradh anórach búi isin
co
ceimenn sin uile le
ceim díbh sin acht sé féin. Ocus
tainicc iarsin docum ind
innimthighi a raibhi innmus na
leis h-é, &ersir; do radadh a uile innmhusa as
tar sárugud
as annsin. Mór m-bliadan remi ro bás ic á tinól,
mór do
chuachaibh &ersir; do cornaibh
&ersir; do copánaibh tucad as, mor do
cloidhmibh &ersir; do cathbharraibh tucad as, mor do sleghaibh nemi
&ersir; do sciathaibh scellbolgachaibh, mor do
tinnidhibh
deirg &ersir; d'
do criadhumha &ersir; do legaibh lóghmura do
radadh as.
Cidh fil ann tra acht do radad asin innimthigh in
lá sin
le
a h-inis
&ersir; dá míledaibh
Tóchestul sluaigh
IN n-airet tra bui
catha docum
cech cennadhaigh isin doman forsa tarrustair a chain
&ersir; a
smacht &ersir; a forcongra &ersir; a recht
tinól sin docum in
Tancadar ann cinedha na
Tancadar ann atrebthaidi
Tancadar ann attrebthaidi
Tancadar ann cineda tíri
Tancadar ann aitrebthaidi srotha
Tancadar ann cineda innsi
Tancadar ann na cineda atrebait im sruth
Tancadar ann cineda na n-
Tancadar ann cineda na
Tancadar ann aitrebthaidi
Tancadar ann milidh toghaidhe na
h-
Tancadar ann fairni long a
Tancadar ann cineda cétacha indsi
Tancadar ann atrebthaidi innsi
Tancadar ann atrebthaidi
Tancadar ann cineda na n-
Tancadar ann cineda indsi
Tancadar ann atrebthaidi srotha
Tancadar ann na
Tancadar ann cineda
Tancadar ann atrebthaidi srotha
Tancadar ann cineda na h-
Tancadar ann cineda sléibhe
Tancadar ann cineda srotha
&ersir; gainem ordha uile fogabhur isin t-sruth
sin.
Tancadar ann cineda na
Tancadar ann cineda na
Tancadar ann atrebthaidi
Tancadar ann atrebthaidi indsi
Tancadar ann na
Tancadar ann atrebthaidi
h-airicit litri artus.
Tancadar ann atrebthaidi
Tancadar ann cineda na h-
Tancadar ann na
Tancadar ann cineda airtheracha in domuin uile.
Tancadar ann atrebthaidi na h-
Tancadar ann popoil na m-
da n-deóin féin isna tentibh da loscud in
uair tic
senórdhacht cucu.
Tancadar ann atrebthaidi na
Tancadar ann cineda callidi na
Tancadar ann popail tiri
sin foscaigthe na crann do chur fó thuaid don
gréin daigh
is fodhes cuires acco-sam.
Tancadar ann na h-
faide fodhes ítat-sen na
faicet acht blogh becc don t-
tre bithu.
Tancadar ann na h-
tebrenn sruth n-
Ní tancadar tra na
míadh léo cungnam lá
Tancadar ann popuil na
Tancadar ann cineda na n-
na
srotha
Tancadar ann lucht innsi na
Tancadar ann na cineda
aitrebat ic na
Tancadar ann na cineda atrebat i comfhocraibh coloman
Tancadar ann na
Tancadar ann cineda na n-
Tancadar ann cineda na n-
Tancadar ann uile cinedhaigh na n-
Cidh fil ann tra acht cidh mór do slóghaibh ro tinóiled la
mac
ele icár' tinóiledh morsluag riam, ni ro tinoilead in comlín
sin do cinedhaibh in domain lé
ic sen nó ic
in comhlín sin do cinedhaibh &ersir; do
ac frestal éncatha riam, &ersir; ni raibhi i
n-
ríam in brechtardeliugud ro bui isin
gloir &ersir; gotha &ersir; gnímha, do
shaini gnáthaighi &ersir; bés &ersir; berla, do
shaine
ergna &ersir; aigenta &ersir; inntlechta, do
shaine cuma &ersir; céme &ersir; comairci &ersir;
do shaine airm &ersir; erraidh &ersir;
écoisc, do shaine athurrdha &ersir; crich &ersir;
cenél.
Bá mór in toice do
sin d'fhaghbháil i cenn catha leis, &ersir;
nír'bo lugha in toice do
dá clódh &ersir; do breith coscair
díbh uile i n-énló inás budh écin
dul do saighidh cecha cinedhaigh díbh ina crich
n-dílis fein.
Tóchestal slóigh
Toghail
O ro siacht tra la
dó isin
asin
IS é adhbar imma n-dechaid in réim sin: da
do muintir
d'óccaibh na
&ersir; is ed ba menmarc leis-sium a n-díchor
asin
Cech
h-
imecla, no co rainic
in tíri. Do
sin,
toghladh in cathair sin forra, &ersir; do dechatar
isin
co ro cumdaighedh
in mara,
Ro búi snaidm caradraidh atarru &ersir;
tréiccfedh nech a chéile díbh airet
nó mairdís. Maith tra ro
congbudh uatha sum in caradradh sin, uair cía
rainic
cona slóghaibh ina n-dócum ní ro
lensat do mícomhull na do
cédludh a ceneóil
IS í comairle do rónsat iarum,
dá fhis in fetfaidís tré ceilg na
tré caencomhrádh bruth a fheirgi
&ersir; a aicenta do toirnem &ersir; a n-
étlódh cen
Tancadur tra na
&ersir; is ed ro ráidhset ris: A
ar siat,is ed
fogébhthar
in bhur lebhraibh airissen
&ersir; annálta fein lucht na
inbhor n-aghaidh isin domhan; &ersir; is ed sin ro
maidhsem
dúinn cosaniu, &ersir; ní congnamh libh
ac denam cocaidh inmedhónaigh
atraibh féin.Ar t' fhírinni riut-sa, na furáil
tré écin orainne inní náro
gnáthaighebhair dúinn cosaníu, uair
atá do lór slóigh acut
inar n-écmais-ne, &ersir; nocha n-inann
indtinn ata ocoinde immon
cath catharda &ersir; ac cinedhaibh aili in domain uile. Ni
bu sirsan on cena, uair dámadh inand
duthracht dúinn
ní cuirfithe dogrés in cath
cathordha.IS í so ar toisc-ne cucut, mása
sídh no caencomrac is
toil let do dhénum, fácaibh do
shlóigh ina
tair féin linne co n-derntur do frestal
&ersir; do frithólum acoinne;
&ersir; intan do ragha
in Más é airrdercugud fillet tocht a crichaib
h-ardaigh dáine mar sinne is cubaidh duit do
slóighedh do tairmesc.
Ni h-
ní soraidh dúinn féin imairic catha do gnim. Ocus is misti
dontí leis a ragham i cenn catha, uair budh air
bus ráen da
m-bem-ne maille fris, &ersir; ní fhuil maith
isin domhan acoind acht
comull caradraidh amáin.Aráe sin, mas ed is cinnti let-sa ar n-
gabháil-ne ar écin, &ersir;
dul for ar múraibh, &ersir; doirsi ar
deit a triall, uair cía do loiscthi ar tighi
foraind-e,
&ersir; cía ro soisedh dún beith ic
sugud na criadh &ersir; ic ól ar fhola
féin lé tart &ersir; lé h-
ítaid, &ersir; ic tomhailt ar cloinde
&ersir; ar m-
lé gorta, is tuscu ro fhaemomais-ne sin
inás do ficfámais
tar in m-breithir do rat-sum re
ar écin duit.
Ocus ro érigh ruithengris ádhbul
&ersir; ruamnadh romór a n-gnúis
&ersir; a n-aigid
ina mhenmain don aithesc sin ro ráidhset na
IS ed isbert iarum:Is dimain dona
deóradhaibh
ar sé, inní do beir bréic umpo, ar cía beith tinndeithnes orum-sa
ar
sé
docum na h-
a
deghmenma do denamh don turchairthe
catha so do rat for conach féin ar sligid
díbh. Uair amail
tostas &ersir; taethmaighes a h-aenur in gáeth
gailbhech mona
fhaghbha friththairisem fría, &ersir; amail
téid bruth na tente
romór ar cúl mina fhaghbhuid ní
cnaighid nó loiscid, is fon
samla, sin cena téid gal &ersir; gaisced na laech &ersir; na lath n-gaile
ré lár mina fhaghbhuid naimdiu nó
bidhbhadhu do frithtairisiumh
friu i ré catha nó imairic.Ro bo éidigh dam-sa,
ar sé,inni aderaid rium do dénam, mo
shlóigh d'fácbháil &ersir; techt
am aenur ina
inggabhail is ed do gebhait .i. cath. Do bert-sa mo
breithir rígh fris
na dedhelum don cur-sa comba derbh
&ersir; combá demhin léo nach
fuili n-énaimsir frium-sa
rí na
Tancadar na
immorro ro impó side a slóghu don t-
sét sliged ar a rabhadur, &ersir; do
taet cum
omhnach imeclach, &ersir; nír'sam cennais
cairdemhail, &ersir; nír'som mín
muinterdha in imbeirt do rónsat ic frestul na
slógh. Nir'bó frestal
carat for carait, nó muinteri for tigerna sin,
acht frestal námhat
for námhait &ersir; bidhbad for bidhbadaibh in
frestal &ersir; in frithólum
do bertsat forra. Ro dúnait &ersir; ro
dlúthdaingnighit doirsi na
leó do sonnaibh &ersir; do sabhthaibh, do genntibh &ersir; do glasaibh
&ersir; do thédaibh &ersir;
réfedhaibh &ersir; re slabradhaibh, cona raibhe
isin múr uile inadh budh daingne ná budh
díthoghlaidhi inás.
Ro línaid acco a n-istudha debhtha &ersir; a
tuir trebhurdaingne
do laighnibh lethanglasaibh
&ersir; do sleghaibh slinngeraibh &ersir; do
shaighdibh finna forórdha &ersir; do
corránaibh áithibh iarnaidhibh
&ersir; do clochaib tulamais &ersir; do chairrgibh
cenngarbha.
Atracht a n-glasláith &ersir; a n-aes
óccbhaidh 'na n-drongaibh
&ersir; 'na n-dírmadhaibh for taibhledhaibh an
bhaile, co n-dernsat
fál catha &ersir; coroin a dlúith
díthoghlaidhi díbh, uillind fria
uillind &ersir; dóid fria doíd
&ersir; gualaind fria gualaind immórtimcell
in múir. Ocus ro tocbad scellbolg do
scíathaib órcobhradchaibh
áille forra co m-benadh bile in scéith
fria araile dibh ina n-imtachmung,
cor'ba lór d'áibhnes a thaidhbred intan sin beith
ac á féchain re h-áengile in
mhúir
&ersir; lé h-ilbrectradh n-dath n-
éxamail na cathsciath cumdachta iar
medhón, &ersir; le ruidhedh gnúissi na
míled &ersir; le taidligh na
cathbarr ós biledhaibh na scíath iar n-
uachtur.
O 'tcondairc
sosadh &ersir;
don baile, &ersir; fosudhmagh comlán ina mullach uile, &ersir; tulach
ele ba comard riasin issin leith ba nesa dóibh
don
Ocus is ed ba menmarc le
tabhairt iter in da tulaig sin co roistís a
shloigh leis isin
tara múraibh anund.
Arái ní h-edh sin do roine, acht ó
tairnic leis ordugud a
&ersir; do rónadh botha leis na
slóghaibh do rónta clais dermair leis
í n-imthachmung na
clais sin ó imell an
léiccedh tobair &ersir; fhuarána
&ersir; srotha fíruisci in muighi uile
isin clasaigh sin leis, co snigdis
uile seoch in
muir co na faghbaidis lucht na
d'uisci, &ersir; cidh teichedh do thísadh
fútha cona fédfadis
techt conair ele acht a cenn in
dúncladh dímóra leis ré
dá taebh na clasach on
muir. Ocus ro tócbuid tuir &ersir; cnuic
debhtha aige do criaidh
&ersir; d'fódaibh ós airenach na cladh
sin co m-bidís na slóigh ic
glíadh &ersir; ic imdíbhrucud
díbh for lucht na
Cinco dernadais na
a commór sin d'furáilemh ar muintir
a clú &ersir; a n-oirdercais co bruinni m-brata, uair ní
raibhe imfuirech ic lucht éncathrach isin
do
IS í airmeirt ar a tarla
aigi do díscailedh na múr &ersir; do
dul ar in
iarum a slóghu fóna fedhaibh &ersir;
fona cailltibh bádar i
comfoicsi dóibh do buain adhbair na
lúthighi catha sin do
caelach &ersir; do clárach &ersir; do
sonnaibh &ersir; do sabtaibh
&ersir; do
shailghibh. Ocus ro trascradh na caillti léo,
&ersir; ro cuirit a n-eocrainn
dermára for lár, &ersir; ro tarrngid
&ersir; ro tairbhirid for righthibh
laech &ersir; for guaillibh míledh &ersir;
a nertaibh damh &ersir; assan
docum in
Ocus nír'bó lór lé
fidhnemhedh dlúith dorcha i farrad in
&ersir; ní lamhadh nech a tadhall, na crann da
crandaibh
do buain, fábithin ba fidhnemhedh coisrectha dona
déibh
adhurtha o thus in domain h-é, &ersir; ba h-
ádhbhul a adhuath &ersir; a
urgráin. Dath fola doendai for cech n-aen crann
ann. Ní
lamhadh én na h-ethaid a aidi na adhbha do
dénam i
m-barr crainn da crannaibh. Ní loisced tene
íat, &ersir; ní trascradh
gaeth. Draigi &ersir; nathracha &ersir; ainmidhi
neime in cech aird &ersir; in cech airchind de.
Ro forcongair
buain, uair bá gar focus dóibh é,
acht cena nír' lamhsat na
slóigh dul dá buain, fá
dáighin do sháilsat cech béim do beradh
cech fer díbh docum in crainn combad ina ballaib fein do
tecémhadh.
O 'tcondairc
gabh féin tuaigh móir ina láimh,
&ersir; ro gabh for esargain na
n-darach ba h-airdi leis itcondairc
isin fidhnemhedh sin, &ersir; ní
ro scar ría co ro chuir ina loighi for
lár, &ersir; atbert iarsin:
Scuchaidh fón caill, a óccu,
ar
sé: leicet aithber na dei form-sa
minab toil léo a buain.
La sodhain atrachtadar uile lé forcongra in
dechaid omhan na n-dei chena díbh, acht ba
mó ecla
forra, &ersir; is lugha ro lamhsat fuirech a
breithre, &ersir; ro cúiredh
léo in fidhnemhedh do lathair fochétoir.
Ba h-é dlús &ersir; tighi
ro tuitset na crainn co tairisedh in crann i n-airdi
'arna buain
dá bun ar dlús &ersir; ar imad na crann
ele do cech aird futha.
Ba maith leis na
lé
denam in gnima sin, acht ní raibhi a snim sin
fair-sium, acht
co roisedh leis in ni fó dard láimh do
denam.
Ro tinóiledh ina docum féin &ersir;
óccdaim &ersir; assain na
crich comfhocus, co ro cumscaigthi in lúithech
catha sin ón
comfhocus don
Ó thairnic leis teclaim &ersir;
tinól na n-adhbar sin uile, tucad
ro muin &ersir; ro tecaisc dó amail do
génadh in lúithech catha, &ersir;
ro forcongair fair-sem ic imshuidi na
&ersir; tri catha déc
fácbadh cloch ar cloich inti. Ocus téit
féin ré toisc &ersir; re túrus
a crichaib na h-
lucht
Ocus dorónadh iarum in lúithech catha
sin do cumdach
ac
do rothaibh &ersir; do fénaibh acco a n-
éninadh, &ersir; ro coraighid
cláraigh &ersir; sailghi &ersir; eochrainn
dermára ina srethaibh comarda
forra anuas, &ersir; ro cumdaiged duma dímor do chriaidh &ersir; do
fódaibh forra sin fós, &ersir;
gnímh cláraigh &ersir; caelaigh do cech leth
imme na ro scailedh &ersir; na ro scandradh ní ó céile dhe.
Senistri imdha &ersir; doirsi debhtha fair. Inadh
infhoilighthi ann
fein ina medhón dona h-asanaibh &ersir; dona
h-óccdamaibh no beitis
ic fogluasacht na fén &ersir; na
lúthighi catha batar fae, &ersir; dona
míledaibh no betis
fós dá thor trebhurdaingne ósin
dumha móir sin d'fhoidibh do
imscainnir estib tarcenn in luchta nó
bétis íar n-íchtur ann.
O 'tcondaic iarum
línadh &ersir; ro h-eagradh é do glére laech &ersir;
d'óccaibh fon armgaisced,
&ersir; ro h-innledh a h-assain &ersir; a h-
occdaim do tarraing
&ersir;
d'fogluassacht na fén &ersir; na
lúthighe batar fóe, &ersir; tucaid
lucht a n-gresechta ina farrad,
&ersir; ro greissit uile iarum i n-énshíst
&ersir; i n-énfhábhall.
Lá sodhain trá do berar fogluasacht
fírcalma &ersir; urrach allmarda
écíallaidhe, &ersir; borbtharruing
brathamail forsin lúithigh
catha léo óda imellbord in
O 'tcondcatar na
faelsnam tarsin faithche dá saighidh, &ersir;
o 'tcualadar ruamghail
na roth &ersir; dresernach na clíath
&ersir; toranngair na clár
oc á cumscugad, &ersir;
fothrom na fén ica foghluasacht, &ersir; allgotha
na n-anradh, &ersir; flescbemnech na slat &ersir;
na n-echlasc i lámhaibh
na laech ic a n-díanbrostugud &ersir; oc
gresecht laighiudh na
n-dam &ersir; na n-ech &ersir; na n-assán,
&ersir; o 'tcualatar didu sétfedhaigh
&ersir; analfadaigh na n-
anmanna n-inndlighthech &ersir; comtuarcain
a cos fria fosadhclár na faithche icc ascnam ina
n-dóchum, ro
gabh crith &ersir; omhun
&ersir; imecla íat. Indar-leo fá
coitchenn tainic i fótaib &ersir; i fidhisibh
in talman
uile. Bá machtnugud &ersir; ba h-ingnad
mór léo cen múr na
Do ríacht immorro in lúithech catha sin
i cenn na faithche
&ersir; ní ro gabhadh
rís nocor' suidigedh é slis re slis
ré múraibh in
bhaile. Bui d'imarcraidh airdi
ann seach na muruibh, co
m-bá sís nó
thuitidis na h-airm os cinn in lochta no bídís ar
na h-inadhaibh ba h-airdi ná céile ar
taibhliudh in baile.
Ro cathaighset tra muinter
sétrech iarsin, acht cena ba sonairti dibrucudh
muinteri na
&ersir; ba cobhsaidhi na h-inadha debhtha i rabhadar,
&ersir; didu batar a trelmha diubhraicthi urlumha
occo d'imarcraidh
fós. IN lethgóe no laitea asin trelamh
díbh sin do níd sligid
dé fén tresin cathcléith arm no
bidh ar inchaibh muintiri
díbh sin do múiredh
carracc dérmhair do mullach
mórshléibhe do níth cuarcumaisc iter
fheóil &ersir; cnaim do cech corp cusa
roisedh.
Ó 'tcondcatar muinter
a n-diubhrucud, do chuatar a ruadhbolgánaibh a
slegh
remur rodírech &ersir; i n-urdornaib a
cloidhem, &ersir; ro scuchsat i
comfhocus dóibh. IS amhlaidh tancatar, &ersir;
coróin dlúith da
scíathaibh ina timchell, &ersir;
cathclíath dá n-gaeibh ós a cennaibh,
&ersir; cách díb og díden
araile, &ersir; inni occá m-bíadh in scíath ic
diden in neich oc ná bídh. Do cuatar for
dimain trelmha
díbraicthi lochta na
na h-urchuir re muintir
tuitidis ara n-imfhoicsi do lucht na debhtha.
Ro scuirset na
&ersir; ro gabhsat for frestal a namhat do clochaib
tulamais &ersir; do
laighnibh lethanghlasa &ersir; dá n-doidibh
&ersir; dá righthibh féin. Acht
cena bá brigh bhecc le muintir
nerta na trelumh fresna h-
urchuraibh, &ersir; ro scenndis na clocha
&ersir; na h-airm do cennattaibh na lúirech
&ersir; do tulaibh na sciath
&ersir; do círaibh na cathbharr &ersir; do
taibhledhaibh in luithigh
catha &ersir; dona cathclíathaib slegh, feibh
ro scenndís cetha
cloichshnechta do gnimaibh cloch no do cumdaighibh
cláraigh.
Do ratsat araill do muintir
ós a cennaibh &ersir; scratha fót
tairsibh anechtair, &ersir; ro gabhsat
for toghail in múir do réithibh toghla
&ersir; do sleghaibh íarnaidhibh.
Ocus ro h-adhannadh bruth
&ersir; brígh i cridib na
&ersir; bá báigh
Atraghat a n-oenur fecht inan
dóchum. scailtír &ersir; combruiter
na cathcliátha sin
léo do beraibh iarnaidhib &ersir; do tenntibh
lethloiscthibh &ersir; do
molaibh carracc n-dermair, co cuiredh ár
na laechraidi batar futhu.
Scíthaightir lámha muinteri
cliatha catha dermára díbh,
&ersir; téid a saethar i mudhu. Ocus
facbhaid in
a
dídin a
in sluagh ele ic fácbhail in inaidh catha &ersir; oc saighidh a
tancadar fochétóir asin
athennedha tenedh &ersir; lócharnda lasamhna
léo, &ersir; ro adhainset
tinidh in cech aird &ersir; in cech airchind don
lúithigh catha,
co n-dernadh aenbréo tenedh
de iter clárach &ersir; caelach
&ersir;
cloich, &ersir; conár'bó airdi a
dethach inass a lasair. Ocus ro
scuapadh dono lé h-athaigh na gaéithe in
lasair sin fa
muintiri
na
&ersir; ba sámh a codladh inn aidhchi sin.
Tallsat muinter
tíre, &ersir; is í comairle do
rónsat, a toicthi mara do innsaigid &ersir; do
taiscéladh dá fhis in budh ferr a
conách catha long. Ro fornit
iarum co dian tinnesnach a longa léo do
tarrachtain do
leth én muir do toghail na
h-ordaighedh cuma na long sin. Ni denta delbha na
rinnighecht
forra. Ni deligthe acht a rusclána ria fidradh,
&ersir; ní
búi decair na deliugud etarru &ersir; crainn
na caille acht cromadh
sin acht co m-bedis cobhsaidhi re cathugud estib.
O tairnicc cumdach in
a longa occo le trethan srotha
cor' gabsat port isin cuan i fiadhnuisi na
Cíar biat occbaid na
sin, nir'bó tost dóibh, ar ro scibait a
núalonga léo &ersir; ro trebhurdaingnighid
a senlonga, &ersir; ro fornit &ersir; ro
forlínaid íat do
gléire gasraidh in bhaile, eter shen &ersir;
ócc, co rabhatar co furnaithi
urlama isin port cétna.
O tairnic dobhurshoillsi na
maidne muiche 'arna márach, &ersir;
o 'tcondcatar dellraid &ersir; saighnénraid na
gréne glansoillsi 'na
ruithnibh bristechaibh re mórtonnaibh in mhara,
&ersir; ó ro chuatar
cith-anfhethna na h-aidhchi for cul co tarrla in muir
ina clár
comréidh taethéglidhi for cinn in catha,
atrachtadur milid
mercalma mertrena &ersir; foirne forníata in
&ersir; ro gabhsat for uracrad na long luchtmur
&ersir; na m-barc
m-bronnfhairsing &ersir; na libhurn leburgorm o
fhochraibh in tíre.
Ocus desidar ina suidhe ar sesaibh na long, &ersir;
tucsat smachtbann
imruma forra for cnaturbárcaibh in
cuanaibh amach, co clos fóna crichaib
comfhoicsibh tarmghal na
lestur lánádhbul &ersir; escal in
mórmara oc a trentuargain do basaibh
na ruádhrámha i r-righthibh na laech, co
rabhatar na
longa lánmora ar crithnugud &ersir; ar
combocadh, iter tairrngi &ersir;
clárach, otá a m-bruinne co h-errais.
Ro córaigset muinter
cuan immach. Tucsat a libherna &ersir; a minlonga i
medhón a
sretha no
amuich &ersir; amach, i leith risin muir moir
&ersir; re cnes in catha.
IN
ordaigh a luing fén i n-
airenuch in
bidhbad. Ba h-ádhbhul méd na luingi sin,
airdi h-í naid
longa in
sretha do rámhaib uirre, mór &ersir;
adhbul a fat ón t-sreith uachtaraigh
díbh co muir.
O ro comhfhoicsigh dona
énbhaing imramha etorra, ro gabhsat mílid
&ersir; laithghaile in
m-beidis co ferdha seitrec i n-aghaidh a namat.
Tucsat gaire móra ós aird la sodhain.
Cíar bhó adhbhul
síatghal inn imramha &ersir; comthairmnech na
ráma ní clos
ní díbh lé méd in uaill
aerdha atracht uaistibh ann. Tucad
in spaing sin tra co díchra dúthrachtach
léo, &ersir; ní ró
ansat di cor' tolgsat in
co rancadur a m-bruinnedha i n-inadhaibh a n-errais.
IS annsin iarum atrachtadar na forne dona sesaibh
&ersir; ro
tharlaicset saithe bodhbha &ersir; cetha nemhe etarru
do shaighdibh
a fidhbhacaibh &ersir; do beraibh biraigthe
&ersir; do laighnibh lethanlebraibh,
coná facus in t-aer
seachu cein badar os aird &ersir; conna
faccas in mhuir trithu o ro thuitset isin n-
edarfolum búi
iter in dá
Tucad bann ele arna
dona longaibh cechtardhaibh imásech araile. Do
róine cuarcumuisc
don muir &ersir; combuaidhred futhu. Na tonna no
cuirtis
longa muinteri
na
intan tecaim in lán mara ac diraim 'na
ruadhbuinne robhurta
i n-aigid na gaeithe. Acht atá ní chena,
bá soirthiu
dona
ar robtur athlumha étroma a longa, &ersir;
bá soirbh a stiúradh
&ersir; a n-dírugud &ersir; a n-
impódh, &ersir; ba sodhaing saighidh
&ersir; inggabháil námhat estib. Longa muinteri
bátar troma, úra, inmalla iat sén,
&ersir; nirb' urusa a n-dírugud
inás a n-impódh, acht chena nír'
cobhsaidhi cathugud
ar tír na estibh .
O 'tcondairc in
sin fora m-batar longa na
for acallaim a stiurasmainn, &ersir; ro ráidh
ris slis a luingi do
córugud re bruinnedhaibh long na
stiurasmann amhlaid sin, &ersir; ro coirighedh na
longa fá comnesa
dóibh in innus cétna. Na longa do roichedh
cuigi iarsin
ní h-uatha no impodh, acht nó fostaighthi
leó-sum do corránaibh
íarnaidhibh, &ersir; nó cengaltai do
shlabhradaibh slemonríghnibh.
Ocus ro dluthaighidh in cathugud íarsin,
&ersir; ro foilghid in t-edarfasach
bui don muir eter na da
&ersir; ro comfuaighid longa in
slis &ersir; bord fria bord, conar'bo comfoicsi don
fhir díbh a comguaillidhi
imruma féin inás a bidhbaid don leith
anaill. Ocus
ní ro fhoghainset a n-
urchair náit a n-díbraicthi dóibh ó h-oin
anunn. Ro cumascit na lámha leo, &ersir; ro
claechlait na bémenna,
&ersir; ro tuairgid na cathbhairr, &ersir; ro
cuadur for imbeirt
a scíath &ersir; for
taithbémendaib a cloidhem, &ersir; ro
gabhsat co
sesmhach sírthairbhertach oc frestal &ersir;
oc frithailemh brathbémenn
a m-bidhbad tar imellbordaibh na long.
Atorcradar sochaidi dibh annsin i cessaibh &ersir;
i crólighibh
&ersir; i crislaighibh a long fein, &ersir; ro
shnighdis srebha &ersir; sruthána
na fola flannrúaidhi a corpaibh na curadh
&ersir; a h-innibh na
colg n-dét, co m-
bídis 'na caebaibh rothiugha &ersir;
'na n-uanfadhaibh
cró for barr-uachtair na
tonn mór mara. Ocus
ro imdhaigh in t-ár iarum &ersir; itrochradar
na colla díchennta
iter na longaibh isin muir, conach cuimgidis na
slabhrada
iarnaidhi a n-acomhal ré dlús &ersir;
re h-imat
cirrthe &ersir; na colann croderg etarru. Ocus no
thuitidis na láich
lethmharbha isin muir, co m-
bídis araile díbh ac ól a fola féin
maille is in serbshaile in glasmara, &ersir; no bidis
araill ele for a
n-anfadh &ersir; for a n-imbádhudh co faghbaidis a n-oidedha
le sesaibh &ersir; le cláraibh na long
lánbristi oc ráen &ersir; ac rotuitim
forra anúas. Ní téighedh
béim na h-urchur for dimáin
no imraill isin gliaidh sin cen cnes curadh do
chirrbhadh nó
cen clár luinge do ledradh, &ersir; a tecmadh
isin muir díbh is i
corpaib laech do tairistis.
IS annsin ro láa curudha &ersir; latha
gaile in
for tocbháil a fedhma catha &ersir; for
imdúgud gnim n-gaiscid
for na slóghaibh. IS annsin ro indsaighsat
dá luing do
longaibh na
muintir
luinge ar dó .i. lethfoirenn i n-aghaidh cecha
luinge díbh.
Ocus atracht féin ina inadh féin .i. i
lipting a luinge, &ersir; ro
gabh for comfrithailemh in dá stiurasmann
dá dheis &ersir; dá
clí. Fecht ann do rat a imill for falmaire indara
long díbh
&ersir; ro gabh co sétrech sírcalma ic
á fostadh. Fornit in da
stiurasmann in dá shleigh i n-énfecht ind,
co tarrla indara slegh
díbh i n-imell a droma &ersir; araill i cleith
a ochta for comair
a craidhe coro comrithset a
dá slinn a forfholamh a chléibh.
Tarrustair ina shesam, &ersir; ni fhidir ca crecht
díbh tar a snighfedh
a fhuil artús. Ro dún a bél
&ersir; ro inbholg a anál &ersir; ro
scendset in dá shleigh í n-énfecht
as, cor' mebhdadar dá
buinne ruadhfhola for a shlicht, corob amhlaid sin fuair
bás.
Ro dhírigh
muinteri
lámh budh fherr do stiuradh luinge i n-aimsir
anfaidh. Ní
raibhe fer budh eólchu for rithim leg. reithini na for anfine.
Ro búi dá treisi &ersir; dá
sétrighi ro stiur in fer sin a luing
curo bris comuaim &ersir;
comhdlúthugud luinge a bidhbad re
bruinde a luinge. Acht chena ro dírigh
óclách do muintir
in sleigh seimnigh dá saighid-sium, co tarrla i
mullach a
ochta ind go rucc urrainn
trit cor' fhácaibh a anmain &ersir; sé
ic tennadh na stiure cuigi
d'impódh na luinge.
IS annsin ro gab
luinge
ón muir súas co m-bui a ucht-bruinne fria
bord na luinge.
IS ann innsmais in fer do muintir
gabh ina luing trit, co raibhe for bangánaigh
esti, &ersir; in góe
ac a fulang.
Da
cath, dá bráthair derbha íat. do
aen lamhnadh ro tuismit araen.
ní bí deccair na eterderrsgnugud delbha
etarru. Búi dá
cosmhailes, ná h-aithgnedh
nech fer seoch a cheile díbh noco-ros-dedhail
bás &ersir; corob cuimniugud cuma dá
cairdibh dercadh
indara fer dibh airet ro bo beo ó fuair araile
bás. Amail
batar in diassin ann doroich long
muinteri
bord risin
cumaisc dá rámhaibh. Sínes indara
fer díbh a láimh deis
asin liphting i m-bí cor' dún a glaicc im
bord luinge a bidhbad.
Nochtais
cloidhemh, &ersir; do bert ruchall tarsin
láimh, coro thesc in righidh
ar dó, &ersir; cor' fhácaibh innglaicc i lenmhain na luinge. Sínes
in
Formis an t-
cor' letrastair in láimh clí ó
bún na gualann de. Acht chena,
cía ro letradh lamha in laeich sin, co ná
búi tuailgius a airm
na a scéith do congbáil, níró léicc cruas craidhe dó time
ná
teichedh do dénam, &ersir; ní dá
fholach fo shesaibh na luinge
do cuaidh, acht tainic ar inchaibh a lethemain,
&ersir; cech beim &ersir;
cech forécin nó fhuirmhithea a fer dia
muintir ticedh sium
eturru co m-bá h-ind féin no tecmadh. Ocus
o ro rathaigh
airdhena bais ina dóchum &ersir; a fhuil oc
snighi ina linn for
slechttaibh na slegh &ersir; na cloidhem asa chorp,
ro gab for
a anáil &ersir; do bert urtócbhail
miled fair, &ersir; ro ling a n-airdi, &ersir; ro
léicc béim n-asclainn de i luing muinteri
a truma dóibh, ar nír thualaing imberta
arm forra.
Ro línad a long ársin do spairtibh
cró &ersir; do collaibh
curadh, co ro scáilset a comuamanna &ersir; co
ro línad do serbhsháile
in glasmara, &ersir; co ro tollait a h-ábhair,
&ersir; co ro slugaid
a fúdomain &ersir; a fírichtur in
oicéin, cona foirinn, &ersir; ro reith in ruadhbuinne
romhórrobhurta fo shamhail saebhchoire ina h-
inadh da h-éissi.
Mór do ernailibh bais ingnáthaigh
anabhaidh do fhuaradur
Fecht n-aen ann ro lá fer do muintir
iarnaidhi uada d'fastudh
na luinge
i
a muinter féin for dá colpadhaibh
&ersir; ro gabhsat ica imtarraing
imme, co ros-roinn in lám-corrán íarnaidhi in díb m-bloghaibh,
&ersir; ruc in m-bloigh ó cris suas leis,
&ersir; ro fhácaibh in m-bloigh ó
cris sís isin luing, &ersir; ro thuitset a
inne &ersir; fochull a bronn isin
muir. Ocus ni búi scibudh anma na bethad ina leth inichturaigh,
&ersir; in leth uachtarach immorro búi sein
for anamthaigh
fria ré cían. Fobíthin is ann ro
badar na baill
beóthacha &ersir; istudha na h-anma .i.
áe &ersir; inchinn &ersir; craidhe &ersir;
ubhall braighet. Ocus o ro batar iarum lucht na luinge
na
bord sin na luinge fáe in muir rompu, &ersir;
ro impó in
bord ele forra, &ersir; tainic a long tar a mullach,
&ersir; nír cuimciset
lúth a cos nó a lámh, &ersir; in
saile ic a formúchad i crislach
a luingi noco fuaradur bás.
Tarrustair araile ánradh for imbádhudh
ann, &ersir; búi in
fer sin co setrech sírcalma ic snamascnam na tonn
don drumcla
dar aile. Isi conair a tuc in anfin e, airm inar,
comraicset dá luing lánlúatha
isin
tuinne iter dibh brainibh in dá long sin co n-
dernsat cnámbrétaigh
&ersir; desi fodhailti dá cnamaibh &ersir;
dá uilib inmedhónachaibh
etarru, &ersir; nírsat airmisc dá
bloiscbeim na
m-bruinne ic comtuargain sin, &ersir; intan ro
scuchsat na longa
for cúla uadha atrochair-sium isin muir,
&ersir; is cuma no scended
in serbhsáile tar a créchtaibh &ersir;
no tobrúchtadh slímradh a
inde &ersir; a inathair &ersir; fulradh a craidhi
ina liaibh dubhfhola &ersir;
ina lomannaibh cró tar a bélaib sechtair;
&ersir; fuair bás amhlaidh
sin.
Drong mor do
fos, &ersir; ro scuchsat i n-aenfhabhull docum na
luinge
i n-aensist &ersir; i n-aénuair ina bord,
&ersir; ro gabh in long for
crith &ersir; for utmaille desin, &ersir; adaghat
iarum in fhoirenn, &ersir;
gabhait ic imscothadh a lamh díbh dá
claidhmibh, coro lensat
a n-glacca i m-burd na luingi &ersir; dorochradar a
cuirp tamhnaighthi
i fúdomain in mara fo a
n-urcomair.
Ocus ro chuaidh scithlim mór for a n-armaibh
in airet
sin. Ro mebhdadar a laigni &ersir; a craisecha ina n-innsmaib.
Ro mebdatar a slegha &ersir; a foghadha
foebhracha i tollaib
a suainemh, &ersir; ro mebhdatar
a cloidhmhe ina n-imdhornaibh
&ersir; a corrána ina cromthaibh.
Arai sin ro thimthir a n-gal curadh &ersir; a m-
bruth níadh
armu elo dóibh, ar no imredh cách dib for araile na
rámhada &ersir; na sesa
&ersir; stiura na long, &ersir; nó bristis na longa
féin léo,
fá comair a cláraidh do díbhrucud dá
naimdibh.
Na h-abaighi &ersir; na cuirp cirrthi nó
bidis isna longaibh
nó for uachtur in mara ina fochraibh no tescdais
iat &ersir;
no díbhraicdis iarsin. No tairngidis sochaidhe díbh na
h-armo no bídis ic congbail a n-inne &ersir; a
n-inathar inntu astu
féin, &ersir; no cuirdis a m-bassa for a
crechtaibh airet no bídis ic
dibhrucud in airm nó ic
fuirmedh in beime.
Frith airecc ingnadh &ersir; elada fírglicc
le muintir
annsin .i. ro h-adhnait coinnle cíartha
&ersir; lócharnda giusta léo,
&ersir; nó cuirdis ar derglasadh íat
fó slesaibh &ersir; fo bruinnibh &ersir;
fo eraisib long na
na senlonga lasamna 'arna m-
bréoad do pic &ersir; do geirid &ersir;
do céir. Ba truagh tra ro bas isin cobhlach
arsin. Téighedh
an fer díbh ar teichedh a loiscidh isin muir
dá bádhudh,
&ersir; ticidh in fer asin muir ar teichedh a
báidhte isin luing
for lasad dá
loscud, &ersir; ní bí ecla báis ar nech dibh
acht
in bás ó tinnscnadh
écc.
Cidh íat in lucht ro búi for
ocharbadhudh díbh, nír'bo
meirbh a feidm isin gliaidh sin, ar
do bídis araill díbh ac
tinól arm na long bá comnessa
dóibh, &ersir; bídis araill ele ic
imairecc in catha frisna bidhbadaibh tecmhaitis for
imbádhadh
dóibh. Ocus intan na faghbadais airm ele
nó bidis ic imtescad
in t-sháile etarru, &ersir; nó
íadhadh in fer ann a lámha
tar a bidhbaidh co téighdis maráen a
fhúdhomhain in mara. Bá fó
leis
Ba lámh arrachta le
Ócclach amra do
fer túir &ersir; íarrata cech neich no
báitti for muir, &ersir; fer no
clechtadh techt d'' fhogluasacht
angcaire cech tan tecmadh i lenmhuin
i n-íchtur oicéin. No dúnadh in fer
sin a dóidi imon
fer do muintir
nos-fácbadh ann, &ersir; ticed féin a
n-etarfhásach in
&ersir; ro teilgedh a anál, &ersir; no
bheredh fer ele dá naimdibh leis
fon samail sin. Fecht n-aen and chena ro sháil-
sium tidhecht a
n-etarfholamh in
fó drumlorgaibh na long, &ersir; nír'
tócaibh cenn o h-oin alle.
Drong ele da m-bí forsin imbádhudh no
fhastaidis rámhadha
na long n-echtrand, coná léigdis teichedh
na indsaighi dóibh,
&ersir; ticdis fós for scáth a long
fein combá h-inntu no benadh
in béim nó in t-urchur no fuirmhithi for
bord no for bruinne
na luinge.
IS ann atracht
a luinge, &ersir; ro gabh for togbail a ghnim gaiscid
ós aird
&ersir; for calma do denam isin cath. Ocus itcondaic
láechmilid do
&ersir; do bert ubhall mell luaidhi ina thabhull, &ersir; srethais uadh for
ro combris a édan ón araidh co'raile,
&ersir; cor' cuir cechtar
a dhá shúil taracenn i a-énfecht
amach. Sochtus
m-bein a radhairc fair, adar-leis is dorchata bais dos-
ranaic,
&ersir; o ro airigh immorro bríghi bethadh do
beith ina ballaib ro
raid re muintir Cóirigh m'
aghaidh,
ar sé, rem
naimdibh co ro dibraicer iad feibh dibraicti-si, &ersir; co ro tochaither
in iarsma anma fil indum ré básugud mo
bidhbad, &ersir;
fri díden mo carat, ar ní théit mo
menma frim bethaid o
h-oin amach.
O ro scáich dó sin do rádha do
bert a aghaidh for na
imrall do rala airm a m-bí
&ersir; sé ina
sessam a lipthing a luinge. Do rala in
t-shlegh día saighi seoch bile in scéith
&ersir; tar bernaidh na lúirighi,
cor' gabh i maethlach á brond ó imlinn
sís. Do rochair
n-deghaidh a glasiaraind trena druim síar
sechtair.
IS ann ro búi in senóir athair
cétna, &ersir; ní raibhe do
i n-aimsir a óitedh. Ocus o 'tcondaic a mac ac
toitim tainic ina
dhóchum for a t-shrengtrascarnaidh &ersir; for
a tuitmennaigh tar
sesaibh na luinge lánfhada cosin lipthing i m-
bí a mac, &ersir; fuair
fora anfadhaigh é, &ersir; ní dhernai
cai na h-écaine uasa, acht
ro sín a lámha re thaebhu, &ersir; ro cruadhaigh &ersir; ro
cátaigh
a corp, &ersir; tainic temhel &ersir; fordorcha
for a roscaib. O 't-condaic
co h-anbhann amhneirt ó bord na luinge do
íarraid póicci fair,
ar nirsa tualaing
laburtha fris, &ersir; ro
a laim n-deis cuigi do dúnadh a shúl.
Acc iter ón,
ar in t-athair,
ní h-edh bías ann, a maic, acht is
missi is taisci rachus docum
Is amlaid atbert sin, &ersir; do rat
irclann do cloidhemh
écca.
ina luing bronn fein, cor' gabh
urrand trit, &ersir; ro ling isin
muir acétóir ina diaidh, ar ro búi
do teindeithnes écca fair
ríana mac nár' fholortnaigh aenbás
dó.
Do bo cruaidh &ersir; do bo comnert tra ro feradh
in gléo
sin muinteri
acht chena ro eterdelighset ratha na
conách catha
iarum in cath leth ar leith, &ersir; ro sraeined inn
irgail ar lucht
na
&ersir; ro trascraid a treoin &ersir; a taisigh,
&ersir; ro maeltamnaighid a mílid,
&ersir; ro báidhedh ermór a long,
&ersir; ro mudhaigh in tine
araill díbh, &ersir; do neoch nar'
báidhedh &ersir; nar' loisced díbh ro
lingset muinter
a foirnedh do glére laech, &ersir; ro
díchennatar a fhuaradur do
laechaibh lethmarbhaibh &ersir;
d'óccaibh for anamhthaigh intu,
&ersir; do cuadur dono sceólanga uathati do
nirt a n-imrama &ersir; a luas a long, &ersir;
rucsadur a longa
lethbristi dá longbothaib léo.
Bá lór truaighi tra cloistecht re lucht
na
lé méd a n-uchbhadha &ersir; a n-
éccáine, &ersir; re h-imat a núallghubha
&ersir; a n-golgaire ic faicsin a muintiri ic
teichedh ina
n-dóchum. Ba deithfir doibh ón chona, ar rob imdha mac cen
athair ann, &ersir; athair cen mac, &ersir; siur
cen
caemchéile isinn uair sin
occo, &ersir; ro gabsat a mná &ersir; a
senóraigh ina m-
búidhnibh &ersir; 'na sésibh for in tráigh ic
tabhairt aithne forsa tabhradais múrtonna in
mórmhara do
collaibh &ersir; do cennaibh carad &ersir;
coicéile dochum tíre dá
saighidh. Batar dodelbha na
gnúisi sin, &ersir; ba docair
aithne forra &ersir; no bídh in
&ersir; ic cathugud imon aencorp
dar leis la cech fer díbh fa h-é
corp a maic fein ro cosnadh annsin.
sonairt leis a menma ar maidm roime for na
is esium cétfher leisar' brised cath longda ar seilbh
Batar a muinter immorro co h-uchfadhach écaintech
mar do
scaradar risna
ar robtar imdha cuirp cirrthi
&ersir; táibh tolla &ersir; laích londa
ledartha &ersir; óicc
athgaeiti acco, &ersir; rob imdha fuile &ersir; crechta
díleighis forra. Acht cena nocha cumann cath la
firu. Do rónsat
brígh bicc desin, ar is rompu ba raen.
Tucsat a
&ersir; ro scipait &ersir; ro tirmglanaid a longa
léo, &ersir; ro laiset curpu
&ersir; colla &ersir; caeba cro &ersir;
cropairti fola &ersir; cnámredhaigh a
m-bidhbad dar imellbordaibh a long
isin muir. Ocus ro
gabhadh in
n-dochum, &ersir; co ro traethadh in
IN adhaigh sin immorro ba sámh ro tocaithed
léo-sum
'ar cur shnima in catha dibh &ersir; 'ar tuitim a
námhat i r-ré imairicc
léo.
Conid remscél do
remscelaib catha moir na
sin.
Scéla
Sloigedh na h-
AIRED TRA ROBÁS ic gnim na n-imairec sin isin
crichaib imcíana na h-
for da
dermára na h-ára do bertha etarru don
turus sin ro fhás anáebh
mór &ersir; cumscugud conaich &ersir;
toicthin dona taisechaib desin.
Ba h-aentadhach a caradradh na n-
&ersir; ba setrech a combág i n-aghaidh
h-urusa dóibh comtriall catha &ersir; cocaidh,
ar robdar línmura a
slóigh, &ersir; bá saidhbir a socraidi,
uair ro bí slógh ádhbul do
óccaibh
imdha do churadhaib na h-
&ersir; na
Do ruachtadur iarum na slóigh sin docum n-
éninaidh, cor'
gabhsat sosadh &ersir;
ar tulaigh urísil ar brú srotha
cloiche dar in sruth sin,
&ersir; intan ba tuili geimridh and ticed
an t-uisci tairis. Tulach urard bui i comfhocus na
&ersir; is inti ro suidighit mergedha muinteri
a
ele nár ba h-ísle ina
in tulach sin enech um inchaibh
ríu. Ní búi eter na dha
Edh radhairc romoir do réidh muighi for
cúl
h-
An cétlá tra ima comrainicc
dóibh dona slóghaibh ní
dernad cath na h-irghal etarru, ar
ro bí a feidm &ersir; a monor
ac rim a mergedh &ersir; ac comairemh a cath &ersir; ic taispénadh a
túath &ersir; a tinól, &ersir; dono
ba h-aimlesc &ersir; ba h-imnár leis na
féin i fiadhnusi na cinedh n-echtrann.
O tancadur dorchatu deiridh in láe do bert
leis cor' claidset clasach dermair dondara leith don
muinteri
don leith araill, conach bí conair éludha
occo acht enconair
amhain .i. dochum thulcha dermaire
búi i comfocus dóibh
etarru &ersir; in
O tainic soillsi &ersir; mochdedhóil na
maidne muiche ro forcongart
in tulaigh sin. Ocus o 'tcondcadar muinter
indsaighid a m-buidhne co dian denmnidech, co n-gabhsat
in tulaig
ar tus, ar is dóibh ba comnesa
sodhaing a slige dá saighidh, &ersir; ba
lánddhodhaing immorro slige
muinteri
&ersir; in cnoc d'faen forra. Ní cumgadh nech
dib a lamh
do tócbháil in aghaidh a námhat.
Arai ba h-íat a slegha ba
lorga fosaighthi doibh &ersir; tul scéith in
fhir do bíth fá deóidh ic
congbháil in fhir do bíth roime,
&ersir; ní cuimgedh nech dibh
impódh a frithing na conaire cétna ar
uamhain a bidhbad da
tuargain ina diaidh.
O 'tcondairc
a
cein co rancadur a
coisidhe slán tar dograing na sliged.
Do dhaingi na conaire &ersir; iterdelighthi na
crich &ersir; na feronn
is ed ro tairmesc in
cath co n-uicce sin. Ocus anfine aer
immorro ro tairmisc o h-oin amach, uair medhón
erraigh ann
intan sin, &ersir; ro snighset
roime, cor' línsat sléibhti &ersir;
maghréidhe na h-
ro cruadhaigh &ersir; ro thécht in talam
fúthu, &ersir; ro tairmisced
siledh na nél lé sicc &ersir; le
reódh fri ré in gemhridh &ersir; tosaigh
in erraigh iartain. Lesin cétadhnadh
éscaidhe do gnít ar sin n-equinoctus
errchaidhe, ro derg &ersir; ro ruamnaigh in t-aeor
oirrtherach
inbaidh co n-duargaibh in grian ina popol teindtide
tar colar turgabhála suas. Ocus ro téigh
&ersir; ro inbhoilcc
in grian roimpi uile neóllu uiscidhi inn
aéoir fhuasnadhaigh
ó táit crícha na h-
dlúith dorcha dubhchíach ós cinn na
h-
má ro soillsighidís in cobhés
etarfhásaigh do rala iter aeoir
&ersir; talmain, &ersir; ro taitin lethcircall
uainecdha na stuaighi
nime isna nellaibh ársin.
Ro faiscit iarum tre bruth na gréine, cor'
shilset 'na cethaibh
&ersir; 'na frasaibh &ersir; 'na tólaibh
tromferthana for tíribh na
h-
bátar i comfhocus
uisci &ersir; le h-elltesaidhi na h-aimsire
errchaidhi, cor' snighset 'na
srebhaibh &ersir; 'na sruthánaibh co m-
bátar 'na n-aibhnibh &ersir; 'na
lochaibh lánaidhbhlibh for clármuighibh
cobhsaidhi in tíri.
Srotha bunaidh in tíri ro teibrinnset co cían dar a
m-bruachaibh ar cech leith,
&ersir; ro sceinn in díle sin tar múraibh
na pupla, &ersir; na scéith &ersir; airm na
laechraidi, &ersir; lointi na slógh
for snam &ersir;
dírramh sechnón in
rainic iat.
Nír' fhétsat na slóigh crech na
h-aircthi do denam isin tír
air sin, &ersir; ní fuaradur a n-echradha
conair ingelta nó fér
nó geltadais, &ersir; ro foilghidh na slighthi
&ersir; na comréidhi forra,
coná faicdis conair acht mullaighi na cnoc
&ersir; benna na sliabh.
IS annsin tainic in teidm is tosach do cech teidm
&ersir; is
adhbhur do cech morolc .i. in gorta. Cén co
raibhi acht
forbhaisi bidhbadh forra, ba h-
ádhbhul méd a n-adhilgnighi,
ar nír'bhó
bronnadh ar becc tuara, &ersir; didu búi in
fer sanntach ann ic
fulang na gorta dá deóin 'ar creic a bicc
ló in ar indiub romór.
Is dodelbha etorthach ro batar muighe
intan sin ar forbairt in uisci tar cnocaibh &ersir;
tar cailltibh
na crich ar cur air a n-ós &ersir; a n-allta
&ersir; a n-almha &ersir; a n-echradh.
Ocus ní fes lá seoch aidhchi intu,
&ersir; ní raibhi a
samhail, acht amail indister in t-uardha oighreta do
beith cen
aitreibh anmanna &ersir; cen taircsin toraidh.
Acht chena ba lór leisin toicthin bidhgadh
becc &ersir; frithbert
foill ar conách
don
do chuaidh ilconach do
dei dó indus na bá gnáth. Ocus ro
gabh in t-aer dath
croderg fair lé fuinedh néll na
nóna in aidchi sin, &ersir; ro taitin
grian a h-uile tesa isin maidin arna márach, &ersir; ro gabsat na
h-uiscedha for tanugud &ersir; tírmugud desin,
&ersir; ro tinnscainseat
na cnuic &ersir; na caillti turcbáil a cenn,
&ersir; ro gab in tír uili
a tirmugud.
O ro scib iarum tuile srotha
co tarrustair a comard fria bruach, dognitor cretach
curach le muintir
in muighe, &ersir; ro fortuighid &ersir; ro
daingnighid iat
do shechedhaibh assan &ersir; óccdam fó
indtamail na curach
gnáthaigther lé cinedhaibh na
nó lé h-aitrebhthaidib na h-
ro tescait na caillti comfhoicsi léo, &ersir;
ro léicidh uisci in t-srotha
móir for srebhaibh &ersir; for minsrothaibh
becca ass.
Do gníther clardroichet comfuaghthi tairis.
Bá cían on
bruach ro gabhadh a tinnscetal in droichit, uair
bá h-uroman
leis na slóghaibh in forbhairt in t-srotha
arís tarsin magh sin.
O 'tcondairc
thecht fo laim lé
techt i n-imechtur
d'esnadhudh in catha co léicc.
O ro tenc
tar éis in t-shlóigh, ro forcongair for a
míledhaibh lenmain a
m-bidhbad cen saighidh atha ná droichit, acht
techt fá comair
tar in sruth. Do rónadh fair-sium sin, &ersir;
do frecradh co nemlesc
h-é. Ocus ní co h-imcomaircech ro
cúadhus ann. Ro
cuadar co sanntach nemimeclach d'innsaighi a m-bidhbad
tar
in sruth in conair na cingfidis co réidh tara n-
ais da m-bad
forra budh ráen, .i. tar
cinndruim srotha
Ro eidsed a n-armu la sodain. Ro dicuirset an usce
asa
m-ballaibh. Da ronsat rith rodichra a n-diaidh an namat
airsin.
Tennaid a
munteri
rompo fa in n-anadh do cath friu.
Badar da tulaigh arda fora n-inchaibh &ersir;
gleand cumung
etarru go n-eiscir uraird dara lar: inad daingen sin,
&ersir; ba
derb la muntir
a fostud. O tuc
Do daib,
ar se, &ersir; na furnaidid re for
corugud, acht ascnaid
Imsae iarum gona
sloghaibh
amal is deni cotn-icfaiti co tistai eter bar naimdibh
&ersir; in
t-slighidh cumuing cusa saiget.
fochétoir co tanic eter a bidhbada &ersir; in
t-inadh inill gusar
saigseat.
Tainic dereadh in lai faesin, &ersir; ro suidigit
comfochraib i comfocus eturru lasin
slogh cectarda. Ni bui do
dedail eturru acht in clais becc do gnith i timcell na
leo. O ro tenc cach araili dib, &ersir; o ro
aitgnedar na
maic a n-aithreacha &ersir; na
h-aithri a maccu &ersir; na
do cechtar na da leithi, is annsin ro tuicset a lanolc
ar in
cath catharda. No spraictis a claidhbhi eturru i comarta
forfaelti
si, ar ni lamhdais comrath nó imagallaim ar omun
na
&ersir; dano ba nos bes coitcind la
cotarsna da tigid a
caradraidh nogu m-bad sidh eter na
ro fortamlaigh &ersir; ro inforbair grád a
comnesta i cridibh
muinteri
Ni bui milidh Romanda la
isin
nó da fir aencluichi no aentighi isin
gach fer a carait accó iarum. Ro iadhait righthi
na laech dar
slesaibh &ersir; dar braighdibh araili andsin. Ro
eamhnait na poga
eturu. Ro silset a n-déra for a n-armaibh re
mét na faelti, &ersir;
dano la h-omun in imclaidbidh frisna cairdib ar
trill.
Ba sidh tra eder na slogu cectarda desin, &ersir;
bui cach dib
i
ben cotlud na h-aidhchi sin forro, gach fer ica aisneis d'araili
a comlund frisna
tra in comraicti sin ni ro cumciset fritbert frisna
faithib &ersir;
frisin toictin ni ba siriu. Air o 'tconnairc
cairdemlacht búi eter na sloghu, &ersir; o
'tconnairc muntir
co di-airm for lar a
muintir &ndot;-dilis fein leis &ersir; imsae futhu.
IN fail i fagbad in
días carat i n-aeninadh dibh do beredh dedail
claidib eturru.
Ro gab dano ic gressacht-laidiudh lochta in
uili &ersir; ica urail forro comergi catha in aghaidh
a carat &ersir; a
coicele, &ersir; ní ro an dibh no gur'
indcland gradh in imairicc
&ersir; faelscughudh imberta na n-arm i cridhi gach
curad &ersir; i
menmain cach miledh acco.
Ni bui a samail acht anmanda feochra altaidi bis for
cennsacht &ersir; pettacht fri re no gu tecaim.
blasacht fola doibh,
co n-ergend a m-bruth &ersir; a confud 'arsin, gon na
fetar a cennsughudh
no frithgabail friu. Ba
h-amlaidh sin dano badar
munter
taesca fola a cneasaibh na curad. La sodain adracht
confad
a n-aicenta &ersir; bruth a n-gaili co n-dersat
nemgradha mora &ersir;
torathra dermara .i. ro gabsat for tuarcain &ersir;
for trascradh na
laech badar i comroinn bidh &ersir; lepta friu inn-
uair reime.
Ger'ba mor a cneat &ersir; a n-acaini ic cétnochtadh a
claidem
is garuair co tainic miscais &ersir; migradh a carat
doibh &ersir;
lainde a l-l-edarta &ersir; mian a mudaighthi. Ro
erig geoin mor
isin
and. Ba
&ersir; a tustidi leo i commaidmib &ersir; ic taisbentaibh dacum a
Ro mol cach im araile dib na
gnímrada do ronsat.
mor les in t-imaireach do gnim uathu-som for tus. O ro
forbtigead in fell la
ina
madma &ersir; tecid docum
mileda traichtheach ina n-diaidh &ersir; da n-dib
lethibh guros-timairc
i forudhchnoc urard bui for lar in muighi. Ni ro scail
na
sloghu uatu nogo n-dernai classaigh comdomhain ina
timcell,
conna cuimgeadh each nó duini dib techt tairis,
&ersir; conna roicheadh
sruth nó fuaran nó firusce da saighid.
O 'tconcatar iarum asrus a n-eccradh &ersir; sligi
a n-aideda
d'fagbail do
&ersir; a n-ecla i feirg &ersir; i luindi
léo. Ro marbsat a n-eochu, air ní
gnath a tarba do slogh o tairic a n-imsaidhi, &ersir;
dano ba ferr
leo a mudhughudh innas a somain for a naimdib. Tancatar
arsin co h-allmarda anaceill docum a m-bidbad do cur a
comlaind rompo &ersir; da marbad fein, ar ba brigh
bec leo fulang
gacha h-aidedha acht na h-abaldais la gorta &ersir;
itaidh.
O ro tenc
docum buird na clasach,
ro ráidh re miledhaibh: Na h-imridh-si for
n-airm forra sút,
ar sé, acht scibaidh ón clasaigh co
léicc co n-deach a ferg for
ar ro bo h-e mian a menman &ersir;
cúla &ersir; coro
islighea a n-gal,
áilgius a n-aicenta innossa a m-bidhbaid do
fhaghbhail do cathugud
ríu, &ersir; ro bo deóin le
abairt sin co tancadur dumacha deridh in láe
fáo sin &ersir; fuinedh
neoill na nóna.
Lá sodhain ro ísligh a ferg &ersir;
ro tairnit a n-aicenta ó na
fuaradur frithbert friú, amail bít curaidh
créchtnaighthi, uair
is moidi a n-gal sin a cuirp do treghdadh airet
bít úra a letartha
&ersir; ata nua a créchta. Acht cena mina
fhaghbhait frithbert
nó cathugud friu, toirnit a n-aicenta ar seccadh
a cru &ersir;
ar cruadhugud na fola &ersir; ar tirmugud na
crécht.
IS amhlaidh sin ro imir a n-ítu forro sum
iarsin, conidh
edh do rónsat, in talam do claidhi
fócomhair oc iarraid uisce
ann, &ersir; ní h-edh amáin ro claidis
do rastlaibh &ersir; do corránaibh,
acht ro claidis dá claidhmibh &ersir;
dá n-armaibh arcena.
Ocus tochailter in forudh-cnoc ara rabhadar léo
co rainic a
comard risin fosadhmagh forsa rithidís na srotha, &ersir; ní dernta
a crichaib na n-
&ersir; isin tír-sin gnáthaigther na
sléibhti do tocail ic iarraid
méne
claidhi, co na tecait for cúla dorísi co
brath.
Ocus cér' ba
mor in saethar sin muinteri
for dímhain, uair ní frith siledh srotha
ná bonadh tobair
léo, &ersir; ro ansat iarsin don claidhi sin,
ar ro bátar scíthaigthi
do tochailt in talmhan &ersir; do scoltadh na
carracc. Bá moidi
a tirmach &ersir; bá h-aidhblithi in-
ítu in saethur mór sin do dénam
oc íarraid uisce. Ocas ní dernadh tomultus
bídh léo, ar
dáigh comadh lughaidi in-ítu. In fail i
faghdais caeba críadh
uiscide nó fóda
fliuchaidi no bídis ocá n-dornfháscud ós a
m-bélaibh,
&ersir; in t-inadh i tecmadh buaidhrén
ottraigh no bóchuire
dóibh ba cosnum &ersir; ba h-imtarraing
dóibh uime. No ibhdis
annsin in uisci na h-
ibhdis am ele tar cenn a m-bethad gidh
edh no gellta dóibh aré, &ersir;
dá saildis a m-bethaid nís ibhdis.
Drem díbh ic déol na lárthach
&ersir; na cethra inbanna do
arrastair occo, co faisctis na fola tar a rinnibh
sú ro scardais
a m-beóil friú. Ocus no bíd araill
ele dibh ic comhtuargain
bharrghair na crann &ersir; fér n- digainn an talman ardaigh a
sugha do ól.
Ba trogh tra ro bátar na slóigh sin' ar
ro boí do mét a
tarta cidh neimh no doirtea for na h-uiscibh ina fíadhnaisi
nach lughaidi no ibhdis íat acht co cetaighedh
doibh. Ro gabhsat iarum a n-inde &ersir; an inmedhónacha ar
cruadhaighset a carbait &ersir; ro tartsat a tenctha, &ersir; ro tachtait
féithe a m-braighet &ersir; cuislenna a
scamhán &ersir; doirsi a n-dimecháin,
&ersir; ni ticedh tinfedh anála tar a m-
beolaibh.
No bidis a n-gena óbéla frisna
nélaibh ic ernaidi tepersen
usci estibh. No gabhdis for slucud an aeóir
intan do tecmadh
indfhuaradh na h-aidhchi cuca, &ersir; ba dodhaingiti
dóibh
fulang in mortarta na srotha fíruisce do dechsain
gnúis fri
gnúis friu do cech aird impu, &ersir; cen a
leccon da saighidh, ar
is amhlaid do bátar, &ersir; sruth
Lasna dédhenachu tra do rónsat gialladh
do
cenn a m-bethad. Ro láeset
iarum a n-armu i n-eninadh díbh,
&ersir; tainic
cosaibh don
Do róine glor aititech frisin
irlabhra budh aithis dá míadhamhlacht
nó budh tatháir do
taisech do dénamh, &ersir; is ed so asbert:
A
ar se, da
madh nech budh tharriu ináisiu do cloidhfedh
sinne is taisci
nó imbéramais féin bás foirn
inas ticfamais d'iarraid loghaidh
fair, &ersir; ní mebhail linn fer mar tusa do
tidhnocol ar m-bethad
duind. Ní fírén duit fích
t'aicenta do beith frinde, ar
ní do comérghi it aghaidh do ratadh
taisighecht duind, &ersir; ro
bámar isin céim i fuilim re siu ro
éirígh in cocadh mór-sa
etrut-sa &ersir; lucht na
fort festa o ro giallsum-ne deit. Ocus erigh fesin do
gabháil in
airrthir, &ersir; tabhair énaiscid m-bicc uait
duind cena .i. cen ar
m-breith sa sloighedh don chur-sa, uair isar
scítha énirti, &ersir;
ní maith ar conach catha dar limm, &ersir; is
aire sin nach coir
ar cumasc risin slógh is maith conách
catha.
Ocus ro aentaigh
réill forbhailtechus &ersir; rethine mor ina
gnuis, &ersir; ní ro dighail
fair a munter do marbad, &ersir; ro cedaigh doibh
anadh tareis in
t-shloighidh moir amal conaighset fair. Ocus ro daingnighset
snadhmanna a sidha etarru, &ersir; ro reithset
muinter
n-drongaibh &ersir; ina n-dírmaibh docum na
sruth &ersir; na n-abhann
batar comnessam dóibh, &ersir; ba h-anmesurdha
tra ro turnat a
n-ítu sin. Ro buaidhred na linnti leo lé
tresecht &ersir; lé sanntaighi
ro cingset docum na sruth. Tucsat
drong ele díbh
a n-ochta for na bruachaibh &ersir; a m-belu forna h-
aibnibh. No
bídh do met in buindi usci no suightis cucu na
fagbad a n-anala
conair seacha innund nó immach, go m-ba h-adbar
bais
doib-sium sin. Ni coisceadh sin a tart beus, &ersir;
ní ba lughaidi
gal a m-braighet beus, air giamtar lana na brondanda
bat itadaigh na braichti. Ocus do scibset ó na h-
uiscib
'ar sin, &ersir; tancadar a nerta &ersir; a m-
briga fein doibh. Tangadar
araill dibh d'agallaim a carat i
Ro cuadar araili co scailteach easraiti da trebaib
&ersir; da
buí ó
do, &ersir; co tuc-som da
.x.
fein ro facaib ic togail
guro croth an
indmasaib. Ro tidhnaic
sloigh do arrasair inti.
Conid remscel do remscelaibh catha moir na
sin.
Do rat in toictiu a aghaidh n-alaind re
&ersir; ro cungain in conach leis ic togail
inriud
na h-
dreachtaib da sloghaibh i tirib ele
isin doman. Ar gach
aird isin cruindi i comraictis
gan gliaidh.
Do rala intan sin dano
co n-droing slogh immaille fris ic crichaibh na
airm i comerget murtonna in mara
innsi slisfoda
murtaidhi munteri
gur gab in n-insi fair. Ba daingean ditoglaide an t-inad
i tarla
gen conas toracht inni discailes cach n-daingean
&ersir; innres
gach n-inill .i. in gorta; air bui do cumga in inaidh ro
gabad
forsna sloghaibh conna fagbaidis a n-eachradha ingealta
and.
Bui dano da terca in bidh dona miledhaibh co m-bidis ic
comtomailt
na fér immaille fria n-eachuib.
At-cuala
coná socraidi d'foirithin
air ní ros-leicc in muincenn muiridhi docum n-
aeninaidh
fris. O do rat
&ersir; for signib na shlogh n-aentadhach boi 'ca t-
sur &ersir; 'ga scrutan
ina menmain cinnus no fuicfead an inadh i r-raibi
&ersir; no innsaigfead
a munter gan forcloisteacht da naimdib badar ic imsuidi
fair.
Da roignit iarum airimberta ingnathaichi leis andsin
.i. ro
coraigit aigi troisdi imlebra adbulmora &ersir;
spairri sithremra taibh
re taibh, &ersir; tundada folma
Ro cenglaid &ersir; ro glinnit sin do slabradhaibh
slemunrighnibh
&ersir; do refeduib gormdubhaibh glasiaraind, go m-
badar 'na n-aenratha
romoir for ur in traga. Inad infoilgidi air medhon inti
fo urcomair imruma, conna roichtis dibraicti lucht in
ramgnima
&ersir; nar' badar forréli na ramai dano.
Fobith is ed
no raetis in cubéis don muir no bidh etir da sreth na tunna.
Do ronsat
Ro airighset munter
facbála na h-insi acco &ersir; saint
innsaighthi a munteri isin
bruach araill. Tancadar iarum 'na cathaibh coraightibh
do
coimet na port airet ro ba traigh in muir. Tancadar
iarum
dumacha derid in lae 'arsin. Ro gab in ruadbuinni
robarta ic
asccnam &ersir; ic dirram for urtrennaib in traga, co
n-dernai
ocian imdomain re h-edh n-athgairit don conair for a n-
imthightis
na catha in uair remi.
La sodain do cing in lan mara fo
na rathannaib adubramar
go m-badar for fogluasacht &ersir; for ogursnam for
ur na
h-innsi. Tuir arda &ersir; iudusa debhtha fortho. At-
conncadar
munter
Do riacht a tuseach .i.
fostud &ersir; 'ca n-imfuireach céin co
scibtis na rathanna o tir &ersir;
co n-gabtis na sloigh for ceill gan a forcloisteacht,
amal bis selgairi
ic fos a con cein co roicheat na fiadha for reidh. Ro
comfoicsigset cabardorcha tossaigh
na h-aidhchi fui sin, &ersir; ro
facbadar muntir
trí rathannaib, &ersir; ro gabsat co sandtach
seitreach ic ascnum in
mormara &ersir; ic dubhimram inn oiccéin.
Ba machtad mor la muntir
acht ro dercsat na moli mora for fogluasacht, &ersir;
ní facadar
seoladh nó imramh fortó. IS amlaid bui
infolgidi aga for a cind-som i
cumung in cuain in conair ro
cingseat munter
iarnaidhi dar in muincinn muiridhi for a cinn &ersir;
cind na slabrad
sin i cuibriuch &ersir; i cengul do cairgib in
murraisc
do gach leith.
Do roctadar munter
na slabraid la muntir
in raith ba nessu tarrsu. Ro tennait immorro &ersir;
ro tairrngit
re h-uctbruindi na ratha dedenaichi gurusscracad se
&ersir; guro
teanntairrngeadh fo chétoir
docum allbruaich cairgidi búi
for brú in mara.
La sodain ro taifnigseat munter
ro teascsat a refeda. Ro scuchsat on purt amal is deni
no
cingfidis coin renna fri fiadh. Do ronsat aensreith dib
gu
m-benadh gach long fri araili acco i timceall na ratha
don
leith on muir. Ro linsat in slogh
arall bruichi &ersir; allporta
in traga &ersir; benna na sliab &ersir; na carrac
os a cind.
Ro airigh
na ratha ro fostad and. Ba h-ingnad leis in gairiughudh
&ersir; in comdortad da ronsat a namait do muir
&ersir; do tir
fair. Ro rathaigh iarum na slabrada uriarainn do bith ic
a
fostud &ersir; ic a fuireach fon muir. La sodain ro
gab for imbirt
a claidib forto, acht cena nír' cumaing tescad na
slabrad re
codudrigni in glais-iarainn &ersir; re urairdi na
tonn muiridhi
uasu.
Ro gabsat ic cathughudh co ferda setreach fria
naimdib
'arsin. Ni ba sodaing doib-sium in cath cena, air ni
fedadar
cia dona sloghaibh frisa laefidis a n-ochta nó
frisa saefidis a
n-dromand. Arai sin da-ronsat calma
sochaidhi docum báis rompo, &ersir; ni dernsat
a coimlín riam
calma bad uilliu innas a n-dernsat, air niptar comslana
na
leo-sum ic catugud frisna h-ilmilibh badar do gach leith
dibh.
Ro laighset landorca na h-aidhchi forro 'arsin,
&ersir; ro scuiredh
in t-imaireach leo do gach leith, acht cena ni ro
scuchsat
munter
oraightib &ersir; 'na faltaighibh bodba umpu do gach
aird i frestal
a n-arm &ersir; a n-edigh da comroind, &ersir; a
n-ilach coscair do cur
isin maidin muich arna marach.
O ro scuirsead in t-imaireach &ersir; ro tost in
slogh cechtarda
ro gab
n-debairt: Denaid comairli cruaidh, a ogu,
ol se, air is
garit in re comairli legar daib, air ni bia for comus
fein
foraib acht innocht amaín. Acht cena ni gabta do
neoch
amal saeghal n-gairit aigi in fedh frisi fetfad a rogha
bais do
brith, &ersir; ni mo is moladh don tí no
sailfeadh fod saegail aigi
a marbad dar cend a enigh ina don ti lasmbad cinti a tuitim
in uair sin fein, &ersir; dano is senbriathar la cach IS denta
ail d'egin. IS eigin daib-si bas d'fagbail amarach gen
cob ail
daib, air ni fil conair teichidh nó asrus eloda
agaib, &ersir; bar
namait do gach leith umaibh.
IS mor in conach daib cena da n-dernta cruas,
immat &ersir;
febas bar fiadhan .i.
cona miledaibh for muir in for fiadnaisi am, &ersir;
for tir, &ersir;
cend a m-brethri nó ar grad a
do maith, air ata do dili ar
míconach mor duind gan ar
do comtoitim sund immaille frind fein. Bennacht foraibh.
Gabat bar namait delb deglaech dhib. Furailidh cest bar
commiledh dar bar n-eisi ar a n-dingentai do nemtimmi
ina
fiadnaisi gurob failidh leo gach
socaidhi uaibh ticmail i n-egin
eturru.
Triallfait-sium bar m-bregad-si &ersir; taircfidit anacul
&ersir; síd
air se,
doibh. Ro bad folith linni on immorro, ar bes da tairctis
sidh duind ni sailfidis na bad uaman nó dercaini do berad
fórn ina n-dingenmais ina fiadnaisi. IS mor in
logh maithiusa
daib a rad do
maith. Missi féin imorro, a degogu,ro cinnius
mo
bethaidh, &ersir; gid acmaing riachtana asso fogabaind robad
nemail lim, ar rom-lín ailgius fogbala bais, air ní fedadar
maith in bais acht in lucht bit i comfagus do, daigh ni
legat
na dei a
fis don lucht eli .i. gomad somillsite leo in bethu
i m-bit.
IS airisin iarum inbaid bas toirrseach sibsi d'airliuch
bar m-bidbad amarach, impaidh
frib féin &ersir; imred cach
uaib bas for araili, na dernat bar namait bar commaideam
&ersir;
na cuiret bar n-ilach coscair.
Ro togaib in t-aithesc sin tra aicenta na n-
menmanna na
gabsat do laim a
ar grad a
Ocus is e medh ro gab greim in gressachtlaidiudh sin
do bert a taiseach fortu, ge ro badar ar tus co ciamair
taidiuir
toirseach ic fegad na rend, &ersir; bidgad &ersir;
uruaman deridh na
h-aidhchi &ersir; tossaigh an láe foraib gu
mor, aráisin ro ergedar
menmanna na miled &ersir; aicenta na
firduilgibh ro asneidh an deglaech doibh conid edh ro
fas de
sen gur'bo foda leo in adaigh &ersir; gurbo denmni
léo mochsoillsi
na maidni do tarrachtain
fodaigh a fergi d'imirt for a
m-bidhbadhaib.
Ba
comair fuirigh doib-sium on ar inbaidh solusta samraidh
intan sin &ersir; athgairdi na h-aidhchi and. Nir'bo cián
doib iar sin guro foilgid retlanna nimi forro,
&ersir; guro erigh
in grian
ina cruindmill cro &ersir; ina pupul teindtidi os dreich
in talman doibh. Ro comsoillsigh iarum in cuan do
gach
aird &ersir; do gach aircinn umpu. At-conncadar a naimdi ina
n-imiull crobodba do gach leith umpu .i. cinniudha aithisacha
na n-
ina fiadnaisi.
na
o muir dib.
Adracht iarum in
degmuintir leis. Ro gabsat co h-obunn a n-edguda catha
&ersir;
imairic umpu. Tucsat druim caich fri araili dib fein, &ersir; a
n-aighthi uili fria naimdib do gach leith.
O 'tconncadar munter
docom inn imairic tucsat socht for in cathugudh fri
re. Ro gabsat ic taircsin sidha &ersir; caradraidh ceilgi doib dus
inn isligfedh a n-aigned nó in tairnfed a fearg, &ersir; gombadh
moidi gradh a n-anmand leó gach fuireach no
leicfithea doib
ina m-bethaid.
Ba fuileach a freacra o muntir
glor uaithib, acht ro laeseat cetha
neimi forro do beraib bodba
&ersir; do clochaib taball, &ersir; do saighdibh a
fidbaccaibh guro tuitseat
'na frasaibh &ersir; 'na tolaibh tromfertana i
ceannaibh, i corpaib,
inn octaib, inn urbruindibh na miledh, a tulaibh na
sciath, i cennataibh na luireach &ersir; i
crislaighibh na long,
comtar ili erimda oig athgaiti, &ersir; milidh
marbta, &ersir; laich lonna
leadarta, &ersir; curaidh crectnaighti, &ersir;
troich trascairti, &ersir; laith
gaili 'arna n-guin la muintir
Do ratta gairthi mora acco 'arsin, acht céna
ni ro cumscaighseat
sin menmanda munteri
da ronsat. Ní tainic timmi nó techeadh
nó enirti aicenta doib
re h-ilar na n-anforlann &ersir; re h-imad na n-
echtrand &ersir; re comgairiugud
a m-bidbad do gach aird impo, acht badar 'na m-barainn
bodba &ersir; na cipi catha &ersir; na cair
comdlutha i m-medhon
a namat, &ersir; cach ic a comtuarcain annair
&ersir; anníar, anneas &ersir;
atuaidh da n-deis &ersir; da clí.
Ro fuilnged co ferda leosom in cathgléo sin.
Ro frestlait
a namait co nemhimeglach leo. Ní ro dechsat
iarmairt da n-anmannaibh,
air ni dechaidh a suil fri a m-bethaidh &ersir; cinti
leo bas d'fagbail ar ro cuirrseat a
comlunn rompo re n-ég.
Ro imirseat co setrech for a naimdib cumtar lána
na longa ba
comnessu doib da corpaib cirrti &ersir; da collaib
croderga, garbo cubur
fola &ersir; gur bo uanfad cro barruachtur garbthond in glasmara impó
do gach leith co reitfitis carpait &ersir;
cetharreidh for in cessaigh
comdluta ro fas &ersir; ro inforbair i crislach in
lanbristi, do bretaigh &ersir; do blogradaigh na
sciath scellbolgach, d'fidrad
na ruadrama, do cranduib snasta na slegh &ersir; na
saiget &ersir; na foga
faebrach, gurba annsa na longa d'fogluassacht tritu &ersir; tarstu.
O 'tconncadar munter
doibh, ircuirseat rompó dan naimdibh. Ro coiscset
do marbadh a m-
bidbad, &ersir; imsae cach fri araili dib fein
ardaig na bertais a namaid a commaidim. Is annsin isbert
a
la rad in n-aithisc: A ogu inmaini,
ar se,
scuchaidh
cucum-sa &ersir; imbredh bas form deglaech egin uaib
doneoch is
dingbala dam d'imirt bais form &ersir; lasa becc
brigh a anma fein,
air is urdalta dó co faigbe
a aidedh lim-sa fo cetoir.
Ni h-imcomaircech ro freccrad an fer sin la a
muintir. Ni
d'aeinfer ro leicced bas d'imbert fair, acht gach fer no
soicedh
e no saided in claideb ind. Ro gab somh for radh
maitiusa &ersir;
for a commoladh uili, &ersir; tuarccaibh an laim co
lan-opunn, &ersir;
do-bert beim co fuirmidh don claidib aithfaevrach bai
ina laim
don fir dibh rucc a cedguine, gur ro tesc a cenn da
culmuneol,
conid in n-aeinfecht rainic a cenn ocus a colann i rumh
na
rata romoiri i raibhi. Torcair beim n-asclaind de-sium
fein ic
fuirmedh in beime sin, cur scar a ainim fria corp,
&ersir; co fuair
bas fon samail sin.
O 'tconncutar a muinnter-sim sin, imsaei cach fri
araile dib,
&ersir; do gniat ind aonor a cuid fein &ersir;
cuid im bidbad don cat
gur gab cach for commarbad &ersir; for comhmuduccud
araili dip.
Cona bai a samail acht amail innister isna faiblib in
coimeirgi
&ersir; in commarpadh do ronsat sil
druidhectae ro artraiccsett do
na
bai ic coimet an croicinn ordai.
O 'tconncatar muinnter
comtuarccain fein, ro scurset a lama dib, ar ba mactad
mor
leo an ernmas do ronsat .i. coiccill da naimdibh
&ersir; a commarbad
fein. Ro gniadh co garb an galach sin occo. Ba nertmar
ro imbir an bas a brigu forru. Ni focertiti imroll leo.
Ni
tabrad neach ann in n-athbuilliu d'araili. In n-
aeinfecht &ersir; i n-aenfaball
no trascairti gach fer dib
&ersir; no trasccradh &ersir; no
ghonadh cach araili. No marbad &ersir; no marbhtha,
freccratis ocus no fuirmitis an beim. No bhidh do
deinmne
an bais occo co curtis a n-ochta urnochta fo ogib na
claideb.
Atrochratar annsin na mic lasna h-aithrib &ersir; na
h-aithri
lasna maccu &ersir; na
i cenn &ersir; taeb re taeib i ruma na ratha iarsin, go ro linsat
ar-ruadbuinne fola &ersir; a n-uanfad cro an muir
impo, co n-derna
aenclar crodercc di. Ba foruallach forniata, ba tremait
tarcaisnech
an feogad do bertsat na fir sin for a m-bidbadaib icc
faghbail bais, ar nir' bo mied leo a airechad da m-
bidbadaib
forru comad lainni leo betha ina bas.
Ba h-ainiarmurtach tra in galach
sin muinnteri
ettorru fein, ar airm i m-batar na
eludach bethadh no ainfer innisin
sccél dip, acht attrochratar
comthuitim for lar na rathae i
rabatar. Ni raibe isin bith
riemh lucht aenlunga fuair in n-imforcraidh urdurcais no
clua
no molta dara n-eisi.
Ro tencsat muinter
do collaip ruste ruamanta for lar na ratha. Tainic a n-gus &ersir; a
n-aiccned forta. Ro eirig tróige &ersir;
triamainiu mór ina cridib
ic a n-decsain. As edh ro raidset gurbo h-ingnad adbul,
&ersir; gur'bo
machtnughud mor leo daoine isin doman do cartain a
fon samail sin .i. iet fein
tairrngedh iarum an raith docum tiri occo, &ersir; ro
h-adnaicit cuirp
na laecraidhe leo i n-inis
Conid remscél do remscelaip catha moir na
sin.
Nirsa timmiu innasin an t-imairecc irgaili ro fas i
c-crichaib
na h-
tarla sin .i.
mhiledhaib immailli fris, d'iarraid loin dó co h-inis
co h-inis
a ainm inn
deisidh lais techt i cricha na h-
&ersir; da scarad fri nert
Ro taithmigh iarum a longa a murrusc deiscertach insi
co menmnach la fiugair na gaeithe
indes ic mall-ascnam
in mara do cum criche na h-
&ersir; caladphort i comfocraib sencathrach na
Tainic
srotha Ticcir edh imcian o chuan an
mara suas. Cein batar
na sloig ic suidiugud i l-
uraird bai os cind an
clochda &ersir; cairrci
cenngarba imda osin tulaig sin. Ba h-uraibinn
an t-inadh sin, &ersir; ba h-inadh fairccsina isin
tir uile é.
Ro gab
torracht ainfer do lucht in tire ina dochom. Saigis
comraid fair, &ersir; freccrais an t-occlaech
affracda é. INdot
for
eolach isin tir-si, a Am
eolach on am,
ol se. An fil senchus a
for
Ata amal ro faccsat ar n-
aithri &ersir; ar senaithri linn
ar an t-
dano,Caide ainm na tulca-sa i tam immorro?
for &ersir; ainm na
cairrci-si for ar cul?
for an t-
na cairrcci tra,&ersir;
tulcu-sa for a tai.Cidh ni dia filet na h-
anmanna sin fortha?
for Man bad eimhilt lat ro inneosainn deit uili do
for an t-
leir, Innis commin,
for
Coraidh ingnad bai isin tir-si gan athair, gan
mathair
ol se,
daenna occa,acht a geineamain a crislach
an talman
cene.
sin. Ni cumcedh duine na daoini coimleng friss. Innuair
ticced dith neirt do nos-leicced 'na ligi fria lar. O no
thaidhledh
a thaeb an talmain ticced a nert fein do, co l-linta do
calmatus dermair é o mhathair bhunaidh .i. on
talmain
Acht ni riccedh somh a les com-minic sin iter, air ni
fogbaithe
neach no fuilngedh a nert cena. Atrocratar acaide in
tire leis,
&ersir; nach long no taidhled in
cuan-sa this ni tintadh slan uad;
gurro fasaigedh in ferand-sa uile
do na lamta a tadall do
muir no do tir.
O ro fasaigedh in tir immi is ed ba tuara do, feoil
oss &ersir;
fiadmil &ersir; mathghaman &ersir; leoman do neoch
no marbadh fein
ic cuairt in fasaig cach dia. IS edh ba tegdais
&ersir; ba leaba ligi
do, uamdorus dilenn mór fil isin carraic-si
thall. Ni bidh
tugha no craibredh no pell no
brothrach no breccan no crocenn
anmanna fui isin lepaid sin, acht a thaeb frisin talam
nocht
cenae. Ticced calmatus mór do-som desin co m-ba
nert nua ar
gach lo leis tre tadall a mathar
bunaidh .i. in talam. IS uadh
sin atberar
uama fil inti.
Rainic tra clu &ersir; urdarcus in uilc sin fo
cethair-aird an
domain fa deoidh. Rainic in clu cetna co h-airm i r-
raibe in
t-anclund &ersir; ind ail bratha &ersir; in fer
nach fuilngti comlund,
in milid merdana mormenmnach, in t-
.i.
ieram in n-ainceis-sin icc indredh na h-
do can a innsaiged, fo bith ba h-e a bes, gach inad isin
domun
i cluinedh torathar no olc
difulaincc do bith tocht da saigid
Tainic ieram fo test in torathair. Cien gairit bai no
co
toracht in tir-si &ersir; gur' sir an ferann uile,
&ersir; co tainic for fuillecht
in coradh docom a leabtai. Ni bai
bai i c-cuairt in ferainn amal ba gnath bes do. O na
fuair
sund. Nir'bo cian in urnaide dó ann intan
atconnairc in coraidh
seachai docom a uamha, &ersir; ualach mór fair
do cesaib &ersir; do
croicnib mathgaman &ersir; leoman. Taidbris
do bert da aire é, ar ba ferrdha denam an laich
atconnairc.
Teit iarum dia uama &ersir; cuirid a eire ossfeola
de for lar,
&ersir; gabaid for ongad-comailt a cuirp do ola
&ersir; do neithib
inmaraib eli, &ersir; do methrad slemunrighin, co
nar'bo sleimne lam
for iascc no aigred ina for gach m-
ball de. Do rocht
iarum co h-airm i m-boi
gleaca fair. Ba h-adma eolach
ghnathaigh co mor a denam i cluichi
farrad croicenn in leomain bai imme, .i. leoman ro marb-
som
fein i fidneimed
Scuchais cach go araili dib iarsin, &ersir; snadmait ar-righthe,
&ersir; do berat combloscc calma, gur' ben tul-etain
caich fria araile
dibh amal bloisccbeim comlad
dar braigtib occus dar muinelaibh occus dar formnaib
araili. Ba
comrac dá coimtren sin. Ba borp an buaidredh-
mesccadh. Ba
ferrda an fasccud-tarraincc do bert cach for araile dib.
Ba
h-ingnad mor &ersir; ba machtnugud adbul la gach fer dib nech
isin domun da freccra amlaid sin. Air atar la gach fer dib
ni boi fer a frestal isin bith. Ro gab
co mor ina aghaidh, &ersir; ni dernae acht a congbail
cena fris. Ro
gab
sium, co tainic a allus, &ersir; gor' luathaigh a
anal, &ersir; cur tercaighsett
a seitrigthe gleaca .i. a cuir.
O ro airig
droma, &ersir; tucustair tendad &ersir; tarraing-
drutad tren-talcair fair,
gurro dlúthaigh a bruinne fria bruinne,
&ersir; go ro cuir a smeich
dar a muinel, &ersir; co tuc glun ina gabal do, gur
ro bris a ferda
uili, &ersir; tuc urcur fo comus dé 'arsin co
tarla ina lige for lar uadh.
O ro tadaill a taeb in talmain ro suig co h-athlam a
allus
fo cétóir, &ersir; ro atnuauigh a
briga, &ersir; tucc clisedh calma fair,
gorro scail rigti in miled imme, &ersir; ro eirig co
seitreach dar
iter e. Immacomrainic doib doridisi. Ba doidngi do
commór
fuair riem baramail an comlainn sin. Ni bai uair bad
cora da
easccairdib subachus inas in uair sin ar nertmaire in
cuingid
comlainn tarla ina agaidh. Araisin forerigh
in coimleng tanaisi fris, gur gab for a
énirtniugud commor.
O ro airigh iarum
fein asa deoin e docom lair, go ro eirig fo cetoir cona
brigaib nuae ann.
Do beir
ticctis a brigha &ersir; ticced a calmattus do. Ro
gap
co seitriuch for a farrach, arsin, no cur' triall
leiccin fri lar dorisi. Frithailis
dúinidh a dá doitrigidh imbe, &ersir;
nos-toccaibh i n-airde co
nar' tadaill a cosa in talmain iter, &ersir; asbert
friss: Fuirigh it
for
sesom amlaidh sin,ar ni leiccfither duit tadall in
Iss ed sin
asbert
talman festa. Toit cuccum-sa i l-let-sa.
&ersir; toccbaidh ind airdde co h-opunn é &ersir; faiscciditer a rightea
&ersir;
a taeba, co n-derni smirammair da cnamaib immedhon a
croicind,
&ersir; ni ro leicc co lar e no gur cuir a chride ina
lommannaib
fola &ersir; ina cubarcaepaib cro dara beolu sechtair.
Fuair
conid desin atberar
Is uasal in t-ainmniugud sin tra,
for
Fo gabar ainm as uaisle di-siu ina sin,
for
in t-
.i.
Cid ni da ta side dano?
for
Ni ansa,
for in t-.i.
n-ocbaid na
tulaig-si &ersir; 'mo
suidhigter for
na tochalta &ersir; inad in fail &ersir; buna na
cuailled &ersir; aite na
m-machad &ersir; torainn in
creachadh occus ro h-indredh inn
a slóig &ersir; ro croth in tir uile.
Amae, a
for cia h-ainm in
mor ut tall ar ar n-incaibh. Inni in
IS isi on eiccin,
for in t-
Cid edh ni fo cainblath
forraccaib
for
Ro ba menmnach linmar cidh iter occbad in baili
sin,
for
in t-&ersir; ro mudaigit uile la
muir na
Tainic faeilti mor ocus sonairte aiccnid do
ba celmaine maith leis a
teccmáil isin
inn
docom a muinntire, &ersir; deisidh ettorra ina
Bai
na
dano i r-
ainm in
inas, ar bai fo a mamus o turccbail greiniu, &ersir;
o sleib
innair co crichaib na h-
mara
fo des. Ba h-escara bunaidh do
ar ro fobair
commas isin t-
O 'tcuala
a sloig da saigid do digail a ancride for
troma &ersir; do teinni na rige
leis congnam icc denam eissídha na
a sida.
Do roctatar iaram sloig imda ilarda re h-edh n-
atgairit do
saigid Iuba annsin. Do rochtatar amh annsin na h-
Do rochtatar na
sin na gnathaigit dillata fothu iter. Do roctatar ann popuil
duba na
ann popul na
Do rocht ann popul na
popul na
Tainic tra
gur' gab
aile don maig cétna. O 'tclos do
do taidecht ina docom, rus-lion oman &ersir; imeccla
re h-imat na
slog do dechatar in n-aires catha dó, &ersir; ar a med ro ba menmarc
leis ancraide a aithrigtha do digail do
nir'bo tairisi leis toct i n-imclaidbed catha a n-agaid a namat
lasin m-bretaig sloig tarla ina farrad, air ni do
miledaib bunaidh
sin do beith fair, acht do roini do
degglor &ersir; do danacht aiccnid
&ersir; do sonairte urlabra i fiadnaisi a slogh,
conar' sailset nach smuainedh
eccla ina menmain. IS i ierum comairli ro túir ma
menmain, danacht do denam &ersir; a slog do breith leis gan fuirech
docum a namat, ardaig na beith acht
oen comairli occo
o ro soistis aít inn imairicc .i. an cath do
gnimh.
La sodain ro cind ar an comhairle sin, &ersir; ro
eit a arma,
&ersir; tucc a slogha fon arm-gaiscced leis asin
for lar-medon in maige. IS annsin do rola
doib .i.
se icc saigid in
fogebad é. Immacomrainic doib annsin &ersir;
ferthair gleo ainmin
etrocar ettarra, cur raemid for
scor, co ro tuairccsett muinter
gan anadh gan impodh, nocur tairmiscset daingne in
iatt.
Ro h-indised do
faeilihd leiside gan cosccur
&ersir; gan maidm catha fair
noco roised-sium ina docom. IMsaei
in n-aidce sin. IS i comairli do roini
ind aidce sin fo cetoir cona slógaib leis asin
&ersir; imsaei reimi co taei tostach taithenach, co rainic fanglenn
mór bai ind eitermedon an muighe,
catha annsin, co tainic dobursoilsi na maitne muiche
arna barach.
O tainic iarum cetsoilsi in laei cuicci, ro ordaig a
sloga
&ersir; do roine catha coraigte dib &ersir; ro
indill co h-infoilgide i n-glacaib
in glennai &ersir; i m-mamannaip na tulach batar
imbi. Ro
cuir a
docom
&ersir; da m-breccad leis docom na cathetarnaide ro coraig
in
acht amal do gnither selg na n-aspiti i crichaib na
h-
&ersir; a n-aitriubh fein i scailpib carracc
&ersir; i n-uamtollaib
talman. In cu bís fo tograim do beir a erball
isin fochlae talman
i m-bi nathir dibh. O 'tcí in nathir fosgadh in
erbaill do beir a cend
dar in foclla immach. Glacaid in cu
de fordorus na fochlai a
scornaigh
sin bregthar asa aiti .i. IS fon samail sin dano ro cuir
asa
Nirbo cealg gan conach in celg sin tra. Ar ro urail
seachtair guro taistlitis redhi an muighi resin slogh
araill.
O ro thaithni cetsoillsi na maidni muichi iarum ro
forcongair
for a sluagaib uili ergi, &ersir; dataegat asa
scoruibh seachtair, &ersir;
tuargabsat idna catha forro, &ersir; do tennat a n-
deaghaidh na
O rainic
&ersir;
immaireach n-ugra forro nogur rainic
uili da saighidh. La sodain faemait na h-
rompo docum an glenna i m-badar na catha coraighthi
for a cind.
O 'tconnairc
duthrachtach ica slaighi 'na n-diaidh, gur rancadar
larmedon
in glenna. Co cualadar glaedh-beccedaigh na stocc
slescamm
slemansolus &ersir; fogurnuall na cornn &ersir; na
n-adarc &ersir; na cuislenn
catha, &ersir; co facadar na h-oincoin obeli
&ersir; na mergeda ailli
eiteacha &ersir; gristaithneamh na n-arm n-
áichthide n-urnocht
os na cathaibh coraightibh do gach aird &ersir; do
gach airchinn
dib anair &ersir; anníar, annes &ersir;
atuaidh rompo &ersir; ina n-diaidh, co
n-dernad crotimcill &ersir;
amdabhach nemi &ersir; buaili bodba do
cathaibh na n-
na bui accó cae nó conair no cindis ass
mani cláitis in talmain
fothu, no mana dictis for
foluamain isin aeer uastu
nó mani cindis i cend a
cetcomlín do miledhuibh foa n-armgaisced
co rún a marbta uili la gach n-aenfear dib.
Sochtais
uili dano. Ba nemada ind abairt da ronsat arsin.
Nír'
urmaisedar maith nó saich do denum. Nir'
thriallsat tecedh
no imbualadh nó gnimh catha do denumh re
méd ba tapad &ersir;
ba h-uathbas léo in comlinad &ersir; in
comegur do bertsat a m-bidbaidh
for in glenn do gach
gan a forcloistecht co n-igi sin.
Ba deithbir dona míleduib cena cia nos-linadh in cridenbas
amlaid sin, ar rosn-imbir cid iter in n-uathgrain cetna for
graigibh eciallaidibh na n-echradh badar leo, cona
tainic nach
sonairti aignidh nó nach metughudh menman doib frisin comgair
cumaisc
atcualadar do nuall na stocc &ersir; d'fothrom na
n-echradh &ersir; d'fogurmuirnn na miled, d'fidren na
saigheat srubderg,
do scretgaire na foga faebrach, do drongair
na luireach
lineach lancuir, da comtuaircnigh na sciath scellbolgach, do
comcoicedul na claideb cruaidgér claslethan, da
comgeoin na
sochaidhi ic comtriall inn imairic i n-aenfecht
&ersir; i n-aenfaball
uili. Ro traigset &ersir; ro truinset echrada muintire
cloistecht frisin morborbgair sin, co n-derna eocho trethi timmi
triamain i seitfedca anescaidi dib,
cona frecraidis a sporad
nó a m-brostud.
O 'tconncadar immorro na h-
iad ro comgairset in aenfecht forto. Ro scucsat co neam-
imcoimairceach
cucu, eter
talam fo cossaib a n-echradh, co n-derna luaithreadh
&ersir; denngur
dona maghraenaibh ro cinniseat, gur fasadar dobur-neoill
dorca dubciach uasa &ersir; do impo
imaltar in dendgair os
analaib na n-each &ersir; na n-anrad ic dianascnam na
sligeadh do
saighidh a namat.
Ro timcellait na
impo d'ogbaid na h-
gabad co comtrom do gach aird dib for in esarcain 'arsin
do
saighdibh a fidbaccaibh, do liagaib lam, do
crunnclochaibh
tabull, do slegaib slinnleathnaibh, da craiseachaib
crandreamraib,
do laignibh leathanlebraibh, do manasaib miled, da
loirgfeirtsibh laech, do claidbibh claslethna carad, do beraib
bodba birguirt rinnaithi.
Ro badar luireacha dluithi dianscailti desin,
&ersir; cathbairr
caema coimbristi, &ersir; sceith scoiltidi,
&ersir; taeib tolla &ersir; cuirp
cirrthi &ersir; oig athgaithi, &ersir; troich
trascairthi &ersir; laeich londa ledarta,
&ersir; milidh marbta, &ersir; colla curad i
cossair cro. Ro cuired cach i
ceann araili dona
dibh etir na h-
ro dluthait, ro dingit, ro daingeantuairgit iad 'arsin,
co na
cumgadh neach dib imirt a sceith nó imluadh a claidib no
sadud a sleighi nó luth a lamh.
In fer imeclach dib for a n-urailedh in t-omun immel in
imairic d'fagbail ic saighidh immedon a munteri ni
roichedh
in conair no indsaighedh noco m-bidis cruiseacha
&ersir; claidbi a
munteri fein comtarsna trit, conna bui acco 'ar sin acht
fulung
a marbta, air ni cuimgidís imbirt a n-arm isin crobuailidh cumaing
i m-badar &ersir; gen go n-imbridis a namait a n-armu forro
no taethsaidis do comfuasmadh
&ersir; do comtuaircnigh a n-arm
&ersir; a n-uchtbruinde fein fri araili. No bidis na
h-abaigi &ersir;
na cuirp cirrti, &ersir; na firecta fuathaidi ina
comseasam frisna
beoaib eturru, air ni bid acco conair no taetsaidis co lear
ar a daingni ro dluthdingset a m-bidbaidh cach i cend
araili
dibh.
Bá digbail faelti immorro co mor do na h-
faccadar in diach do bertsat a n-airm fein for na
annsin. Air ro badar imda srotha fola &ersir; caepa
cro &ersir; cnamradhach
&ersir; lamha leoiti &ersir; leithcind letarda
&ersir; inni &ersir; inathraighi
ic na
sin. Nir digladar na h-
na h-
sin. Dia-fris cena, is ingnad in gnim do rala andsin .i.
in
t-ár do ratsat námait na
sin do bith don
Ro soillsigh &ersir; ro diglae in t-aer os na
sloghaibh 'arsin, air
ro scuap in gaeth dib inn
bui uasú, ó ro linsat na sritidi fola
flannruaidhi &ersir; na
sruthlinti cro in talmain fothu, go m-badar 'na n-
aibhnibh
dergruada fuirri, gonar' erig luaithredh nó
dendgur i n-airdi dí.
La sodain atconnairc
uili gan elodach innisin scel dib do bith acht comtoitim
docom bais an aonfecht ina fiadhnaisi. Nir' fulaing a
aignead
do bith ic a fegad &ersir; gan acmaing a foritni
aigi. Ro leicc go
nertmar nemleasc docum lair é. Ro mebaidh
cromaidm da
cridhi 'na cliabh, &ersir; dos-fanic bas i m-medhon a
miledh. Atrocartar
a muinter do gach aird immi, conna terna aenfear
innisen scel dib as sin.
Maith in fer ro tuit annsin eturru-sum .i.
as isin
millead fein, &ersir; mina treigeadh in
in
Do rala do-sum andsin a threcudh don atharda ro treic,
&ersir; a
corp saerclanna soceneoil co corpaib a muinteri leis do
bith
gan onoir cainti nó adnaicti fair i crichaib
aineoil fo cossaib
con &ersir; cuanart &ersir; sinnach &ersir;
serríach &ersir; én &ersir; etaidi ingnathae
na h-
Conid remscel do remscelaib catha moir na
sin.
Ro comét in toictiu co cudruma na da
&ersir;
Enair fuisin, &ersir; tossach bliadne nui. Is ed on aimsir i n-denta
atharruch
sloghaidh la
Is ed bui re a
iad da roine tinol in t-sloig &ersir; caingni in t-
in rigrechta in la sin beos.
IS ann ro tinoileadh in mor-coinni sin isinn
i c-crichaibh na
la h-imeccla
sin la
beo. Ro ordaigsett
in domain do tobach a
an mor-catae doneoch batar fo
a mamus som dibh cettus
.i. ilcinélu na h-
uile. ar ro gab
Ro scailed iarum an coinne sin na h-
uile d'oenlaim i l-lenmain
namma .i.
ro smuain
dona
co congnad som lasin fer badh ferr conach catha dibh.
medón in domuin .i. co
freccra fuair la
in catha moir sin, &ersir; co m-biad cumsanadh on
coccad
dó i n-glinn an t-slesa
IS edh rucc-som as sin co n-gebad
Arai ni h-ed sin boi de iter, acht antan boi-sium for in
muir
a longa &ersir; cur' baided e fein, gur rucc an tonn
muiride
a corp docom tire, &ersir; co ro h-adhnacht e i
coimglind tire na
h-
Conid remscél do remscélaib catha moir
na
sin.
CEIN bas icc gnim na mórchaingen sin in cach
aird bai
leis, &ersir; co ro riarsat uile e, &ersir; co
tancatar i tocustal in
morcatha. Tainic reimi iarum a crichaibh na h-
breith a slog leis i n-diaid
fris. Do bertsat a milid dilsi frithbert amnus do-som annsin,
ar ro triallsatt
facbail uile, ar romed les a saethair catha &ersir;
ar lagat a tuarustail.
Ba foruallach a freccra na fer sin o
fostait co firglic leisium iat, &ersir; o ro cindsett
airisium ro dedlad
friu lucht tuscairnte na comairle &ersir; auctair in
deilighthi &ersir; inn
impoid, &ersir; ro dicennait i fiadnaisi
La sodain o ro daingnigh
reme,
forra co ristais isin
bru in mara
asbert friu guro tinoiltis cucu na h-uile longa
fogebtais for
sruth
&ersir;
slébi
d'asccnam in marae
in airthir fri
Eisim fein immorro tainic don
miledaib immailli fris, gur ros-oirdnestair fein
é fein i n-uilib
ceimennaip cadais na
Tainic as-side co h-
Longa
Tainic as-sidhe co
muintir. Ni tancatar side immorro in ellma sin iter co
leis iarum, tuc a
asccna cona slógaib gur' gab cuan &ersir;
caladphort isin
crichaib na
In
Tainic
ann oinech i n-inchaibh do
n-
'ar maidm sida
ettorra, &ersir; ba h-e imfoicsi i m-batar
i l-
fer araile i cechtar na da
annsin,
Ba snim &ersir; ba deinmne mor la
in a docom. Ro faided litri &ersir; scribenna
uad docom
h-ellam cona slógaib leis docom in catha.
Ba h-ed annso tothacht na scribenn sin .i.
Timmarnad
ol
bethad &ersir; imcomarc slainte
o
A cidh imma fuirgi na Fathi &ersir; in
conach?
ar as urlamh go maith duin acht co
tisaid-si cuccainn. Ni
docair duit taidecht co h-ellam im dail. Ni i n-
n-
no accat tinnenus, acht is a crichaib comfoicsi na h-
imfocraib dam can tir coccaid, gan muir n-guasachtaig
ettrainn.
Tabair do th' aire nach edh asslaigmit fort, tect i n-
dail cathae
'nar n-eccmais fein, acht atam acut togairm do taidecht
linn
docom an catha &ersir; meisi
fein remut i n-dail in catha.
IS ingnad an ni fil ann .i. meisi do taidecht i
crichaib
mo bidbad gan eccla form &ersir; atar-linn is oman
lat-su taidecht
im
im docom, ar masi an aichne fein doberim-si fortu cemad
ainbthen an muirro bad
anadh im eccmais. Ni éttum can galar &ersir;
can accaine ar cride
do aisneis duit. Ni comthrom ro rainn-sium an doman iter
.i.
an
namma &ersir; in
masa choir amlaidh sin.
Aitescca
dib sin, acht na
Aráisin ni tainic
sin, &ersir; iss í comairle ro scrut .i. intan
tainic in
don aidhchi atracht asa leabaid &ersir; tainic a
oenar reimi co
tráigh in mara sis, co fuair luing m-bicc ann
&ersir; tetréfed
rofada esti i l-lenmain do tir, &ersir; tigerna na
lungae i m-bothan
cumang curcallacda for ur an trágha. Benais
bascraind i n-dorus in tige sin. Frisccart
in tige dó, Cia dusces an trat-sa sinn?
for cia sailes nach maith
uainn? Ni fil toisc nach
duine frinn mana tisedh nach
combaiteach do tuinn no do
carraic cuccunn.
cuir refead lasamain fon coccladh, &ersir; ro
fursainn í, &ersir; ro oslaic
in dorus re
&ersir; nemsnimh na bethadh
mesarda as sin. Air ge ro batar
ro lae
cruidh no innmassa occo.
Tainic A
ol
se,
as maith in turcairthe tarla cuccut da n-derna a n-
abrasa frit.
Fogeba conach mor &ersir; bethaidh n-airegda occum-sa
da fagbur
uait a n-as ail dam.Cidh connaige form?
for
Taidecht
ol
lim isin lunga m-bicc-si
this dom imorcur i crichaib na h-Ni sodaing
for
anni connaigi form,air atait airdena ainbthini
for in muir, &ersir; ni tarla coir na gaethi immaille
frind dano.
Acht arai mata morsodethbir agut-sa bidam urlum-sa lat,
amal
atberat do beoil. Ni misse nod-fuirega acht mení
diultat na
gaetha nó in muir tu.
La sodain tucsat a lungu lanbic for in sal serbglas,
&ersir; ro gabsat
ic mallascnam in mara eocairguirm
&ersir;
Ni frith for muir ríam etternam as guasacht bad
samail don
guasacht sin .i. bith isin lunga lanbicc for in muir
lanmoir.
isin ainbtini édualaing. IS neimtim ro fuilngeadh
la
guasacht mor sin cena. IS beag ro h-ísligheadh a
glor nó
a aicneadh ic fulung in morgabaidh sin.
Badar for anamtaigh amlaidh sin fri re na h-aidhchi
co
maidin, guro cuir in tond urcur dib isin maidin muich
'arna marach
ic calad na h-
la
da
Tainic raethini mor isin muir 'arsin la tosach lae. O
'tconnairc
brondfairsinga &ersir; a l-liburni luchtmura
leburgorma a cuan
seol seach tragaib insi
O 'tcuala
docom
scarad don cur sin acht tre edergleodh catha eigin. IS i
comairli
da roini iarum, in
immaille fria do cur uadh for muir amach co h-inis
fadaigh cib é diliugudh doneadh in toictiu eturru
som &ersir;
i l-ló in morcatha co m-beth in
i n-inudh inill in n-inis
Ro bo leasc la
truagh tím triamain tadiur toirseach a comhradh
&ersir; a n-imagallaim
in adhaigh rena scartain, gan cotlud, gan cumsanadh
co m-maidin muich, gur rucsat a munter &ersir; a
fiallach grada
in n-
si asin indsi sin nogur cuireadh in cath mor.
Conid remscel do remscelaib catha móir na
sin.
O rancadar
d'araili, ro cuir cach dibh suil dar a sochraidi
&ersir; da ronta
taisbenta slogh &ersir; each &ersir; arm acco. Ro
raidseat a milidh
fri
&ersir; a caisdiall &ersir; a
friu no fobertais gan diceall é. Ba nemtní
la
sin cena, &ersir; ro cuir seach laim gach ní
acht innsaighidh
air ro-fidir da cloedh
uile. Ro ób gach comairli do berta do acht
saighidh in morchuil
&ersir; rochtain co fithceallacht na faithi
&ersir; na toicten &ersir; gu
h-oenguasacht coitcinn in domhain uili .i. co lathair in
morcatha.
Tuc iarum a catha coraighthi fon idhnaibh aigh leis
re
diaidh a n-diaidh
cinn
Atberedh
la
bad soneirt leis.
a l-
&ersir; da crothad-creachadh a
Imsae iarum for tus docom denna
a m-bid
cairrcidhe sin, &ersir; in muir
cosescrach ind namma. Ni lama saer immorro nó
saethar
daenna ro daingnigh in
&ersir; cairrci bunaidh bithbuana bennarda o tossach
an
domhain &ersir; o aimsir dileand do gach leith impe,
gurbo annsa
a togail cencombeth degslogh ica
dín edir.
Ro seol
na
coid side cona sloghaibh for redib in traga laimh re
muir
guro coraigh a scuru &ersir; a
rainic
do gabail do
cissi comairli dogénad. Rogab ic forcsi
&ersir; ic fordescain in
tíri uad for gach leith.
IS e smuaineadh da róni, caissel comdaingen
clochda do
denum leis tarrsna in tiri uile on
muir co araill do gabail &ersir;
d'imsuidhi for
m-bui. Ni dumada criadh nó fót amain da
ronta andsin la
acht ro tairrngit &ersir; ro
teclamit cuigi clocha
ocus cairrci na crich comfoccus. Ro scailed &ersir;
ro scainnred
cuicci muir &ersir; morcaisléin in leithe comfocraib don
uile. Do gnither cumtach direccra dimór la
artt-caisel lethan landaingen bad
annsu do togail do rethedhaibh
togla no don nach luithiuch scailte caislen isin domon
uile. Do ronta tuir arda &ersir; iudusu imairicc
&ersir; tighe trota imda
uassa tuas. Ro claided lethanclais landomain dondara
leith
do on cinn co araill. Ba h-adbul a mett in t-saethair
sin. Do gnid
ann, boi d'fot an cumtaigh co n-dibdaitis na srotha sin
&ersir; co
teigtis fo talmain dorisi ina medon. Ocus antan teiged
do chuartugud in t-soethair sin ni roiced i n-oenlo on
cind
co araile de noco m-bidh aidce
a da forcend.
Ni ro cumdaighit isin
barsamail don caisil sin. Nir'bho menmarc itir muir na
in morgnim sin do rochtain la
gerbo h-adbul an soethar robtar imda na h-oibridhe, ar
boi
d'imat slógh
berad somh monair co n-dingéntais tir
shoimtechta do mhuincinn
mara
i purt
robartae, co n-dedladh murrusc na h-
ciped inad isin domun bad lainn leo
do chumscugud in inad
bad ferr ro soised leo. Ocus ni biadh frithbert friu imma
denam.
Ro gab
daingen sin. Ro h-ordaigit forairedha ocus lucht
faircsena in
cach aird don mur uathu for slógh
ni fitir side itir in gnim sin do denam la
daingniugud amal bad lor. O ro airigh immorro
m-bloigh tiri i m-boi do imsuidhe fair &ersir; do
fordúnadh imbe,
tucc a dirma slóigh ocus sochaide leis a h-innillib denna
Diraich co n-derna srethbuidne
ordaigthe ocus catha coraigthe
dib laim frissin caisil, ardaig co scailte &ersir; co
tanaighte
slógh
ro gabsatt catha
taib in caisil .i. an meid do tir fil o imel na
muraib na
no gabadh gan filledh gan fordul ann.
IS ed a tomus coitcend sin uile .i.
milib ceimenn, nó
Batar muinter
amlaid sin fri re cien, gan gnim catha no imairicc
ettorra. IS edh fotera sin, teidm galair moir ocus plaig
difulaing
do taidecht i l-
a n-eachraidh for tus co n-aipiltis araill dib
&ersir; a mirenna
feoir ina m-beolaib &ersir; araill aile i m-medon a
n-erma, co m-ba
h-annsu da
h-am in tedma. Ro lobhsatt apaighe na n-echradh isin
&ersir; ro
linsatt aier in tire do brentaid ocus miboladh.
Ro tuit neim an aieir truaillnide sin for uscip ocus
for
aibnib in tire beos, gur ro fas teidm dermair do dainib
in
tre ól na n-uscedh sin ocus tre sughadh-boltnugud
in aeoir. Ba h-e dermaire in tedma co na taircedh
da cairdip
na mairb anapaighe d'adnacal, co m-bittis mesc
mescc frisna beoaib i m-bothaib an
don teidm sin beos. Bai do teinne in tedma fo deoidh
occo co
m-ba h-onoir mór ocu da cairdib a cuirp do cur
dar
immach amain.
Acht ro congain co mor leo imfoicsiu in maru doib,
arro
scuabsat garbgaetha in glasmara mortlaidecht ocus
brentaidh
inn aeoir uatha. Ro linait na cuain doib dano do
longaib
cennaig 'arna linad do ilar fina ocus d'immatt gacha
bidh arcenai
a cennadachaiph na h-
bai terca bidh no maithiusa
leo.
Slóg
dos-fainic teidm nar'bo sodhnge d'fulang .i. in gorta ar
scithlim a l-loin uata, ocus dano ni tanccatar guirt in
tire ina
n-aipche fein beos doibh. Ni ro fhétsat dano
crecha no airccne
do denam i ciana, acht bith ic coimet in daingin ocus
icc
imsuidhi for slógaib
m-bittis ic coimhithi in feoir ocus in duleabaid
immaille fria
a n-echradhaibh fein ocus co m-bittis ic tomailt na
luibhi n-anaichintae
na ranccatar miessai daennai reimi sin riem. Arai
sin ni ro fagsatt a l-
difulaigg í doib.
imchumhaing i m-boi d'faccbail ocus fobairt in caisil do
ronadh
da imsuidhi. Dia fris tra is inrigh do ronadh in fobairt
sin la
do ronadh í, acht i fiadnaisi a bidbad i midmedon
in laei.
Nir'bo mied leis techt for sligid ele dar in caisel,
acht tre
sleghaib ocus tre claidhmhibh a namat ar n-dith a curadh
ocus
ar cur a n-air.
Ar a aisin ro bai occ togha in inaid bad ussu dó d'fobairt
isin caisiul. IS fair deisid occo a fobairt ic
caistellaib
Ro dírigh iarum co follus a dirma slog &ersir;
sochaide
leis ina cathaib cengailti cobsaidhe coraigte docom an
inaidh sin don caisiul. Ro seinnit
a sturgana &ersir; a cuirn
comhairc ocus a n-adurca furfoccra
ocus a cuislendai cathai
ind aeinfecht ocus a n-aenfabhall. Tuccad
úarduscadh namat
leo for lucht coimeta ind inaid sin don caisil. Do cotar
sidhe
focetoir for a n-iudusaip debtha ocus for a toraibh
trota.
Ro gabsat ic fordescain in muighi uathu, co facatar
cucu
na meirgedha aille eitteacha ocus na h-onchonu obeli
ocus na
delbae aquili ocus na bratacha srollda os na slegaib ocus na
muighe lanu do scellbolccaib scieth ocus do dairib slegh
ocus
d'feraib armtha. Ro truinset som
&ersir; ro traighsett deiside.
h-eiccin da m-biodbadhaib a n-airm d'imbirt forro. Ro
comfoiccsigset
slóigh
locarna giusta for derglasadh fo cosoip fulaing na n-
iudus
ocus na tor troto, co m-batar for crith ocus utmailli ic tuitim
fri lar, conar' h-anadh re díbhraccad no re h-
imbualad intip.
Ranccattar muinter
co facattar edh a forccsi don tir moir uatha for cach
leith.
Acht ata ni chena, in t-inad nar' chosnatar in mile
buidhén,
&ersir; ina m-boi do muintir
ro cosain aen
aenar a n-imforcraid maithisae
uile. Ar incein boi-sium ina
sesom, ocus a airm for congbail ina laim, nir' leicc
duini do
slog
fein in fer sin, ocus gaisccedach geslach é, ocus
boi
i g-coimitecht
fecht n-aill. Doroini
&ersir; ro cinn forsna miledhaib bai ina farradh uile
no gur' giallsat
na cineda do
fris riem gusan la-su. Deghocclaech da
fer sin. Fer tairberta é do denam cacha h-uilc
ocus cacha
maithiusai no furailed a
meste do ní da n-dingenad acht co n-erbad a
O 'tconnairc in fer sin a muintir ic airimbirt
teichidh re
slógaibh
mor. Cia leith imaiges in t-oman
sib, a occa?
ol se. IS
ar
anaichnidh do muintir
teiched. A
se,is granda daib teiched do denam ocus gan for cru
do todail
beous. Nach nár daib gan for cuirp d'airimh etir
corpaib
for n-aesa comaind ocus for commiled intan bias
denam onora adhnaicthe duin. Cen co n-derntai maith ar
grad
for
calma do denam, ar ro imbir
ro innsaigh ind inadh i m-bamar-ne sech cech inad isin
caisiul
uile.
Dar mo breithir cenae ni ragha in la-su ass
gan todail
fola a muintere-sium co h-imda ina
cinaid side. Mo cen-su bas
da m-beith
form-sa in fer sin
i n-dingen do maith, ocus molfaid mo gnimrada intan
dofaethus. Cuiridh for n-ochta fri h-armu for namat
&ersir; denaidh
maith air doforficfa foirithin i n-
ellma, daig atchife
luaithredh na m-
annsin fer ar n-digailtene ocus
sind fein icc faccbail bais alainn
'ar n-denam maithesa isin chath.
Ro eirig
ocus ro gab for denam calmo móire. IS cumma no diubraiced
crunna ocus clocha ocus curpu ind fienlaig marbtha do
mullaigibh na n-iudus ocus na tor trota i g-cennaip a
bidbadh,
ocus do beired idhlanga mora i n-airde, ocus no
tomaithed
forta co minic a leiccen fein cona armaip ina cend. Ro
gab
acc srainedh araill da naimtib uad do clethaib &ersir; do cuaillip
ceindbiraigti na tighe trota ocus araill aile do sabaib
ocus
do sonnaib ocus d'fianglassaib sithremra cona n-irellaib iairn
imma cennaib.
Ro gabsatt drecta móra do muintir
h-uachtar na n-iudus ar sin. Atconnairc
noct a claideb cruaidgér claislethan asa imtiuch bodba, ocus
ro gab for imscothad a crob ocus a
l-lamh diph, co tuititis ina
tortib tamnaigthibh i g-cendoiph
combrutis a cinnu ocus a curpu ocus a scietha ic tuitim fortha,
ocus co m-bitis na craisecha comtarsnae treotha som dano.
IS cuma iarum no imscothad a l-lamha da claidib ocus
no comtuaircced
a cinnu ocus a cnama do clochaib ocus do cairrcib
tulammais. ocus no comloisced a fultu ocus a n-ulcha &ersir; tugen
a n-gruad ocus a l-lecan do locharnaibh lasamna ocus d'aithinnib
giuis ocus do beraib lethloiscctibh.
O ro eirgetur tra cuirp &ersir; apaige ind oesa
marbtha co m-batar
'na carnaib &ersir; 'na n-dumadaibh dermara re taeb
in caisil, cona roiched
curadh de asin inad i m-boi, ocus ro ling co neimlesc
feib as doiniu no lingfedh in leoman
sealga, co tarla ina sesom e i certmedhon catha a bidbadh.
Ro gabh ica imbirt forta asa medon 'arsin, &ersir;
bai ica comthuargain
ara aghthib ocus ara culaib, dia deis &ersir; dia
cli. ISS edh
no saigedh gach conair i faiced tairisium fris. Gach
conair no
beired a aghaidh no maidedh reimhi.
Ro bernad ocus ro formaeladh a claideb 'arsin ar
cnamaib
curad &ersir; ar fiaclaib fer ocus ar medhibh miledh
ocus ar
tulaib sciath &ersir; ar slabradaib lúirech
ocus ar cir-ciomsaib cathbharr,
tesccad no leod no lettradh do gnidh, acht comairt ocus
brúdh
ocus brisedh ocus basugud.
O 'tconncutar a bidhbhaidh for in abairt sin e icc
dith na
slog do ronsat crobuailedh imme da cach leith. Ro
daingnigsett
ocus ro dluthaigsett iatt,
&ersir; tuccsat in cath cruadh inaigte a
n-aeinfecht fair. Do ronadh cath nua nemhghnathach andsin .i.
na h-ilmile acc cathugud frisan n-aeinfer. Ro laesett uili
ind oenfaball a slega fair. Ni deachaid slegh imroill
dib, acht
ro ansatt uili ina curcais comaird i cnes an curadh ocus
i
n-drolaip a luirige. Ni ro leicced a cend do toccbail
dó 'arsin,
acht ro gapadh for a essorccuin as gach aird do diubraicthiuh
slegh ocas saighett &ersir; d'fuasmadaib laigen a l-
lamhaib
laech ocus do braithbeimendaib bidbad, co n-derna
bretaig m-briste
da sciath for a inchaib ocus bruara mina menbaighthe da
cathbarr immá cend,
&ersir; simnecha rebta &ersir; scabur-tana tollscailte
da luirig imma táebu, cona bai ní ic congbail a inne
nó a inathraig ann, acht an
clethcur sleg seimnech sithremar
batar comtharsna trena cnes.
Ba dasacht mor sleg no saighett do diubragad fair o
sin
suas, ar ni antais ann acht toct ina rith for slechtaiph
na slegh occus na saigett aile trit. Acht is edh ba
qomhnert
ocus ba coimtig doib cuicci, rethi togla, no trelam
scailte múr
da trasccradh, daig ba múr daingen
díthoglaide eisiom dar
cend
Ro la
coimgnimh inn imairicc da deis &ersir; da cli,
&ersir; a clethcur fogha
faebrach comtarsna trit, conach
delb doenna bai leis, act
amal ba bledhmhil do torathraibh in maru é. Bai
co h-attuirseach
athscith iaram ic cur neith da
armaib as ocus se icc
toga cia dia naimtib no indsaigfedh do comtuitim
immailli fris
docom bais. Ni bai a samail intansin acht amal innester
ind
elifaint
arm, &ersir; crothaidh eiste na h-armu sin gan nach
crothodhail fola
na n-diaidh ar aiccnedh cnamaige bis i curp na h-
eliphainti
im thodail fola. Ba h-amlaid sin do
threghtaisett na h-armu a chorp ocus a cholann
dianechtair,
araidhe ni ro thraighedh ocus ni ro tairnedh a nert no a
menma
no a brigae inmedonacha trit-
sin, ocus gér b' imdha sleg
&ersir; saighett trit ni ro imretar uile bas fair
frisin re sin beos.
IS annsin ro diubhraic occlaech do luct na
cuicce, ocus nir' saoil neach a tochur mar do rala,
ar is edh dos-feccaim-si, i m-mullach a sulu cli do
thregtustair a incinn immedon a cinn. Tairrngid
t-saigett co h-opunn asa chind ocus do bert an suil iar
m-brisedh
a fremh leis immach for corranaibh na saigte. Cuiridh
urchur
uad for lar dib ocus do beir fuirmidh dia
gur ros-folaigh fon talmain maraen.
Ni bai a samail annsin acht amal indister in mathgaman
feocair do beith arna guin ocus
domeil a déda frisin n-gai
dia g-crechtnaigter, co cuir ina m-blogaib briste ass
é. Ro
ghabh an fuil ocus an incind ic coimshiledh dar agaidh
annsin. Tuccad ilach mor commaidhme imme iarum ic slog
uair-sin ina fiadnaisi ina
IS annsin atbert A
cathardha inmaine,
ar se,
tabraidh coiccill damhsae festa, ar as lor i n-
dernsaidh frim.
Ni recair a les fuilled crectnaighthe form, acht na
slega filet
acum fulang do tarraing as mo crectaiph. Denaidh
comairle
maith form .i. taid cucum &ersir; beirid me
i l-
cach impodh damh-sa fair &ersir; riarugud
Ro creit
a inchaibh isin cath.
da claidib fair, co tarla i m-bun a thengadh, gur' gabh
a
chuilfeite trít. Ro eirig menma
Gach aen shailis mo
ar se,
ticced i l-le co tuccur in diach-su fair. Madh ail do
d'faghbhail on claidib-su, leiccedh a mergeda fri lar
ocus slectad
do
Inne for n-aiccned fein ro sailsiupair ocum-su, a
muinter
ar se. Dar ar m-breithir, ni lainde lib-si riar
t-
La sodain atconncutar muinter
luaithred ceo dermair os cennaiph slogh darsan mag ina
n-docom.
Atar-leo ba h-e
maeladh forra-sumh a h-inadh inn imairicc desidhe,
&ersir; ro faccsat
ait na scainnre do
tairinn a ferg ar scuchadh a bidbad uadha, &ersir; ro
scar a ainim
fria corp, ocus nir'bo bas ar midlachus sin, acht ba bas
ar
gnimaib gaile ocus laechdhachtae, damad d'escairdibh cetamus
no berad cosccur ocus manbadh ic gnim imairicc in
catha
cathurda fogabad bas. Ruccad a chorp la a muintir
'arsin,
ocus ro bensat armu a bidbad asa thaebaib, &ersir; ro
idhbrattar
a arm-somh fein do
Ge ro maeladh tra for slógh
moiti ro tairis don cathugud beos, amal na scithaighter
in
muir mor cidh formaelad do bertar for ni da tonnoip o
beinn
cairrcci no o slis alla no airdshleibe, ar ni tairis in
muir do
grés ica tuarccain da tromtonnaib cidh cian
connicce. Ba h-amlaid
sin dano do
roime docom an daingin boi i forba in caisil i fochair in
mara ic muintir
Ro ordaigh slógh lanmor i l-longaib icca
togail, &ersir; a
cathbernadha comlaithre mora and, &ersir; co rucc a
sloga uile
tar-su isin mag mor. Rob anmesardha ro scailitt na
slóigh
sin fon magh ar n-dul dar in caisil immach
deiniu, &ersir; as anmesardha scailis tuile srotha
co lethann dar na crichaib
comfaicsib.
itir noco tairnic a gnim &ersir; co tuc aichne for in
teine caismberta
ro h-arladh icc lucht in coimeta ar n-dul do
dar in caisil immach. Tainic-sium reimi fo cetoir co
h-airm ar'harlad in teine ocus atconnairc na
clíathbernadhae
mora oslaicte ocus slichtlorg na slóg ocus na
muir 'arna
muradh. Ocus atconnairc dano
sidamail for reidibh in maige ina fiadnaise.
Ba brisedh mor menman ocus aiccenta do-som in
cumsanadh
sin do beith for
re a slogha gan fobairt
ár no láthe for a
muintir acht combuaidredh na failtedha
ara batar isna
sloigh tarrusair maraen fris i m-mulluch
i comfoccus do focetoir,
Tinoilis
muiride ina comfoccus nó icc soadh gaithe
forru.
Ni mo innás dar muraiph
ráinic
Ocus ro eirig
druim ar druim d'foiritin
ro impo co h-opunn a l-
dó is edh dos-rala cusin
uathadh bai ina farradh i g-cend na
cath i m-boi
mór a muintir-sum desidhe icc aisgin in
anforlainn ocus inn
étualaing adbuil .i. ilcatha
IS i comairli do ronsatt iarum, gan fobairt in
anforlainn
iter, acht tanccatar ina reimim &ersir; ina
techtae eissiumail laim
frisna cathaib imach. Ocus robtar
lanbuidhig do rochtain a
n-anmann leo in drong nar' mudaigedh diph. Ba deithbhir
doib-siumh on cena, ar da leicced
claideb d'imbirt forra somh no biadh scur for in cath
catharda
tre bithu ocus ar na h-uile olcaibh ro asatar isin
trit on lo sin
muintire
.iiii. mili
o tus co deredh.
IS ed tuc for
ba dimbag leis na cinedha comaighthe d'faicsin ic
básugud
na
scailedh co dicra for in m-becc slóig sin, o nar
shail
ettarra, ar ba deimin leis na tiucfad
da fobairt-sium dogrés. Tainic
co subhach somenmnach ar m-
breith do an coscuir
sin do
Conadh remscel do remscélaib cathae móir na
sin.
do ralae do ocus da shlógaib isna muigib sin
na h-
&ersir;
ocus tir aile d'innsaigid dus in badh ferr a chonach
catha indte. Imsae iaram cona slógaibh leis guro
ordaigh a
scuru ocus a
maithe a slóigh cuicce do denam comairle cinnus
do genad.
Is i comairle do bertsatt dho, o ro tubastar
na
ic a gabail fris. Acae om,
ol
ni dingén-sa in comairle
sin iter. Ni rag-sa dogréss docom na
shlóigh da tiribh ocus ar cor cestu an morcatha
dim. Damad
ail dam-su cathugud ar lar na
tanac. Ni ceist lim-su cena mo dul fein gusin
no cusin teintidhe fo deas, acht co m-badh adhbhar
cumsanta
ocus sídha don
side in tan isam coscrach toct do denam coccaid isin
&ersir; me do teichedh eiste fecht aile ar daigh na
beith eccumsanadh
coccaidh innti.
O tairnic do inn aisneis sin ro seol a mergedha rena
slógaib dar sleibtib na
sosadh ocus
h-adbor ugra ocus ba damna margliad sin, ar as annsin ro
cinnset
Ni do tuarusccbail ina tire sin na
colleicc.
Tri h-anmanna atat 'ca sloinded fon domun furre
innti. IN
olc ainmin accarb imdorcha innill in tir sin, ocus
carracbenna
sliaph n-urard n-imaimreidh impi da gach leith .i.
sliab
ettorra ocus in turcbail geimretta, co nach taitnit
ruithne
greine innte i tosach nach lae isin bliadain. Sliab
di ettarra ocus tes n-greine. Sliabh
etorra ocus in fuinedh, cona taitnit ruithne greine innte i
n-deredh nacha laithe tre bithu. Sliab
atuaidh ettorru &ersir; in t-uarda. In lucht
aittrebait fo taibh deiscertach
in t-sleibe sin, ni benand in gaeth atuaidh friu,
&ersir; ni
faicet in
in grian innti sech na slebte aile atrubartmur.
Tír arar' digbait renna in lae &ersir; na
h-aidci amlaid sin, ba
cubaid in cath mor do gnimh indte.
Atát
i m-bai
side ro cumtacht in
atá
&ersir;
'arna ecc -- &ersir;
sede ro ben
Tir i n-dingénta olc mar sin, ba cubaidh in
cath mor
do gnim innte.
Atat srotha imdha &ersir;
aibhni adhuathmara isin tir-si fos.
As dib-side sruth
insi
&ersir; sruth
sruth
innisit
theprines bunadh an t-srotha sin. Tir i snighfedh an
sruth
sin ba cubaid an cath mar do gnim innte.
Atait popail indha anaichenta dano isin tir sin .i.
popul
na m-
na n-
torathardha na
&ersir; duine a cummascc aenpersainne inntip. Ba dib
sidhe dano
na h-Each-cumasccda airdirce .i.
rocalma. IS eside no tairngedh na crunna fa h-airde isna
cailltip
cona fremaibh a talmain ocus no telgedh urcar a riara
dhibh. Ba dib
ar eiccin re
cur ro marb
Ba dib dano
fuathaighit na h-
nemda &ersir; boga co saigitt innilte fair ina laim
for comhair
renna
na torathair sin ba cubaid an cath
mor do gnim innti.
Isin tir sin na
catha &ersir; in coccaid for tús riemh. Is
innti amh ro riadad ech
for tus, &ersir; tuccad srianglomur ina beolu,
&ersir; ro coidh
fair. Is innte do ronadh long ocus lestur in mara for
tus
riamh do sirthain in domain ocus na
crich n-ectrann n-anaichnidh
estibh.
mein
for tus riem. Is innti dano ro taiscced &ersir; ro cistigeadh
Isin
airdirc .i.
an doman no curo marbh
clannmaicne
m-
lamha immorro &ersir; bas forbairt cach maic da
macaiv re gach
mís, curro lin dimus ocus ardmenma iat, conadh
í comairle ro
lúaidsett sleipte in domain do corugud os cinn
araile, ocus
toct d'innsaigid nime ocus a ríghi do gabail, co
ro mudaigit
do saignenaibh teintidib iett ic triall in morsaethair
sin. Tír i n-geinfittis na moruilc sin ba cubaid
an cath mór
do gnim innti.
Conadh remscel do remscelaib catha moir na
sin.
O ro ordaighset na dá
cechtar a da
cinnte &ersir; ba deimin la slógu in domuin
uile batar ina farrad
na dedeltais asind imforrain gan cath, &ersir; tucsat
uile da n-uidh
&ersir; da n-aire gorbo comfochraibh comfocus
na h-etrana &ersir; in deiligthe, &ersir; trath
scuir saegail na sochaide
&ersir; aimser in guasachta romoir .i. la in
morcatha.
Ro ardaigit &ersir; ro tennait &ersir; ro
daingen-toccbait aiccentae
Ro trasccrait immorro &ersir; ro truinit &ersir;
ro tairnit, ro crithnaighit
&ersir; ro utmallaigit menmandae muadhlaech
&ersir; midlach
&ersir; daesccursloig docineoil re cridhenbas in
catha &ersir; re h-uathgrain
inn imbualta &ersir; ar eccla an bais.
Morthúr &ersir; scrutain &ersir;
smuained snimach sodeithbir &ersir; comairle
ciulanach ro túrsit menmanna na slog sin isna h-
aidhchibh
resin cath. Mac ro bai icon
fair, toct da iarfaigid d'
digleodh in catha moir, ocus cia
dona
raen é.
Ni do
cuaid
rend no retlann no reatha saighnen no gotha én ro
iarfaigh iat,
ar ro sail a fhis cinnte d'fogbail o
o ammaitib na
ingnathach immorro a cerd
&ersir; a n-elada na m-
a n-demna doib &ersir; gach ni ba h-ingantae
ocus ba dícreidmiche
ina cele is edh ba h-ealada doib. Ar batar linmaire
lossae neimnecha
&ersir; luibe denma draidechta isin tir sin na
tiribh in domuin o sin ammach.
Ar intan táinic in
domain isidhe, ar ai fuair a h-imarcraid ammaitechta
&ersir; tincetla
druadh &ersir; luibe neime i tir na
dano in ba gnaitchiu elada
draidechta do denamh .i.
an imforcraidh sin uile acc na h-
ar no imbritis a m-brechta druadh forna duilibh domunda
cona
leicctis a richta fein forra. No fotaightis in aidce
&ersir; nó cumbrigtis
an la amal no rictis a les. Ni leicctis in n-aer no in
firmimint ara cummus fein, ar no fostatis an firmimint da
rith domunda antan ba toil doib. Do
bertis torne &ersir; ainbtine
isin aer &ersir; neolla braenachu &ersir;
fordorcha dar
isin aimsir ba soilsi a saighnenrad &ersir; ba reli a
ruithne.
No scailtis na niullu &ersir; na tola tromfertana
intan ba
h-aidbli iat. Do bertis tonngail &ersir; ainuthen
aran occian ar lar
na feithciuine. No tairmmiscctis na
tonna dano &ersir; no isligtis
in ainbhthen intan ba gairvi in gaeth for in muir. Do bertis
na longa for lainseoladh i certagaidh na gáithe
for in muir.
Do gnitís marbhucht tairismech dona buinnibh
garba folcmara
fograchaib &ersir; dona srothaib rotrenaibh
riathordaibh. Do gnitis
clarmhuige coimreidhe dona slebtibh ro-ardaib. No
íslightis
sliav
esidhe, ar ata do airde slebe
osin aeor fuasnaidhe suas &ersir; conid foi taitnit
na neoill
tre bithu. In fer teit oentadall ina mullach ni cluinenn
ni iter
ina diaidh 'ar m-buaidredh a eistecta la blosctorman
retha na
n-airdrennach &ersir; la fogarmuirn na firmimint ic
impodh.
Do gnítis na h-
i n-uacht in geimrid gan tes greine no teinedh do
beim friss. Do gnittis in lan-mara d'impodh for culu i
n-agaid
neirt inn occiain &ersir; inn éscai.
in talman do cumscugud co faicthe 'na rith ima
cuairt í. Do bertis fordorchu for dreich
éscai co n-urailtis co
h-eiccnech fair comfaicsiugud do talam co faisctis a
druct &ersir; a
uanfadh tremit for feraibh nemhidibh in tire do dhenamh
a
n-ilcerd n-draidhechta diph.
Cidh fil ann tra acht cach anmanna isin domun uile
doneoch
ercoitiges do duine, eter leoman &ersir; mathgaman &ersir; loiscenn
&ersir; tigir &ersir; viper &ersir; colubir
&ersir; nathir neimide arcena, no
bidh eccla na n-ammaite sin &ersir; na n-urtrach
forra, &ersir; ni fognadh
ni doib todail a n-neimhi ina n-agaid, ar ba feochra
&ersir;
ba demhnacdha neime na
Gerba h-imda tra
sin i tir na
dibh &ersir; da tabratis uile aitite &ersir;
uaisle. Scairb caillighi fesguirmi
forgrainne isidhe,
Do gnítis airci
lo. No teghedh-si a n-iffern &ersir; i m-bruigibh
srotha
i teghdaisib
no bid a h-aite &ersir; a h-aittrebh &ersir; a
leabaidh lighe, i scailpibh
carrac &ersir; inn uaim-tollaibh talman &ersir;
ina adhnaicthibh marbhhh.
daenda eistibh sin, acht mana thisadh in dorcha ciach no
fertana
nó aidhce. Do teglaim &ersir; do thinol a l-
luibe neimneach &ersir; a trelamh
n- druadh fona crichaibh batar comfoicsi dhi, &ersir; in gort
airthe for a saltradh-si intan sin, nó in t-achad
can ar, ni
ásadh a fer no a n-arbar fri re cian ina dhiaidh.
Ni cuingedh
ni d'faistine tre bithiu acht o demnaib iffirn. Do
gnitis
sidhe a frecra lasin cétbricht fochetoir,
&ersir; ni lamtais urnaide
in aithbrechta uaitho iter.
Mor n-gnimh n-adéittigh do gnidh an t-arracht
sin isin tir
i m-boi. Intan no bitho icc losccud na marbh i comfoccus
di,
ticced-si cucu co tinoiledh cnamha a n-apaige &ersir;
luaithredh na
corp &ersir; sméróiti tuthmura in
tellaigh le, &ersir; no tairrnghedh na
h-aithinne a lamaib na tustighthe no bittis icc losccudh
cuirp
in mairbh beos. In fail i fagbadh dano na curpu rena
losccud
inn eturbaegul fora fuataib no tairrngedh da meraib a
suile
a cloiccnib, &ersir; no tesccadh-scomadh da fiaclaibh
a n-ingne dibh,
&ersir; no beredh utlach-brossnada mora do slisnib na
fuat le.
No gabad corpu na crochairedh asa crochaib isin aidhche,
no tesccadh da fiaclaib snadmann na n-gad &ersir; na
n-goistedh
no bitis ica fostadh ina crochaibh.
creim &ersir; icc scripadh na croch leo da h-ingnibh
&ersir; da fiaclaibh.
Fecht ann no bid-si ar banganaigh a cuirp in crochaire
&ersir; a
fiacla i l-lenmain ina feithib &ersir; i cenglaib a
cuirp, &ersir; in corp
no bidh can onoir adnaicte fair isin crich as tuscu ro
soicedh-si
cucce inat allta &ersir; ethaitte in tire. Araidhe ni
imred-si
lamha fair no co reptais na maic tire &ersir; na h-
allta é, &ersir; co
tinoiledh-si a m-mirenda lethcoccantae asa m-
braightibh le.
Intan ba h-adhailc di fuil daine m-beo dochom na
draidechta,
teged-si isna cathaib &ersir; isna h-ergalaibh co m-
bidh ic frithailimh
na fola a crectaib na fer re síu no siled a cru
for lar.
No tairrngedh dano a naidhena becca beoa tre bronntaeba
na
m-ban torrach immach. Intan dano na fagbadh apaige urlamha
fria less no mharbadh fein daine di. Ni h-immirthe for
duine earnail bais na h-imred-si fortha. No spelad i
fultu &ersir; i
n-ulcu cona laim clí dib intan bitis na daine ic
éc. Intan
téighed cara di bas ticcedh-si docom a cuirp co
m-bidh acc
poccad a bhall. No foslaiccedh craes in mairb 'arsin,
&ersir; no
bidh ic coccnamh a thengadh, &ersir; no canadh a
bricht druadh
ina brágait, co n-dernadh tectuirecht ettarru
&ersir; demna iffirn.
Mor dho gnimradaib doidngibh duaibseachaibh aili nach
mac in
do beith i c-comfoccus do, tainic
trath medoin oidce asin
immach da h-iarraid, &ersir; uathadh do tairisib a
muintire
immaille friss. Ro gabsat 'ca túr &ersir; 'ca
h-iarraidh i n-uamtollaib
talman &ersir; i r-relgib idhol in tire, co cualatar
a garbdordan
i scailp cairrci i n-ucht slebi
suas, &ersir; si ic denam tairmisc annsin na ructais
na dei adarta
in cath mor ocus immargal na da n-
&ersir;
daethain do corpaib
brath acht mana fagbad isin
oengliaidh sin coar' tinoilit ilcinela
in talman. Arai tra ro lin a menmain &ersir; a h-
aiccned
uile saint fogbala cuirp
diach &ersir; inn imlot bad laind le fein fortha.
Tainic iarum mac in
atconncattar ina h-arracht áightige aduathmar i
n-ucht na
cairrci. Ba granna in turcairthi atconncas annsin, in
aingidh
doidelbda dicoll, os i cael corr cruaidrengach. Aghaid
glasban
etlaide inalcaille le, co cuirri gruaide, co tuilli
oile, co luimi
lecon. Glennshuili locliatha linnaca ina cinn. Sron
cuasach,
cicar, croimremur, tulgorm, tanaidhe, urchrom, urgranna
aice. Blaescbheol
duvglass duaibhsech firuathmar fodrecda le. Garbeccur
grainemail do birfiaclaibh barrglassa bunodra i cechtar
a da
drant. Mong roliath roinnidi na
scuaip aimreidh forscailte
imma cend. Lama lacremra litarrda aice. Cruib
garbae glaissfethacha
leo. Meoir cromma ceindremra for a garbglacaip.
Ingne aithgéra odurbhuidhi in seabaic fortha.
Medon crapach
cuislennach aici. Sliasta accaelae ibraide,
&ersir; da glun garba glicurda
le. Da coiss
colpthae fiarcamma finnfadacha fotha. Da
lethansluasait delecha
forméracha ica fulang. Grainniu delbaibh
domuin a taidbred. Mesu isí fein inas a
forcsi.
Rot-bennachat do dei adurtha,
for mac inn
Tincais in caillech co forniata fair &ersir; ni
freccart iter é. Dot
accallaim tancammair-ne, a deigben út, ar
atcualamur conadh
molad ocus conad maissi do mnaib na
dib, &ersir; atcualamur dano co ticc dit remhaisneis
cach
neith ticfa isin domun; ocus cach ni as ail let do
thairmisc
fort, aisneid duinn scur in catha moir-si trialltar
sunn. Bidh
a fis occot, ni drochhduine sires
fort anni-sin, acht mac
in domuin .i.
Bídham
cosccrach asin cath. Cid ann do faeth-sum dano; bid am
for a uile fhorb da eis, &ersir; as maith do neoch mo
command amlaid sin. Is mór traethus mo menmain
cenae gan
scur deimin in catha d'fis damh, &ersir; amae as
maith a fulang
occom cidh drochcelmaine atcluinim asa loss. Acht is ed
aenni
ierrmait fortsu, na tí duin olc na h-innessa dun
rena torrachtain.
Furail for na deib nemdha a n-innisin duin, nó
coiccill doib
side &ersir; asslaigh for demnaib ifrinn inn aisneis
dun. Furail for
in
as imforcraide beras leis docom ifirn don cur-sa, uair
atacumang-sa
sein uile. Cidh mor saethor sin
dano as dingmala
do degmhnai mar tusa a snim do tabairt fris.
Cid tra acht ro taitin co mór fri h-
cluaighthe &ersir; a h-airrderccaighthe amlaidh sin,
&ersir; ro gab coir
comraid frisin n-gilla, co n-ebert:
IS fir, a
for in
dara ni ro tomaithissi
duinn .i. co fil remfis na todocaide do leire linn. As
doigh da m-bdais mincaingne foilli
fodhalta doberta-sa cuccainn
do genainn-si a tairmesc re h-ed eiccin. In caingen lasa
tancais
immorro .i. etergleod in morchatha-
sa
cinnset na
uadh, &ersir; as daingen dicumsgaighthe ata etergleod
in morcatha-sa
oca arna ordughud co cobsaidh cinteach o tosach domuin
ocus o cruthughad denmae na n-dul. Uair do reir
rechta na
toicten ata tinnremh in cinedha daenna uile ocus
leiccmitne
fen forn co fiadnach conadh treisi don toictiu inas
duin. Acht
cenae damadh lor lat-sai uaim-si tochmi na
mórgnim-sa do rem-innisin
duit, ni fuicciub-sa ernail nach
faistine i tír nó i muir
nó i muigh no i g-caill nó i g-carraic
nó inn aer nó inn ifirn
nach cuairteoch uili noco m-beri-siu fis fire
lat.
IS lor lim-sa uait-siu omh,
bar in gilla,
scur &ersir; etergleodh
na mórchaingni-si d'faisneis dam.
Bidh gar uair dait-siu on,
ar in caillech,
uair toduiscfet-sae
duit-si corp mairb eiccin it fiadhnaise
ocus do bér anmain ind a h-ifern co n-innisi fein
duit-si cach
ni iarfocha de.
IS maith lem-su sin,
ol
seisium.
La sodain ro delb-si duibnell dorcha draidhechta impi
&ersir; imsaé uathaidh d'iarraid apaigh mairb
eiccin &ersir; a cuathan
este, &ersir; is edh atberedh: a deu
nó,
ol si, as gairit co m-ba
Ráinic iaram inadh
h-imda cuirp
ce túsa innocht icc iarraid abaigh innti.
cinnte ar' cuiredh ár isin tir &ersir; cuirp
imda can adhnacal ann.
O rainic isin armach fo cetóir ro teichset ass na h-uile fael
&ersir; allta &ersir; ethaide bator ann re
mét a h-aduaith &ersir; a h-urgraine
na h-
inn iffern ina freiscisi in uair-sin, uair ni fetatar
cia dhibh do
bertai d'aisneis scél in morcathu dissi, uair da
tuccad si immonair
anmanna in locta ro marbhait isind ármuigh uile
do
todusccadh tria tincetlaib druadh, ro soisedh le,
&ersir; ni biadh
frithtairisiumh fria imbi.
IS annsin ro tog-si araile aenabach fencbel fuataighe
urcrechtach agedbán mór asind armaigh sin,
&ersir; delligh a menmain
fair. Ro coirigh delan immo brághaitt &ersir;
ráe imgairit
as, &ersir; corran-bac cruaidhrigin for a cinn. Ro
gab-sí an corrán
sin
le dar cairrcib cruaide cendgarba, &ersir; dar
cnoefoitibh corraca,
&ersir; dar bernadaib brisde belshalchu na sliged, no
co rainic le é
cusin inad i n-gnathaigedh a h-ammaitecht &ersir; a
draidhecht do
denamh .i. uaimscailp urgranna aduathmur inn accomul cairrci
slébhe
Fualascaige imda &ersir; fidhneimedha firdorcha
&ersir; craebchaill
comdigainn &ersir; doisiubair dluthbarracha im
dorusbel na h-uamha
sin, conar' thaitin ruithen greine no nach solsi ele
riamh inte,
acht solsi do gentae do tincetlaib druad no tre
brechtaib ammaitechta.
Coiccrich coitcenn tire na m-beo &ersir; thire na
marb .i.
nadh pianta na n-anmann inn-ifern in uaim sin.
Ro coirig ina faenlighe inn iarthur na h-uamae
í, &ersir;
imtechtae &ersir; ammaitechta impi in uair sin
.i. lend fuataige ilbreac
co taitnem cacha datha treimpi. Tuc a da glaic immo
moing n-glais n-garbleith, co ro scail a scuapfolt
roinnidi rogarb
dara slinnenaibh siar sechtair. Ro coirigh craebcoroin
cummaide do nathrachaiph neimide do timorgain in fuilt
sin immo cend, &ersir; da nathraigh derscaigtecha for
leimnigh &ersir;
for banganaigh a forcipul a bairr.
cona muintir i ca faicsin for in abairt sin, &ersir;
o ro airig sisi sin
ro impo a h-agaid co gruamda ortha &ersir; asbert
friu: Cret in gne
ol sí.
omain taitnes foraiph, a óccu?Cuiridh bar m-bidgadh.
&ersir; bar n-imecla uaib. Do bértar ainim
inbar fiadnaisi isin marb-sae,
co m-bia fein ic imacallaim fribh &ersir; ic aisneis
firinne duibh,
&ersir; dano cid iat alcailli ifirn fein cona
ilpianaib no taspentais
daib nir'bo coir daib-si a n-adhuath no a n-urgrain, nó a
n-imeccla forib &ersir; meisi immaraen frib.
Ro impo frisin abach iarsin,
&ersir; ro gab occ imbirt a h-ammaitechta
fair .i. ro doirt linn fola fichtighe imma ucht
&ersir; imma
urbruinne for tús, &ersir; ro chomail neime
escaidhe co h-imda
foi 'arsin, súgha foreiccnecha no faisctis a brechta druad-si
fen asind escca. Ro tuill-si frissin dono cach
aidhmilledh aile
&ersir; cach airicc urcoiteach ro bai for lesugud le.
Uair cach
gein torathardha &ersir; gach súgh neimnech
&ersir; cach duil duaibsech
&ersir; gach udhim aidhmillti aili o tossach dhomuin
riem ni bidh
uiresbaidh na urchra neith dib fuirri-si in tansin.
Ni testa fuirri amh cuvur uanfadhach na con confadh.
Ni testa fuirri innedha na linche, edhon ceneli nathrach
sein,
&ersir; intan aipgiges a sotha ina bruinn tescaid a
cuilena a bruinn
da n-ingnip co teccait fein &ersir; inde
triana broinn imach. Ni teastatar fuirri dano na h-ifne
snadmacha,
ceneli nathrach sin fasait a smeraib na m-marb,
&ersir; a n-aittreabh
inn adhnaicibh na m-marb dogrés. IS e met a neime
co m-mudaighit na daine do tinfedh a n-anala. Ni testa
fuirri
in t-eiccne ercoitech .i. ceneli bratan sin commet
traiged ann,
&ersir; fostaid in luing fo lainseolad for lar in
mara. Ni testatar
fuirri dano suile na n-draicce, &ersir; na clocha
biti in netaibh na
n-aquili &ersir; na g-corr n-grian, ar bíd do
tesaidecht na n-en sin
co lasfatis a nit fotha mana tucctais clocha fúaraighthe inntib
do mesrugud a tesaidechta. Ni testa fuirri dano nathracha
eiteacha tire
fuirri trusca na nathrach adharcach a crichaib na h-
Ni testa fuirri dano luaithredh na fenici a h-airther in
domuin.
En ingnathach sin &ersir; da
bliadain fot a saeguil. Do gni fein
teine di i forcend na rea sin, &ersir; lengidh isin
teine co loisccther
ann, co n-ásann en nua asa luaithredh doridisi.
Ro commaiscc tra
for in apach, &ersir; ro tuilli friu dano na h-uile luibe neimneacha
batar isin
ic a n-geinemain asin talmain fo cetoir.
garb dordán mór &ersir; fogurmonguran
eccubaid esaentadach
fuirri 'arsin do ail &ersir; do etarguide na n-demna
ifernaide do
tabhairt anma di isind apach bai ina fiadnaisi.
IS mórfogur tra isa cosmailes ro taitne isin
nuallan
draidhechta sin
con &ersir; donala na fael &ersir; gerana na m-
bufa &ersir; grechach na n-echtach
&ersir; beicedach na n-alta &ersir; fetguire na
nathrach &ersir; torman
na tonn &ersir; fogurdresachtach na caillted
&ersir; bresmadmanna
na n-gaeth &ersir; torman na nell.
Ro ainmnigh-si co suaicnidh isin eturguide n-
draidechta
sin anmanna locta cadhais &ersir; cumachta ifirn
&ersir; tuseach a pian.
Ba dib-side in
&ersir;
na n-dorcha, &ersir;
&ersir;
gach aen duinne isin domun .i.
O tairnic de tra in eturguide mór sin ro
taidbreastar for
in apach &ersir; si icc seitfedhaigh &ersir; ic
analfadaig &ersir; ic uchfadaigh
dermáir, &ersir; cuvur mor &ersir; uanfad
imdha imma bel &ersir; imma sroin
&ersir; imma gnuis uile, atconnairc fosccad na h-anma
for foluamain
os cinn an cuirp, ar nir' lamh
cailligi, &ersir; ba lesc le tocht i carcair cengalta
&ersir; i cuibrigibh imcumcaib
in chuirp mairb &ersir; se co h-inarmaighe ina
fiadnaise .i.
aenda secdha sithrighte, &ersir; a ruiscc obela,
&ersir; a bel cocuasta
craesfoslaicte, &ersir; crechta letarta fata
fiartarsna mora tairis.
Ba h-ingnad lasin caillig ind adhleiscci sin do
lamachtain
eter innagaid a cumacht no a draidechta. Ro lin ferg
&ersir;
lonnas í iarsin, &ersir; ro ghabh nathraigh m-
bí ar bolgán ina
glaic, &ersir; tucc tri forguma di for in corp,
&ersir; ro gab icc bagor
co mor for demnaib ifirn &ersir; icc imcainedhh
friu.
Táinic tesaidecht isin corp 'arsin, ocus ro
reth in fhuil ara
cuislennaib, &ersir; ro crithnaigsett a feithi,
&ersir; ro boccsat a baill;
&ersir; tucc clisedh fair co tuarcaibh ind aeinfecht
o talmain é gan
crapad coisi friss, gan fuirmedh uille no lama fri lar,
can imresain
eirge, noco tarrasair na colamain coimhdirigh ina
cert-sesam i fiadnaisi
gné bhais beus bai fair, ar ro mair caite
&ersir; baine inn ecca ina
ballaiph. Tucc buille ar a abra 'arsin, &ersir; ro
tenc for na firu.
Ni ro saigh immorro comradh forra, &ersir; ni ro
labair guth friu,
ar ni tuccad do do glor, acht freccra gach neith no
fiafraigte
de amain.
Isbert an caillech Do ber-sa logh maith
ol si,
duit dia n-apra firinne frim don cur-sa, ar
ol si.
madham buidech-sae dhit do ber d'onoir adnaicthe
fort, conach
lemat ammaite nó urtracha
isin domun do thodusccud doridisi
d'aisneis nó d'innisin scél doib co deredh
in betha. IS
menic bis forscath mor &ersir; conntabairt for
aisneis na
aile,Na dena-sa amlaidh sin iter, acht
tabair anmanna
suaichenta forsna neithibh atbera, &ersir; innis co
cinntech na h-inadha
&ersir; na h-aimsera i n-dingentar iat.
Ro scuch inn athfoccus do 'arsin, &ersir; ro can
brict druadh
ina beola. Ro maidh a cai for in n-apach trúagh
tursech
ieram, gor' muid a déra dar a gruadaibh,
&ersir; ro tinnscain labra
friu, co n-ebert: A dhaine maithe,
ol se, ni
ranac-sa inn imdoimhnibh
ifirn iter dar sruth
feib &ersir; reimes cach duine &ersir; airm i tát na Parci ifernaidhe ic
snim na saegal. Ar intan ro basa ac
triall tairis innunn as
ann rom-gairmedh cuccaibh-si o bruach in t-srotha, co nach fil
lim-sa de sin a fhis cia fot no cia gairde saeguil neich
isin
bith. In ni atconnarc immorro &ersir; isa fis fil
occom innesat
daib-si co leir.
Atconncas amh esaentaidh adbail &ersir; deabaid
dermair eter
allcaillibh na
móra léo
maithe icc faccbail na n-deghinadh don luct as ferr
indát
marbtar isin cath-sa &ersir; na
h-uilc icc faccbáil a n-drochinad don
lucht as mesa indáit marbtar isin cath cetna.
Atconnarc faircsi
broin moir for
cath-sa do chur. Atconnarc faircsi
failti moire for a n-olcaibh
ar a febus leo in cath-sa do chur,
ar sailit éttromugud a pian
&ersir; comrainn a ciulan friu do rochtain cucu na cintach roimda
marbtar isin cath.
Atconnarc dobron mór for
aici frisin toictin ar daigin a maic .i.
marbtar e don cur-sa isin cath. Atconnarc dobron
mór for
do faet side isin
anfailte mór for an
mor &ersir; subaige n-dermair for
na fáilte moire sin, ar as eisiumh fessin ro cuir
diumsach a
mairbfis
Cid fil ann tra acht atconncas co dobronach anfailid inn
ifern cach aen isa mac &ersir; isa ua marbtar inn
imairicc in catha
moir-si.
aen da fil laghad occus éttromugud pian do
rochtain na cintach
cucu. Atconnarc
tire na m-marb ic tinol a riaghaired &ersir; a
piantori &ersir; a drong
n-dirmmand n-deamnach da saigid, &ersir; atbert friu
im fiadnaisi-siu:
Daingnigter for slabraidh &ersir; for n-glais
&ersir; bar n-geibenna
lib, ol se. Géraigter bar m-beara &ersir; var
g-corrána &ersir; bar faebair.
Glinnigter bhar slegha &ersir; bar tuaga occus bar n-
uird esoircne
anmann. Arlaidhter bar teinte londa loiscctecha. Aithighter
bar clocha &ersir; bar cairrci cendgarba. Oslaicter
bar n-uamdoirsi
pianta &ersir; riagta, &ersir; na h-inadha pianta
na ro h-oslaicit riam
occoib oslaiccter don cur-sa, ar ni tancattar a h-
aencath isin
domun riam cuccuib, &ersir; ni targa a h-oencath isin domun
doridisi, coimlin a targa in bar n-dail a h-immairecc in
morcatha-sa
Atconnarcus muinter
sin, &ersir; siat uile co h-urlamh
ina ria do cintachaiph cucu assan cath mor-su. IS adbar
dubaighe dermaire duit-si sin amae, a maic ind
&ersir; ber in coimdhidhnad m-becc-sa let arai .i.
atconnarc-sa
fein ic ordugud inait pianta fo ercomhair
Atconnarc-sa inad cumsanta immorro fo ircomair
mac i tulaigh na trocaire i n-grienbrugib ifirn. Ar cen
co
fagbat na h-
as gar uair co roiset maraen a n-inadha urdaltae
inn iffern.
IS mór bar n-onoir-si ann cena as denta
daibh saint da
saigidh. IS e deiliugudh in coccaid moir-si dona
indara fer dib do marbhad isind
i sruth
.i. an
'arna marbad. Acht acc-so aeinni atberim-si fribh, na
denaidh
tairisi don
isin domun uile rann is innillium duib inas in
Ba santaigi-te la mac in
isin
h-eisinnill doib in
domuin innas. Ar ro marbad
da maccaib inn
O tairnic tra don apach na scéla sin d'aisneis
doib ro bai
co tostach taethenach attruagh atturseach ina sesam ina
fiadnaisi, &ersir; se icc urnaidhe bais on cailligh,
ar nir' lam a ainimm
deiliugud fris noco comarleicced an caillech dhi. Tainic
in
caillech
tor teinedh dermaire indorus na h-uama, &ersir; ro
cuir an apach da
loscudh fair.
Ro fáccaib annside e, &ersir; tanic fein
maraen re
docum loggphuirt
&ersir; na scuru i crepuscul na maitne muiche trath
etarscartha
lae &ersir; aidque.
Conidh remscél do remscélaib catha
móir na
sin.
IAR CLOSTECHT NA CRUADHCELMAINI CATHMAITTI
sin ro raidhiustar
nirbo soinmeach airerda immorro ruccadh ass in adaigh
sin resin morcath i l-
d'uamdoirsib iffirn i tir na
iat. Do berad a tlachta folaig
&ersir; a n-dicleithe druadh do uilib
aittib demnacdaib in tire inn adaig cetna. Tanccatar
foil &ersir;
foluaimnigh &ersir; anmanna feochra fuirechra
&ersir; daescarsluagh demnacda
in tire uile, co m-batar i n-dithrebaib na
adaig sin ic urnaidhe in morcatha
arna barach.
Ro tuitsett sceith &ersir; slegha na cruinne uile
da n-aidlennaib
isin aidche cetna. Atcesa ann saignena roimdhae
&ersir; caera
teintidhe ic tuitim a fraigtibh na firmaminte nemda, co
n-imtacmaictis
in talamh i mórtimcill na dá
comdoirtset tri ruadbuinne robarta in betha fon domun inn
aidche sin .i. muir
comtuairgset a morthonna ina m-ba
coimnesa doib do murruscaib
cairrcide &ersir; do bennaib all &ersir; airdsliap
in talman, co closs
&ersir; escal inn occiain &ersir; garbconghair na
m-bledhmil &ersir; na muc
mara &ersir; na ron &ersir; na rinnach, na
tollcenn &ersir; na corrcenn, na
milmór &ersir; na libedhan &ersir; ilpiast
anaichnidh inn occiain arcena.
Ro blosccnuallsat
in adaigh cetna .i. an
anair, inn
doib for lar tire na
&ersir; ainbtine imforcradach isind aer desin, cur'
fas crith
&ersir;
fogluaisset inn uile coimtinol demnachdha bai isin
h-uamtollaib i talmuin, a dithrebaibh a cailltedh, a
scailpib a
carrac, a glacaib a tulach, a fanglenntoip a cnoc, a
mamannaib
a sliab, curro comhgairsit i n-aeinfecht &ersir; i n-
oenfaball im
dib
bo lor d'adhuath &ersir; d'urgrain &ersir; do
cridenbas dona slóghaibh
a n-eistecht.
Re siangail &ersir; re sibsanaigh na m-bufa
&ersir; na loisccend.
Re donalaibh &ersir; re h-amustraig na fael
ocus na cuanart ocus na mac tire. Re coimhcnedaigh ocus
re barann beicedhaigh na n-os ocus na n-alma ocus na n-
allta
n-eccennais. Re h-ardglaedaig ocus re h-ardgairmnibh na
parti
ocus na l-leoman ocus na mathgaman. Re gothgail graccallaigh
na n-en ocus na n-etaide ocus na foluaimnech arcena. Ra
garbhgortgholgrechaig
na n-gelt ocus na n-gribh n-ingnech, na n-ammaite
ocus na n-urtrach ocus na m-badb m-
bélderg &ersir; na
fantaisi foltscailte ocus na n-drong n-dirmann n-
demnacdha ocus
diabhaliasccaigh inn aeoir arcena os a cinn, nir'
leicced lochad
no tatham no tinnabrad d'oenduine i cechtar na da
airet batar na h-ammaiti for
an abairt sin ina timcell.
Intan immorro atractatar luathghoetha adhuarae
imluatha
ocus glasneoill utmalla etarbhuasacha na maitne, ro
ansat na
h-urtracha da n-aidhmilltib, ro tairinnset a trethan
ocus ro
coisccset a congair ar uaman &ersir; ar ureccla solsi
na maittne da
t-tarractain. Ro tuilset na slóigh iarumh lasin
tai moir sin,
ocus atrocair a suantairtim cotalta for in
isin cotlud sin .i. indar leis a beith fein co
eter occ ocus sen, do beith isin
fogurgairibh moraibh ocus co nuall ocus co
éiselbi adbail
ac denamh a buad-som ocus ic toccbail a clua ocus a
urdarcais
os
domuin, feib as glormaire ro batar imme isin
do i l-laithib a rígtha isin
h-
Bhess is edh ro bai annsin menma snimach urecclach in
toictiu do taisbenad na
faithe do a faicsin innas aile. Nó dano is ac
taircetul tromgaire
n-doinmeach in morcatha arna barach
ro taisbenait na
gairiu subacha soinmecha sin do
is gnath anfoilti
&ersir; na fisi aidhcidhe co menic. Tainic mochneoill na maittne
foisin, &ersir; ro gabh solsi ind lae ic fortamlugud
for bansolsi
na retlann &ersir; na renn aidhchide. Da festais fir
an domain
cena rob adbar dubha occus dobroin dermair doib maitin
in
laithi sin d'faicsin, daig ni ro
tairic oenla riem tareis na
Dilenn don cinidh doennae samail in ro tairicc in la sin
doib .i. an dith ocus a mudugud inn
ellach in mórcathae
eiter
sin namma.
IS techt tar aicned immorro, ocus is feidm os nirt,
ocus
as onfaisi occiain, ocus as iarraidh fhorais i fudomain
ocus is decsin
radhairc i r-reodoirce, ocus as gabail re muir lain icc
linadh,
ocus as triall eiccne for
airm, ocus as seoladh ind agaidh
gaeithe, ocus as
cuindgidh freabta i fritagaidh
ecca, ocus as airem ar immatt
eccintech d'oenduine isin domun fobairt aithrisi no aissneisin
for cathugud in lai sin, ar is ed is gnaithciu ann
aisneis imforcrach
do tabairt for gnimradaib na cath aile icca n-innisin.
IS deimin immorro na fagaibtear
oenduine da tised a taithmet
nó a tuarusccbail gach a
n-dernadh do morgnimaib ann, ar nir' furail no
imforcraidh staraide
cacha cineda isin cruinne do cumma &ersir; d'ordugud
gnimscélradh
in oencatha ina m-batar ilcinela an
talman o or co
h-or. A suim immorro, &ersir; a n-aird &ersir; a
n-airdirc triallfaidter
sunn a tecclaim co cert &ersir; co commair doreir
amal frith iat
i fis &ersir; i foglaim &ersir; i finnfoclaibh
filedh &ersir; inn ealadhnaibh augdarda
na n-augdar
La sodain tra táinic lansolsi na matni da
saigid, &ersir; arai
ní ro artraigh in grian doib beus biucc, uair
leiscce &ersir; admailli
&ersir; ainesccaide atract in grian os tonnaib inn
oicciain do taitnem
dar colair turcbála suas isin maitin-sin innas in cach
maitin reime riem, ar bai da neimdeini ro taitin grian
frisin
talam an la sin. Atar la cach curbo seachna solsi, &ersir; curbo
h-ercra greini rob ail ann, ar ro suigh &ersir; ro
tarraing in grien
da saigid isin maitin sin uile
doburda duibciach deridh na h-aidhchi &ersir;
fraisnella fannscailti
fuasnadacha na firmaminte uile, &ersir; dano ni
d'furtacht na d'altrom
a l-lassar no a teintidechta no a tesaltactu sin, amal
atberat
na
glasgarba &ersir; 'na m-bratachaib duba doscailte
ettarra &ersir; tir na
do taitnem frisin tir sin, ar aidbli in moruilc ro ba
cinnte do
denamh innte .i. dith &ersir; dilgend in cinedha
doenna iter
&ersir;
Araisin tra gerbo lesc ainesccaid inmall an eirghe
sin atract
fo deoidh in grian ina h-ubullmhioll cró
&ersir; ina crunnpupall
teintidhe os dreich in talman,
curro fortamlaigh a solsi
for bansolsi na rend &ersir; na retlann, co ro lin
glennta &ersir; cnuca &ersir;
caillte &ersir; tuaithtemracha in talman. O ro
airigset slogbuidne
h-aidce atrachtatar eirge athlamh aeinfir la mochdedol na
&ersir; fothromh &ersir; fogluasact &ersir;
fodord adbal isna
desin.
Do dheochatar na slóig co
m-batar ina m-buidhnib &ersir; ina
sesib ic geran ocus icc uchbadaigh ar fot na faithchi
&ersir; na
n-urdhom &ersir; na n-imdhorsi im puplib inn
a n-aenguth &ersir; a n-aenradh
uile, cudhnodh &ersir; tinnenus in morcatha
can fuirech gan
esnadhadh co brath dar in lasin
amach. Do gapsat ic aisc &ersir; ic tobeim co mor for
in n-
for
beith lesc &ersir; a beith meta
ocus a beith imecclach
&ersir; a beith
ic fulang tarcaisne co mor o cliamain .i. o
aire no fuirged in cath ar eccla socraite imar sud do
dedail
fris &ersir; a scarad fein re
tra as truag inn abairt ro ba for slógud in
amh .i. a m-beith ic saint &ersir; ic ailges im
tabairt an catha an
lucht ac nach raibe do saegul acht madh co h-am tabarta
in
catha nama. Cid iat
dano nirsat luga a n-acaine
ann im tinnenas &ersir; im cudnodh in catha ara foti leo beith inn
ecmais socrachta i tire ocus a n-atharda budéin.
O 'tcuala
comairlidi in t-
&ersir; ic rodhainibh in
is i comairle do ronsat, techt i pupaill
accaine na n-
sin fen.
Maith co n-icci in la sin ceana
in t-
sin .i.
&ersir; na n-
mac
samail gan baramail ina h-aimsir fríae.
Tainic ann
h-
a
&ersir;
&ersir;
&ersir;
do degrígaib an domain immailli friu.
O 'tconnaic in t-
raidh friu: Cidh ro fogluais na
ol se.
do lo o puplib &ersir; o leabtaib &ersir; o n-
dergadaibh,
Gerbo h-imda fer frestail gotha
&ersir; urlabra dó isin pupaill,
araidhe sin tra ro togsat
&ersir; ro ordaighset co h-oentadach
aoinfer da freccra &ersir; da accallaim &ersir;
d'asslach in catha fair &ersir;
do frestul gotha &ersir; urlabra daracenn uile .i. an
t-shai forcti
&ersir; in t-
fesa &ersir; an fisid foglama &ersir; in indeoin
forais &ersir; an forus breth
&ersir; an dromcla gacha dana &ersir; inn eochair
foslaicthe gacha h-ealadna,
in primretorca on . i.
tenga as ferr glor &ersir; aslach &ersir; innsci &ersir; urlabra ro bai in
aenaimsir fria gan fodurd, can format, can imresain fria
imbe.
Beo ocus tend, trén ocus toccbalta cach cuis ocus
cach caingen
lasa congnadh ce madh etrom anbfann anarrachta a adbar.
Marb immorro &ersir; tlaith
&ersir; tuitmeach ocus trascairte gach
dail no daeradh ocus gach caingen
no cairigedh, cemad scel
firen fiadhnach fasaigte forglithe no beith ica furail fair.
Inbaidh immorro ba iudic breithe eisium fein in gleod do
genadh
ni ticfad do
tathair dar a eisiu.
do coccad &ersir; d'imresnaibh na
tria gaeis a gloir &ersir; a labra ocus a urlabra
&ersir; a nirt a lama &ersir; a
claidim &ersir; a cruas a cridhe, ocus ar imat a
miled ocus a socraide
disli budhdein, conarb ingnad ocus nar' decair fer a
maithiusa
in fhir-sin do freccra
fair ocus d'aisneis ocus d'innisin ruin na socaidhe do.
Ba
saint ocus ba duthract lais ar da adbar aslach in catha
for
catha, &ersir; dano ba lan-lainn
leis
ocus 'na
IS edh inso asbert ieram: A uasail ocus a oirdnide
ocus
ol se,
a da
festa-su eim ni suaill sodhethbiri ro fogluais
na
duit in toiscc imo tancatar.
Abair uait biucc co cloamar,
for
Do fetaraisi fein, a
atát na
muintire ocus a ferann, a
docra ocus merten mara ocus tire as gach crich im-araili
i
freastal in morcatha sa fil ettrat-
sa ocus
ail leo, crich &ersir; scur ocus foircenn da beith
for na docraibh sin
doib, ocus ni faicet scur aili forro acht tre etergleod
in catha
moir eiccin. Inni as scor do cra ocus do bethadh dibh ann, is
edh as tol doib-sium a gnim can cairde, can fuireach,
can failliugud
isin laithi-si indiu fein. As e a
n-aenglor uile -- ocus atat
acat atach imme, iter
occbad ocus dóescursluag -- leicc eturra ocus
ocus fulaing doib a clodh it fiadnaisi.
mora ocus condat maithi cummaine na toictin fort-su
cusindiu.
Ni becc leo uait-si daracenn sin uile airbert dit uaitib
namma
ocus tocht i cenn catha co
in lucht fuirigh ocus
an cinedh doenna uile, ar ni cien fuilengus
clodh da leicci-siu da shaigidh iatt. Ata ar aill aile
ann dano
mana coir dait-siu tinnenus in imaireicc do clodh
a mett as nar ocus as mebul lasna cinedhaib ro cloaisi
can
fuirech gan fosugud occo acht a clodh icc tocht tairsibh
namma, beith duit co fata ocus co
h-adhmall ic clodh
can srainedh catha focettoir fair. Atait
no fobartais fein freccra
cinn-comair friss eitir. Ale cia leith ro cuaidh in clu
mor-sin
ocus an borrfad ocus an brígh dermair ocus an
danatus adbul
ro bai occat-sa eitir masina queist fil fort cuisi
&ersir; caingne
in t-
toictin. Ni cumtig duit-si on cena. Arbertait-sium a n-
arma leo
docom in catha &ersir; a
mergeadha mana aentaighi-siu friu,
ocus nach ba nar lat-su
eiccin forra
docom an catha remi? Ocus dano mas ar ar n-daigne ocus
gurab duinn-e gnisi in t-imfuireach sin, occus d'ar les,
leicc
ocus cetaig duinn saigid
bus lainni linn fen, ocus bidh aran maig-si na
lo-sa inniu. Ale cidh imma tairmiscci-si claidhmhi in
domuin
itir o telccadh fola
slóg uili icc gabáil a n-arm ocus ic
bertnugud a n-urcor.
Ocus as inbectain leo fuirech re a mergadhaibh gan
imtecht
rempo docom in chatha. Dena tinnenus, iarum, a degduine,
ocus geib t'arma, ocus coirig fein do shloghu na ro
scuchat
uait do socraite ocus na rot-facbaiter inn uathad
muintire for
lar in
Ar n-glor-ni aile sud,
for
IS e cidh aenglor na sochaide,
for
Ro lae socht mor ocus snimh adbal for in
ocus ro cuir fair co mor, ar nír' lainn leis an
cath do cur ocus
nir' sodaing do taidhecht inagaid in primretorca ocus a
innscni
ocus a asslaig co n-aentaidh na
fris. Ocus ro airigh-sium na faithe
ocus in conach d'impodh fair trit-sin, conidh edh ro
raidh fo
deoidh: Cidh fil ann tra,
ol se, acht madh edh
sin bus lainn la
cach uile, mana reccat a les formar misi do shetugudh
comairle
rompa. Cid fil ann tra
cidh da m-biu-sa im aenar ic fuirech
na faithe, acht tíagat as biucc co fesarata
conach catha isin laithi-si
indiu eiccin. Forclim-si immorro comba esin in la
oirrderc i
m-bia scur saeguil na sochaidhe, acht damad í mo
comairli-si
dano no fiasta ann ro clofinn-si
Do-berainn co fomamaighté d'athnuadhugudh in t-
sidha ro mill.
Dia friss, as dall an t-aiccnedh don lucht lasar' ferr
fuil do
thodhail ic gnimh in catha catharda inas
ar, can airlech gan telccud fola itir. Ro
forbthighsium-ni urmor
ar cotach don cath ocus don coccad cusindiu. Ro bensam
amh na
tire ocus na muire for
muintir co filet ic slait na n-gort n-anabaidh
sechnón tire na
cach lai. Ro furail-sium fortha conidh mó as mian
ocus is
toghu ocus is duthracht leo taidecht da marbad fein
cucuinn-e
innas i fuireach mar tat. Araisin masa lainne la cach
cathugud
inas clodh gan cath, ocus mas ferr leo a conach do cur
i n-uct na toicthin ocus i fidhcellacht na Faite
congmáil ime, cidh dambiu-sa m' oenar na n-agaid
uile imme.
Acht mad óenní do-rat in toictiu dam-sa
chena, in rigrecht
do stiuradh ocus d'follamnughadh cusin laithi-si indiu.
Atci fein dono conidh mo ocus conidh ferr indíu
innas
in la tuccad im laim-si é. Ditned fein festa
é, ar ni bia a soladh
no a doladh damh-sa o sund imach, ocus dano cipe fasus
do chathugudh in lai-si fos fuacraim-si ocus atcuirim
cona bia
a moladh no a tathair damh, ar ni gabaim a maisi
nó a domaisi
im leith o sunn amach. Deitber dam-
sa on, ar ro fetar-sa
co cinnte cona bia maith eitir de, acht madh olc uili.
Ar
inti clofes ann bidh miscnighthe la cach, ocus bidh
tathairthe
o feraib in talman inti clofiter ann: as fis ocus is
follus conidh
messam cach main.
IS aire sin bad lainn &ersir; bad saint ocus
badh rogu carthanach
lim-sa co tegmad in cétga no diubraicte isind
imairecc-sa
triam cenn-sa comtarsna acht comad
soer mo muinter tar
m' eisi gan a mudughadh.
IS ed sin tra ro aisneid
ro cetaig do cach a n-arma do gabáil ocus eirge
docom
in catha, amal bis
teccaim gaeth rothren a n-aghaid a h-imtechta,
bidh ic seitriugud ocus ic fulang co fata inn agaidh na
gaithe noco furailenn ocus noco n-
aslaigenn treisecht na
trengaithi fair fo deoidh in long do lecon co laindirech
la
nert na gaithe in conair gabas 'ar
n-dith a neirt ocus a
chalmatais.
Ba h-amlaid sin do
an-b-fosaig ur-etruim fuasnadaig a muintire airet co
tainic de,
ocus o nar' cumaing a n-imfostadh ro cetaigh doib a n-
arma
do gabail, amal leiccius
Cidh tra acht is neimimcomaircech ro freccradh in
forcongra
sin la h-anradha in domain isin uair-sin. Ro scailit
inn oenfecht &ersir; inn oenfabhall docom a m-both &ersir; a caprach
&ersir; a pupall.
IS garb an crith &ersir; an comboccad ro bai isin
annsin. Ro gabsat for tuarccuin a n-ochta &ersir; a
n-urbhruinne.
Ro soiset a n-aiccenta &ersir; a n-derbha do sochaidi
moir dibh.
Ro bansat a n-aighthe &ersir; a n-gnúisi. Ro
dubhglassatar a m-beoil
lasin tuairgnigh &ersir; lasin uctbualadh &ersir;
lasin n-geoin moir
&ersir; lasin n-grithghair adhbal ro bai ic slogad in
gabáil a n-echradh, ic eitiudh a n-arm, ic seinm
a stoc, ic
comgairm a comarc, ic sleman-cainnligh a sciath, ic
slipadh a
claidem, ic limad a lorcfertas catha, ic trothadh a tuagh, ic
melbleith a craisech, ic
athinnsmadh a slegh ocus a l-laighen, ic
tarraing thennadh a suainem, ic stuaghboccadh a m-
bogadh, ic
sinedh a sreng, ic linadh a saigetbolg do raignibh a
saiget,
ic daingniugudh a n-dillat, ic áithiugudh a spor,
ic glinniugudh
a srian, icc tairrnged ocus ic fosughud a crua
imdhaingen iarnaidhe fo cosaib a n-echradh, ic innell ocus
ic imluadh a n-adhelge arcena ocus a n-arm catha o sin
amach.
Is annsin dana ro gabsat
an
sin .i. drongair na luirech lineach lancuir ic a
slislecon im cneschorpaib
na curadh, ocus figair sibsanach a m-bil-chimhas
inichtarach
ica n-imcomailt frisna h-asanaibh iarnaidhib, ocus
masladach na claidem claislethan coilgdírech ar
shlesaibh na
laech, globeimnech na minn righda
ro-etroct ic a cengult osna
cathbarraib cumhtaightibh, sreangal na luireach ocus na
sciath &ersir; na sciathrach ica suidiugudh for
muinel-braightibh
na miledh ocus for rightaibh na
&ersir; boccadh-bertnugudh na slegh slinnlethan &ersir; na laigen
lethangorm ocus na craisech
crandremar crofairsing ica n-gabail
re gelguaillibh na n-gasradh n-gaisccedhach
airius in morcatha.
Ro gab iaram in t-
ro gab da braici breaca buailtecha
do sinsnath uretrom uainegda
im dibh coscolptaib dho, co n-gabtais o innaib a traiged
co remhar a sliasat. Ro gabh dá assan a
certcomhat do
breacsrol blathetrocht tarsu i muigh anechtair. Ro gab
dá
asan coema corcurda do croicnib leoman arna lansuathadh
tarsu
sin fos. Ro gab dá asan imthroma imdluithi
iarainn tarsu sin
fos. Ro gabh dá scaburassan ailli uretroma do
electair .i. do
thinni commascda
Ro gab tonaigh seim sreabnaide snathcháil siretroct
do sita oeingel i custal a gelcnis dó. Ro gab
tairsi sin inar
imetrom orcimsach do srol
rígda a tirib
ann. Ro gab inar suairc suata sofilltech sreabnaidhe do
croicnib ferb tairsib sin. Ro gabh dá breclamainn
boccmine
biannaide immo dib gelglacaib ocus im innaibh a lamh. Ro
gab tarsu sin uili luiriuch dluith drolach dualach
degfigthe
arna legad ocus ar na h-athleagad
gab sciamhluirig n-imetruim n-electarda do commusc
óengil tarsu imuich anechtair do somaisi a erridh
ríghdachta
inn
cona bordaibh ordha fris, cona dunadh do licc logmuir,
cona
tuaghmilibh rinnta d'
n-gabad in caithchris sin do o fanaib a arann co h-ard a
formna.
Ro gab a armlama flatha i forcipul in cresa sin eter a
uillinn cli &ersir; a taeb .i. claidem cruaidh
coilgdírech aithger
ailtnide blaith-slipta bricht-faebrach stuagmar
sithrigin sohfillteach
cona eltaib snaidtib slemonsoilsib do raighnib na lecc
lógmar,
cona mindruimnib mineccair do snath
urdorn, cona inntech coemcumtaighe do cnaimh aoingel
elifinte,
cona dib caelspeltib blathmaetha biannaide ettarra-sein
&ersir; a eo,
cona mintruaill edrochtglain forordhai tarsu amuigh
anechtair.
Ro gabh a corrchathbarr cirach
clarda cruanchumtaigthi
dar maelat drolach, linech a luirige imma cenn, cona dib
remartinnib
imcoimsib iernaidib, co forbrechtradh
dar a muinél
iarnaidhe, co forbrechtradh
aghaid in
oenball dia curp nó da cendagaid acht mana dirged
in toictiu
soigett no beran dar trealmaib timtirechtai a anala no a
feghtha cuicci.
Ro gabh a inncomarta a imperechta .i. a minn
sin uili imma cenn. Minn
deirg fris co sreith cristail &ersir; gem coem
carrmoccail ina mórtimcill
ann. Coimhrinnadh comcoitcenn do dhelbaib en &ersir;
ethaiti
&ersir; anmann n-anaichentae n-ingantach fair osin
amach, co n-dib
benncobraib blathsnaidthibh do leccaib togaidib tire na
h-
airtheraige uasu co n-deilb uvuill
for inn cacha benncobair dib, co m-ba binnither teta
mendcrot
binufhoghroghudh na n-ubullcairchi-
sin ic a fogluasacht
la cach ceim no cinged in t-
Aeingem socarchain solusta do
derscnaig do gemcumtachaib
an domain inn airenach a aigthe an innchomurta sin, co
m-ba comsolus la ocus adaigh in gach inad conuargaibthe
e.
Tuccait cuicci a dá shleigh ailli innelta
órcrai cona n-dib
cael-crannoip comfata coimdirge
inntu, cona n-airiallaibh
creduma trena m-braigtibh. Ro h-erbait da righmilid
d'imurcur
na sleg sin la taebu inn
cingfad isin cath. Tuccad a comla
catha for a inchaip .i. a
scieth croderg aelenda orcobradhach. Ba ditiun dá
coicc cathmhiled
i cró catha. Brechtar-
breacad do bolg semannaib
finndruine etir ecclanna
h-imtacmung cona loss imcael imthrom iarnaide fuithe, cona
taulimlinn tailc tuinigthe d'
coimeccuir d'
sciathrach linidi lanurlam eli. Stuagdruimne rinnta
roimda
do ilcinel cach tinne isin bith,
arna coimecur tre indtlechtaibh
sin. Ro h-erbait
sin ar incaip
Tuccadh cuicci iarsin each midhach merdana
moraiccintech,
lonn luath luthmur leimnech leabarmongach, tenn, tailc
taiblebar
torannclesach, airdcond allata eterbuasach uchtletan,
gobcael
cosremhar, bolccsroin
baisletain bolccshuilech, cona cetair
crua iarnaide foi, cona srianglomur
ordha for a muin. Ro cing
each-sin d'ordughadh aslogh ocus
Ba feidm adbal d'oeinfer isin domun triall cosnama na
cruinne frisin uair-sin, ara righdacht fein &ersir;
ar airde a aiccnid
ocus ar febus a tidnacuil &ersir; ar aidbliu a
innmais &ersir; ar imat-linmuirecht
a h-socraiti &ersir; a tinoil. Ar batar uile ilcinela
in talman
o
crichaib in tentige, ar aenachadh ina farrad in uair-
sin. Neach
atcifed iat annsin ni sailfedh nech
n-uresbaidh for in cined
doennu can a m-beith isin t-
socraiti moir sin immaraen re
Ro ba doca leis gan aeinfer socraiti i farrad
inas acmaing frestail in tinoil moir sin aicci.
O do deisidh
&ersir; ro mor-dech uadh for slógad an
mergedh &ersir; ic comgairm a comarc. Ro leicc a
fuatan foerma
don eoch allata airdermach allmurda bai foi docom
rigbuidean
na
&ersir; ina coroin dluith dithoghlaide inn
aironach in
Ro leicced sraitslige lethan
lanfairsing do, gor' gab
a inadh imtechta eitir na
catha na
a sloga.
cuicci, ocus asbertsatt fris: A
for siett, atait
sligthe salcha dochra do-imtechta
ocus conara cumcca ettrat ocus
inn imreidh .i. mamtulca sleibi
IS lor deit-si, a
riachtain deit for maigreidib maige moir na
da imreided in glenna.
Dentar amlaid,
for treoraiged in t-sliged co seitreach
remainn iarum.
Ro gapsat rempu la sodain dar leithcenn sleibi
dar lar glenna
n-direch. Tancatar miturusa móra &ersir;
airrdhe aighthidhe aduathmura
doib ic tabairt a n-aighthi for an
tromcetha móra teinedh
&ersir; toirnighe doibh ina n-agaid, co
m-bitis na saignena tentide for foluamain os a cendaib
fo delbaib
columan mor &ersir; sparti &ersir; troisti n-
adbal, cona leicctis a
rusca d'osluccud doib, &ersir; conat comgeontais in
conair for a
cingtis. No láetis na saignenasin a círa do cathbarraib na
curad &ersir; a cobradha da sciathaib &ersir; a n-
elta da claidhmibh
&ersir; a slenna da slegaib. Atcitis delba na m-biast
&ersir; na nathrach
neimide for foluamain os a cennoip. Atcitis na saithedha
beach &ersir; foichedh for
foluamain imma mergedhaib uasa
&ersir; is invechtain no toccbatis na mergedha sin o
acht siett 'na m-bratachaib marbda merbhlighthi re
crannaip
na sleg sin, co fortuightis cinna na laech, &ersir; a
m-braengal
dhér &ersir; ciamaire ic siled eistip noco
rancatar in
Ro triall
tarbh torav tiughfhormnach taeipslemain da shaigidh,
ocus intan
rob ail a bualadh imsae for dasacht fo maigib na
&ersir; ni thoraig for cúlaibh doridhisi,
conach frith nach n-idbairt
occo dona deiph 'arsin.
Nirbo h-amlaidh sin do
gach idhbairt fo tarat laim isin lo sin. Tuccait
taidhbhsina
imda doibh isin lo cetna. Tadbas amh do droim dibh,
sliabh
comma rainic comrac a n-aein-inad doib. Tadbas do dreim
ele dib dano sliab Eim do sluccadh-badudh isin talmain
sis co
m-bai i comharda frissna glendaibh batar imme. Tadbas do
dreim dib dono srotha cro
&ersir; fola do beith ic snige dar lar glenna
coimgeonadh nech dibh agaidh
araile. No artraigtis foiscte
&ersir; fantaisi na carat batar marba reimi-sin doib
isna dorchoib sin.
Ba faelid iet-som dona h-airrdibh sin, ar indar-leo
is edh
ro tircansat doib co m-beitis i traiti ic airleach
carat m-beo batar i farrad
buaidred cetfaide for in droing sin .i. an lucht ic
nach
raibe do saegul acht edh risi roistis i comfocraib
sein aichni for a airrdibh, ar gach aird isin doman i m-
boi
duine do lucht na
co toirsech dubhach dobronach, ar ni fitir cia
linmairecht da
cairdib do faetsad i cath mor maigi na
Masat fira na forcetla dano do reir cumni na senori, do
rala in
la sin fisid firamnus i tulaig
Ro gab ic taidbred inn aeoir uasa cred do foillsigedh
dó
in saignen nó in rith renn
nó in dath greini, acht is edh asbert:
Dia friss cidh innso?
ol se. Ni tartamar-ni
barsamail in
lai-si riam. Atathar icc denam mórgnimha éiccin ann. Ni
fuil a samail acht amal bidh isin uair-si fen no beitis
buidne
Cid fil ann tra acht as derb-deimin nar, delb in t-
aicnedh
riemh oenla ica m-beitis airrdena in lai-si. Deithbir
on, ar
ni tainic deis na Dilenn oenla no cutrumaighedh frisin
laithi-si
im dith &ersir; im dilghenn, im marbadh &ersir; im
mudhughadh in
cinedha doenna, &ersir; da m-beitis fiside &ersir;
fireolaig ica feccadh in
gach aird imeachtraigh secnon an domuin, ni raibe ann
aird no
inad asna bad forreli na h-airrdhe aigthidhe adhuathmarae ro
batar isin aer os cinn na
&ersir; ro bu ainmesarda a nert &ersir; a smacht
&ersir; a cennacht &ersir; a cumachta.
Ro bo fortren fata fairsing forlethan, a
forlamhas, a nert &ersir; a recht &ersir; a
talman fotha &ersir; an muir ina timcill &ersir;
in nem &ersir; an t-aer uaistib
do sighnibh &ersir; do derbairrdibh a cath &ersir;
a cosccar, a
n-olc &ersir; a n-aidedh, ocus antan as urgairdiugud
menman ocus
airpeitiud aiccnid la h-uile dainib in domain co
coitcend beith
icc innisin a scel ocus a cosccur ocus a n-aided in
locta
sin doib ina fiadnaisi o sin cusinniu, ocus as doig ni
ba luga
bus airpeitiud fos &ersir; bus urgairdiugud co
bruinne m-bratha ocus
co forcend in betha.
La sodain rancatar na sloig dar glend
ro gabsat a m-belgip belsalchaiph
ocus i m-belataib imcumcaib
in glenna co forscailti for fairsingiugud fo cetoir for tetib &ersir;
for tulcaib, &ersir; for tuaitemrachaib in talman,
&ersir; for rennaib
reidip roglanaibh, ocus for cnocdruimnibh comardaib
clair
maighe moir na
Ro thatni grían-taitnem na greine i tuile a
delraidh ocus
a ruithne friu, curbo milled da forcsin &ersir; da
radharc. Ro curit
annsin bollsairedha &ersir; callairedha &ersir;
furocra o
na sluag re taisbenad a socraiti ocus re corugud a
cath ocus re h-airem a m-buiden ocus re h-ordugud a n-
imtechtae.
Ro bai imfuireach mór forru-som annsin ic rim a
miled ocus
a mergedh, ocus ic taispenadh a tuath
ic glinniugudh a comairle im corugud a cath.
Ro coidh an t-
immi d'ordugud a slogh ocus do corugadh na cath
annsin. Ro ba deiglin taburta catha immorro do
lucht ordaigti ro boi immailli ro
IS e so amh ordughadh do ronsat .i. ro h-airmedh leo
for
tus a socraide n-dilis buddein &ersir; tinol an t-
teglach
catha &ersir;
fo n-armgaisged &ersir;
ocus a n-uct inn imbualta &ersir; a tuinigti an
catha.
Tuccad
raignib laech lanchatut immaille fris i m-beind cli an
cata.
Tuccad
cetna immi i m-beind deis in catha. Tuccad
in cathae cetna. IS e an
eis
sciathaib gacha dathae isin m-bith, co m-bidh corranbac
in sceith
for araile im mórtimchill in cathae. Tuccait a eitedhae catha
imme arsin .i.
.
cona
n-
&ersir; coraid in domain batar maraen re
no airem a socraiti re n-imatt &ersir; re a
línmairecht. Nir fetad
catha do denamh dibh, acht gach dirim imo flaith,
&ersir; cach curi
immo coraidh, &ersir; gach tuath immo
in mag, acht ro boi oensmacht forra o
in morcath ro h-ordaigedh inn airis
imbuailte in catha moir.
Tancatar iaram dronga aidble dib im slógadh na
&ersir; im
ettarra, &ersir; sligti uisccemla in tire ocus
locsrota
Tanccatar immorro don leith aili
dib for reidib in maigi
moir na h-uili
mórsochraidib leo .i. lucht
in airthir uile ota in
ocus occbadh na h-
do muir
cobsaid &ersir; ina reimim forusta inmalla imtechta
for certammus
ceim sin. Mairg
n-gribi-sin &ersir; in lasair teinedh ocus in neim
nathrach ocus in
fochla leoman &ersir; in
saebhchoiri icc sluccad ocus in teidm
dígla &ersir; in damna áigh &ersir;
an t-ágh urlamh ro h-innsaiged
annsin .i.
domain maraen fris ann.
IS edh do eccaim do
tecmang &ersir; tre turcora conaigh
co
an
fo ercomhair
in la-sin dano
uair rob ail lais drechta mora da muintir do cur do
buain arbann
cuicci fo glasgortaib in tire, ar nir'bo saidbir loin
lucht a
Batar a n-eich &ersir; a n-echradha urlama in imtechta occo,
&ersir; a mergedha toccbalta forra fo comair na
sligedh &ersir; inn
imtechta docom glasgort an tire.
lergaibh lebra lainreidhe in maigi moir for a n-agaid,
con-facatur
in magh fata forfairsing barclan do slogaib ocus siat
ic mall-asccnam ina n-dochum
gach n-direch.
A m-batar ann dano ic fordescain in maigi cetnae
confacatar
na h-eltadha aighthidhe adhuathmara os na
slógaib, ocus
na h-onchona craebhacha cróderga craesforlaiccti,
ocus na h-aquili
imluatha ilbreca eitecha
etarbuasacha, ocus na mergedha ailli
allata inncaela eirblecha iarlepra, &ersir; na
bratacha snathcaine
sreabanncaela sroil, &ersir; na fannbreiti fata
fannscailti do shítta
&ersir; do siric ocus do sinsnath, co n-delbaib
mathgaman &ersir;
leoman &ersir; nathrach ocus ilpiast anaichnid
inntibh uili, co m-brechtradh
a n-adhuatha ocus a n-urgraine.
A m-batar ann iarom ic forcsin in maige cetna co
facatar
na dairedha dluithi digainne dergruada cona lasraibh
tenedh
os a cennaibh ic dirged da saiged .i. ruadcrandgal
finnfota
inneldirech na sleg semneach slindgerglan, ocus na n-
gonfainne
niadh, &ersir; na laigen lethangorm, &ersir; na
craisech crainnremar crofhairsing
ic a cruadhcongmáil re gealguaillib na curadh,
cona
cennoip solsib saignenta forru, co l-lasair taitnem
teinedh os
na cendaib sin.
A m-batar ic forcsin in maigi cetna confacatar
na h-amdabcha adhuathmura aighrete
gacha datha, &ersir; na crobuailte
bodba fo aendeilbh timcill ic snamasccnam darsin mag da
saigidh .i. buailte cengal &ersir; ocus cath-caraiti
curadh do sciathaibh
aillib aengelaibh, ocus do sciathaib engachaib
uaineccdaib,
&ersir; do sciathaib dubhdorcaib deilgnechaib,
&ersir; do sciethaib imelchaini
aladbreacca, &ersir; do cromsciathaib odraib
aighthidhibh, ocus
do sciathaibh breacbuidhi buaballdaib, ocus do
crannsciathuip
corcurdaib, ocus do sciathaiph breachtnaighte cacha
datha isin
doman osin amach.
A m-batar ann ic forcsi in maige cetna confacatar na
cetha ana imtroma &ersir; na
casracha ana imluat
ha &ersir; na cethae
dluithe degtroma i fritseoladh na
sluag ina n-agaid amal silti
snéidhi snechtaide, nó amal clumha
coilctech re gaeith .i. in
cuvur-uanfadh anal-utmall etarbuasach ic tepersain cun anadh
gan urespaidh a gingobaiph &ersir; a h-eocurbelaibh
na n-ech n-allmarda
n-airdermach, &ersir; na serrach sulchruinn
sronfairsing seitfedach, &ersir;
na midach mórmongach nertmar n-diumsach ic meilbleith a
fiacal ocus ic fosheinm a n-glomar ocus a srianmirenn
ara luinne
leo a fuirech nó a n-imfostadh gan a lecon doreir
a menman
ocus a móraigentae isan magh.
edh a forcsi &ersir; a radairc don muig mor barclan
do shlógaib &ersir; do
grinnib ocus do
do miledaibh, do cathaib, do
cuirib, do cetaib .i.
sloig na n-insi &ersir; na h-
poiplib deilighthi &ersir; 'na cinedaibh scailti
scamhanta. Gach
cona socraiti, ocus gach
córaidh cona curi, ocus gach
cona tuaith fein ime, can rimh gan
airem gan airdmes forru,
acht amal ba barclan in mag uili dip.
A m-batar ann ic forcsi in maigi cetna co facatar da
saigidin lebarbroin lanmoir lethanfota d'óccaib fon armgaisgedh
ocus a n-ucht uili friu i fairsingi achaid, ocus a n-
dlus fidbaidhe,
ocus a met
ocus na
.xx. mile
gach lorg fri araile dib ina m-buaili bodba ocus ina cro
catha &ersir; ina n-innellaigh,
cona tuighi do clethcoilltibh aigh,
ocus d'fidbadaib neime, &ersir; do slegaib
crainnleabraib snasta
slinnsolsi uastib, cona sonncaistel cotat comdaingen do
cuarsciethaib
cetraimteachaib
aladaib uachtarfairsingaibh moraib ina timchioll, comba
lor
d'urgairdiugudh a n-aisgin indara fecht re h-imat dath
n-examail
a n-arm &ersir; a n-ecradh &ersir; a n-otgadh, re
gristaitnem &ersir; re gleordealradh
na greini ina certagaid friu, re somaisi na mergodh
&ersir; na minn rigda roietroct, &ersir; na
cathbharr cruan-cumhtaighthi,
&ersir; re geildergi gruadh na miled amal cnaim
oeingel elifainti
iar na tumma i corcur, &ersir; re solusruidedh na
saerchlann soicineoil
os bilib na sciath ar n-ergi na ruaidgrisi romoiri sin
in
aigtibh na n-anradh n-astarach re h-annaime a n-imtechta
&ersir; re
cumga na crobuailedh cathae i m-batar ic mallascnam in
maigi
fonnglais foruaine darar' cingset. In fecht n-aill
immorro ba
lor d'uathbas &ersir; cridenbas a forccsi re h-aduath
na n-arm &ersir; re
h-uathgrain na sochaidhe ocus re fostacht a ceime ocus re
treisecht a tocimme ocus re h-admaire a n-innill; re n-
aidble
ocus re n-imatlinmuirecht fodein ocus re met ro gapsat
fotha
don muigh reidh rofairsing forsa rabatar, ocus dano
risna
h-ammaitip aerdaip ocus risna h-eltadaib adhuathmuraib
do duibenoip
dorchaidhib batar ina n-urlenmain
ic urnaidhe a fola
ocus a n-apaige n-escoman d'fagbail gan
in-ellach in morcatha ocus inn
otharligib na n-anradh isin
armaig 'ar trioll.
La sodain tra doeccaim menma slóig
gabait co feithmech fuireacur,
&ersir; co sanntach sodeithbhirech ica
sirdecsain. Ro airigh
forsin magh, ocus ro dech uadh in morsocraitisin
tucc da uidh annsin co tucsat na dei do inní ic a
m-bai siriarraid
reime sin .i. a daethain catha ocus irgaile d'fogbail.
Ocus
o 'tconnaic asrus a fogbala aicci ge rancus a les anad
re comairli
ocus re h-imradhadh mor do denam re h-ucht in turcairti
tarla ann. Araisin ro gab-som for neimhsnim do denam de
ocus ic a cur for dail m-bicc &ersir; for
neimfni.
Acht cena o ro airigh ina menmain in guasacht romor i
n-imfoccus dó .i. a dith fein nó dith
fein co cinnte, &ersir; nachfitir a deimin cia dib diar'bo foicsi
maith no saich, ro la socht mor fair, ocus as suaill
narbo
nar leis a n-derna do dánacht gloir ocus do
boccacht urlabra
asa conach cathae co n-icci sin. Ar ro lae a menmu i
cumtabairt
dermair ocus inn imresain adbail ic tur brethnaigthi
ettorra fein ocus
ocus soconaigh
imeccla in catha do srainedh fair fein.
Intan do beired da oidh, immorro, a degtoictin fein ocus a
conach catha ni leicced nach snimh no nach n-ureccla
fair.
Nirbo cian do
ocus a danatus fein ann, gur' baidh ocus gur' dibustar
inn uamun ocus in cumtabairt ro bai ina menmain. Ocus ro
éirigh i medon in
do thai ocus d'urestecht friss,
ocus is edh asbert friu:
A degmuinter,
ol se, as sip ro tairbir in
doman fum-sa
cusindiu. As sib mo toicthi ocus mo conach ocus mo dei
adartha. IS frib berim a buide gacha maithiusa fuarus
riem.
Do riacht anois cuccaib inní ic a fuilti iarraidh
ocus togha co
fata ocus co menic anallana .i. in cath mor, ni h-e riccthí a les
d'iarraid festu acht an conach do cosnam a l-loss bur
lamh &ersir;
bur n-arm, ar is in nertaib bur riged ocus i cruas bur
cridedh
&ersir; i m-bonnaibh bur n-guailled? ata mo conach-sa no
mo dochonach, ocus mo métugud no mo lagdugud co
brath
isin laithi-si in morcatha.
IS essidhe an la ro gellsapair dam-sa icc tonnaib
srotha
for
ar n-armae ocus ima tuarccaib-sium
ar coccad ocus ar
n-eissidh o tosach uile.
in la frisi n-urnaigsium-ni do tabairt duin na m-buadh
ocus
na somiad forfemid
n-ar torrachtain don
uile. IS e in la cetna-sa dano do bera tighi ocus crodh
&ersir;
clanna,
IS e in la cetna dano do bera feranna forfairsiunga daib
fri
fulang bur senndatadh ocus bur senordhachta, &ersir;
denaidh
calma ann. IS e an la cetna dano do bera scur ocus crich
ocus forcend ar bhar soethraip ocus ar bar sloighedaib,
ocus
denaidh calma ann. IS e an la cetna dano do bera lucht
an
domain fuib tria bithiu, na lemhtar athcath no
aitdeabaid daib
in cein mharthai, &ersir; denaidh calma ann. IS
é an la cetna
dano do bera cach fuibh ocus sibh
os cach, &ersir; denaidh calma
ann. IS e an la cetna bus fiadhu forgill &ersir; bus
íudic breithi
etram-su &ersir;
&ersir; bidh follus do cach sin as inti clofitir ann,
&ersir; bennacht
uaim-si foraibh-si narab misi sin.
Masa dam-sa dano ro soichsiubair in
n-armaibh ocus co teintib, ocus masa dam do ronsaidh
gach
maith riamh sechnoin an domain, denaid inndiu cathugud
seitriuch
duthractach damh, ocus dedhlaidh sib féin, ocus
meis
frisin cair &ersir; frisin míclu liít
in senadh forain .i. co m-badh
sinn badh
n-derntai calma ar mo daighin-si, denaidh cid eiter ar
bur
n-daigh fein, co m-be bar sairi ocus bar commus
féin agaibh,
ocus rige for cach. Ocus cidh
becc dinnim dereoil do gnethe dim-su, no cipe ni fodalta
eili isin bith, dar mo breithir, i
fiadhnaisi m' arm, ni fil a obadh
occom-sa acht co b-fagbaithi-si deigbethaid namma.
Ata araill aile ann dano. Na loccadh ocus na forlaighed
foraib-si itir an t-imat adbal &ersir; in t-socraiti
di-airmidhe ut atcithe
chuccaibh, ar is uathad dib-sin as luct gaisccid
nó engnama
acht
ocus saerealadhan a n-urmhor, ocus as ing mas eol doib a
n-airm
d'imurcur. Madh a n-imluadh immorro i n-agaid miled ni
combtig co m-badh eol daib. Ni aile da lot dano .i. ni
lucht
oenbérla iat, ocus ni tabair cinedh dibh aichne for glor araile,
ocus teichfit a n-urmor lasna
cétgairibh i cétuair, ar ni duthract
leo anadh fri calma do
denamh is incath. Bidh uathadh
accaibh-si immorro ro sia cathughad cathurda do gnim,
acht beith ic díthiugud na
cinedh n-echtrand sin, &ersir; ni cath
cathardha eissidhe, ar as namait &ersir; as bidhbaidh
bunaidh do
frib, tabraidh bur n-agaidh for tus for in morsocraiti
sin locta
in domain, &ersir; narab d'anadh occo
damaidh cathugudh no comlann doib,
acht eirgid trempu gan
fuireach ocus trascraidh remaibh iat, ocus denaidh
fodhail ocus
brígh m-bicc dibh. Ar teichfit remaib fo cetoir,
gorrabh a fiadhnaisi
la cach 'arsin conadh becc m-buada nó m-
buadhnaisi badh
denta do
cinedha dib sein.
Ni h-inann ocus tisaidh 'ar clod na
In sailti-si fein dano in mor a brígh la
lucht airrthir
i r-
is lainbecc da fuil bad dutracht lasin
do thodail ass ic cosnamh
ar as becc nach coimhmisccais leo sinn uili 'nar
Acht cena is bes coitcenn fon doman uili conidh misgaisiu
lasna tuathaibh na
Mad misi immorro tuc mo conach damh mo
teccmáil alt
in lai-si eter lamaib tairisi mo muintire dichra
duthrachtaige
fadein, ocus deghaichne caich ic arailiu uainn, ocus fis
a n-deglamaigh-sium
accum-sa isna cathaib crodha ro cuirsit maraen
rim ic gabáil na
Ni fhil uaib milidh nach tabair mo cluassa
aichne for builli a claidim nó for fidren a fogha
ic a diubraccudh
cen co taidhli mo roscc a taidhbred fein.
Atcimsi foraib dano na comarthadha ocus na h-airrdena
na tardsat breicc immum riam, &ersir; as follus dam
&ersir; as cinnti
lem co clofidhe for m-
bidhbada tresna h-airrdhenaibh atcither
damh foraib .i. atcim gruamdacht in for n-gnusib,
&ersir; urspraic
in for n-aigtibh, &ersir; tomaithemh romor in for
rosccaibh.
Atcither dam innossa fein im menmain na srotha cro &ersir; fola
ic snighi im fiadnaisi, &ersir; mededha maelderga na
saltarnaigh forru, &ersir;
ochursnam ina cru fein ocus ina fulradh.
Amae atúsa innossa ic lainmilled noith immum fein comor
.i. sib-si for dasacht icc iarraid bar leicctiu don cath
&ersir;
misi ica for fostadh. Cidheadh ar ai mataidh-si ocus
logaidh
dam-su in fuirech sin, ar ni ar for misccais fostaim-
si sib, acht
ara mett as uraibnius menman dam bith ica for n-
accallaimh
re febus na sailechtan fil lim.
Nach faicthi me ar crith &ersir; ar comboccadh
re mét mo
degsailechtan, ar ni tartsut na dei riamh maithius mar
so i
faicsi duinn intan na fil etrainn &ersir; cach maith
duthraicmit fein
d'fagbail acht inn rae-machaire
becc-sae nammá.
Biad-su fein
innossa co l-langairit ic scailed ocus
ic tidnacul daip-si ina fil do chrodh i l-
ocus na
IS cinnti iarum
loighidhecht in coccaid-moir si d'fagbáil
indíu nó a pian dano, &ersir; dia m-bad
í a pian badh urlam,
tabraid-si ar bur menmain a fuilengmais-ne do cenglaibh,
do
cuibrigibh, do crochaib, do cestoip.
Décidh lib amal no bretfatis mo baill-si
ocus no berta mo
cenn-su for cathairib in
lib-si sin, ar
riam, ocus ni mo no cocceladh
IS e for snim-sa fil form-sa desin cena, ar, dar
mo bréithir,
i fiadnaisi na cath i comrac imberaid an lam-sa fein bas
form-sa, manip me cloes in n-irgail-si, ocus, a dei
adurthae,
cena inte bhus uille tarbha do chach gurab é cloes ann, &ersir; inti
na digéla ara comchathardhaib arna clodh a teccmail i cinn
catha ris reime.
Ni h-ed sin do róine
na
muintir ann.
Madh misi immorro, bennacht uaim foraib-si, a
occa, na
h-imridh neach uaib a lama for an lucht teichfius remaibh,
acht gurab é
teichfius remhaib ann.
Na tabraid coicill d'athair nó do
do comfhuilidhi airet beiti a n-aighthi foraib, acht
buaidridh iatt,
&ersir; geibid na claidhmi dar a n-aigthib doip,
&ersir; gach oen airisfes
frib gabaidh amhail dergnamait é, &ersir; cidh
cara fire bes ann
clanntar an claidemn ina loing m-bronn amail bidh namha
uathanaichnidh no teccmadh frib.
Denaidh eirge do ghabháil bar n-arm
festu,
ol ocus
étid co h-oponn siph &ersir; innsaigid bar n-
inadha catha &ersir; comlainn,
ar ni riccim-si a les bar n-ordugud. Ni h-aichenta
damh for n-inadha catha ina daib
fein. IS menic ro coraigsiubair
sibh isna h-inadaib sin docom catha
docair maraen
frim-sa cusindiu, ocus intan ro sia agaib co dul asin
immach innossa na saigidh docom a dorus itir ardaigh na
scailter &ersir; na tanaighter for coirighthi catha
ic techt tar doirsib
imcumcaib an
co h-opann o bur cúl chuccaibh, ar ni da saigid
atát dorsi an
don
fo for cosaib de, &ersir; linaid clasacha in
sloigh ina coirighthibh catha inn oeinfecht for reid in
maighi
dar in
don
teccatt in slógh troch ut da bar
saighidh.
Aitiuscca
leis deredh a imacollma intan ro eirgetar in slogh uile
eirge
n-aeinfir inn aeinfecht dochom a m-
both &ersir; a caprach &ersir; a pupall,
d'étiudh a l-luirech &ersir; do gabail a n-
gaisccedh &ersir; d'airitin a n-arm,
&ersir; do thochaithemh a prainne laithidhi re techt
i cenn
mórgnim &ersir; mórsaethair inn imbualta &ersir; erghaile in catha moir.
Ba maith leo-som in celmaine do rala doib annsin .i.
a n-armu
&ersir; a m-biada do teccmail co coimhirlam da
saighid.
Gabait iarum na slóig ic tocaithem a prainne
laithidhe
co h-enda etarbuasach an-b-forusta annsin: araill dib
ina suide,
ocus araill aile co h-urchrom eccobsaidh os a m-bordaib,
ocus a
n-urmor uile ina sirsesam ar dorsibh a pupall ocus ar
belaibh
a m-both.
e,
re h-ed n-athghairit í .i. a
la
Tuccsatt a fianlach frithalma a
arm timcell catha co
Ro gap iaram da assan aeingela iarnaidhe imma dib
sliastcolpthaibh. Siat glanta gleorda glainidhe. Siat
niamdha
nemmergidhe cona m-bondbaigib dilsi degfuaighthe
druimlethair
fotha, cona cassnaithchib caiti cruaidhsnithib coimtenna
columdai ic imfostadh a n-uruachtar &ersir; ic
cassadcengal
a cuarbel im certmedon da sliasat inn airdrigh. Tuccad a
comgha cnis &ersir; a corpditin catha imme .i.
cathluirech dluith
drolach dualach degfigte derscaighte
d'úriarann.
Ba din doiti, ba coimet cinn, ba comga cuirp, ba h-
anacal
anma, ar ni cumgad rind no faebhur a tolladh no a
tesccadh.
Deithbir disi on ar fuair a h-
urgnamh co h-ollomhda augdurdha,
&ersir; a fobairt co frichnamhach firglic a l-lendaib
inmara olarda
itharda ola indara fecht ann do boccadh &ersir; do
righniugadh,
fecht aile immorro no foibrigti do crúadugadh
&ersir; do chaitiugud
a drol a grethaib gleorda glanusci &ersir; a
sruthlintibh lindglanaip
linduaraibh &ersir; a h-aibhnibh aillib ochurglassa
firtuaiscirt
adhuair aigreta bathuaidh. gurbo menmarc la
boi i m-mórsocraiti
da drolaib do tesccad.
Tuccad a caithchris cathae
&ersir; comlainn im
Clarchris columdha glaeta glolethair sin do druimlethar
n-daimseicheth n-dartada arna n-acomal &ersir; arna
n-daingendluthachadh
do glaed &ersir; do sechim &ersir; do bitumin.
Clarland cummaide
credhumha i comfhata &ersir; i coimlethan in creasa sin 'arna comdluthachad
friss. Clar
fair da somaisi iar n-imechtair. Fiartarstnana
'arna coimeccur on burd co araile de. Fiacalcorrana
croma
creduma isin dara cind de. Stuagluba umhaidhe dar
braigdibh
na corrán sin isin cinn araill
ocus ro h-oslaccadh im cnes ind
sin dó ó filltibh a occsall co l-lethan a les.
Ro cuir
&ersir; ro congladh a cruadhclaidem comlainn for a
cliu i forciupul
an cressa sin .i. claidem cruaidh corr-cotut claislethan
colgdha coilgdírech cona croseltaibh comdaingni
comtairisi de
iarann secda sithrigin sechtlegta
fair, co
toimside trenmiled o ta a urdorn co a ind.
ina lethet. Do raighnibh &ersir; do togaidib
&ersir; d'firdingnaibh na
lann laingér lanchruaidh lainrigin lancotut
on frisna geibed iarn na cruaidh do cruaidhiph na
cruinne,
na tinne do tinnib in talman, na crann, na cnaim, na
carrac,
na daingen do daingnibh an domain uili.
No stuaglubadh
co tibead a inn re a urdurnd. No sceinnedh-lingedh in
claidem ina coilgdírgi cetna doridisi re brafad
sula no re luas
menman duine, acht cena ba iar cein máir no
tairised don
cressnughadh ocus don crithnugudh no gabad fair ic
asccnam
ina dirghi fadein. Ba cosmail &ersir; ruitne greini
fri h-usce
a taitnem
Mairid in claidem sin fos i n-aigrecht athri
&ersir; senathri
ina set maic &ersir; úi &ersir;
innúi, ic sil
na
fris.
Ro gabad immo cend dano dar maelat a luirighe
seachtar
corrchathbharr círach
crúandathach serigh sronach sogabaltae do
iarann aithleghtha orchumtaighthi, cona sronlainn imlethain
iarnaidhe, co cumtach credumha fuirri dar agaidh an
ass, co n-ditned a srona ocus a beolu, co n-gabad i
comarda
fria a smeich.
cethra uvullmellaibh cruinni cruaidhiarainn for a
cennaibh co
n-gaptais na clobuinnedha sin o brud in cathbharra co
bil an
cresa boi immo do dhín ocus do dhitin a muineoil
ocus a
formna ar beimennaib na claidem ocus na loirgfhertus
catha inn
imtruastadh ocus a n-imforran an catha moir.
Da clobuinne caiti cethardruimnecha do iarann aithlegta
cona n-inneoin-traigthibh tanaidib tuinighthi fothu i
coimlenmain
na luirighe for cechtar a da gualann, co cennaibh
dlochtanacha
dedhailti forta fri h-ocharchimsaibh
cona tortromadh a troma for cond ind
a bragait ar beimennaib na claidem da gach leth. Caelchorrana
cruaide cnes-tsaidthe &ersir; minslabraidh segda
seimi
seic-rigne ic fuaigel ocus ic imfostad in cathbairr sin i n-drolaibh
na luirighe for cach leth, cona bai cumang a n-dedhailti
no co n-deiligti do reir a aiccenta &ersir; a ailgesa
iat.
Ro gabad a inncomurtha
impirechta imma cenn iar n-uruachtar
.i. a minn
and do mairgreit &ersir; do cristaill ocus do
carrmoccul &ersir; do
lecaib togaidhib tiri na h-
i cropaiph en &ersir; ethaiti dar in sliab teintidhi
a Partus
co tir na h-
oir forloiscti ic a n-imfostadh.
findruine uasu. Drumlorga don tinni corintecdai eatarru,
tinni cumuscda sin do choimhlegad na n-uile tinne, eter
iarann
&ersir; stan &ersir; luaidhi &ersir; uma
&ersir;
neimidhi for in drumluirg sin. Bai do beachte &ersir;
do bertnaigti
&ersir; d'urspraicemlacht ocus do beoamlacht a innill
atar la gach fer
no teccmadh ar agaid
la gach ceim no cingfedh an t-
urgraine do-som sin.
Tuccait ina docom dano da craisech cennglassa
ceinnlethna
croremra co n-
neimhi arna sádudh i slesaib a slend, co slipadhcainnledh
socarchain solusta saignentae
fortae, co taitnem-taidhlig etroicht
glain aigreta innta, co r-rinnaithi eoa for a n-innaibh,
co
n-aithgeri altan for a n-uillib, cona n-dib sabcrannaibh
comfata
coimreide coimdirgi coimremra inntu, co na n-dib n-
iriellaib imdaingnib
iarnaidhib fotha.
Balclan gelglaici
dibh.
in cach seim arna sadudh co cert comard tre cro-innsma
gacha craisigi dib.
Tuccad a guaileiri catha co
amlach aladhbreac engach-bommanach
uammannach uainecdha
imelchruaidh
ecclannach imlethan do croicnib
leoman 'arna lansuathad le,
cona h-imelbord imdaingen iarnaidhe ina h-imtacmac, cona
lethanloss inncael uiriarainn
fuithi, cona socht focobradaibh
cuasta corpchruinne cenncorra ina crobuailidh comaird
comeccair
mintighi im
Slatbuindedha coimremra coimthenna coimdirghi
credumha
co n-urcbalaibh allmurdha inta 'arna lecon co laindiles
re
lergaib droma in scéith, co n-gabtais co
forscailti fiartarstna o
cathairibh na cobradh for cach leth, co luptais a n-enna dar
in m-bordbil iarnaidhe sin isin leth araill.
Delba loiscenn &ersir; leoman &ersir; draicci
&ersir; grib n-ingnech &ersir;
nathrach neimidi &ersir; anmanna n-ercoitech 'arna
rinnadh co h-adhuathmur
ind etarfasaighibh na crosbhuinnedh cengail sin ro
batar tairis.
Brichtscribhenna briste catha 'arna scribadhrinnadh
ind do
lamaibh
cu m-ba lor d'uathbhas do bidbadhaib timcaisin fair i r-
rae catha
no imairicc.
Mad cathcliath comhlainn immorro do congmail ina
agaid, ni bai i n-aenaimsir fris fer folilsadh.
Étiudh cathae
Cid iat sloig
sin, ar in cein boi-siomh fein ic airitin a arm ro
eitsiut in slog
uile iat frisin re sin .i. ro gabhait assana uaigti
imdluithi iarnaidhi
im cois-sliastoib curad occo ocus luirecha dluithi
drolacha
deghfhighthi d'uriarann im cnesaib, &ersir;
corrcathbarrae
coema cruan-cumhtaighthi im cennaibh, &ersir;
caithcreasa clardhae
columda brecrinnta bolgacha tenna tailci tairismecha im
taebu.
Ro cengailti lannclaidme aithgéra ailtnidhi i
truaillib togaidhib
for a cliu.
Ro toccbait dairedha digainne derg-ruadha do slegaibh
slipta slemonchruaidibh &ersir; do chraisecaib
ceindlethnaib &ersir; do
mhanaisib dirgaibh druimnechaibh re gelguaillip curadh
os a
cennaib.
Ro coirgit leibenna dluithi
daingne dithoghlaidhi do
sciathaib caemae corcurderga a timcell gacha tuinti
sloig diph.
Tanccatar fon tochim-sin &ersir;
fon tuaruscbáil docum
airm i m-bai for in faichthe forfairsingg i m-medon in
dib ina cathbuidhein dluith degcoirigthe for leith, ar
nirbo
miadh no maisi nó menmanradh la morslogh dib a
sochraidi
curadh do cummusc for slogh aile cenco taidhbred
suaichnidh iat &ersir; co n-ordaighedh fein gach
degairecht dib ic a
inad catha.
Ba mor in t-adbur metaigti menman do
na h-
ar robtar imda aghmura na degslóigh do dechatar
ann .i.
allata innsaigtech
fergacha forusta forrancha
firduilge forniata
mera muirnecha merdana mormenmnachae
seitrech subhach sommata so sochineoil soerclanda
Buidhne bailci beoda briscci brigacha bunata bagacha baranda
na h-
na
leaburmongach
uretroma utmalla airdgnimacha na n-
insi &ersir; airir inn
occiain fuineta &ersir; iarthar-tuaiscirt an
talman.
Cenmotha dano inn ail
nemcumscaighthe &ersir; an t-uchtcnoc
airdshlébhe &ersir; in t-all gaibthech glasmara &ersir; in murtonn móranfaidh,
&ersir; an breisim bratha, &ersir; an buinne dilenn, &ersir; an diliu ic
tuili, &ersir; in linn lacha icc linadh, &ersir;
an ruadbuinni robartae ic
rith, in crobuaile catha sin, in
sithmuine sluagharmach, in
damrad dichell dur-dhoiligh dasachtach .i. trenfir tenna
tairisi
tatlaighti an talman &ersir; cruaidhmhilid
cuartaighte na cruinni re
cois
sein,
na
uair-sin.
Atracht
na slog sin &ersir; da n-airemh &ersir; do corugud
a cath. Nirbho
h-adbal itir imat a sloig-siumh a n-agaidh na socraiti
di-airmidhe
ro bai icc
socraiti coimlin ina m-boi do
in la sin .i.
foglama gaiscidh &ersir;
&ersir;
Do-roine
druim ar druim, dluithi, daingne, doscailti. Ro coirig a
n-etedha
catha impo .i.
coimlin cetna isin aircenn araill. Tainic fein cusin
tuinti trenfer
tarrusair immailli fris ic ordugudh na slogh, gur gab a
inadh
catha &ersir; comlainn itir raignibh a righmhiled inn
airenach a
etarmhedhoin in catha moir-sin. Ar
ger'bo corp óenchatha uili
iat-somh, araaisin is amlaid ro bai gach
roduine ocus gach
dib co
ina crobhuailidh timcill immi budein da imdegail ar a
escairdip
&ersir; fri h-ursclighi inn agaid a bidbad daracend
inn imforrain in
catha moir.
'Arsin tra ro forcongairt
fogluasacht fon samail sin a n-agaid a m-bidbad dar
slisbord in
la h-anradha
dasachtach, is dicell, is dicuinn,
is deinmnetach, is tren, tenn,
tulborp, tinnesnach in tulscan trenrethae tuccsat asinn inad
sin immach do saigid a namat.
Cemadh
airdcennassa na
beith gach aeinfer aca, ni
sanntaige &ersir; ni dichra &ersir; ni duthrachtaige
no raghdais docom innas amal rocotor annsin, gur
rucsat 'na n-urgluinib leo ina m-boi do gharrdhaib
&ersir; do puiplib
ocus do bothaib bronnfhairsiunga
beloslaicti etarrae ocus slis
an
in
aentadaig oen catha can dedhail,
gan scailed, gan scainredh
forta noco riachtatar dar clarmagh na
&ersir; a n-aenfhabhull i frithagaid
acht beith ic midhemain &ersir;
ic mórdecsain for in
Nirvó cian in forcsiu do-somh cena intan
atconnairc in
sruthleccad sloigh lanmoir dar lethbord in
saigid .i. lucht an iarthair &ersir; occbadh na h-
ilbreca imluatha uasta .i. na
mergeda iairlepra erplecha
eiteacha, &ersir; na h-onchona corpchaela craesderga &ersir; na bratacha
lethna lebra lanscailti, &ersir; siatt for
meirbliugud, &ersir; for fiarlubgail
&ersir; for foluamain lasna aithechaibh aerdaib,
&ersir; la sithlaicc
&ersir; la fidren na fanngaithi dus-fainic.
Atconnairc dano na dairedha dluithi digainni
dergruada
do slegaibh fota faebracha os a
cennaibh, &ersir; a n-englumma
aigh ocus a n- innech urbadha &ersir; a tinfas bodbae re bonaibh
na sleg sin do tuagaib tana togadaibh &ersir; do
biailib imlethnaib
oenfoebrachaibh, &ersir; do
bogadaibh bircennaip benncrommaibh
&ersir; d'fogadaib feta fogablaigi &ersir; do
beraip bodba birguirt-rinnaithe.
Atconnairc dano taitnem &ersir; taidhligh
&ersir; taiblenaigh na
circhathbharr
ocus na n- glasluirech n-
gleordatha, &ersir; na n-inar n-orchimsach,
&ersir; lainnrech na lethansciath lanmor ic a n-imurcur for uillennaib
na n-anradh, occus ar rightib na rigmiledh, &ersir;
ar guaillib
na n-galgat n-gaisccedhach, &ersir; ar cle-corpaib na
curadh comnart
Atconnairc dano solustaitnem na saigetbolg socarchain
arna suidiugudh for slesaip na
fotae, cona forclib finnargait forta, cona m-
belbordaibh credumha
fríu, cona cruinnchimsaib
coimfighthi do ilcenelaibh gacha
partainge isin bith arna coimeccur
co frichnamach firglic firamnas
inn ochurdruimnib a n-uamann da cach leith, cona
toimsib,
techtaide do raignibh na saiget sainighthi arna n-
ordugud
inntu &ersir; do neoch na
tailledh isna saigetbolgaibh dib batar
ina topnasgoib cengailti for a caithcreasaibh na curad cona
cennaibh corranda cruaidrinnaigthe
forna saigtibh sin ar na
foibredh aruilibh dracon ocus leoman &ersir; a neimib
nathrach 'arna
fothraccad a l-lennaib legtae in oir forloisccti,
cona fethcrannaibh
snasta slemnaigti inntib, cona fidradaibh brecrinnta forta,
cona snathcenglaib seimrighnib
sitaidhi leo, co lasfadh
in t-aer i n-aimsir a n-diubraicte dib.
Ba h-i toimtiu
co m-ba do buain glassgort na
gnath leo gach dia reimi. O 'tconnairc immorro na buidne
niatae naimdide &ersir; na dirmanna aigh,
&ersir; na h-ogo armtae &ersir;
na caithcliatha cengailti coirigthe
can fuireach, gan essnadadh,
ic dirgad ina certagaid cuicci, tainic socht ocus imuamon
aiccenta &ersir; cumsccughadh menman do, &ersir;
ba celmaine móruilc
do-sumh sin, ar ni tarla do turcairthi catha nó
imairicc riam
cuicci ni no cloechlodh a menmain
no a aiccned, no do beradh
nach n-urecclai fair.
Arai sin ni ro leicc-sium co forcsinach fair in uruamon
mórsin, acht ros-folaig ocus ros-diamlaig in
meiti ro cumaing.
Tanic iarum for in foghurcosta ard-aibinn allata aird-
ermach
tarrustair fai i timcill a slogh &ersir; a muinntire,
&ersir; ro gab for a
n-accallaim &ersir; for urail degaiccnid forta
&ersir; calma do denamh,
co n-ebairt friu:
A degmuinter,
ol se, is e so an la ic a fuilti iarraidh
co
fata. IS e so an scur ro sirsiubair ar in cath cathardha. Na
bidh dicell occaibh festa, ar ni fil ni aili ann
act dul i muinighin na n-arm ocus an iarainn. Cach
fer accaibh iarrus rochtoin co a crodh ocus co a muintir
sired
a l-loss imberta a claidim i trat-sa rochtain dia saigid, ocus gabaidh
occaibh for n-uile maithiusa do
bith i m-medon etraibh
&ersir; bur namaitt for lar in maigi-si na
dream occoinn as seitrige coisenas iat a l-los na n-arm
as leo
ragtait asin maig-si anos-sa.
&ersir; as coraite duinn-e a cosnam co
seitrech, ar issind ata
for fir, &ersir; as linn coingenat na dei adarta. Ar
damad edh
bad ail leo-sidhe mo
do tabairt do
cena, ocus dano ni fil d'feirg na n-dei frisin
poiplib an domain co coimetfatis meisi doibh damad form
badh raen.
Dar lim-sai dano tuccus lim accmaing maith tochair
docum
in maigi-siu indíu. Tuccus lim amh maithi an t-
uile doneoch as béo dibh, ocus ina n-deachatar
bas dib
dano da mairtis indiu is lem-su no cuingéntais,
ar is me ata
for fir. Tuccus lim dano cineda dí-airmhidhe
airthir an domain
ocus lucht a
oencatha riemh tinol a barsamla. Ar
atat airm
an domain uili, ota in
immailli frim-su i trat-su cenmotha
dano drecta uaiti ocus sceolanna
terca filet do lucht iarthair an domain i f-farradh
&ersir; nach faictisi fein nach
filet side lin for fobarta-sa, &ersir; dar
lim-su as edh as denta friu, a lecon cuccainn inar n-
ucht &ersir;
benna an catha do diabladh ina
timchill cona raibe asrus
eluda occo, &ersir; bidh lor uathad uainn-e d'imbirt lamh forthu
'arsin, ar ni fil la
Biaid drong mor linn immorro ic na bia feidm aili
isan
cath acht a n-gaire catha do tabairt namma i cumma
chaich.
Ata araill aile ann imman coir daib calmae do denamh
.i. tabraidh ar for n-aire &ersir; cretidh co daingen
co fil an
for nertadh &ersir; ica for n-etarguide im calma do
denam do
coimhét a saire doib, &ersir; da n-etrain for
cumachta
Ocus da m-beith accam dano asrus etarguide foraibh ina
n-diaid-sin, nirbo ró nó furail lim me
fein com' clainn &ersir; com
commaim do luigi foen fo for cossaibh da for nertadh ar
ammus
maithiusa do denamh.
Araill aile ann
dano 'man cóir daib calma do
denam, ar mana cloiti-si in n-imairecc-sa remum-sa
indiu,
biad-su im deoradh &ersir; im loingsiuch ó
sunn immach. Bidh
ascaid cluichi la
aile bad doigh ann immorro gorab túsca bas i m-
belaibh-si innas
mo bheth indíu im senoir ic foglaim foghnamha do
duine aili,
&ersir; me i n-
Ro toccbatar na h-aithescca-sin
miledh &ersir; aiccenta na n-
fergluinne na
iatt do saint ind imbualta
&ersir; d'faelscudh imberta na n-arm, &ersir; rob
ferr leo n-aeinfecht do dail ina m-
belaib innas an ní bad
oman no bad uireccla re n-
'Arsin ro gapsat na catha cechtarda co coimdichra comduthrachtach
ic gressacht a muinteri
do saigid araile, ar ro bai
an ferg &ersir; omun a n-delighthi re a conach ic gresacht muinteri
&ersir; ailgius fogbala in conaigh ic gresacht
muintere
n-dail, cona boi dichell na
ailsecht ic slógh dibh ic saigid
araili, &ersir; ni ro ansat don reimim roretha sin ro
gabsat forru
nogor' comfoiccsigset for
acht edh inurchuir eaturra.
O ro comfoiccsig iaram dona
slógaib cechtarda cona
bai acht edh athgairit a n-imdiubraicthi etarra, ro
reccratar a
lama da saighetbolgaib finndruinighthi. Ro innletar a
saighti
snasta sruibgérai for srengsnáithib
ciarthaib cotatrighnib a fidbac.
Ro coirighsit a coirrmera coilgdirgi i l-lathrib a
taball tul-amais
&ersir; i suaineamnaiph siti soidiubraicthi a fogad
feig faebharglan,
&ersir; a m-bir m-bodba, &ersir; a sleg snaidti
slinngergorm. Ro tennsat
a traighthi re tulpartaib an talman. Ro boccbertnaighset
a trealma
diubraicthi asa n-guaillibh. Ro dhirighset radarca a
roscc rinnger
rinnsholus rena n-urchuraib do saighin a m-bidbad.
Tuccsat aichne for aighthib na
n-aichenta fo a n-ercomair
isin cath. Ro aichensat amh a n-aithri &ersir; a
senaithri, a
m-
ann. O ro aithgensat immorro a cairdiu &ersir; a
coicceliu
&ersir; a comfuilidhe i cinncomair friu, ro shocht
forta, &ersir; tainic caer
chonnailbhe doibh ic faiscin na fircarat ar agaidh na n-
urcor
i n-airenach in catha.
Ro congbattar iarum a l-lama sinti fon dhiubhracad.
Ni
ro cuirset cor dibh, acht amail tarraidh in tultapadh
íett,
catha, &ersir; ni ro leicci in baidh doib dano gnimh
inn imairicc
i n-agaid na n-aichenta.
Ro batar fri re cian icon imdecsain sin for lathair in
catha, &ersir; ni ro diubraic neach araile dib, acht
a fogadha fuirighthi
urlamha for a meraib, &ersir; a l-lama sinti oc
irnaidhi na
h-imgona, ar ni ro cumaing nech dib a arm do dibracad
ria
n-araili.
Fota badh coir na lama sin cenae d'fostadh &ersir;
d'irfuirech
can a l-lecon lasna gnima do ronta ar trill dibh. Ar as
garuair
gur' cuirset na lama sin docum bais
in coimlin na fetfadh
in cined doenna d'foccbail i n-oenaimsir co brath
doridhisi
cidh co sidamail no beitis o sin ammach, can cath, can
coccadh,
gan marbadh duine ettorru. Ar iss edh innisit auctair na
féin, conidh maithiss ro bai, &ersir; conidh
aithisscel aisnesen
no
o sin amach, &ersir; ni ro linait riam.
Cach cath &ersir; gach
coccad, gach ár &ersir; gach airlech
ocus gach easbaid dano do ratad isin doman riem, as co
cath
in lai sin no cuirthe ar bharamail. As friss no
samhlaighthe
gach olc, &ersir; ni ro samladh sumh fri h-olc aile
riamh. Nir'bo
h-ingnadh iarumh cemadh
ainesccaidh la neach imlúadh a
lam ann docom in catha sin. Araisin
tra frith neach no imluaided
a lama re cach ann. Dia friss cena, ro ba mór in
mire,
ocus rob adbal in miciall, &ersir; ro ba dana in
dasacht don oenduini
ro derlaic a arm &ersir; a lama d'imluadh &ersir;
d'imbeirt re
cach isinn uair sin, ocus
d'imbeirt ann.
do sainmuintir
IS annsin iarum ro dírigh
i suainem in lethga letartaigh ro
bai ina laim, conus-tuarccaib
i comarda fria cluais, gurros-bocc ocas coros-bertnaigh,
gorros-croith
ocus coros crithnaigh, curros-cass
ocus curros-certaig, go
ro la rot rourcuir di ocus a fidren bodba ocus a
siangaran aigh
eiste, co tarla 'na seol neime ocus 'na h-innell urbadha
í sech
bil in sceith, dar brollach na
luirighe, i m-mullach a ochta don
fir bai for a inchaib isin cath
araill, co n-deachaidh fot ferlama
da crund cruaidh cethardruimnech
glaisiarainn trena druim siar sechtair ar tregdad a cridhi ina
certmedon.
Cidh seitrioch foruair as can anmain foraccaib.
Nocurb
athair gan clainn, immorro, ocus nocar cenn cen chuiri,
ocus nocur
fann in t-urcur sin tarlaic
do shluag
sin.
IS annsin iarum ro sinnitt a n-organa aigh,
&ersir; a cuirn
comairc &ersir; a caismberta catha leo .i. a stuic
ocus a sturgana
ocus a n-adurca furfhoccra, ocus a
cuislenna catha, gur ro
buaidredh an t-aer leo do glaeidhbeicedhaigh na stoc
slescam
slemonsholus, d'ardgairmnigh &ersir; d'fogurnuall na
n-adurc, do
buiredhaigh ocus do comghair na corn &ersir; na
cuslennach.
Ro eirgettar tra aiccentai na n-anradh &ersir;
menmanna in
morsluaigh leosin, ocus tuargaibset gaire móra os
aird. Ni ro
toccbait reimi-sin no ina n-deghuidh isin doman gairi a
m-barsamla
sin. Deithvir on, ocus sloig na cruinni domanda uili
ic eighmigh inn aenfecht ar in aenmuig-sin. Ro lin mac-alla
na gairi sin
tulchae ocus sleivti, aibni
ocus essu, allu ocus
inberai in tire uili.
Ro siacht a m-bresmaidm ocus a
fuamannai ocus a freccurtai
co fircleithi sleibi
goethu no toirni na nell uretrom etorbuasach inn
aeoir fuasnadhuigh
riamh. Ro freccrait na gairi-sin &ersir; na
nualleigmhi
cetna i comhglendaibh slebhi
shlebhe
cenngarbae sleibi
Ocus ba h-adbur urecclai dano dona slógaib
con-uargaibhsett
na gairi sin fein eistecht re a freccurtaibh doridhisi
asna
h-inadaip sin ina n-docomm, ina m-bui do graigibh
&ersir; d'almaib
ech ocus indili, ocus do tretaib torc ocus mucrad,
&ersir; d'ailbinibh
oss ocus alltu eccennais, ocus do damraidh diceill dásachtuigh
i foithrib na
Tanccattar inn aeinfecht lasna gairib sin co m-batar
for dobur
ocus
muighe, co n-derna fot crithach don muigh fo a cossaibh,
ettar daini &ersir; alma ocus innili, cona bui a
samail acht mad
&ersir; caisteoil &ersir;
cloch &ersir; claradh in tire lasin toranncrith mor sin, gor'bo moiti
ba difulaing doibh
cloistecht re fogurmuirn in muighe
fos, cona búi a barsamail acht amail bad bann don
brath do berta
isin uair sin ind.
La soduin ro cotar na slúaig for a trealmaib
diubraicthi,
&ersir; ro gabsat ica n-imluad do cechtar in da leithi. Batar di-
airmidhe
re n-airdmes iat-sen. Robtar imda amh ic a n-imluadh
etarrai fogadha faebracha
&ersir; bera bodhbha biraighthi &ersir; cuailleda
cendloisccthe ocus saighti
foibrighthi fororda occus
mulclocha glac &ersir; liacca
lamh &ersir; uvuill-mill iarnaidhe &ersir; pluicmill
luaide &ersir; crundchlocha taball.
Ba h-e tricci &ersir; imluas inn imdiubraicthi leo conach bui nach
tairisimh for a n-urcoraib occo, no nach n-uiresbaid,
acht a
m-bith ina n-dluithneoll dubdorcha
isin aer uassaibh can tolladh,
can tanughadh airet batar na sloig for a trealmaibh
diubraicti,
batar na dorchata dermara sin dar
na cathaibh &ersir; dar maigib
na
n-dubciach, nó amail dall-fedha i foghamhar, co
tuititis iarom
'na frasaibh neimhi &ersir; 'na tolaib tromfertana i
cobradhaiph na
scieth, ocus i tulaib na starga ocus na m-boccoiti,
&ersir; i n-drolaib
na luirech &ersir; i corraib na n-dillat, i cennaip
ocus i corpaib
na fer &ersir; na n-each, comtar ile fuile forta
&ersir; crechta &ersir; cnedha
&ersir; letarta dileighis.
Nir b'inann duthracht la lucht
na n-diubraicte-sin cena, ar
ba se duthracht dreime dib cona
dibhraictis urcor n-imroill isin
cath, can guin carat no esccarat de. Dream aili ba se a
n-duthracht
guin a n-escarat nama. Drem aile ba ferr leo co taethsad
a n-airm dimain asa
lamhaibh isin talamh gan guin
carat no escarat dibh.
Acht cena ni boi a cummus-sin leo-som, ar ni fer
d'airithe
no aimsed neach and, acht a n-airm do diubraccadh isin
aer
os na cathaib co tuititis for na
slogaib amail ro ordaigedh
an toicthiu no an t-urcor iat.
fairrgit sluagh
batar &ersir; as lugha ro soichtis na h-airm an talam
treotha.
In crobhuailidh bodba dano ro ordaigh
in t-
catha moir ro tairisetar a n-
inadaib a coss for lar in cathae,
ocus ro dluithigsit co daingen iet. Do ronsat amdabaigh
n-doscailti
dib &ersir; scellbolg do sciathaib ina timcell
&ersir; uasaibh, co
m-benadh bili in sceith ria araile
dib. Indar-lat cona bai ní
badh eislinn doib acht a n-airm fen dia crechtnugad ar a rodlus
ro innletar iat, ocus as inuectain dia coemsaitis a lama
do
luth no a n-armu d'imirt i n-agaid a m-bidhbadh isin
rodlus i
r-rabhatar fos co reithfitis carpait ceithirreidh
foraib.
Morsocraite in domain immorro do dechatar i toirithin
.i. ciniuda na h-
muir
acht batar co h-edluith esraiti
uathu for leith. Araidhi
ni ro saigset ind imairicc fos biucc, ar bói
tincoscc o
IS annsin ro innsaigsett eitedha catha
in lathair i n-ucht muintere
muinteri
imairecc n-ugra forru.
O 'tconcatar dano socraiti
n-imfostadh, acht ro meabaid sruithleccadh da
da n-occmiledhaiph etromaib &ersir; da n-oes occbaid
&ersir; da n-glaslaith,
cois ar cois frisin
fir ar fir i l-lathair in catha
friu.
Ro feradh an cath co ferrda annsin iaram, &ersir;
atrochratar
sochaide re h-edh n-athgairit annsidhe. Ro airig
muintire
deiniu ocus ara dighaire &ersir; ara edlús ro
innsaighset a muinter
an cath, &ersir; ara rodhlus tangatar muinter
IS edh do roine iaromh, ro coirigh co obann a cathai
&ersir; lochta in tosaigh, conach soiti asa n-
inadhaib iat.
Ro cothaig iaram in n-imairecc
ina h-inad amlaidh sin,
&ersir; ro dedhail Cesar brotlom sloig romoir for
leith uadh, ocus
ro chuir co tinnisnuch uadh iat i timcioll
catha, co tancatar da lethtaibh dochom slúaigh
na ro shailset a taidhecht etir ina n-docom &ersir;
in t-imairecc for
congbail ina inadh fein fos.
Ro scuchsat co seitreach da
saigidh &ersir; ro doirtset co dana
forta iat, cona rainic o
intan ro clannsat muinter
&ersir; i n-ochtaib &ersir; a n-aiblenaib a n-
each, co l-lingtis in
arda na h-eich, co tecmaitis na
a cossaib. Ni h-aitheirghi no
leiccti doiph, acht no scartitis
muinter
Ni ro gabadh nach n-eisimul o muintir
a córugud no a n-ordugud doib don leith dia
tancus cucu.
Bai immorro da deini &ersir; da tricci ro tuairgit
intan no bid
an fer dibh acc triall a aighthi d'impodh for a bidbaidh
d'ferthain
comlainn fris ni roichedh leth-impodh lais antan no
chlandadh
in fer do muintir
rucaill don claidem dar a muinel co n-eiscced a cend da
cuil-meidhe.
Nirbo fota ro bai an cath can dul
annsin, ar ni bhói ic socraiti
muinter
coimdilsi ann etir longaib bronn na sochaidhe ocus
claidhme
muintire
Ro treiccsett na cineda barbarda &ersir; in t-
socraite a naire
annsin, &ersir; ni tucsat da n-oidh, ocus ni ro
cuimnighset a n-inadha
catha do congmail, acht ro impodh a
cend a
'arsin, etir
dromanna do muintir
Nírbtar feich obtha la muintir
co sanntach dian-dichra dluith-
denmnetach ic a tuargain ina
n-diaidh ic clandadh a craisiuch ina corpaib, ic sadhadh
a
slegh ina slesaib ocus ina n-airnip ocus i fasaib a
taeb, ic
coimgerradh a cos ocus a caeldromann, a méidedh
ocus a
múinel da tuagaib &ersir;
da claidhbip, ic brud a formnadh ocus
a cloiccend da n-gunfainnip niadh ocus da loirgfertsibh
catha.
Rob ainmesardha in t-ar tuccadh annsin. Ni raibe modh
no mesair forar' marbad ann. Nir'bo h-ingnad sin cena,
ar
gérbo linmar lúthmur data deglamaigh in
lucht marbta ro bai
ina n-diaidh-siumh ni tainic dhibh airlech in neich
fetfaidthe do marbad ann don th-slúag ro teich
dibh ar a
n-imat ocus as a n-dlus ocus ar reidhe in muighi. Acht
cena
ni h-asslach fuaratar, ocus ni maithom n-anacail ocus ni trocaire
ro dechad forra, acht lor a n-aiccnidh ocus a menman do
tuitim dib lasin
slógh ro bai ina n-diaidh.
IS amlaid sin ro taipnedh socraite
Ranccus iarsin cusna buidnib medonchoib ocus cusanu tenn
ocus cusan tairisi ocus cusin laim ar culu ro bui ic
.i. in brainech bodba ocus an t-innell aigh ro h-
ordaighedh n-airis
inn imbualta ocus i tuinighthi an chatha moir, airm i
r-rabatar treoin ocus
corugad oencatha, &ersir;
lain-imdhaibh imaille friss i m-beind cli in catha,
&ersir;
mac
i n-airenach a etermedoin in catha
cetna.
O ranccatar muinter
sin, ro coirighset co dlúth-daingen immo
oencatha. Ro gabh cach a inad
imbuailti ann, amal
ro coirigit iat o thosach, ocus ro h-ordaigit, ocus
tuccsat a n-aighthi
uile a n-óinfhecht ar an cath mor sin muintire
Ba gairbiu ina gaeth, ba deiniu ina seitedh teinedh,
ba
troma ina tuile, ba treisi ina ruadbuinne roburta, ba
merburba
ina tot murtonn in mormara ro h-ucht alla no airdsleibe,
in
tolg &ersir; in tulscan &ersir; in ruathar roimher
roithren roborb
roidhiumsach ruccsat i cenn na caithetarnaidhe sin ro
bai ic
muintir
Nirbo luth re letredh doib-sium on cena, &ersir;
nirbo turrac
gan tubha, &ersir; nirbo reim gan freassabra, ar ba
cruaide ina
carrac, &ersir; ba daingni ina dair, &ersir; ba
tairismighi ina tulach
&ersir; ba fostu ina sliabh in fothughadh &ersir;
in cothughadh ocus
in fossughadh &ersir; an fairisiumh do ronsat muinter
a cinn.
Ro fuirgeadh conach catha
t-ag ann. Ro fosaighedh an ergal &ersir; an t-
imairecc ann. Ro
congbadh an cath ina inadh. Ro timairgset impo
&ersir; ro ansat
occa for a scath ina m-boi
enda easraiti for scailed ocus for scainnredh fo maigib
na
comaighthe no buidne barbardha ro gniset an cathugud
annsin etir, acht firmuinter diles &ersir;
senáes gradha
an t-
maccu, na
re h-ucht &ersir; a n-agaid araili.
Rancatar na catha cenn i cenn
annsin cona raibi dlug
diubraicthi no edh urchuir ettarru.
O immarainic doib iarum
ro lupsat na latha gaile, &ersir; ro cromsatt na
catha cechtarda
annsin ic slaigedh a sciath &ersir; i fochlithar a starga ocus a
m-bocoiti. Ocus ro cuas leo dano i n-urdornaib a
claidhemh claislethan
coilgdíriuch &ersir; i
rúadhbholgánaibh a sleg snasta &ersir; i
m-muinighin a manaisi &ersir; a l-laigen lethanchenn, &ersir; a craisiuch
crófairsing crainnremar, cu ro coirighset co
comard a r-renna
bodba biraighthi docom araili, co m-ba samalta re
sraitsligidh
crandcha comairdi eter da lini lanfotu do tighibh
taeibhshlemhnu
&ersir; do caprachaib comdluta
claraidh inn aen na
rigbaili romor in clardroichet comard comdluith coimreidh
coimdiriuch dorighnedh do ruadh-crandgail na slegh
slinngorm
leo, eter na da scellbolg dluithe deghcoirigthe batar do clarscíathaib
moraib aladhbreacaip da gach leith dibh adiu &ersir;
anall.
Co cingfitis
assain fo n-eiredaibh fortha on aircenn co araill don
cath
cechtarda can scainredh gan
fannughadh, can fescred fortha
ar a cruas &ersir; ar a caiti ro congbait a n-iriella
i n-dornoib na
n-deglaech, &ersir; ar a
sonairte ro saidhit &ersir; ar a daingne ro
dingit a slenna &ersir; a fograinne i cnesaib
crechtnaighthi na
curadh comnart do cechtar in da
leithi, go ro dailit luirecha
tonnaidh ocus deocha dianbais i m-beolaibh sochaidhe
ettarru,
gurro trasccrait ilmhile re h-edh n-athgairit for in lathair sin
leo.
Do ronait ochra ammalta i cosmailius bili bernaig do
bordaibh
in catha cechtarda 'arsin, uair
gach airm i m-bitis na
treinfir talchara &ersir; na
milid mormenmnacha &ersir; na h-erredha
aigh &ersir; na galgata gaisccidh in n-airenachaibh na cath no
bristis bernada mora, &ersir; no bertis
cath for a n-inchaib, co n-
ascnaitis airenaighi na cath i n-glacaib
araili amal renna mara for tír no tiri for
muir.
No mudhaigtis dano treinfir tabarta na tolg sin focetoir
i crislaigibh na cath n-eachtrann,
co n-dunta in scellbolg
sciath daraneisi co tairsedh
riaghail dromann an sceith
for airenaigibh na cath isin coir
cetna doridhisi.
Ro bai cach uile co coimdichra fo coimfeidm isin
cath
o sin immach, ar ro cotar uile airenaigi inn imairicc,
&ersir; occbaidh
inn imbuailti for imbirt a claidem &ersir; a l-laigen
&ersir; a n-gunfainni
niadh &ersir; a l-loirgfertus catha ann.
Ro cotar na curaidh ba coimnesamh doib da culaibh for
a slegaib senta &ersir; for a ruadhgaib remra romora
&ersir; for a
manaisib fata faebracha, &ersir;
cach oen nach rainicc imbualadh
no imguin occo ro gabsat for tuargain a m-bidbad da
trealmaib
diubraicti darcenn a carat &ersir; a coimmiled, co m-
ba
samalta re h-aireccur cetha cloichsnechta for
cumhtaighibh cloch
no claraidh comtuaircnech na liacc lamh &ersir; na
cloch n-glaice,
&ersir; na crunncloch as na taiblib, &ersir; na n-
uballmell iarnaidhe dar
tulaib na sciath &ersir; dar
lannaibh na luirech &ersir; dar circhimhsaibh
na cathbarr.
Ba samalta re h-ordaibh urshlaide for inneoin trici &ersir; treisi,
bailce &ersir; brigmaire beimonn na claidem
claislethan &ersir; tuairgnighe
na lorgfertus catha dar bilib na
sciath, dar formnaib
na fer, dar leicnib na laech, dar ochurchimsaib na n-assan iarnaidhe
in gach cern &ersir; in gach
cuil don cath.
Ba samalta re bolgaib sidi icc seited bolgfadhach
&ersir; seitfedhach
&ersir; uffolgach na n-anradh ic urgabhail a n-anala
&ersir; ic a
telcon doridisi, re tricci na m-beimenn &ersir; re
dlus a n-imbualta
&ersir; re h-aidhbhliu na fedmann no fuilngitis in
gach aird don cath.
Ba samalta re solusnellgail ciach ica toccbail in n-
airde re
teas n-greini a tus laithi solusta samhraidh in brat-
nellgal oeingheal
atracht uasu do cailc na sciath
scamanta 'arna scris
d'faebraip na tuagh &ersir; na claidem &ersir; arna seitedh inn urarda
do sheitfedhaigh &ersir; d'analfadhaigh na laechraide
&ersir; na fer fortren
ic fulang na n-anforlann &ersir; ic imluadh a n-gnim
n-gaisccidh
isin cath.
Ba samalta re saignenaibh tentidhe tre nellaibh
urettroma
aeoir sidedha na saiget solustae, gristaitnem
&ersir; taidlenach na
tuag &ersir; na claidem &ersir; na n-arm n-aith n-
urnocht ica n-imluadh
&ersir; ica n-imclaechladh os cennaib na curadh, a
rigthib na rigmiled,
&ersir; a l-lamaib na laechraide, re luas na m-
beimmenn &ersir;
re bailce inn imbualta &ersir; re h-imfoicsi na
toccbal &ersir; na tairnemh.
saithe m-bech os a m-bechlannaib i l-ló
ainli inn imaithiged
imdluith imfoccus no bidh immosech suas &ersir; anuas
os a cennaib,
.i. cobrada na sciath &ersir;
cira na cathbarr &ersir; slenna na sleg
&ersir; cinn na craisech &ersir; faeburoghadha na
tuagh &ersir; blaga na
claidem combriste ic diansceinmnech &ersir; ic
dianleimnech i n-urarda
suas &ersir; ic prap-tintodh anuas ina frithseol
cetna doridisi
'arna combrudh uile tre airsidheact na n-anradh i m-
medon in
mórchatha.
Ba samalta re slamaib snechtaidhe ic snighi no re
tuighe
roitrein amal ro snigset monga &ersir; fuilt
&ersir; ulchae &ersir; trillsi na
trenfer do corraib na tuagh &ersir; d'uigib na
claidem &ersir; do cennaib
na craisech &ersir; do slennaibh aithi ochurgera na
slegh sliptha &ersir;
do rennaib na ruadhghai.
Ba samalta re sruithlinntip abannshleibi ic siledh
tre caraidh
cloch srotha &ersir; srebana na fola flannruaidhe ic
tepersin
tre drolaib na luirech a cnescorpaib na curad isin
cath.
IS dichra neimhiarmartach ro feradh an cath iarsin. Ro
ba neimneach in comrac, roba cruaidh in comthuargain
&ersir; in
coimhchrectnugudh &ersir; in coimcherpadh &ersir; in coimcheppad
do ronsat
curaidh in catha cechtarda ic
gabail a fedmann catha forru.
Ní rabatar gairi catha occo osin immach.
nó cuirn comairc no cuslenna catha leo, o rancatar a fedmanna
catha for na curadaibh occo, ar ro
bai a n-obair &ersir; a feidm
ic a fulang.
Atcluinti ann cena neithi imdha agmura adhuathmura aili.
Atcluinti ann am tulguba na sciath &ersir;
clobeimnech na
claidem &ersir; fidren na fogadh faebrach &ersir;
scretgaire na slegh
slipta &ersir; sibhsanach na saighet.
Atcluinti ann briscbruar &ersir; bresmadhmann na
n-arm n-aichtidhi
n-urnocht ic a m-brudh &ersir; ic a minugudh i l-
lamaib
na laechraidhe.
Atchluinti ann fetgairi na slegh ic a sadudh
&ersir; feoil-beimenna
na tuagh ic a tairnemh &ersir; sustgal &ersir;
urshlaide na loirg-fertus
catha ic a n-imluadh.
Atcluinti ann coicetal na claidem claislethan coilgdírech
re tulaibh &ersir; re bilibh &ersir; re bordaibh
na sciath scellbolgach,
re drolaib &ersir; re dualaibh &ersir; re
slabradhaib na luirech, re claraibh
&ersir; re cimsaib na cathbarr,
re fiaclaibh fer &ersir; re cnamaib
curadh &ersir; re muinelmeidhibh miledh.
Atcluinti ann cubranach &ersir; bolgfarnach na
fola flannruaidhe
ic tepersin 'na taesccaibh &ersir; icc snighi 'na
sruthanaibh a
h-aladaibh &ersir; a crechtaibh
na curadh ar slechtaib na n-arm.
Atcluinti ann srengal na luirech ic a m-blogadh
&ersir; ic a
m-bretcadh, &ersir; echrais na n-anradh ic a n-
imbirt, masladach &ersir;
tusledach na trenfer trascairte, &ersir; lecraide na
laech ic furmiudh
na m-beimenn, &ersir; cnetach na fer ic a fulang.
Atcluinti an claignech na cenn ica claidhbed,
&ersir; ruchtgal
na muinel &ersir; na meidhedh
na m-bruinnech &ersir; na m-bronnann daréis a
n-inne
&ersir; a n-inathraigh, &ersir; carnfadhach na
curadh ic etarscaradh re n-anmannaib
&ersir; ic blasachtaig bais.
Atcluinti ann bodurfuamann compur na triath
&ersir; na trenfer
ic tuitim i crislaigaibh a sciath, &ersir;
blaidredhach na sciath
ic a scoltad fotha.
Atcluinti ann uchbadhach &ersir; accaine na n-
seitfedach na senoiri &ersir; geran na n-galgat
&ersir; cuadan na curadh
&ersir; muirni na miled &ersir; uilg tuilg na
trenfer ic dith a nert, &ersir;
ic sarughad a n-glond gaisccidh &ersir; ic
fortamlughadh co forranach
forta, &ersir; ic fulang a n-anforlainn romoir.
Atcluinti ann allgotha
móra arda allmurda na n-
&ersir; na n-
gresacht a muintire im calma do denam.
IS annsin ro gab
os aird isin cath o 'tconnairc a fedmanna catha for cach. Ro
lin bruth &ersir;
brigh, &ersir; faelscadh &ersir; dasacht &ersir;
confadh &ersir; mire
menman &ersir; aiccentae é o' tconnairc
in cath ic a congbhail ina
agaid, cona bai a samail acht amail innister in
do beith cona sraighlibh fuilidhibh ina laim i timcill
na cath ic
aslach inn imairicc for na slógaib. Ba h-amlaid
sin do
trena muintir &ersir; ina timcell, ar ni fagbaiti
nach n-uresbaidh
fair i tús nó a n-deiridh, no i m-beind no
i medhon no i cúil nó i
ceirn nó i n-aird nó in-aircinn nó inn
airenach don cath,
acht atar le lucht cach
no bidh, &ersir; se gan anadh gan airisemh o tus co
deiredh in catha,
ic drud &ersir; ic dinge &ersir; ic dluthughadh na
slogh isin irgail, ic
nertadh na nía, ic laidedh na laech, ic gresacht
na n-galgat, ic
muilliudh na miledh, ic brosdad na m-buidhen, ic urail
inn
anta, ic tennadh in tairismhi, ic aslach na h-
innsaigthe; co tabradh
som fuilled morneirt &ersir; calmatais i m-
menmandaibh a miledh
&ersir; a n-aiccentaib a
m-ba dichra duthrachtach no beitis reimi ic slaigi a n-escarat
&ersir; icc airlech a m-bidbad.
No bidh can airisemh dano ag adhmoladh a n-imbualta,
&ersir; icc brethugudh for a n-gnimaibh gaiscidh,
ocus ic mes a
m-builled &ersir; a m-bemenn, &ersir; ic
sirtincaisin a claidemh, dus cia
dib isa claidem ba cróderg uili d'fuil no ba
dercc rinn no
faebur nammae, nó cia dib no laccadh a
feidm catha, no cia
no tennadh ara omun-sumh &ersir; ara uráilemh,
nó cia dibh isa
claidem no ferad in crecht, nó cia do beradh an
beim co furmiudh,
nó cia no fuirmedh in beim da m-bítis a
righthe
for comboccadh &ersir; for crithnugudh o dornchor in claidim co
a gualainn.
In drem ann dano isa claidhbhi no maelta nó
isa h-airm
no briste no dhailedh
uiresbaid doib. In drem ghonta nó bidh icon
imbualad &ersir; a
sreabana cro &ersir; a taescca fola ic tepersin dar a
crechtaibh
belaibh a n-alad noco roichedh uadh
a n-daethain sop ocus
inrech da n-étaighib inntu.
In dream dno uilimarbta ann,
immorro, no brostaigedh
mileda úaru ina n-inadhaib, &ersir; na milidh
na freccratais a
gut-som nó a forcongra fochetoir immi sin no gressadh-sum
&ersir; no imáinedh reimhi iat de urlannaib a
sleg noco n-gabtais áit
inn imairicc.
No mhuinedh &ersir; no suaicentaighedh na
na
daine dinnimhe dereoile do marbadh. No asslaighedh
&ersir; no urailedh
fortho immorro lucht cadais
&ersir; ceimend n-onorach &ersir; sil
ro sail-siumh
muintir.
Do ghnidh buidechus mor &ersir; do beiredh moladh
adbal for
in dreim no diubraictis cinnu a carut co forníata
uatha ar
tabairt aichne fortha, &ersir;
siat fein ar na n-dicendadh-side ar son
escarat, ar ni finntais sochaidhe dib cia frisi fertais
a comlann,
ar no ditnitis na sceith &ersir; na luirecha
&ersir; na cathbharra iat, conidh
arna marbadh &ersir; arna fodhbughadh do beirtis aichne for
cennaib a carat &ersir; for a collaibh nochta ina
fiadnaisi.
Ba h-aicher ainmin anacarthach ainseircc ro feradh in
caitgleo-sin muintire
Roba tric in t-imbualadh. Rob imluath
Roba garb in galach. Roba mor miceill. Roba borb
brathamail in commarbadh &ersir;
in comhmudughadh ro bai for
maigh na
Mor corp
claislethna curadh ettarra. Mór laech luthmur
laimtenach ro
letrait do laignib lethanglassaibh
etarru. Mor cnes curad ro
cerbbait do saigtibh snasta a sithbacaibh etarra. Mor taeb
treinfer ro tollait do slegaib slipta slinnlethna
etarra. Mor
n-dromcla n-deglaech ro daingin-tuairgit do liaccaibh
lamh &ersir; do
loirgfertsibh catha eturra. Mor milidh merdana
mórmenmnach
ro mudaighit do manaisibh murnechaibh etarra. Mor fer
firduilech foirniata ro foirrgit co forranach tre
imforcraidh in
eccomlainn etarra. Mor m-buiden m-brigach m-borrfadach
ro
fostait i m-buailibh bais &ersir; inn ithlannaib ecca
etarru. Mor n-
n-uasal n-oirdnidhe forar' h-imredh midhiach ettarru.
Mor n-deighfer fial forusta forbfaili ro chotar d'aittib urgranna
anaipche ettorru. Mor n-
&ersir; mór senlaech sirduilech? serbsrón do rochratar i
n-othurligib
ecca ettarra. Mor
&ersir; isa comshloinntigh
friu fein ettarru.
Ro fasatar ocus ro forbretar iaram cuirp &ersir;
cinn &ersir; colla
na
m-batar 'na carnaib &ersir; 'na cnoctulcaib comarda
&ersir; 'na n-druimnibh
&ersir; 'na n-dumadhaibh dimóra ann can
cummusc daerchlann
no daescurslógh no daine n-dereoile forra, acht
madh fir-frema
dilsi na
&ersir; as soichenelciu tainic
riam dib im sil
&ersir;
mac
in air moir i muigh na
Acht cena gérbo imda cuirp deglaech &ersir;
colla
ina faenlighi for muigh na
suaichnid airerda corp inn
&ersir; as allata mormenmnach ro cuaidh docum n-
écca .i.
comairle don
for tosach a shlogaid isin
sin a caistiall do congbhail ina aghaid &ersir; gan
gialladh do etir
&ersir; gan a ríarugudh, co n-deachaidh
caistiall, go rabatar a aittrepaidh &ersir;
commus. Co tucc
uadh é dochom a
Tarla
freslighi isin ármaigh, &ersir; crechta letarta fata fiartarstna mora
tairis &ersir; tregmadhae doimne difhulaing
&ersir; mersce dileigis ann,
&ersir; se fein ic a imbirt ocus ic a fothraccadh
isna linntip dubfolae
&ersir; isna h-aibnib cro batar fo cosaibh na curadh
isin chath.
Tencais
fris: Sirsan duit beith amlaidh sin, a
ol as
failidh linn do scaradh re coimitecht &ersir; re
comairle
in cathughad do gnim darteis festu.
IS failid lim-sa dano,
for tocht saor docum bais
amal teigim, &ersir;
gan clodh catha for mo cairdibh beos.
IS inuechtain ro fogluais a beolu frisin m-becc n-
urlabra-sin
intan ro línsat dorcata an bais a rusca
&ersir; dus-fainic in
suan suthain &ersir; dubchotludh
iarnaidhe inn ecca, &ersir; ro scar a
ainim re a corp, &ersir; fuair bas ar maig na
amlaidh-sin.
IS truag tra ro bas isin cath 'arsin.
Rob imda ann fuaim saigte re setnaigh
fuaim claidib ic a clannadh i corp, &ersir; fuaim
sleigi ic a sadudh i
slis, &ersir; fuaim tuaighi icc tesccadh treinfir,
&ersir; fuaim biaili ic
brudh bidbadh, &ersir; fuaim luirgi re luirigh,
&ersir; fuaim cloichi re
cathbarr, ocus mell dar mallainn miledh.
Rob imda ann dano sceith ic a scoltadh, &ersir;
targa ic a tesccad,
&ersir; luirecha daingne ic a n-dianscailedh, ocus
asana iarnaide
ic a n-athcuma, &ersir; cathbairr ic a combrudh, ocus
caithcreasa
ic a cruaidhletradh, &ersir; claicne curad ic a
claidhmedh.
Rob imdha ann dano meidhi maelderga, &ersir;
eirrsci omha
úirtescdha, &ersir; aladha obela oslaicthi,
&ersir; crechta urae ainmesardha
&ersir; tregmada doimne dileigis, &ersir; letartha
fata fiarcamma, &ersir; fuasmada
garbta gaibtecha, &ersir; beimenna tuitmi, &ersir;
builledha marbta,
&ersir; gona bais.
Rob imdha ann dano cuirp cirrthi, &ersir; cnis
cerbta, &ersir; taoib
tolla, &ersir; laich lonna letartha, &ersir; lama
leonta, &ersir; cind combristi,
ocus oicc athgaiti, ocus milidh
marbta, &ersir; galgata gonta, &ersir;
anraidh 'arna n-airlech, &ersir; colla curadh i
cosair cro.
Rob imdha ann dano fir i faenligibh, ocus aighthi
frengbana
fuataite, &ersir; gnuisi galgat
baill basda ic bidgarnaig, ocus suile ic a saebad, ocus
beoil
bana ic blasachtaigh, ocus meidheda
scamana tescta ic tobruchtaigh, ocus cinn chruinne i
coimrith,
&ersir; ruip reptha ic ruchtaigh, ocus uchtbruinnedha
echda ic a n-urtoccbail, ocus cridhedha tolla ic
tepersin, ocus
lama letartae ic leimnech, &ersir; bonnchosa bana barbardhae ic
brebgail.
Rob imda ann dano deghlaeich ic dula re h-aididh n-
anapaigh,
ocus drochdhiach ar degduine, ocus
airrlech namhat
ar collaib
Rob imdha ann dano aidedha ecnecha anaichinta, ocus
ernaile imdha étualaing ica n-imbirt for
anradaibh.
Robtar ile na h-asrusa ecca, ocus robtar saini na
sligthi
bais ro batar re curadaib an catha
&ersir; re n-occaibh na h-imgonai
annsin, uair drong mor ann &ersir; as amlaidh no
bitis
ic gnim in imairicc, &ersir; na slega &ersir; na
claidhmhi comtarsna
trempo.
Drong mór aile ann dano, &ersir; as amlaidh
no bitis ic gnim
in imairicc, &ersir; iat 'na suidhe &ersir; a
cossa 'arna tesccadh fotho i
comarda fri bordchimsaibh a l-
luirech.
Drong mór aili ann dano, ocus as amlaid no
bitis, ocus
iat 'na sesamh ocus a n-inathraighi for ochursnam re
a cosaibh,
fortha.
Drong mor aile ann dano, ocus is amlaid no bitis,
ocus
siat 'na sesam ar tesccadh a l-lamh ocus a m-ball dib co
talam,
&ersir; iat icc suinnenaigh a m-bidbadh da n-
gúaillibh ocus da cosaibh,
ar ni bidh cumang imghona no imbuailti aili occo.
Drong mór aili
arna clannadh ina cráesaib ocus iatt ic
comhchoccnamh na
claidem ocus icc atchur a n-anmann
imailli friu dara m-belaib
seachtair.
Drong mór aile
ocus iat fein ic comthuitim docomh
láir leis.
Drong mór
i m-bronn &ersir; arm a namat i n-áinfhecht
dar a m-bruinnibh
sechtair.
Drong mór aili
cro icc snighi asa corpaiph, &ersir; ni praipiti no
antais don imbualadh
fos noco b-faccbadh a fuil ocus a nert ocus a n-ainim
i n-aeinfecht iat.
Drong mór aili
re lar, &ersir; airm a namhat &ersir; a slegha
saidhti trena corpaibh,
co n-gabtais in talam-tuinide trempo.
Drong mór aili
ocus a l-lamha cléa icc congbail a n-inni
&ersir; a n-inathraigh
inntu.
Drong mór aili
&ersir; iat ic aichne a n-inaid catha do congbail da
macaibh &ersir; da
m-
tecmaitis a caruit ocus a coibnestu
i cindcomair friu, intan
ro soiched co a n-airlech ocus co
fodbadh occo, no diubraictis
cinnu a carut i ciana uatha, co m-badh lughaiti badh nar
no
badh meabul leo fodbadh na corp, o na tabairti aichni
for a
cendaibh occo.
Drong mór ailiu ann dano, is ed do beiredh an
t-ircar doconaigh
doib, co m-bitis ic airlech &ersir; ic fodbadh corp a
n-aithriuch
fodein, ocus o na taircced leo cind a n-aithri
d'folach do bertis testa an talman
do lucht a fiadnaisiu nach
cuirp carutt itir no bitis ica fodbadh occo. Uair
sochaide cusa
tarla i cinncomair friss isin cath mór-sa maighe
na
a athair no a mac no a
no a cliamain no a com-chatharrda.
Conidh airisin ro faccsatt auctair na
cummae in sceoil-si comraic an cathu can a n-aisneis ocus gan
a n-innisin, co suaicnidh. IS tre cell &ersir; tre comairli dano
ro faccsat na h-auctair cetnu righpersannu na
suaicintugudh a n-gnimradh isin cath, fobith na bad leabur
cuimnighthi folad da clannaibh daneis an scél-su, na ro eirged
misccais ocus miduthracht ina cridhibh etarru fein, intan atcluinfitis
a n-aithri ocus a m-
comraictib in cathae sae.